Nieuwsbrief maart 2014 digitaal

IVN Meerssen
Nieuwsbrief
Maart 2014
Winter 2013/2014
IVN Meerssen
Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid
Secretariaat:
Korte Raarberg 35, 6231 KP Meerssen
Tel: 043-3644111, mail: [email protected]
Web-site: ivn.nl/afdeling/meerssen
RABO-bankrek: NL20 RABO 0132 6840 55
t.n.v. IVN Meerssen, Veeweg 20, 6231 RW Meerssen
Het Bestuur:
Voorzitter:
Secretaris:
Penningmeester:
Yvonne Brounts
Jeanny Bronckers
Jack Savelberg
[email protected]
[email protected]
[email protected]
tel: 043-3642983
Ledenadministratie: Jack Savelberg
[email protected]
Bestuursleden:
Fiel Van den Bergh, Paul Abels, Riet Hautvast,
Annie Hupkens en Jo Lexis
Coördinatoren van de Werkgroepen:
Jeanne Lam
tel: 043-3649012
Jo Lexis
tel: 043-3646519
Yvonne Brounts tel: 06-54908152
Paul Abels
tel: 043-3650610
Riet Hautvast
tel: 043-3475663
en Annie Hupkens
Yvonne Brounts tel: 043-3642798
Fiel V.d. Bergh tel: 043-3644271
Soorten lidmaatschap in 2014:
Jeugdlid
A-lid = lid van afd. Meerssen
B-lid = A plus De Natuurgids
C-lid = B plus Landelijk lid
D-lid = A plus Landelijk lid
Huisgenootlid
€
€
€
€
€
€
Jeugdgroep
Wandelingen/ Excursies
Plantenwerkgroep
Publiciteit
Padden overzetten
Contactpersoon voor gemeente
Landschapsonderhoud
5,-14,-29,50
33,50
18,-5,--
De Nieuwsbrief:
Verschijnt 4 x per jaar, in het begin van de maanden:
maart, juni, september en december.
Kopij voor de volgende nieuwsbrief dient uiterlijk 10 mei 2014
te zijn ingeleverd bij:
Redactie: Jeanny Bronckers [email protected]
Lay-out en foto‟s: Paul Abels [email protected]
1
Inhoud
2
4
5
6
8
10
17
18
20
25
29
30
36
38
39
Overpeinzingen van de voorzitter
Yvonne Brounts
Natuuropschoondag
Jeanny Bronckers
Afscheid Fiel Van den Bergh
Jeanny Bronckers
Verslag werkgroep Landschapsonderhoud
Fiel Van den Bergh
Agenda Algemene Ledenvergadering
Jeanny Bronckers
Jaarverslag IVN Meerssen
Het bestuur
Welkom Nieuwe Leden
Jeanny Bronckers
Bericht uit de Bourgogne
Liesbeth Fiddelers en Frans v.d. Kragt
Activiteitenprogramma
Paul Abels/Jeanny Bronckers
Meerdaagse Busreis: info en aanmelding
Riet Hautvast
Insecten op en langs onze wandelwegen
Lex Vlieks
Excursie Begraafplaats
Paul Abels
Verslag Jeugdgroep
Jeanne Lam
Sneeuwvlokken
Els Derks-van der Wiel
Sponsoren
Overpeinzingen van de voorzitter
De afgelopen weken heb ik een paar
stukjes in de krant gelezen die tot
nadenken stemmen.
Eén artikel maakte me blij:
vergeetachtigheid bij ouderen is geen
kwestie van een slecht geheugen, maar
van een volle harde schijf! Elke computer
wordt trager naarmate zijn harde schijf
volloopt. En wat hebben wij intussen niet
allemaal op die harde schijf staan! Dus
wanhoop niet als u af en toe naar een naam zit te zoeken: hebt u ook dat boek
gelezen van eh……. met de titel eh……. gewoon een te volle harde schijf. Ons
probleem is dat je een volle harde schijf op de computer kunt opruimen,
schoonmaken, eventueel uitbreiden met geheugen, maar bij onze eigen harde
schijf in onze schedel is dat niet mogelijk. Helaas.
In een ander artikel vertelde dokter Rudi Westendorp dat bij de kindertjes die
nu geboren worden, er misschien wel tussen zitten die 135 jaar oud worden.
Fijn, denk ik dan. Zijn ze dan ook gezond? En… moeten ze dan tot hun 100ste
blijven werken? En is er dan nog genoeg energie en is er dan genoeg voedsel
voor al die mensen, want als iedereen zo oud gaat worden, zal de
bevolkingskrimp in Nederland minder worden dan nu de prognose is, denk ik.
En de wereldbevolking blijft voorlopig groeien, met prognoses rond 2050
2
tussen 9 miljard en 12 miljard mensen. Of we die kunnen blijven voeden en
een menswaardig bestaan kunnen geven, heeft alles met duurzaamheid te
maken. Het zal u niet ontgaan zijn dat IVN in zijn nieuwe logo ook
duurzaamheid heeft opgenomen. IVN heette vroeger Instituut voor natuur- en
milieueducatie, maar sinds eind vorig jaar is het: Instituut voor natuureducatie
en duurzaamheid.
Wat is duurzaamheid?
Duurzaamheid is een breed begrip,
maar het komt er in het kort op neer
dat in een duurzame wereld mens
(people), milieu (planet) en economie
(profit) met elkaar in evenwicht zijn.
De aarde kan het totaal van onze consumptie dan dragen, ook op langere
termijn. In een niet-duurzame situatie wordt er roofbouw gepleegd op de
aarde: we putten de natuurlijke rijkdommen sneller uit dan ze zich kunnen
herstellen. Vaak wordt gesproken over de 'ecologische voetafdruk', een maat
voor de hoeveelheid ruimte die per persoon nodig is om alles wat die persoon
verbruikt te produceren. In de westerse wereld is deze voetafdruk inmiddels
een veelvoud van de ruimte die de aarde per persoon te bieden heeft. Met
andere woorden: als alle aardbewoners zo zouden consumeren als wij
(westerlingen) dat gemiddeld doen zijn er meerdere aardbollen nodig.
IVN streeft naar een duurzame en respectvolle omgang met de natuur. Een
respectvolle omgang is in het belang van de natuur zelf.
Een duurzame omgang voorziet in de behoeften van de
huidige generaties, zonder dat de mogelijkheden van de
komende generaties om in hun behoeften te voorzien in
gevaar komen. Natuurbehoud is daarom ook niet mogelijk
zonder aandacht voor duurzaamheid. Vandaar: Instituut
voor natuureducatie en duurzaamheid.
3
Zaterdag 22 maart 2014 Natuuropschoondag
Met het voorjaar in het verschiet is
het nuttig om de voorjaarbloeiers de
ruimte te geven en de natuur te
ontdoen van zwerfvuil. Al heel wat
jaren schoont IVN Meerssen de
natuur op in het natuurgebied
Gemeentebroek en de Dellen, langs
de Geul, rondom De Nachtegaal en
omgeving Stella Maris. Een gebied
dat door veel mensen aantrekkelijk
wordt gevonden om te wandelen, fietsen, sporten, recreëren of als doorgaande
route te gebruiken naar werk of school. Toch blijkt elk jaar opnieuw dat dit
gebied bezaaid ligt met zwerfvuil.
Vorig jaar kon de natuuropschoondag niet doorgaan o.a. vanwege de
weersomstandigheden. Toen was het in maart nog winter, de grond bedekt
met een laagje sneeuw en lichtelijk bevroren. Dit jaar lijkt het in januari al
voorjaar. Daarom zal het nu zeker nodig zijn om de natuur in dit gebied een
grote schoonmaak beurt te geven. Doet u ook mee?
Het is gezond om buiten in de natuur actief bezig te zijn. Daarom raad ik u
aan: doe nieuwe energie op en doe mee op zaterdag 22 maart a.s. om uw
buitengebied op te schonen van zwerfvuil. Dan kan de lente beginnen en
kunnen wij en de dieren weer genieten van een prachtig natuurlijk en schoon
buitengebied in ons eigen Meerssen.
Start: vanaf 9.30 uur aan de parkeerplaats van De Nachtegaal.
Jeanny Bronckers
4
Afscheid van Fiel Van den Bergh als bestuurslid
Het is al bekend gemaakt in de
Nieuwsbrief van december
2013 dat Fiel afscheid neemt
als bestuurslid. En zoals reeds
gezegd een besluit dat hij niet
zomaar op een blauwe maandag heeft genomen. Hij heeft
daar lang en goed over na
gedacht. Immers IVN Meerssen
ligt hem na aan het hart.
In 1997 werd Fiel lid van IVN
Meerssen. En ook toen was het
bestuur
op
zoek
naar
versterking. Fiel werd door de
toenmalige
voorzitter
Wim
Derks bij mij als volgt
geïntroduceerd : “ik heb er één
op het oog, woont bij mij in de
buurt, is serieus en aardig, is al
jaren bestuurslid van de
Woningvereniging, dat moet
een goeie zijn. Fiel Van den Bergh, je weet wel, de man van Juffrouw Fien”.
