DIAGNOSTISCH PROCES Diagnostisch TAALANALYSE IN EEN VREEMDE TAAL: HOE PAK JE DAT AAN? Aanmelding Ellen Vandewalle Heleen Leysen Charlotte Mostaert team taalontwikkeling, ontwikkelingsdysfasie en meertaligheid Code Intakegesprek 2 DIAGNOSTISCH ONDERZOEK VERWERKING EN INTERPRETATIE Diagnostisch Adviesgesprek onderzoek Intakegesprek Aanmelding Verwerking en interpretatie 4 VERWERKING EN INTERPRETATIE Meertalig, minder talig? 07-02-2014 VERWERKING EN INTERPRETATIE Diagnostisch onderzoek Intakegesprek Spontaan taalstaal Verwerking en interpretatie Spontaan taalstaal Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Aanmelding Adviesgesprek onderzoek Intakegesprek Spontaan taalstaal 3 Verwerking en interpretatie Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Diagnostisch Aanmelding Adviesgesprek onderzoek Diagnostisch Adviesgesprek Aanmelding Verwerking en interpretatie onderzoek Intakegesprek In het Nederlands Spontaan taalstaal Adviesgesprek Verwerking en interpretatie In het Nederlands In een vreemde taal belang van taalanalist 5 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 6 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 1 DIAGNOSTISCH ONDERZOEK ONTLOKKEN VAN SPONTAAN TAALSTAAL Methoden: • spel jonge kinderen • interview • conversatie • narratieven Weerspiegelen meest geavanceerde talige mogelijkheden van basisschoolkind 1. verhaal navertellen Diagnostisch Aanmelding onderzoek Intakegesprek Adviesgesprek Verwerking en interpretatie 2. verhaal vertellen 3. verhaal verzinnen Spontaan taalstaal Belang van video-opname! Meertalig, minder talig? 07-02-2014 7 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 8 NARRATIEVEN NARRATIEVEN 1. verhaal navertellen 2. verhaal vertellen • auditieve of auditief-visuele input: mondelinge aanbieding, film, opeenvolgende prenten, … visuele input: vertelplaat, woordloos prentenboek, opeenvolgende prenten, … • bv. Bus story test (Renfrew, 1997) bv. Edmonton Narrative Norms Instrument (ENNI, Schneider et al., 2003, http://www.rehabresearch.ualberta.ca/enni/) geschikt voor basisschoolkinderen • • • vereist auditieve aandacht en geheugencapaciteit geschikt voor kleuters Meertalig, minder talig? 07-02-2014 9 10 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 NARRATIEVEN VOORDELEN SPONTAAN TAALSTAAL 3. verhaal verzinnen • realistische maat voor taalbeheersing • zonder input bv. Narrative assessment procedure (Rollins et al., 2000) • − natuurlijke situatie dus taal is spontaner • pragmatiek − niet alleen semantiek en morfo-syntaxis, ook communicatieve en persoonlijke ervaring metalinguïstische vaardigheden manier van verhaal ontlokken is belangrijk voor kwaliteit en betrouwbaarheid van taalstaal • bruikbaar bij heel jonge kinderen • bruikbaar bij meertaligen, minder cultuurgebonden • in alle talen mogelijk 11 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 12 spontane taalanalyse zinvolle aanvulling Meertalig, minder talig? 07-02-2014 2 NADELEN SPONTAAN TAALSTAAL VERWERKING EN INTERPRETATIE • arbeidsintensief − taalstaal uitlokken, opnemen, uitschrijven, analyseren Diagnostisch Aanmelding • weinig uniforme beoordelingscriteria • enkel betrouwbaar indien taalstaal representatief is voor het taalgedrag van het kind − nagaan bij ouders! Intakegesprek • vereist kennis en ervaring − kennis van normale taalontwikkeling, structuur van de taal en Adviesgesprek onderzoek Verwerking en interpretatie Spontaan taalstaal taalontwikkelingsstoornissen 13 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 14 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 STAPPENPLAN TAALANALYSE IN HET NEDERLANDS VERWERKING EN INTERPRETATIE 1. Beluister het volledige fragment 2. Herbeluister zin per zin. Noteer letterlijk wat het kind zegt, Diagnostisch Aanmelding Adviesgesprek onderzoek ook alle aarzelingen en hernemingen 3. Analyseer elke zin in detail op taalinhoud, taalvorm en taalgebruik. Duid alle fouten aan en categoriseer ze Intakegesprek Verwerking en interpretatie In het Nederlands Spontaan taalstaal 15 4. Voer bijkomende analyses uit naar micro- en macrostructuur Meertalig, minder talig? 07-02-2014 16 TAALANALYSE Meertalig, minder talig? 