Bekijk presentatie

Fosfor op maat: wat is te bereiken
via de voeding?
Ant Koopmans
Wilfried van Straalen
Gezonde Melkveehouderij, Zwolle, 15-01-14
Indeling
– Fosfor huishouding en behoefte
– Effect van laag P:
• Korte termijn:
• Transitieperiode
• Lange termijn:
• Productie
• Vruchtbaarheid en gezondheid
– duurzaamheid
Tops x Telstar Viking
14 lactaties: 154.653 kg, 4,31 %vet; 3,38 %eiwit;
11905 kg v+e
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Functie en rol van P
–
–
–
–
–
–
Botopbouw
Energie- en eiwitstofwisseling: ATP
DNA
Celwand
Interactie met Ca en vitamine D
Symptomen tekort:
• verminderde penswerking
• bij ernstige gevallen slechte energie benutting:
• slepende melkziekte-achtige verschijnselen
• tegenvallende productie en conditie
©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
3
P-stroom in koe
lichaam
-6/-4
mest
52/37
pens
speeksel
164/128
83/60
absorptie
urine
112/91
0/0
melk
benutting
opname
81/68
35/35
43%/52%
Hoog / Laag
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
4
COMV, 2005
P-behoefte melkkoe
Stadium
Droog
Melk
kg DS
g/d
g/kg DS
8-3 w
11,5
21
1,9
3-0 w
11,0
22
2,0
40 kg
23,5
79
3,3
20 kg
18,5
47
2,5
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
5
Effect laag P: korte termijn
– Laag P niveau in bloed na afkalven:
• Kapot gaan van rode bloedcellen ( ATP)
• Downer Cow syndroom?
• Lever falen?
– Norm nog onduidelijk
– Ruim voldoende P verstrekking in eerste
maand na afkalven beste advies (> 3,5 g P/kg
DS)
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
6
Effect laag P: lange termijn
– Productieparameters:
• Verteerbaarheid rantsoen
• Voeropname
• Melkproductie
– Gezondheid en vruchtbaarheid
• Energiebalans
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
7
Invloed laag P op verteerbaarheid celwanden
Schijnbare NDF vertering (%)
55
50
45
40
35
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
P gehalte (g/kg DS)
Wu et al (2003)
Wu (2005)
Van Straalen ea (2010)
22-1-2015©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Puggaard ea 2011
5,0
Onderzoek
Auteur
laag P
n koe
lengte proef
productie
P niveau's
Vbh&Gzh
Steevens ea (1971)
16
jr 1 + w 16 jr 2
6100
4,1 en 6,0
nee
Carstairs ea (1981)
24
3 mnd
?
4,0 en 5,0
ja
Kinchaid ea (1981)
10
10 mnd
8500
3,1 en 5,4
nee
8-13
2 mnd pp tot 10 mnd
7000
2,4; 3,2 en 4,2
ja
Brodison ea (1989)
35
3 jr
5000
stal: 3,5 en 4,4
wei: 3,5 en 3,5
nee
Brintrup ea (1993)
26
2 jr
7500
3,3 en 3,9
nee
Dhiman ea (1995)
23
3 mnd
?