Juffrouw Fien kende ik toen wel, maar haar man Fiel nog niet. Het duurde nog
even, tot het jaar 2000, alvorens het nieuwe gezicht aan de bestuurstafel
kwam zitten, want hij had het nog te druk gehad met baan en bestuur
Woningvereniging.
De introductie klopte helemaal. Al snel bleek Fiel om meerdere redenen een
aangename uitbreiding van het bestuur te zijn. De ledenadministratie werd
aangepakt, vergaderingen en bijeenkomsten bezocht, de paddenoverzet-actie
werd nieuw leven in geblazen, de plantenwerkgroep kreeg zijn steun etc. De
laatste jaren kwam daar nog het coördineren van de werkgroep
Landschapsonderhoud bij. Kortom regelen en organiseren is iets dat wel paste
bij Fiel. Hij deed het graag, heel correct en degelijk.
Echter er wordt steeds meer gevraagd aan en van een vereniging door leden,
gemeenschap en buitenwereld. De werkzaamheden binnen IVN blijven
groeien. En dan komt er een moment dat het ook voor Fiel genoeg is geweest
en hij het besluit neemt om uit het bestuur te stappen. Een besluit dat we,
weliswaar met pijn in het hart, zeker wel zullen respecteren.
Gelukkig kan en wil Fiel de “club ” en de mensen nog niet helemaal los laten.
En de “club” wil Fiel niet los laten. Daarom blijft hij coördinator van de
werkgroep Landschapsonderhoud die het onder zijn leiding zo voortreffelijk
5
doet en daarmee actief voor IVN Meerssen. Iets waar de vereniging heel blij
en dankbaar voor is.
Met het vertrek van Fiel raken alle bestuursleden een maatje kwijt. Immers alle
bestuursleden konden hem om hulp of advies vragen. Hij maakte altijd tijd voor
je vrij om je te helpen of nam het klusje gewoon van je over.
Naar bijeenkomsten en vergaderingen, de Meerdaagse mee organiseren, de
leiding nemen bij een wandeling of excursie, als vice-voorzitter het voortouw
nemen bij afwezigheid van de voorzitter. Het kon allemaal.
Fiel, we zullen je opgewekte en positieve manier van denken en doen binnen
het bestuur gaan missen.
Heel hartelijk dank voor de fijne samenwerking en het vele werk gedurende zo
vele jaren.
Geniet samen met Fien van de welverdiende extra vrije tijd.
Namens het bestuur:
Jeanny Bronckers
Verslag werkgroep landschapsonderhoud 2013
De werkgroep landschapsonderhoud is onderdeel van IVN Meerssen en
bestaat uit 15 personen. De werkzaamheden worden normaal verricht op de
donderdagochtend van 9.30 uur tot 12.30 uur. Deze werkzaamheden zijn erg
verschillend, van snoeien, tuinonderhoud, knotten, onderhoud wegkruisen,
ondersteuning jeugdactiviteiten enz.
De coördinatoren van de werkgroep zijn Jack Savelberg, Jo Lexis en Fiel Van
den Bergh. Groenspecialist is Willy Savelberg.
De werkgroep is 39 keer in actie gekomen en heeft gezamenlijk 1134
man- en vrouwuren gewerkt!!
De werkzaamheden bestonden uit:
 Ondersteuning jeugdactiviteiten IVN Meerssen-Ulestraten o.a. jaarmarkt.
 Werkzaamheden voor Kindervallei te Houthem.
 Werkzaamheden voor stichting ITHAKA Vaeshartelt.
 Onderhoud natuurgebied Vroenhof (gemeente Meerssen).
 Plaatsen en opruimen van schermen t.b.v. overzetten padden te Meerssen
en Geulle.
 Ondersteuning van Groei en Bloei Maastricht en Mergelland t.b.v.
Weekershof en plantenmarkt.
6






Knotten van bomen arboretum Moorveld (Paul en Riekie Notten).
Knotten van wilgen en het maken van takkenrillen langs de Geul.
Uitdunnen en maken van takkenrillen bosperceel in de Dellen.
Het renoveren en onderhouden van twee wegkruisen, één op Raar en een
ander in Rothem bij de weg naar landgoed Vaeshartelt.
Verder bij diverse leden ondersteuning en advies gegeven t.b.v. van hun
tuin.
Uiteraard is de werkgroep ook actief bij alle activiteiten van IVN Meerssen
zoals de jaarlijkse Kroedwusj en de kerstviering.
Kortom een zeer actieve werkgroep.
Fiel Van den Bergh,
Coördinator werkgroep landschapsonderhoud IVN Meerssen.
7
Algemene Ledenvergadering
Uitnodiging
Het bestuur nodigt hierbij alle leden uit voor het bijwonen van de
Algemene Ledenvergadering op maandag 17 maart 2014 om 19.30 uur
in het Gemeenschapshuis De Stip, Past.Dom.Hexstraat 10 te Meerssen
Agenda
1.
Opening en mededelingen van de voorzitter, Yvonne Brounts.
2. Goedkeuring van de notulen van de algemene ledenvergadering van
18 maart 2013. Zie Nieuwsbrief van juni 2013.
3. Bespreking van het IVN jaarverslag 2013.
4.
Financieel overzicht 2013 en begroting 2014
5. Verslag van de kascontrôle-commissie : Herman Dilweg en Jo Royen;
Verkiezing nieuwe kascontrôle-commissie.
6.
De contributie in 2015 blijft gelijk onder voorbehoud van prijswijziging
van De Natuurgids en/of het lidmaatschap IVN Landelijk.
Jeugdlid
€ 5,-- ; C-lid = B plus Landelijk lid € 33,50;
A-lid = lid van afd. Meerssen € 14,--; D-lid = A plus Landelijk lid € 18,--;
B-lid = A plus De Natuurgids € 29,50; Huisgenootlid
€ 5,--.
Wijziging Huishoudelijk Reglement:
Voorstel tot opheffen korting op contributie Landelijk lidmaatschap voor
bestuur en gidsen.
7.
Samenstelling Bestuur 2014:
Aftredend en herkiesbaar zijn:
Yvonne Brounts, Riet Hautvast en Paul Abels.
Het bestuur stelt voor hen te herkiezen.
Niet volgens rooster aftredend, maar op eigen verzoek neemt Fiel Van den
Bergh afscheid als bestuurslid.
Aanvulling van het bestuur wordt op prijs gesteld, kandidaten kunnen zich
melden bij het bestuur.
8. Rondvraag en sluiting van het zakelijk gedeelte van de vergadering.
8
Huldiging jubilarissen:
40 jaar lid:
Mevr. Fienie van de Broeck-Brassé; Houthem-Valkenburg;
Dhr. Pierre Giesen, Meerssen en
Dhr. Peter Hardy, Maastricht.
25 jaar lid:
Mevr. Tilly Willekes-Hoogerhuis, Meerssen.
Fotopresentatie:
De 4 seizoenen door Paul Abels, 1e deel
PAUZE
e
De 4 seizoenen door Paul Abels, 2 deel
9
Jaarverslag IVN Meerssen 2013
1
INLEIDING
Het jaarverslag geeft een overzicht van de voornaamste gebeurtenissen in het
verslagjaar, voorafgegaan door een algemene beschrijving van IVN-Meerssen.
Dit verslag beschrijft het jaar 2013.
We sluiten het verslag af met een korte samenvatting van de activiteiten die
naar onze mening sociaal van betekenis zijn voor de Meerssense
gemeenschap.
2
DOELSTELLING
IVN-Meerssen is een vereniging voor mensen die natuur, milieu en landschap
een warm hart toedragen met als doelstelling:
Natuureducatie en Duurzaamheid.
3
LEDEN
Per 1 januari 2014 waren er 239 leden:
20 jeugdleden, 101 A-leden, 49 B-leden, 30 C-leden, 9 D-leden en 30
Huisgenootleden
Onderstaand een overzicht van de ledenaantallen sinds 2009:
1 januari
2009
2010
2011
2012
2013
2014
A-lid
106
106
109
109
109
101
B-lid
61
61
61
59
54
49
C-lid
31
31
29
31
30
30
D-lid
4
7
7
8
7
9
Jeugd
21
21
18
12
15
20
24
30
239
239
Huisgenootlid
Totaal
223
223
224
236
10
4
DOELGROEPEN
Doelgroepen waarop de educatie zich richt zijn:
Volwassenen
a Burgers die in de omgeving wonen en toeristen
o.a. via wandelingen, excursies, themabijeenkomsten in IVN-lokaal,
cursussen
b Bestuurders
o.a. via overleg met en advies aan de Gemeente
Kinderen
c Vrije tijd o.a. via de Jeugdgroep
d Basisschool
5
MIDDELEN en ACTIVITEITEN
Excursies, wandelingen, lezingen etc.
Jaarlijks wordt een programma opgesteld voor o.a. wandelingen en excursies.
Ook worden op verzoek wandelingen of excursies geleid.
De deelname aan de activiteiten was goed, zoals uit onderstaand overzichtje
blijkt.