07-02-2014 1. BELUISTER HET VOLLEDIGE FRAGMENT • Taalinhoud: semantiek • Taalvorm: morfologie micro-analyse syntaxis kwantitatieve en kwalitatieve analyse • Taalgebruik: pragmatiek 17 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 macro-analyse 18 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 3 2. NOTEER LETTERLIJK 3. ANALYSEER ELKE ZIN De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. voornaamwoord: En,Foutief en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een lidwoordgebruik: ‘die’ i.p.v. ‘hij’ ‘de kindje’ i.p.v. ‘het koekje pakken. En da, en dan pakt die een koekje. dialectinvloed?) En da, en dan pakt die een koekje. En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes. En dan, alles, alle koekjes vallen vanFoutieve de stapel van de koekjes. werkwoordvervoeging: En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. i.p.v. ‘gaat’ (3 persoon En dan, die meneer is op die‘ga’ (euhm) kindje boos. enkelvoud) Herneming + aarzeling Geen geschikt (mogelijke kindje’ de (mogelijke dialectinvloed?) 19 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 20 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 3. ANALYSEER ELKE ZIN 3. ANALYSEER ELKE ZIN De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar Herneming de winkel. + aarzeling De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een Geen geschikt koekje pakken. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. Herneming voornaamwoord: ‘die’ i.p.v. ‘hij’ (mogelijke vandialectinvloed?) de stapel van En da, enGeen dangeschikt pakt die een koekje. En de En voornaamwoord foutieve vallen dan, alles, alle+ koekjes werkwoordvervoeging: koekjes. ‘die zie’ i.p.v. ‘hij ziet’ (mogelijke dialectinvloed?) dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. En da, en dan pakt die een koekje. En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van Geen geschikt voornaamwoord: de koekjes. ‘die’ i.p.v. ‘hij’ En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. (mogelijke dialectinvloed?) 21 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 22 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 3. ANALYSEER ELKE ZIN 3. ANALYSEER ELKE ZIN De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. En da, enHerneming dan pakt die een koekje. En da,Foutieve en danwoordvolgorde: pakt die een koekje. En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes. Zinsbouw: foutieve En kindje dan, alles, alle ‘en koekjes vallen van de stapel van boos’ i.p.v. dan is die Aarzeling meneer boos op dat kindje’ de koekjes. + ‘van de En dan, die meneer is op diewoordvolgorde (euhm) kindje boos. En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. koekjes’ hoeft niet te worden herhaald 23 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 ‘en dan, die meneer is op die 24 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Foutieve keuze voornaamwoord: ‘die’ i.p.v. ‘dat’ 4 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: TYPE TOKEN RATIO 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: TYPE TOKEN RATIO De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar 10 11 de winkel. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een 20 21 koekje pakken. En da, en dan pakt die een koekje. En da, en dan pakt die een koekje. 1 2 12 13 22 3 14 23 28 29 39 40 24 25 30 4 5 15 16 26 6 7 17 8 18 9 19 27 31 32 33 34 35 36 En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes. En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van 37 38 de koekjes. En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. 41 42 43 44 45 46 47 totaal aantal woorden = 47 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 25 26 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: TYPE TOKEN RATIO 1 2 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 3 4 5 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: TYPE TOKEN RATIO 6 7 8 9 De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar 10 de winkel. 11 12 13 1 2 3 4 5 15 16 6 7 8 9 De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar 10 11 de winkel. 12 13 14 17 18 19 En, en die 14 zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. En,20en die 21 zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. En da, en dan pakt die een koekje. En da, en dan pakt die een koekje. 15 16 17 18 19 En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes. 20 21 22 23 En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. 27 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 22 28 29 39 40 24 25 30 26 31 27 32 33 34 35 36 En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van 37 38 de koekjes. 