“De Bibliobus, de jongste verwezenlijking op

TERUGBLIK
“De Bibliobus, de jongste verwezenlijking
op bibliotheekgebied”
Tom Van Hoye
De jaren vijftig worden gekenmerkt door de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog en
er komen ook heel wat trends uit de Verenigde Staten overgewaaid, zoals bijv. de mobiele
bibliotheek. In de jaren vijftig krijgt het verenigingstijdschrift ook na meer dan dertig jaar een
nieuwe omslag en naam.
De eerste ‘boekenwagen’
reed rond in de Verenigde
Staten al vanaf 1907 en dit
was een idee van de bibliothecaresse M.L. Titcomb
van de Washington Country
Free Library in Hagerstown,
Maryland. Paul Van Tichelen
van de Stedelijke Bibliotheken
Antwerpen schreef het zo in
de Bibliotheekgids van 1959:
“Dat die eerste wagens eerder primitief waren, ligt voor
de hand. Sindsdien echter
is meer dan een halve eeuw
voorbijgegaan en werden in
vele landen bibliobusdiensten
ingericht. Een en ander heeft
ertoe geleid, en dit mede door
de grote vooruitgang op technisch gebied, dat de bibliobus
van thans mag beschouwd
worden als een klein filiaal,
maar dan een rijdend, van de
openbare bibliotheek.”
Vo l g e n s d e
auteur moet
er toch onderstreept worden dat een
goede bibliobusdienst
enkel en alleen
tot stand kan
komen wanneer die geënt
wordt op een
bestaand en
flink functionerend groot
bedrijf: “Dit
legt wellicht
u i t wa a ro m
Antwerpen de
eerste stad
van België is
waar met een
bibliobus werd
van wal gestoken.”
De bibliobus aan de halte Van Eycklei, Antwerpen.
Na dertig jaar lang te zijn verschenen in het vertrouwde kaft
(grijs eerst, daarna geel, dan weer grijs) met het vignet van
Henri Van Straten (de voorstelling van de bibliothecaris aan
zijn werktafel, verborgen achter een hoge stapel boeken en
met als gezelschap een kat en een muis), werd het tijd om De
Bibliotheekgids eens in een ander kleedje te steken. Het eerste nummer van 1955 van Bibliotheekgids (en dus niet meer
De Bibliotheekgids) verscheen met het nieuwe omslagontwerp
van Paul Ausloos.
Er was nu ook plaats voor een extra kleur op de cover. Volgens
de redactie geeft die tweekleurendruk bovendien aan het
geheel een prettiger en minder streng voorkomen. “Kreeg het
inwendige van het tijdschrift een ander uitzicht, het inwendige, de ‘inhoud’, blijft dezelfde koers behouden, zoals ze tot
nog toe, nl. sinds 1946, ‘gevaren’ werd — zij het dan al eens
met … weinig wind in de zeilen, als de kopij wat te schaars binnenkwam. Dus enkel de vlag werd vernieuwd; de lading blijft
nagenoeg dezelfde.”
46 | META 2014 | 4
Wat volgt is een beschrij- zijn opgenomen die de bus
ving van het interieur van de
meevoert, maar ook al deze,
omgebouwde Büssing-bus: die in het depot van de Sint“Wat onmiddellijk opvalt is de Jacobsmarkt, gereed staan.“
grote ruimte (de vrije vloeroppervlakte bedraagt ongeveer En dan was het zover, de eer10 m²) en het vele heldere
ste rit. Op dinsdag 3 februari
daglicht dat via de voor- en
1959, op één van de koudachterruit en langs de dakra- ste ochtenden van de winter,
men binnenvalt. De twee zij- werd de bibliobusdienst voor
wanden van de bibliobus zijn
het eerst ingezet met als halvoorzien van de nodige rekken
teplaats voor die dag de Korte
in hout met in totaal ongeveer Lozanastraat. “De opkomst
65 strekkende meter boeken- van het publiek was die eerste
planken. De schappen zijn
keer niet groot, al lieten zich
lichtjes hellend gemaakt om
toch enkele volwassenen en
het afglijden, tijdens het rij- een goed dozijn kinderen niet
den, van de boeken te belet- door het gure weder afschrikten. Ze zijn ook belegd met
ken om kennis te maken met
geribde rubber. In totaal kun- het voor Antwerpse straten
nen er in de bibliobus onge- wel erg nieuwsoortig ‘vehiveer 2400 boeken geplaatst
kel’.”
worden. De werken mogen vrij
door de lezer gekozen worden
en van het schap genomen
worden. In de bus zijn twee
Bibliografie
catalogussen op steekkaar- • Bibliotheekgids, jaargang XXXI, nr. 2,
ten voorhanden (een alfabep. 36
tische en een systematische), • Bibliotheekgids, jaargang XXXV, nr.
waarin niet alleen de werken
3-4, p. 65