Aantal
Deelnemers
Excursies / Wandelingen
36
697
19
Lezingen/voordrachten
4
210
52
Overig: o.a. Kroedwusj, natuur
werkdag, jaarvergadering
3
111
37
10
130
13
Jeugdactiviteiten
11
gemiddeld
Meerdaagse
Wegens succes in 2012 was het reisdoel in 2013 wederom Cobbenrode. De
bus was snel volgeboekt en dus vertrok op 6 september een bus met 50 IVNers voor de tweede keer naar het Sauerland. Ondanks de hitte op de eerste
dag en het druilerige weer van het week-end keerde de bus op maandag met
enthousiaste en tevreden reizigers terug in Meerssen. De reis werd voorbereid
en geleid door Fiel van den Bergh, Riet Hautvast en Gerard Willems.
Kerstavond
Op vrijdag 13 december vond de kerstviering plaats in De Stip, met ongeveer
130 bezoekers. Op de bühne stond een enthousiaste groep zangers “Die
Moselsänger” die zowel internationale kerstliederen ten gehore brachten als
ook gezellige meezingers uit vervlogen tijden. De Geverfde Engel sloot de
avond ludiek af met een ode aan Willy Savelberg. Het IVN bedankt hierbij
iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan het geheel, speciaal ook de
sponsoren van de prijzen voor de Kersttombola.
Diverse andere activiteiten:

Er was weer de jaarlijkse bespreking van bestuur met gidsen en
coördinatoren. De natuur-opschoondag in maart kon niet doorgaan
wegens slechte weersomstandigheden.

In augustus werd voor de Kroedwusj gezorgd. Het bundelen gebeurde
weer bij Jack en Els Savelberg aan de Veeweg. Na de zegening van de
Kroedwusj in de Basiliek waren we weer te gast bij de Pastoor, die op een
glaasje wijn trakteerde.

Jaarlijks presenteert het IVN zich (samen met IVN-Ulestraten) op de
jaarmarkt van Meerssen, vooral met de gezamenlijke jeugdgroep. Er was
ruime belangstelling.

In 2013 werd een Cursus Zoogdieren georganiseerd. Er waren 15
deelnemers. Cursusleiders waren Hetty Meertens, die een lezing gaf over
grote grazers en Patric van de Burg verzorgde de buitenles in het
natuurgebied in Roosteren. Wim Ghijsen en Wim Derks, verzorgden elk 1
binnen- en 1 buitenles over respectievelijk dassen en bevers.
Overleg en advies:

Groen Platform Meerssen, een adviesorgaan van het college van
B&W. Het Groen Platform is 2 keer bij elkaar geweest.
 Het Natuur- en Milieueducatie-overleg (ook een overleg met de
Gemeente) heeft 2 keer plaats gevonden.
12
Jeugdgroep IVN-Meerssen/Ulestraten:
Het jeugdteam heeft 2013 af kunnen sluiten met een goed gevoel. Er
waren tal van leerzame activiteiten en natuurervaringen voor de
kinderen en hun begeleiders. Er werden o.a. hutten gebouwd, mergel
bewerkt, gestruind met een heks, sporen van dieren gezocht en er was
een mooie afsluiting van het seizoen in het Kasteelpark in Born. De wat
grotere kinderen zijn de jeugdgroep inmiddels ontgroeid, zodat de
groep nu grotendeels uit wat jongere kinderen bestaat, die heel
enthousiast meedoen.
Voor al deze onderdelen was er een goede ondersteuning van de gidsen en
het bestuur.
Het vaste enthousiaste Jeugdteam bestaat uit: Geert Hovens, Will Voncken,
Wil Dohmen, Leo Kurvers, Marie-José Steyns, Jeanne Lam en Cheyenne Bex
als assistente. Cheyenne heeft haar maatschappelijke stage bij de Jeugdgroep
gedaan en helpt nu enthousiast mee.
Zie het gehele verslag op pagina: 37.
Paddenwerkgroep Paddentrek 2013
Jaarlijks zet IVN-Meerssen bij kasteel Vaeshartelt padden over. De
coördinatoren Riet Hautvast en Annie Hupkens kunnen hierbij beschikken over
een groep vrijwilligers die de schermen en de emmers plaatsen en/of de
padden 2 keer per dag overzetten gedurende een bepaalde periode.
In 2013 werden 905 padden overgezet, met een bijvangst van 27 kikkers en 5
salamanders. Dit aantal was weer beduidend meer dan in 2012. Vanwege de
winter die zo lang duurde werden de padden in een korte tijd maar wel heel
laat in het seizoen overgezet. Topdrukte was het op 12, 13 en 14 april met
soms meer dan 150 padden in de emmers. De werkzaamheden aan de A2
hebben tot nu toe geen negatieve invloed gehad op het paddenbestand.
Overzichtje van aantallen in de afgelopen jaren:
2008 : 380 2011 : 620
2009 : 260 2012 : 734
2010 : 700 2013 : 905
Ook de Paddenactie van de buurtvereniging Geulle a/d Maas was in 2013
succesvol. Daar werden langs de Geulderlei 894 padden overgezet, tegenover
700 stuks vorig jaar.
Plantenwerkgroep
De plantenwerkgroep bestond dit jaar uit 10 leden en is, zoals gewoonlijk, 1 x
per maand bij elkaar gekomen. De wintermaanden: januari-februari-maart en
oktober-november - noodgedwongen door de vroeg invallende duisternis- in
het IVN-lokaal, om daar gezamenlijk planten te determineren, die door de
13
leden werden meegenomen. In het najaar werden o.a. vruchten en gallen
bekeken. De overige maanden is de werkgroep naar buiten gegaan om
planten te zoeken en gezamenlijk te determineren. Hiertoe werden o.a.
bezocht: het park bij kasteel Vaeshartelt, de
Pietersberg, stadsmuren van Maastricht, het
oude kerkhof in Berg, de Kunderberg.
Ook is de werkgroep van IVN Meerssen 2
avonden te gast geweest bij de
plantenwerkgroep in Maastricht om samen
te determineren. Iedereen vond dit voor
herhaling vatbaar.
Werkgroep Landschapsonderhoud
De werkgroep Landschapsonderhoud (coördinator Fiel Van den Bergh) is
gericht op onderhoud en bescherming van natuur.
Behalve landschapsonderhoud doet de werkgroep ook onderhoud aan en rond
de beide IVN-lokalen. De werkgroep is weer gegroeid naar ongeveer 15
enthousiaste medewerkers en is meestal op donderochtend actief.
De werkzaamheden in 2013 bestonden o.a. uit:
- ondersteuning van de activiteiten voor de Jeugdgroep;
- ondersteuning tuinonderhoud van de Kindervallei “Ronald Mc Donaldhuis” in
Houthem;
- onderhoud Natuurgebied Vroenhof;
- knotten van bomen langs de Geul in Meerssen etc.
De werkgroep kwam dit verslagjaar 40 keer in actie en maakten samen 1134
werkuren.
(het gehele verslag van de werkgroep staat op pag: 6.)
Huisvesting
Veel activiteiten van het IVN vinden plaats in de natuur. In de loop van 2013
zijn de verbouwplannen van het bestuurscentrum en daarmee ook het IVNlokaal (pand museum), van start gegaan. Daarom zijn we voor de
binnenactiviteiten zoals vergaderingen en lezingen uitgeweken naar de
Proostenkelder (achter de Basiliek ). De jeugdgroep maakt incidenteel nog
gebruik van de Hut in de Dellen. Voor activiteiten met grotere aantallen
deelnemers maken we gebruik van het Gemeenschapshuis De Stip.
Contactpersonen voor de Proostenkelder zijn: Fiel van den Bergh en Jack
Savelberg.
We participeren als IVN in een werkgroep met het NH-museum en de
Heemkunde vereniging die tot doel heeft tot een nieuwe inrichting van het
Museum, tevens ons verenigingslokaal, te komen. Deze inrichting moet
geschieden na de geplande verbouwing van het Bestuurscentrum, waarbij een
doorbraak naar de Proosdijschuur gemaakt wordt, zodat die ruimte ook voor
publiek toegankelijk is tijdens openingsuren van het Bestuurscentrum. De
14
Proosdijschuur wordt voor dit doel geheel verbouwd tot een “Huis van
(Meerssens) Erfgoed”
Er werd diverse malen intensief overleg gepleegd met het NH-Museum en de
Heemkundevereniging, zowel onderling als samen met de gemeente en de
architect, over de verbouwing en herinrichting van de Proosdijschuur. De
werkzaamheden zijn intussen begonnen, en de planning is dat we eind 2014
het vernieuwde pand weer in gebruik kunnen nemen.
6. ORGANISATIE
Bestuur
Annie Hupkens en Jo Lexis zijn m.i.v. maart 2013 toegetreden tot het bestuur.
Werkgroepen
Buiten het bestuur, maar in goed overleg met het bestuur, wordt een aantal
activiteiten uitgevoerd door de diverse werkgroepen.
Dat zijn de werkgroepen: Jeugd; Landschapsonderhoud/beheer lokalen;
Wandelingen/Excursies; Planten; Padden.
Gidsen
IVN-Meerssen beschikt over 13 natuurgidsen.