41 42 43 44 45 46 47 En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. totaal aantal woorden = 47 aantal verschillende woorden = 23 28 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: GEM. ZINSLENGTE 23 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 totaal aantal woorden = 47 aantal verschillende woorden = 23 type-token ratio = 23/47*100 = 49 4. BIJKOMENDE MICRO-ANALYSE: SYNTACTISCHE COMPLEXITEIT 5 De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. 5 De … de kindje (euhm) wil iets kopen en die ga naar de winkel. En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken.5 En, en die zie (euhm) … koekjes en, en die wil een koekje pakken. 3 4 En da, en dan pakt die een koekje. En da, en dan pakt die een koekje. En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes.9 En dan, alles, alle koekjes vallen van de stapel van de koekjes. En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. En dan, die meneer is op die (euhm) kindje boos. 7 29 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 totaal aantal woorden = 38 aantal uitingen = 7 MLU = 38/7 = 5,4 30 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Geen gebruik van bijzinnen Stereotiep begin van zinnen 5 MICRO-ANALYSE: SAMENVATTING 4. MACRO-ANALYSE • Taalinhoud Pragmatiek: verhaalstructuur − juiste woordkeuzes, woordvindingsproblemen, aarzelingen, 1. aanwezigheid sleutelmomenten hernemingen, betekenis van zinnen, etc. totaal aantal verschillende woorden − type-token ratio (TTR) = x 100 totaal aantal woorden (gem. TTR tussen 3 en 8 j. = 45 à 50) − informatie over de setting (personages, locatie, tijd) » de kindje » de winkel • Taalvorm − morfo-syntactische accuratesse: kwantitatief + kwalitatief − gemiddelde uitingslengte in woorden (MLU) of morfemen − syntactische complexiteit: bv. aantal bijzinnen totaal aantal zinnen + observaties 31 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 32 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. MACRO-ANALYSE 4. MACRO-ANALYSE Pragmatiek: verhaalstructuur Pragmatiek: verhaalstructuur 1. aanwezigheid sleutelmomenten 1. aanwezigheid sleutelmomenten − informatie over de setting (personages, locatie, tijd) − initiërende gebeurtenis: beschrijving van het probleem » Die zie koekjes 33 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 − informatie over de setting (personages, locatie, tijd) − initiërende gebeurtenis − interne respons: gedachten en emoties m.b.t. gebeurtenis » Die wil een koekje 34 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. MACRO-ANALYSE 4. MACRO-ANALYSE Pragmatiek: verhaalstructuur Pragmatiek: verhaalstructuur 1. aanwezigheid sleutelmomenten 1. aanwezigheid sleutelmomenten − − − − 35 informatie over de setting (personages, locatie, tijd) initiërende gebeurtenis interne respons expliciet doel of plan om probleem op te lossen » Die wil een koekje pakken Meertalig, minder talig? 07-02-2014 − − − − − 36 informatie over de setting (personages, locatie, tijd) initiërende gebeurtenis interne respons expliciet doel of plan pogingen tot probleemoplossing: uitvoering van het plan » Pakt die een koekje (maar niet duidelijk genoeg ‘onderste pak’) Meertalig, minder talig? 07-02-2014 6 4. MACRO-ANALYSE 4. MACRO-ANALYSE Pragmatiek: verhaalstructuur Pragmatiek: verhaalstructuur 1. aanwezigheid sleutelmomenten 1. aanwezigheid sleutelmomenten − − − − − − 37 − − − − − − − informatie over de setting (personages, locatie, tijd) initiërende gebeurtenis interne respons expliciet doel of plan pogingen resultaat van de pogingen of gevolg » Alle koekjes vallen Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. MACRO-ANALYSE: SAMENVATTING 38 informatie over de setting (personages, locatie, tijd) initiërende gebeurtenis interne respons expliciet doel of plan pogingen resultaat van de pogingen of gevolg reactie van personages: gedachten, gevoelens, gedrag van de personages na afloop » meneer: boos » kindje: ontbreekt Meertalig, minder talig? 07-02-2014 VERWERKING EN INTERPRETATIE Pragmatiek: verhaalstructuur 1. aanwezigheid sleutelmomenten − − − − − − − Diagnostisch Aanmelding informatie over de setting (personages, locatie, tijd) initiërende gebeurtenis interne respons expliciet doel of plan pogingen resultaat van de pogingen of gevolg reactie van personages Intakegesprek TAALANALIST • speelt een belangrijke rol bij de beoordeling van de moedertaal van meertaligen • heeft grondige kennis van de vreemde taal • heeft inzicht in de linguïstische structuur van de taal • heeft inzicht in het verloop van de normale (meertalige) taalontwikkeling • heeft specifieke kennis van taalstoornissen • is geen hulpverlener, logopedist stelt diagnose! 