3,9 en 6,5
nee
Valk ea (2000)
6-9
wk 17 jr 1 + jr 2
9000
2,4; 2,8 en 3,3
ja
Wu ea (2000)
8-9
1 jr
11000
3,1; 4,0 en 4,9
ja
Wu & Satter (2000)
21
2 jr
9500
stal: 3,8 en 4,8
wei: 3,1 en 4,4
ja
Tallam ea (2005)
27
10 mnd
11000
3,5 en 4,7
ja
Obongo ea (2007)
32
2 jr
11000
3,5 en 4,2
nee
Ferris ea (2010)
100
4 jr
9000
stal: 3,6 en 4,9
wei: 3,6 en 4,3
ja
Engelhard ea (2011
38
1 jr
11500
4,0 en 4,5
nee
Call ea (1987)
22-1-2015©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Call et al, 1987
Effect van laag P
– P-niveau’s:
• 2,4; 3,2 en 4,2 g/kg DS
– Bij 2,4 g P/kg DS lagere:
• DS opname, productie, gewicht
22-1-2015©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Ferris et al, 2010
Effect van laag P
– Proef over 4 jaren:
• Zomer en winter verschillende rantsoenen
– Twee P niveau gehalten:
• 3,60 versus 4,55 g P/kg DS
– Geen effect op:
• DS opname (17,8 vs. 18,1 kg DS/d)
• Melkproductie (26,7 versus 26,5 kg/d)
• Vruchtbaarheid en gezondheidsparameters
(toelichting op energiehuishouding)
©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Ferris et al, 2010
Effect laag P
P bloed
– Lager bloed P
– Trend na afkalven:
• Lager glucose (lact. 2,3,4)
• Hogere NEFA (lact. 3,4)
NEFA
22-1-2015©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
Glucose
Ferris et al, 2010
Effect laag P
– Trend:
• Lager gewicht
Gewicht
– Lager:
• BCS en rugvetdikte
Vetdikte
22-1-2015©2004-2011 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
BCS
Effect laag P
vruchtbaarheid
Interval afkalven - 1e tocht
Interval afkalven - 1e tocht (d)
90
80
Fea J1
Fea J2
Fea J3
Fea J4
W00
W&S J1
W&S J2
Tea05
70
60
50
40
30
20
10
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
P (g/kg DS rantsoen)
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
5,0
5,5
Effect laag P
vruchtbaarheid
Aantal ins. per dracht
2,8
2,6
Ins. per dracht
2,4
Fea J1
Fea J2
Fea J3
Fea J4
W00
W&S J1
W&S J2
Tea05
2,2
2,0
1,8
1,6
1,4
1,2
1,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
P (g/kg DS rantsoen)
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
5,0
5,5
Effect laag P
vruchtbaarheid
Tussenkalftijd
440
Tussenkalftijd (d)
420
Fea J1
Fea J2
Fea J3
Fea J4
W00
W&S J1
W&S J2
Tea05
Oea07
400
380
360
340
320
300
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
P (g/kg DS rantsoen)
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
5,0
5,5
Effect laag P lange termijn: conclusies
– Verteerbaarheid rantsoen:
• Geen duidelijke effecten van laag P
– Voeropname en melkproductie:
> 3,5 g P/kg DS: geen problemen
3,0 – 3,5 g P/kg DS:
• Lange termijn gewicht en conditie?
< 3,0 g P/kg DS:
• Eerst daling voeropname, gevolgd door productie
• Aantal proeven met lager eiwit en lactose
– Gezondheid en vruchtbaarheid:
• In proeven geen significante daling
• Te weinig proeven met laag P gedurende lange tijd
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
17
Verband P en RE
in voer
14
12
MBR
ZZS
RZS
10
TG
y = 0,016x + 2,13
R2 = 0,35
P (g/kg)
LZS
MGV
8
6
SS
MBS
PPS
4
y = 0,0057x + 2,48
R2 = 0,062
ER
TR
LU
2
MA
CP BP
0
0
100
200
300
400
500
RE (g/kg)
KRV
GS
MS
BB
MGV
P = 0,025 x RE
600
Verbetering P waardering:
WDVP/FPB-systeem
– Geeft beschikbaarheid P uit voedermiddelen
– Endogene recycling pens heeft grote invloed
– Fermenteerbare P balans (FPB):
• Voor optimalisering P voorziening pens
• Norm > 0 g/d
– Werkelijk darmverteerbaar P (WDVP):
• Voor optimale P voorziening koe
• Norm: > 2,7 g/d
Meerwaarde bij verlaging P in rantsoen (< 3 g/kg DS)
©2004-2014 Schothorst Feed Research. All rights reserved.
19
Bij hogere milieu eisen nog meer noodzaak voor
goede rantsoen berekeningen en optimalisatie
Met goede advisering zijn er veel
mogelijkheden