De gidsen:
Hans Bronswijk tel: 043-3649320
Nicole Cordewener, Maastricht, 043-3642423
Els Derks-van der Wiel, Ulestraten, 3643740
Wim Derks, Ulestraten, 043-3643740
Germaine Fouraschen, Maastricht, 3437126
Riet Hautvast, Maastricht tel: 043-3475663
Jo Heijnens, Bunde, 043-3645263
Geert Hovens, Geulle,043-364 6026
Jeanne Lam, Bunde, 043-364 9012
Riekie Notten, Moorveld, 043-364 5416
Willy Savelberg, Meerssen, 043-364 4955
Will Voncken, Berg a/d Maas, 046-4335339
Leo Voragen, Simpelveld, 045-5442300
Gidsen in opleiding:
Paul Abels, Bunde;
Wil Lemmens, Maastricht.
De natuurgidsen verzorgen niet alleen activiteiten uit het jaarprogramma van
IVN-Meerssen. Vele gidsen zijn ook nog actief buiten ons normale IVNprogramma. Zo wordt gegidst voor Natuurorganisaties, bv. het Limburgs
Landschap, voor personeel van bedrijven of instellingen, buurtverenigingen,
voor senioren (de wekelijkse "vuttrapperswandelingen") etc. Ook worden
schoolklassen begeleid in de Natuur.
15
De kwaliteit van de natuurgidsen wordt mede op peil gehouden met
bijscholing, bijvoorbeeld door deelname aan de vrijwilligersdagen,
georganiseerd door het district Limburg of door deelname aan eigen IVNcursussen.
Uitstapje
Een keer per jaar wordt een uitstapje voor alle actieve leden georganiseerd.
Dit is belangrijk voor een goede sfeer binnen de organisatie. De kosten worden
door de vereniging vergoed. In 2013 hebben we een bezoek gebracht aan het
Ronald McDonaldhuis “De Kindervallei” in Houthem. Daar werden we hartelijk
ontvangen met koffie en vlaai en kregen we een indrukwekkende rondleiding
van o.a. Leo van Delft, vrijwilliger bij de Kindervallei en lid van IVN Meerssen.
Nieuwsbrief
De Nieuwsbrief is een belangrijk communicatiemiddel van de vereniging. In
2013 verschenen weer 4 edities in een nieuw gekleurd jasje. De kaft van de
Nieuwsbrief wordt gesierd door fraaie natuurfoto‟s van Paul Abels. De redactie
wordt verzorgd door Jeanny Bronckers (tekst) en Paul Abels (foto‟s en lay-out).
Het IVN is de adverteerder en de sponsoren zeer erkentelijk voor de financiële
steun.
Publiciteit
In regionale (week)bladen worden nagenoeg alle activiteiten gepubliceerd.
Enkele dagen voorafgaand aan een activiteit wordt een z.g. “nieuwsflits” per email aan een 100-tal leden verzonden.
In de loop van 2013 is de website van IVN-Meerssen geheel vernieuwd en kan
worden ingezien via: ivn.nl/afdeling/Meerssen. Nieuws, activiteiten, foto‟s,
verslagen en ook de Nieuwsbrieven zijn daar te lezen. De publiciteit en het
beheer van de website wordt verzorgd door Paul Abels met ondersteuning van
Bert Sauter.
7. SAMENVATTING VAN ACTIVITEITEN T.B.V. DE GEMEENSCHAP
-
organiseren van natuurwandelingen en excursies
verzorgen van voordrachten/lezingen
organiseren van activiteiten voor de jeugdgroep
in stand houden van de traditie van Kroedwusj
groenonderhoud op diverse plekken binnen de Gemeente
gratis tuinonderhoud bij de Kindervallei in Houthem
deelname in Groenplatform en NME-overleg met Gemeente
verzorgen lessen in basisonderwijs
meewerken aan boomfeestdag en natuuropschoondag
16
Welkom nieuwe leden
We verwelkomen alle nieuwe leden die zich in het afgelopen jaar hebben
aangemeld bij onze vereniging:
Nieuwe leden:
Mevr. Mia Drinckwaard, Maastricht
Dhr. Bèr Heijltjes, Meerssen
Dhr. Wil Lemmens, Maastricht
Dhr. Leo van Delft, Valkenburg
Mevr. Marieke Thomassen, Meerssen;
Mevr. Marianne Starink, Meerssen
Mevr. Cecile Denie, Maastricht
Mevr. Mia Smeets-Vossen, Bunde
Dhr. Nick Potten, Beek
Mevr. Maria Mullenders-Dolmans,
Meerssen
Mevr. Kitty Jacobs, Maastricht
Dhr. Rob Crombach, Bunde
Mevr. Thea Savelkoul, Bunde
Mevr. Susanne van de Berg-Willems, Puth
Huisgenootleden:
Mevr. Annie Heijltjes-Lahaije, Meerssen
Mevr. Miriam Hermans, Heerlen
Mevr. Marjo Lemmens-Hermans, Maastricht
Dhr. H.Gijsen, Bunde
De Jeugdleden:
Nina Schipper, Meerssen
Mara Daniëlse, Beek
Brannan en Finn Heijnens, Meerssen
Emma en Isabel Muijrers, Meerssen
Ladi Eijnwachter, Meerssen
Rafaël Boutelje Meerssen
We wensen iedereen veel natuur-plezier bij de IVN-activiteiten
17
Bericht uit Bourgogne
Bloemen en beesten boel!
Hiep hoi de lente komt eraan! De padden zijn overgezet en wij gaan op pad.
Naar de Bourgogne. Altijd benieuwd hoe alles erbij staat, maar vooral bij de
terugkeer in het voorjaar. Na de hele winter afwezig te zijn geweest. Een ding
is zeker: het huis is steenkoud. Om de kou uit het huis te verdrijven, zetten we
zodra de zon doorkomt de ramen en deur open om de warmte binnen te halen.
Hé, wat is dat? Het lijken wel muizenkeutels, maar wat vreemd hier, zo op een
rijtje. Een blik naar boven en het raadsel wordt opgelost, daar in het donker
aan de balk hangt een vleermuis. Voordat we hem kunnen fotograferen is ie
gevlogen, helaas. Naar boven, waarschijnlijk is hij via het 'uilengat' vertrokken.
Zolang we zelf de zolder nog niet bewonen, blijft dat open. Zo heeft de uil ook
nog toegang tot de zolder. We weten dat hij op zolder heeft gehuisd, want
indertijd hebben we uileballen gevonden. Tijdens de renovatie hebben we een
aantal balken moeten vervangen, waardoor er verbinding tussen boven en
beneden is ontstaan. En zo zijn er vleermuizen in de woonkamer geland.
Later tijdens de verbouwing logeren we tijdelijk op de nog niet geïsoleerde
zolder. Daar krijgen we regelmatig bezoek van het winterkoninkje, dat ons
verbaasd vanaf het voeteneind aankijkt.
Ergens begin april worden de eerste
koeien met hun kalfjes naar de
weilanden gebracht. Uitgelaten rent de
kudde een paar rondjes, voordat ze
begint te grazen. Helaas is 'onze' oude
schapenboer gestopt vanwege gezondheidsproblemen. De jonge schapenboer
hooit het weiland eerst, dus jammer
genoeg missen we de schapen met hun
dartelende lammetjes, die komen pas in
de zomer.
In het voorjaar zien we de hop op de vensterbank zitten. Na een paar weken,
zo ergens half april zijn de zwaluwen ook weer teruggekeerd. Ze scheren rond
het huis. Sommige zwaluwen zijn op zoek naar nestmogelijkheden, anderen
zijn terug op hun oude vertrouwde nest in de schuren van de boerderijen in het
aangrenzende gehucht. Omdat we zoveel mogelijk de ramen en deur open
hebben staan om het huis te verwarmen, gebeurt het ook dat een enkeling
onze woonkamer verkent om te kijken of daar geschikte plekken zijn om een
nest te bouwen, maar nee, er zijn betere alternatieven in de buurt. Ook de
boomklever bezoekt onze huiskamer.
18
Op weg naar het paasvuur een paar gehuchten verderop komt ons een wild
zwijn tegemoet, gelukkig blijft het netjes rechts van de weg lopen. We dachten
eerst, op een afstand, dat het de paashaas was, die we al achter ons huis
hadden gezien, maar dichterbij gekomen bleek het dus een zwijn te zijn. De
terugweg is donker, we zien in het licht van de koplampen een mooie reebok
staan. Verschrikt kijkt hij ons aan, om vervolgens met een sprong in de
duisternis van het bos te verdwijnen.
Stilaan ontwaakt de
natuur. Er verschijnt
een groene waas
over het landschap
en daarna worden de
hagen en bomen
groener en voller. We
maken een bloesemwandeling door het
arboretum waar veel
fruitbomen zijn aangeplant.
Overal bloeien de
primula's uitbundig in
de tuinen en bermen,
zolang die bloeien
worden de bermen
niet gemaaid. In de tuinen zien we ook veel andere voorjaarsbloeiers, zoals
narcissen, tulpen en blauwe regen. Tijdens een brocante, op een zondag in
het voorjaar zagen we aan de rand van een gehucht een bos helemaal vol
staan met kleine gele narcisjes, een fantastisch gezicht.
Ook in de weilanden staan veel wilde bloemen, in tegenstelling tot in
Nederland waar alleen maar gras mag staan. Soms zijn de weides helemaal
geel van de paardenbloemen, dit levert ook lekkere paardenbloemhoning op.