41 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Verwerking en interpretatie In een vreemde taal belang van taalanalist 3. Verbanden leggen tussen gebeurtenissen Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Adviesgesprek Spontaan taalstaal 2. Volgorde bij het vertellen 39 onderzoek 40 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 STAPPENPLAN TAALANALYSE IN EEN VREEMDE TAAL MET TAALANALIST 1. Logopedist en taalanalist beluisteren samen het volledige fragment 2. Herbeluister zin per zin. Taalanalist noteert (indien mogelijk) letterlijk wat het kind zegt, ook alle aarzelingen en hernemingen 3. Taalanalist vertaalt letterlijk wat het kind zegt in het Nederlands + logopedist noteert letterlijk de vertaling in het Nederlands 4. Analyseer elke zin samen in detail op taalinhoud, taalvorm en taalgebruik. Duid alle fouten aan en categoriseer ze 5. Voer bijkomende analyses uit naar micro- en macrostructuur 42 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 7 1. BELUISTER HET VOLLEDIGE FRAGMENT 2. NOTEER LETTERLIJK Un petit lapin et il vient chez un chien et il dit contre le chien: ‘Bonjour chien, qu’est-ce que tu fais?’. Et le chien dit: ‘Je fais quelle... je fais un château s… de sable’. Et le lapin dit euh… contre le lapin… contre le chien: ‘Je... je t’aiderai’. Et le lapin met tout son euh... panier de sable sur le château. Et euh puis le château est tout cassé. Et le chien il pleure ... parce que euh le lapin a cassé son château. 43 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 3. NOTEER LETTERLIJK - VERTALING 44 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. ANALYSEER ELKE ZIN Een klein konijn en hij komt bij een hond en hij zegt tegen de hond: ‘Dag hond, wat doe je?’. En de hond zegt: ‘ik maak wat... ik maak een kasteel z… van zand’. En het konijn zegt euh… tegen het konijn… tegen de hond: ‘Ik zal je helpen’. En het konijn gooit zijn hele euh… mand met zand op het kasteel. Un petit lapin et il vient chez un chien et il dit contre le chien: ‘Bonjour chien, qu’est-ce En euh dan is het kasteel helemaal kapot. que tu fais?’. Et le chien dit: ‘Je fais un En de hond hij huilt… want euh het konijn heeft zijn kasteel kapot gemaakt. 45 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. ANALYSEER ELKE ZIN 47 château s… de sable’. 46 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 4. ANALYSEER ELKE ZIN Et le lapin dit euh… contre le lapin… Et le lapin met tout son euh... panier contre le chien: ‘Je... je t’aiderai’. de sable sur le château. Meertalig, minder talig? 07-02-2014 48 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 8 4. ANALYSEER ELKE ZIN 4. ANALYSEER ELKE ZIN Et euh puis le château est tout cassé. Et le chien il pleure ... parce que euh le lapin a cassé son château. 49 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 50 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 5. BIJKOMENDE ANALYSES VOORBEELD VAN TAALANALYSE IN 2 TALEN Micro-analyse • Taalinhoud Anamnese: • Leila °16.04.2003, 10 jaar • tweetalig Nederlands-Turks − met vader Turks en Nederlands − met moeder Turks − op school Nederlands • talige moeilijkheden • taalonderzoek − niet altijd geschikte woordkeuze − type-token ratio (TTR) = 32/71 x 100 = 45 • Taalvorm − morfo-syntactische accuratesse: foutief voorzetsel − gemiddelde uitingslengte in woorden: 66/7 = 9,43 − syntactische complexiteit: 1/7 = 0,14 + observaties Macro-analyse • 51 in beide talen! Mooi opgebouwd verhaal, belangrijkste elementen aanwezig Meertalig, minder talig? 07-02-2014 NEDERLANDS 52 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 NEDERLANDS - LETTERLIJK UITGESCHREVEN Euhm… de… olifant en zz…giraf in bij de zwembad gaan. En ze heeft niet de boord gekeke voor niet lope. Maar… En toen was olifant… wil in spring… in water… wil springen. En toen… euh… giraf is eum… niet te zorgen da…dat is een gggoed idee. En toen was… olifant gelope. En… eum… gigiraf eeft pas op, niet valle eef… en niet… mag hier niet lope, heeft ze gezegd. En toen was olifant gevalle. En ze ze weent. En wa… en nu was andere olifant gekome. Euh… de andere olifant had euh… olifant beter te make. En de andere olifant eum… pleister opge opgeplakt. En… andere olifant helpte olifant op de bank ge zitte. Ma en toen was euh… olifant eum… zo naar bord kijken en euh… olifant <…> oe ik heb vergete ik ga nooit meer doen, eeft ze gezegd. 