We zaaien zonnebloemen, papavers, leeuwenbekken, goudsbloemen en
cosmea voor een gevarieerde bloemrijke zomertuin. De stokrozen, lathyrus,
valeriaan en juffertjes in het groen zorgen zelf voor nakomelingen, evenals de
geranium, oregano en de teunisbloemen.
Volgens Franse traditie worden op 1 mei bosjes lelietjes van dalen
aangeboden. Het is een eeuwenoud gebruik om dan aan degene waarvan
men houdt lelietje van dalen te geven als geluksbrenger. De witte bloem is een
teken van het voorjaar en brengen tot het volgend voorjaar voorspoed en
gezondheid.
Salut,
Liesbeth Fiddelers en Frans van de Kragt, Bourgogne
19
Activiteitenprogramma
Middag- en ochtendactiviteiten duren 2 à 3 uur
Dagactiviteiten duren 5 à 6 uur
Avondactiviteiten van 19.30 – 21.30 uur
Tenzij anders vermeld
Zaterdag 8 maart:
Jeugdactiviteit:
Voorjaar rond de IVN Hut in de Dellen
o.l.v. Jeanne Lam tel: 043-3649012, m.m.v.
Leo Voragen en team;
9.30 uur IVN-lokaal “Onder d‟n Huppel”
Ulestraten
Woensdag 12 maart:
Boomfeestdag: Kiezen voor bomen
In samenwerking met leerlingen van Basisschool
Op ‟t Hwagveld bomen planten aan de
Tunnelweg, Meerssen
Met medewerking van Gemeente,
en voorbereiding door Els Derks-van der Wiel
Vanaf 10.00 uur aan de Tunnelweg (nabij
Brandweerkazerne)
Zondag 16 maart:
Dagwandeling (14 km) :
het Limbrichterbos met blik op
kastelen en Einighausen
o.l.v. Jo Heijnens tel: 043-3645263 en
Paul Abels
10.00 uur station Meerssen; 10.30 uur
park.pl. nabij kerk en kasteel Limbricht
20
Maandag 17 maart:
Algemene Ledenvergadering,
met fotopresentatie van de 4 seizoenen
door Paul Abels
zie agenda op pagina: 8.
o.l.v. Yvonne Brounts tel: 043-3642798
19.30 in het Gemeenschapshuis De Stip in
Meerssen
Zaterdag 22 maart:
Ochtendactiviteit:
Natuuropschoondag
Natuur opschonen nabij Dellen en Geul
o.l.v. Fiel Van den Bergh tel: 0433644271 en werkgroep Landschapsonderhoud
09.30 uur parkeerplaats De Nachtegaal,
Meerssen, zie pag: 4.
Zondag 30 maart:
Ochtend- of dagactiviteit:
Kunst- en historiewandeling in
Beek,
daarna naar keuze bezoek aan
Eyewhitness-oorlogsmuseum (met
entreekosten)
10.15 uur station Meerssen;
10.30 uur parkeerplaats gemeentehuis Beek
Maandag 31 maart:
Samenstellen activiteitenprogramma
2e helft 2014
o.l.v. Jo Lexis tel: 043-3646519 en alle
gidsen
19.30 uur in de Proostenkelder, achter
Basiliek (tegenover Vredeskapel) aan
de Markt, Meerssen
21
Zondag 6 april:
Vaeshartelt en de ontwikkeling
van de Landgoederenzone
o.l.v. Geert Hovens tel: 0433646026 en Jeanne Lam
09.30 uur parkeerplaats
Vaeshartelt
Zaterdag 12 april:
Jeugdactiviteit: amfibieën, wat zijn dat
voor beestjes?
o.l.v. Marie-José Steyns tel: 045-4041639,
Els Derks-van der Wiel en team
09.30 uur IVN lokaal Onder d‟n Huppel,
Ulestraten
Maandag 28 april:
Thema-avond: Vliegen en andere
insecten
o.l.v. Fiel Van den Bergh tel: 3644271 en
gastspreker dhr. Lex Vlieks
19.30 uur in de Proostenkelder, achter
Basiliek aan de Markt, Meerssen
Zondag 4 mei:
Middagwandeling: Een vergeten monument
o.l.v. Willy Savelberg tel: 043-3644955 en Fiel Van den
Bergh
14.00 uur parkeerplaats Past.Gehlenplein bij kerk
Rothem
22
Vrijdag 9 mei:
Ochtend- of dagactiviteit:
Ochtendwandeling in de Hoge
Kempen,
daarna naar keuze bezoek aan “de
Lieteberg”(B.)
o.l.v. Geert Hovens tel: 043-3646026 en
Jeanne Lam
09.30 station Meerssen; 10.15 uur Ppl.
Lieteberg, Stalkerweg 3690 Zutendaal
Zaterdag 10 mei:
Jeugdactiviteit: Vlinders en rupsen
o.l.v. Jeanne Lam tel: 043-3649012 m.m.v.
Jef Boosten en team
09.30 uur IVN lokaal “Onder d,n Huppel”,
Ulestraten
Zondag 18 mei:
Dagwandeling (14km) vanuit Gulpen
door het Geuldal naar Mechelen
o.l.v. Riet Hautvast tel: 043-3475663 en
Annie Hupkens
10.00 uur station Meerssen; 10.30 uur
parkeerpl. Alexanderplein Gulpen
Zondag 25 mei:
Dagwandeling ( 15 km): door het
Gulpdal via Crapoel naar
Slenaken
o.l.v. Jo Heijnens tel: 043-3645263
en Paul Abels
10.00 station Meerssen; 10.30 uur
park.plaats boven op Gulpenerberg
23
In verband met verbouwing IVN-lokaal Meerssen in het pand Museum aan de
Markt worden de binnen-activiteiten van de maandagavonden gehouden in de
Proostenkelder, achter Basiliek (t.o. Vredeskapel), aan de Markt te Meerssen.
Parkeermogelijkheid: de parkeerplaats van de Lidl aan de Gasthuisstraat in
Meerssen is na 18.00 uur gratis!
De activiteiten van de gezamenlijke Jeugdgroep van IVN Ulestraten en
Meerssen worden v.w.b. de binnen-activiteiten georganiseerd in het IVN-lokaal
“Onder d‟n Huppel “ (voorheen d.n Haamsjeut geheten) te Ulestraten Voor de
jeugdactiviteiten elders is “Onder d‟n Huppel “ te Ulestraten ook de plaats van
bijeenkomst/vertrek.
Cursus jeugdbegeleiders
Om het kader van jeugdbegeleiders uit te breiden is men van plan in de Regio
Maastricht en Mergelland een cursus voor jeugdbegeleiding op te zetten.
Dit voorjaar start een dergelijke cursus als eerste in Limburg in de Oostelijke
Mijnstreek. Getracht wordt deze cursus voor onze regio in september van dit
jaar te starten.
Uit ervaring is gebleken dat
jeugdigen zeer enthousiast de
natuur beleven. Voor het
goed laten functioneren van
een jeugdgroep zijn wel veel
begeleiders nodig.
De cursus wordt georganiseerd door IVN-er Tineke
de Jong en John Steijns van
het CNME.
Bent u iemand die graag met
6-12 jarigen op pad gaat in de
natuur?
Informeer dan verder bij Tineke de Jong, email: [email protected]
of Jeanne Lam, coördinator van de Jeugdgroep van IVN Ulestraten en
Meerssen, email: [email protected]
Jeanny Bronckers
24
Meerdaagse busreis 2014
.
Na vele jaren Eifel, Sauerland en Moezel willen we dit jaar in Nederland
blijven. Dit is ook ingegeven door het feit dat het steeds moeilijker wordt om
goede excursie mogelijkheden te vinden in Sauerland etc.
Ook voor de wandelaars
biedt de kuststreek van
Noord Holland een andere
maar
zeer
mooie
en
interessante omgeving. We
zullen verblijven in Hotel
Marijke in Bergen, Noord
Holland. Dit vier sterrenhotel
ligt aan de rand van het
kunstenaarsdorp Bergen bij
bos en duin.
Kijk op internet.
www.hotelmarijke.nl.
Het adres van het hotel is Dorpstraat 23-25 1861 KT Bergen telefoon 0347750464.
Het verblijf is vol pension met uitzondering van de lunch op de eerste dag. De
reiskosten zijn dit jaar wel iets verhoogd en er is meer verschil in prijs tussen
een 1- en een 2-persoonskamer. Iets dat in Nederland meer gebruikelijk is dan
b.v. in Duitsland. Maar het belooft wel een reis te worden met veel nieuwe
wandel mogelijkheden en prachtige excursies. De meerdaagse is van vrijdag
12 september t/m maandag 15 september. De deelnamekosten vindt u op het
aanmeldingsformulier. De organisatoren zijn: Yvonne Brounts, Jo Lexis, Riet
Hautvast en Fiel Van den Bergh. De wandelingen worden voorbereid en geleid
door Mariëlle Urlings, Leo Voragen, Peter Hardy en Riet Hautvast. Praktisch
alle excursies zijn inmiddels al besproken. De deelnemers ontvangen ruim
voor aanvang van de reis een uitgebreid programma.
Om een goede gang van zaken rond het aanmelden en eventuele afmelden te
waarborgen moeten we enkele regels hanteren:



Aanmeldingsformulier uiterlijk vóór 1 mei 2014 sturen naar Riet
Hautvast.
Deelname aan de reis gebeurt in volgorde van het voldoen van de
aanbetaling van de reissom. De aanbetaling van € 100,-- p.p. moet
vóór 1 mei 2014 zijn voldaan.
De rest van de reissom moet voldaan worden vóór 1 augustus 2014.
25



Betaling op RABO-bankrekening: NL 20 RABO 0132 6840 55 van IVNMeerssen Veeweg 20 6231 RW Meerssen, onder vermelding van
Meerdaagse 2014.
Bent u alleenstaand, zoek dan zelf als u dat wilt, een compagnon
onder de deelnemers om de kamer mee te delen; het aantal kamers
voor enkele bezetting is maximaal 12.
Bij een teveel aan aanmeldingen kunnen de laatst aangemelde
personen op een wachtlijst geplaatst worden en eventueel invallen
als mensen zich afmelden.
Wat te doen bij afmelding:




Bij verhindering, afmelding direct schriftelijk melden bij Riet
Hautvast.
Indien mogelijk liefst zelf voor vervanging van reiziger(s) zorgen en
financiën onderling regelen. Informeer hiervoor ook bij IVN voor
eventuele personen op de wachtlijst.
De vereniging kan niet op restitutie van kosten worden aangesproken, die wij voor u hebben gemaakt.
In de reissom is een bedrag van € 10,- opgenomen voor administratie
en voorbereidingskosten.
Bij deze informatie hoort het aanmeldingsformulier
(volgende pagina). Met het ondertekenen van het
aanmeldingsformulier verklaart u zich akkoord met het
bovenstaande.
We zullen alles in het werk stellen om er weer een mooie
Meerdaagse van te maken.
Met vriendelijke groeten,
Namens het bestuur:
Yvonne Brounts, Jo Lexis, Fiel Van den Bergh en Riet
Hautvast
IVN MEERSSEN
Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid
Secretariaat voor meerdaagse:
Mevr. Riet Hautvast
Holsteinbastion 28C, 6217 LJ Maastricht
Tel.: 043-3475663; e-mail: [email protected]
26
Aanmeldingsformulier
I.V.N. Meerdaagse busreis naar Bergen (Noord Holland)
van vrijdag 12 sept. t/m maandag 15 sept. 2014
€ 310,00 - p.p. op basis van een 2-persoonskamer,
€ 350,00 - p.p. op basis van een 1-persoonskamer
(max.12 beschikbaar)
Deelnamekosten:
Overmaken op RABO-rekening: NL20 RABO 0132 6840 55
t.n.v. IVN-Meerssen Veeweg 20 6231 RW Meerssen,
onder vermelding van Meerdaagse 2014.
Deelname aan de reis gebeurt in volgorde van aanbetaling:
Van € 100,-- p.p. uiterlijk vóór 1 mei 2014;
Het resterende bedrag vóór 1 augustus 2014.
Bij verhindering en afmelding annuleringsverzekering aanspreken.
De vereniging kan niet op restitutie aangesproken worden.
------------------------------------------------------------------------------------------------Aanmeldingsstrook
Deze aanmeldingsstrook sturen naar: Mevr. Riet Hautvast, Holsteinbastion
28c, 6217 LJ Maastricht, of per E-mail: [email protected].
Naam: 1 ste persoon:
Naam: 2 de persoon:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
E-mail:
Tel:
Telefoon thuisblijvers:
Naam:
I.V.N.lid: Ja /Nee.
Reis- en annuleringsverzekering afgesloten: Ja /Nee
N.B. : indien 2de persoon niet onder de annuleringsverzekering van de 1ste
persoon valt, moet 2de persoon ook zelf een aanmeldingsformulier indienen.
Bijzonderheden:
Datum:
Handtekening :
27
28
Thema-avond “Insecten op en langs onze wandelwegen.”
Op maandag 28 april om 19.30
uur, zal dhr Lex Vlieks een
thema-avond
houden
over
insecten.
Snelheid is heel bepalend voor
wat je ziet. Al wandelend kun je
ook genieten van de kleine
details in de natuur.
Des te meer je ziet, des te meer
verwonder jij je over de
wondertjes langs de weg. De
grote kleurenrijkdom, de vele
vormverschillen en alle aanpassingen in de insectenwereld om
te overleven.
Als je lang wilt blijven leven
moet je strategieën ontwikkelen om aan je vijanden te ontkomen.
Je staat versteld van het aantal verschillende oplossingen die er in de
insectenwereld worden toegepast.
Daarnaast is er de enorme soortenrijkdom. Dag- en nachtvlinders, bijen,
wespen, vliegen, muggen, kevers, spinnen, libellen, sprinkhanen, oer insecten
en mieren, zijn van die soorten die we bijna dagelijks zien. Dat zijn teveel
soorten om op één avond de revue te laten passeren. Daarom maken we een
selectie.
We beginnen deze avond met de libellen komen dan verder nog een heleboel
andere interessante insecten tegen.
Van de geschatte aantal soorten op deze wereld (bijna 1 miljoen soorten),
waarvan we er ongeveer 18.000 in Nederland vinden, komen er tussen de
100 en 150 aan de orde”.
Deze thema-avond duurt ongeveer 2 uur.
Graag tot ziens in de Proostenkelder op maandag 28 april om 19.30 uur
Lex Vlieks
29
Excursie begraafplaats
In het kader van mijn opleiding tot
natuurgids word ik regelmatig
verrast met leuke en interessante
excursies, waarvan achteraf een
verslag moet worden gemaakt.
Graag laat ik jullie meegenieten
van deze leuke en interessante
excursie.
Op een zaterdag in september zijn wij met de groep samengekomen bij de
begraafplaats aan de Tongerseweg te Maastricht. Wij worden vandaag
rondgeleid en opmerkzaam gemaakt op de vele wetenswaardigheden van
deze bijzondere plek.
Uiteraard hoort een stukje
geschiedenis bij deze plek.
De
geschiedenis van
de
begraafplaats gaat terug tot de
Franse tijd (1795-1814). In 1805
besluit de Franse Prefect tot
oprichting van een nieuwe
Algemene Begraafplaats. In
1809 kocht de Gemeente
Maastricht een terrein van 1
hectare aan langs de nieuwe
steenweg naar Tongeren om er
een begraafplaats aan te
leggen.
In december 1811 had architect
Jean François Soiron een plan
van aanleg gereed; slechts een
halve hectare werd daadwerkelijk ingericht.
De begraafplaats was bestemd
voor rooms-katholieken, protestanten en joden. Wat mij bij het
betreden van de begraafplaats
meteen opviel waren de prachtige majestueuze beukenbomen, die de
hoofdpaden omzoomden. Deze beukenbomen hadden een leeftijd van ca 80 à
100 jaar. De beuk kan tot 46 m hoog worden. De stam is glad en grijs en is
eerder dun, waardoor de boom bij plotse blootstelling aan zonlicht gevoelig is
voor schorsbrand. Het blad is veer-nervig, licht gegolfd en licht glanzend. De
30
beukennootjes zijn een gewilde lekkernij voor veel vogels en dieren zoals de
eekhoorn en natuurlijke de “boekvink”. De benaming van deze vogel heeft
direct te maken met de beukenboom. In het Duits “Buch”. Aan de voet van een
van de beukenbomen groeiden goudkleurige zwammen. Volgens Ine was de
benaming van deze zwam de “trompet taaiplaat”.
Even later staan wij bij het monumentale graf van de Jezuïetenorde. Ook
geconstrueerd in de befaamde “Namense steen”, koralenkalksteen uit het
Devoon*, welke harde steensoort rijkelijk op deze begraafplaats te vinden is.
Naamse steen, ook wel Naamse hardsteen, in vakliteratuur Namense steen,
Namense hardsteen,Pierre de Vinalmont of Calcaire de Vinalmont, is een soort
kalksteen die gewonnen wordt uit de kalksteengroeven bij Vinalmont in de
provincie Luik en in de provincie Namen in België. Deze natuursteen bestaat
voor 90% uit calciumcarbonaat, en bestaat in twee kleurnuances; blauwzwartgrijs en blauwbruin-grijs. Evenals bij blauwe hardsteen kunnen af en toe witte
aderen (spieren) en witte plekken voorkomen, fossielen zijn niet aanwezig.
Omdat Naamse steen in het verleden vaak via de Maas werd aangevoerd,
kreeg het in Nederland ook wel de naam Maassteen. De oudste toepassing
was dientengevolge in Limburg. (Bron Wikepedia).
Het Devoon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de
stratigrafie) die duurde van 419,2 ± 3,2 tot 358,9 ± 0,4 miljoen jaar (Ma)
geleden Het Devoon is onderdeel van het era Paleozoïcum. Het volgt op het
Siluur en wordt opgevolgd door het Carboon. (Bron Wikepedia).
Bij het Jezuïetengraf wordt ik geattendeerd op het
geluid van het “Goudhaantje” een klein vogeltje met
en heel hoge tonengeluid. Veel mensen kunnen
deze hoge tonen niet waarnemen. Ik ben dus een
van deze mensen !