53 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 54 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 9 NEDERLANDS - LETTERLIJK UITGESCHREVEN TURKS - LETTERLIJKE VERTALING Fouten m.b.t. taalinhoud Euhm… de… olifant en zz…giraf in bij de zwembad gaan. En ze heeft niet de boord gekeke voor niet lope. Maar… Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) En toen was olifant… wil in spring… in water… wil springen. En toen… euh… giraf is eum…herhalingen niet te zorgen da…dat is een gggoed idee. Aarzelingen, en zelfcorrectie En toen was… olifant gelope. En… eum… gigiraf eeft pas op, niet valle eef… en niet… mag hier niet lope, heeft ze gezegd. En toen was olifant gevalle. En ze ze weent. En wa… en nu was andere olifant gekome. Euh… de andere olifant had euh… olifant beter te make. En de andere olifant eum… pleister opge opgeplakt. En… andere olifant helpte olifant op dem.b.t. bank getaalvorm zitte. Fouten Ma en toen was euh… olifant eum… zo naar bord kijken en euh… olifant <…> oe ik heb vergete ik ga nooit meer doen, eeft ze gezegd. 55 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Stereotiep zinsbegin TURKS - LETTERLIJKE VERTALING 56 TURKS - LETTERLIJKE VERTALING Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) 57 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 codewisseling TURKS - LETTERLIJKE VERTALING Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) 58 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 werkwoordvervoegingen en -tijden Meertalig, minder talig? 07-02-2014 geen geschikte woordkeuze TURKS - LETTERLIJKE VERTALING Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) Moeite met 59 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) 60 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Moeite met woordvolgorde 10 TURKS - LETTERLIJKE VERTALING VERGELIJKING TAALBEHEERSING Euhm… de olifant en giraf wilden in het zwembad gaan. Maar naar deze hebben ze niet gekijkt. Maar het is verboden te lopen. Daarna heeft de olifant dit gezien. Dan… dan <…> maar omdat <…> er is, omver vallen. Dan heeft gelopen en uitgegleden. Dan gevallen want die had niet gekeken. [vader: Wat betekent dat?] Niet lopen. Daarna is hij gekomen. [vader: Wie is hij?] Hier… hier… diegene hier. Daarna hij laat haar goed-doen. Daarna plakt hij hier pleisters. [vader: Hij probeert haar wond te dichten.] Hier helpt hij haar. Hij doet er iets omheen. Om <…> te doen. En hier… En deze laat zien: omdat ze hiernaar had moeten kijken. [vader: Die gaat dat niet meer doen.] Hij zegt: Ik zal eraan denken, nog eens kijken en niet meer terug vallen. (cursief = in het Nederlands) 61 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Herhalingen, stereotiep begin van zinnen Nederlands taalinhoud: Turks taalinhoud: • vreemde woordkeuze • codewisseling • geen goede woordkeuze taalvorm: onduidelijke uitspraak moeite met lidwoorden moeite met voorzetsels moeite met werkwoordvervoeging en -tijden • moeite met keuze hulpwerkwoord • moeite met woordvolgorde taalvorm: andere observaties: • aarzelingen en zelfcorrectie • stereotiep begin van de zinnen • • • • • aarzelingen, herhalingen en zelfcorrectie • stereotiep begin van de zinnen 62 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 • onduidelijke uitspraak • eenvoudige, korte zinnen • moeite met werkwoordvervoeging en -tijd • moeite met woordvolgorde andere observaties: belang taalanalist! CONCLUSIE VOORBEELD BESLUIT Verder onderzoek Taalanalyse in een vreemde taal: hoe pak je dat aan? • taalvaardigheid gradatie in analyse • cognitief profiel • gehooronderzoek • ev. neurologisch onderzoek enkel anamnese opvallende aspecten analyseren detailanalyse diagnosestelling en sterkte-zwakteprofiel op basis van alle anamnese- en testresultaten 63 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 64 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 NUTTIGE NASLAGWERKEN Informatie over verschillende talen Contactpersonen: Campbell, G. L., & King, G. (2011). Routledge Concise Compendium of the World’s Languages. Second edition. London, England: Taylor & Francis. Ellen Vandewalle [email protected] Jolien Delcourte [email protected] Eline Liekens [email protected] Charlotte Mostaert [email protected] Eline Van Kerckhove [email protected] Vrije Universtiteit Amsterdam. Wiki over meertaligheid en taalstoornissen. http://meertaligheidentaalstoornissenvu.wikispaces. com • Tel. 03 241 08 09 • E-mail: [email protected] • Website: www.thomasmore.be/code 65 Meertalig, minder talig? 07-02-2014 Meertalig, minder talig? 11
© Copyright 2024 ExpyDoc