Hierna gaan wij naar dat deel van de begraafplaats
waar mensen met de Joodse godsdienst begraven
mogen worden. Het Joodse gedeelte is gesitueerd
aan de oostzijde, heeft een eigen ommuring en
toegangspoort.
Er mag in principe geen beplanting aanwezig zijn
op de Joodse begraafplaatsen omdat de grond niet geroerd mag worden. Toch
staan op dit deel van de begraafplaats veel “oude” coniferen en staat er heel
veel “onkruid” en opvallend veel smalle weegbree.
Interessant is de informatie dat volgens de Joodse traditie geen bloemen op de
graven gelegd worden maar steentjes. Deze steentjes worden door de
“grafbezoekers” in hun hand gehouden, waardoor iets persoonlijks aan deze
steentjes kleeft en deze steentjes worden dan op het graf gelegd als teken van
verbondenheid.
31
Hierna gaan wij naar het “socialisten kerkhof”. Deze “andersdenkenden”
mochten niet begraven worden op het katholieke deel van de begraafplaats
(gewijde grond).
Ik zag een graf op dit deel van het kerkhof wat mijn aandacht trok. Op de
website vond ik onderstaande beschrijving van de overleden persoon
J.H.PARIS
Vak AA graf 059 Grafmonument
Op de zerk:
WAT GY DE MINSTE DER
MYNEN HEBT GEDAAN HEBT
GY MY GEDAAN.
Het graf is ontworpen door
Charles Vos, die echter geen
signatuur heeft achtergelaten op
dit bijzondere monument.
Johannes Hubertus Paris werkte
op de aardewerkfabriek Société
Céramique. Hij was in 1892 een
van de oprichters van de
vakvereniging Loon naar Werk,
de eerste vakbond in Maastricht.
Op 11 november 1918 waarschuwde hij burgemeester Van
Oppen dat zijn dagen waren
geteld, maar de revolutionaire
beweging kreeg in het katholieke
zuiden weinig voet aan de grond.
Wel kreeg de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) een jaar later bij
de gemeenteraadsverkiezingen een record van negen zetels en samen met de
liberalen hadden beide partijen bijna de meerderheid. Van 1919 tot 1934 was
Paris voorzitter van de SDAP-fractie in de Maastrichtse gemeenteraad. In deze
rol ijverde hij voor samenwerking met de katholieke vakbeweging. Daarnaast
was hij bestuurslid van het Burgerlijk Armbestuur en president-commissaris
van de Maastrichtse woningbouwvereniging Beter Wonen
Het grafmonument kwam tot stand dankzij een comité van aanbeveling,
waarvan oud-burgemeester Van Oppen de voorzitter was
Johannes Hubertus Paris was op 17 februari 1897 in het huwelijk getreden met
Anna Catharina Debats, met wie hij vier dochters kreeg.
32
Ook op de begraafplaats is
“duurzaamheid” een thema
waar rekening mee gehouden
wordt zoals deze foto aantoont.
Op weg naar het nieuwe deel van de begraafplaats
zie ik een boom die mijn aandacht trok. Aan de
zaad- en bladvorm zie ik dat het een soort Esdoorn
is. Maar de bast is erg schilferachtig. Thuis gekomen
zo snel mogelijk achter de computer en maar
zoeken. Het blijkt een “papieresdoorn” te zijn.
Acer griseum (Papieresdoorn) wordt ook wel dwergesdoorn genoemd. De naam papieresdoorn dankt Acer
Griseum aan de afbladerende bast.
Weer terug naar het oude deel van de
begraafplaats zie ik een mooie Sequoia.
Deze prachtige boom stond midden op de
z.g. rotonde van de Dekens.
Sequoia is een botanische naam, voor een
geslacht van coniferen. Tegenwoordig wordt
het wel ingedeeld in de cipresfamilie,
(Cupressaceae), al werd het tot voor kort in
de familie Taxodiaceae ingedeeld. Voor de
ijstijden kwamen sequoia's over de hele
wereld voor zoals vondsten van fossiele
resten bewezen hebben.
De kustmammoetboom of kustsequoia
(Sequoia sempervirens) komt van nature
voor langs de kust in Californië (Verenigde
Staten). De hoogste boom ter wereld is een
exemplaar van deze soort (115 m).
Zowel Sequoia
Empervirens als Sequoiadendron giganteum hebben een opvallende rode
schors. (bron Wikepedia)
In de stam van deze Sequoia zag ik allemaal gaten waarvan ik dacht dat het
spechtengaten waren. Volgens informatie waren dit de gaten die als litteken
achterblijven als een tak afsterft.
De bast is opvallend zacht en veerkrachtig en deze bast in onbrandbaar.
33
Wij wandelen langs graven van vele
bekende Maastrichtenaren, bv Fons
Olterdissen, belangrijk geweest voor
taal en cultuur. hij ligt hier samen met
zijn broer begraven.
Voor de huishoudster van Olterdissen
die veelvuldig het graf bezocht werd,
speciaal voor haar, een bank geplaatst.
Er is ook een deel van deze begraafplaats welke bestemd is voor de
„protestanten” Dit deel was middels een Taxushaag gescheiden van het
katholieke deel van de begraafplaats.
Vermeldenswaard is het verhaal
dat een echtpaar, waarvan de
man protestant was en de vrouw
katholiek, weliswaar naast elkaar begraven werden, maar
aan weerszijden van de taxushaag.
De foto hiernaast toont de beide
graven nu zonder taxushaag
Wat zeker ook vermeld moet worden is de aanwezigheid van veel soorten
mossen en korstmossen op de hardstenen grafmonumenten.
Korstmossen (of lichenen) zijn
symbiosevormen
tussen
een
schimmel en een fotosynthetisch
organisme dat een bacterie of een
alg is. Korstmossen zijn dus geen
landplanten. Ze zijn het resultaat van
de innige mutualistische symbiose
van twee verschillende typen van
organismen: een schimmel en
een groenwier en/of een blauwalg
(Cyanobacteria). Vaak zijn deze zo
sterk met elkaar verbonden dat ze
buiten het samenwerkingsverband
geen overlevingsmogelijkheid bezitten. (Bron Wikepedia)
34
Samenvatting:
Belangrijk om te vermelden is dat naast de functie van begraafplaats het
gebied fungeert als groene long in dit deel van de stad.
De Maastrichtse begraafplaats is een groene oase in de stad, waar mens en
dier rust vinden.
De begraafplaats heeft een parkachtig karakter, met veel bomen, waarvan
sommigen al monumentale hoogte hebben bereikt, waaronder de Sequoia‟s.
Juist de vele en oudere bomen vormen een leefgebied voor verschillende
diersoorten. Zo komt er de Eekhoorn (Sciurus vulgaris) voor, en komen er in
de
winter
veel
Goudhaantjes
(Regulus regulus) en Vuurgoudhaantjes (Regulus ignicapillus) voor
in de cypressen.
Als
landschapsarchitect
schonk
Rosseels veel aandacht aan de
beplanting van het kerkhof.
De hoofdassen achter de toegangspoorten werden met rode
beuken beplant. In het midden van
de nieuwe ronde erepleinen werden
beplant met een Sequoia Dendron,
een soort reuzeconifeer uit Californië.
Op de kruisingen van de paden
werden vanwege de rouwsymboliek
treurbomen geplaatst: zoals treurwilgen, treuressen en treurberken.
Langs de meeste paden staan
cypressen, die traditioneel op alle
kerkhoven staan: de rouwsymboliek
van deze boom wordt in verband gebracht met een Griekse sage, waarin
verhaald wordt van de jongeling Kuparissos. Hij had een tam hert gedood en
smeekte Apollo om eeuwig te mogen treuren, waarop die hem in een Cypres
veranderde; de naam van deze boom is ook van Kuparissos afgeleid.
De neogotische kapel met grafkelder is een ontwerp van architect Johannes
Kayser uit 1885-1890. De kapel heeft een octagone (achthoek) plattegrond
met aan de westzijde een ingangsportiek. Het interieur is rijk gedecoreerd.
Natuurlijk is veel meer te vertellen over deze bijzondere plek. Ik heb getracht
een samenhang te brengen tussen natuur, cultuur en religie.
Paul Abels
35
Sneeuwvlokken
Sneeuwvlokken hebben we deze winter (nog) niet gezien. Maar er bestaat een
mooie fabel over de betekenis die slechts één sneeuwvlok kan hebben.
De Koolmees en de Duif
“Vertel me eens wat een
sneeuwvlok weegt”,
vroeg een koolmees aan een duif.
“Niets meer dan niets”,
was het antwoord.
“In dat geval moet ik je een
wonderbaarlijk verhaal vertellen”,
zei de koolmees.
“Ik zat eens op de tak van een
dennenboom, vlakbij de stam,
toen het begon te sneeuwen, niet
hevig, geen razende sneeuwstorm, nee gewoon, zoals in een
droom, zonder enig geweld.
Daar ik toch niets beters te doen had, begon ik de sneeuwvlokken te tellen die
neerdaalden op de naalden en twijgjes van mijn tak. Ik was precies bij nummer
3.741.952, toen de 3.741.953ste sneeuwvlok op die tak viel. Niets meer dan
niets, zeg je, maar de tak brak af”
Na dat verhaal te hebben verteld vloog de koolmees weg.
De duif, sinds de tijd van Noach een autoriteit op het gebied van vredeszaken,
dacht een tijdje over het verhaal na en zei tenslotte in zichzelf: “Misschien
ontbreekt er nog maar de stem van één mens om tot vrede in de wereld te
komen”
Deze fabel is onder andere te vinden op internet; 3.610 keer in het
Nederlands, 5.720 keer in het Frans en 37.100 keer in het Engels. Samen is
dat nog net niet genoeg voor wereldvrede!
Ik heb het gelezen in het 2 maandelijks tijdschrift ZOZ van Omslag, Werkplaats
voor Duurzame Ontwikkeling voor doen-denkers ZOZ,
nummer 119-januari/februari 2014. www.omslag.nl
Els Derks-van der Wiel
36
De IVN Jeugdgroep
De Jeugdgroep is een samenwerkingsverband tussen IVN Ulestraten en IVN
Meersen. De bijeenkomsten vinden doorgaans afwisselend plaats in
Ulestraten en Meerssen. Sinds september 2013 wordt het IVN lokaal in
Meerssen verbouwd en vinden tijdelijk alle bijeenkomsten vanuit het
verenigingslokaal “Onder d‟n Huppel “ (voorheen d.n Haamsjeut geheten)van
IVN Ulestraten plaats.
De Jeugdgroep komt op de tweede zaterdag van de maand bij elkaar van 9.30
tot 12.00 uur. En richt zich vooral op kinderen in de basis school leeftijd. Er
wordt gewerkt volgens een vast programma, dat een maal per jaar door de
Werkgroep Jeugd wordt opgesteld. De uitwerking en voorbereiding van het
programma gebeurt door de coördinatoren. Ook wordt er in de week voor elke
bijeenkomst een persbericht in de Geulbode geplaatst. Met de opzet om
concrete informatie door te geven aan de ouders en ook om de IVNJeugdgroep onder de aandacht te brengen.
Aan het begin van het seizoen in september staat de Jeugdgroep in Meerssen
met drie kramen op de Jaarmarkt. Er is informatie te verkrijgen over de
Jeugdgroep en het IVN in het algemeen, verder zijn er een aantal doe
activiteiten voor kinderen. Er is veel belangstelling voor de activiteiten en er
wordt enthousiast gebruik van gemaakt. Het levert echter niet veel nieuwe
leden op, wel bekendheid voor de Jeugdgroep en het IVN.
37
De vaste begeleiding van de Jeugdgroep bestaat uit; Wil Dohmen, Leo
Kurvers, Geert Hovens, Will Voncken, Marie-José Steyns, Jeanne Lam en
Cheyenne Bex als assistente.
Cheyenne heeft haar maatschappelijke Stage bij de Jeugdgroep gedaan en
helpt nu enthousiast mee met de activiteiten.
Er wordt geregeld een beroep gedaan op andere gidsen van het IVN en
specialisten wat betreft de inhoud van het programma. Het programma is zeer
gevarieerd; b.v. werken en hutten bouwen in de natuur, mergel bewerken en
fossielen zoeken, sporen
van zoogdieren zoeken,
uilenballen pluizen, kruiden
zoeken en oude groenten
leren kennen,
proefjes
doen, struinen met de heks,
enz.
Er is een natuurlijk verloop
onder de kinderen. Als
kinderen naar de middelbare school gaan stoppen
zij doorgaans met de
Jeugdgroep.
Hun belangstelling is dan
op andere zaken gericht.
Dit jaar is er een aantal grotere kinderen gestopt. De opkomst is daardoor wat
minder ongeveer 12 tot 15 kinderen per keer.
Momenteel is er een vaste kern van jonge gemotiveerde kinderen, die komen
ook regelmatig. Er is ook een aantal kinderen, die komen af en toe b.v. als er
geen voetballen is of als de activiteit hen aanspreekt. Deze kinderen zijn wel
enthousiast en leergierig en werken goed mee. Wij beschouwen de
Jeugdgroep als zeer belangrijk om de kinderen warm te maken voor de natuur!
Er is altijd een educatief en recreatief gedeelte. De opzet is dat wij met de
kinderen veel de natuur in gaan.
De Jeugdgroep maakte een goed jaar door in 2013.
Jeanne Lam
Coördinator IVN Jeugdgroep
Foto‟s Susanne van de Berg-Willems
38
Sponsoren
Deze ondernemers steunen ons met een financiële bijdrage:
Albert Heijn – Dijkstra, Vliegenstraat 50,6241 CH Bunde, 043-3652244
Slagerij America, Beekstraat 42, 6231 LG Meerssen, 043-3642261
Apotheek Meerssen, Proost de Beaufortstraat 5, 6231 EB Meerssen
Foto Artica, Volderstraat 13, 6231 LA Meerssen, 043-3642896
Autoservice Meerssen, Weerterveld 18, 6231 ND Meerssen, 043-3580208
Beum-Electro, Klinkenberg 94-100, 6231BE Meerssen, tel: 043-3643446
“BLOEIEND”, Bunderstraat 109, 6231 EJ Meerssen, tel: 043-3642393
Bloemenhuis De Zonnestraal Meerssen, tel: 043-3655081
Transportbedrijf P.Brassé, Groot Berghem 42, 6235 BL Ulestraten
Bunder Bräu bierspecialiteiten, Roggeveldstr.14,Bunde www.bunderbrau.nl
Café A ge Pannes, Panhuis 20, 6305 AR Schin op Geul, 043-4591439
Café Ghijsen, Raar 15, 6231 RP Meerssen, 043-3643386
Café-terras AU SOLEIL, Grendelplein 11, Valkenburg tel: 043-6012768
Camping aan Geul en Bos, Houthemerweg, 043-3642085 / 06-54604580
Camping het Geuldal, Gemeentebroek 13, Meerssen, 043-6040437
Camping Meerssen, Houthemerweg 95, Meerssen, tel: 043-3654743
Stomerij Clean Inn, Bunderstraat 76, 6231 EL Meersen, 04303644212
De Groenteschuur, aardappelen, groente en fruit, Geulstr.45, Bunde, 3645260
Aannemersbedrijf De Jong, Meerssen, 043-3642391
Stg.Gemeenschapshuis De Stip, Meerssen, 043-3650522, bgg 043-3643445
Rijwielhuis Jean-Pierre Dieteren, Bunde, 043-3648939
Enter Force, Vliegveldweg 194, Maastricht-Airport tel: 043-3649055
EPM Maastricht, mail: [email protected], twitter:@epmmaastricht
tel: 043-3642823
Centrum voor Fysiotherapie en Medische Fitness, Meerssen, 043-3644066
Glashandel Meijers, Oranje Nassaustr. 4, 6231 EX Meerssen, 043-3642857
Huisartsenpraktijk BUNDE, tel: 043-3648935, www.huisartsenpraktijkbunde.nl
39
Heads Hairfashion, St Josephstraat 21, 6231 EC Meerssen, 043-3648765
Hoveniersbedrijf Cordewener Groen, Pasweg 1a, Bunde 043-3648548
Bakkerij Kleintjes, Gasthuisstraat 20, 6231 JW Meerssen, 043-3642283
R.Lardenoije, Vliek 11, 6235 NR Ulestraten, 043-3643234
Fysiotherapie Laumen en Leszczynski Bunde, 043-3645332
Loodgietersbedrijf Krauth, Bunderstr.13, 6231 EH Meerssen, 043-3642275
Gebroeders Odekerken, voor al uw bestratingen, 043-3644448
Slijterij Wijnhandel Bernard Rekko, Meerssen, 043-3642533
Rob Smeets Rijwielen, Bunderstraat 193, Meerssen, 043-3655269
Rosta-Tours Touringcar-bedrijf, Burg.Kisselsstr.75, Meerssen, 3647173
Rovisport, Bunderstraat 27, 6231 EH Meerssen, 043-3647923
P.Sassen VOF Transportbedr.grond- en sloopwerken, Bunde, 043-3641468
Mechanisatiebedrijf Schouteten, Genzon 14, Ulestraten, 043-3643210
Slagerij van de Nobelen, Agnesplein 4, 6241 CA Bunde
Schildersbedrijf Bert Smoorenburg, Broekhoven 1, Geulle, 043-3653360
Tandheelkundig Centrum Bunde, Burchtstraat 35, 6241 CR Bunde
Tandartsenpraktijk Stegen, Aan de Gapert 4, 6231 BX Meerssen
Natuursteenbedrijf Valksteen, De Valkenberg 1B, Valkenburg, 043-6014858
Verhey Meubelen, Beekstraat 35-37, 6231 LE Meerssen, 043-3642941
Hampshire Hotel Vue des Montagnes Geulhem, 043-6040652
Wonen Meerssen, Bunderstr.28, 6231 EL Meerssen, 043-3664777
40
Wethouder Jim Janssen bezoekt de werkgroep landschapsonderhoud
Uitspanning
“De Nachtegaal”
Gemeentebroek 6 6231 RV Meerssen
Telefoon 043-3642161
Internet www.uitspanningdenachtegaal.nl
Mail [email protected]
Iedere dag geopend vanaf 10.00 uur