Ken de piketpaaltjes bij informatieverzoeken van de FIOD-ECD!

An
belastingen
Werk niet blind 100% mee aan informatieverzoeken over uw klant
Ken de piketpaaltjes bij
informatieverzoeken van
de FIOD-ECD!
Ben van den Wijngaart
Volgens de belastingwet moet iedere belastingplichtige zelf gegevens en inlichtingen
verschaffen die van belang zijn voor zijn eigen belastingheffing. Weigert een belastingplichtige om gegevens en inlichtingen te verstrekken, dan kan de Belastingdienst op
een aantal manieren proberen af te dwingen dat die informatie toch wordt verstrekt.
Zo kan de Belastingdienst een informatiebeschikking opleggen, waartegen de belastingplichtige op zijn beurt weer bij de rechtbank in beroep kan gaan. Maar wat nu te
doen als de FIOD-ECD bij u (of bij collega-accountants) op de stoep staat om klantgegevens te verkrijgen? Weet u op zo’n moment precies waar de piketpaaltjes staan?
e wettelijke verplichting voor derden
(zoals accountants of fiscalisten)
om informatie aan de Belastingdienst te
verstrekken over hun cliënten is van een
andere orde. Het moet daarbij gaan om
aangelegenheden van de belastingplichtige. Een voorbeeld hiervan is het controleren van inkoopfacturen uit de administratie bij de belastingplichtige met de
verkoopfacturen van de leverancier i.c.
derde. Werkt u niet mee aan dit verzoek
D
van de Belastingdienst, dan kunt u via
een kort geding onder druk gezet worden
om de gevraagde informatie alsnog te
verstrekken. De voorzieningenrechter zal
daarbij zeer kritisch beoordelen of het
verzoek kan worden gehonoreerd. Essentieel bij de afweging is dat het niet mag
gaan om een ongelimiteerd verzoek. Ook
mag het verzoek geen betrekking hebben
op privacygevoelige informatie. De Belastingdienst zal dus scherp moeten omschrijven welke inlichtingen hij van u als
accountant over uw klanten wil hebben.
Kort geding verloren
De Belastingdienst verloor in 2013 tweemaal een kort geding om informatieverstrekking af te dwingen. In de eerste casus
ging het om het opvragen van parkeergegevens bij SMSParking BV. Betaald parkeren vond plaats via een sms-bericht, internet, smartphone of app. De BV beschikte
over persoonlijke gegevens van haar klanten en de parkeergegevens, zoals kenteken, tijdstippen van binnenkomst en parkeerduur. De Belastingdienst verzocht om
alle parkeergegevens (kenteken, datum,
locatie en duur). Op basis van de kentekeninformatie wilde de Belastingdienst
die parkeergegevens filteren op fiscale
relevantie. Bij een ‘hit’ zou de bij het kenteken behorende belastingplichtige zo no-
24
www.accountancynieuws.nl
dig worden geïdentificeerd. De voorzieningenrechter oordeelde hier dat er sprake
was van een te vergaande inmenging van
het openbaar gezag. Ieder heeft recht op
respect voor zijn privéleven; inmenging
van enig openbaar bestuur is niet toegestaan in de uitoefening van dit recht. Het
ongelimiteerde karakter van de gevraagde
privacygevoelige parkeerinformatie stond
er volgens de voorzieningenrechter aan in
de weg om de afgifte van de informatie toe
te wijzen.
Fiscaal sleepnet niet toegestaan
In de tweede casus verzocht de Belastingdienst de financiële dienstverleners BV X
en BV Y in kort geding volledig en onvoorwaardelijk mee te werken aan verzoeken om gegevens en inlichtingen over
hun klanten. Hierover werd een vaststellingsovereenkomst met de Belastingdienst gesloten. De vaststellingsovereenkomst gold voor alle klanten die
betrokken waren bij ontoelaatbare constructies met hypotheekrenteaftrek en
durfkapitaal. In de overeenkomst werd
niet uitgesloten dat er ook voor andere
belastingen gegevens opgevraagd zouden kunnen worden. De voorzieningenrechter stelde vervolgens vast dat de Belastingdienst niet voldoende duidelijk
had gesteld op welke gegevens en inlichtingen zijn vorderingen (nog) betrekking
hadden. De vordering van de Belastingdienst werd om die reden afgewezen.
Kortom, al is de wettekst voor derdeninformatie ruim gesteld, dan wil dit nog niet
zeggen dat er gebruik mag worden gemaakt van een ‘fiscaal sleepnet’, waardoor
er altijd een opbrengst/vangst is. Dit soort
fishing expeditions zijn niet toelaatbaar.
27 juni 2014
nr 12 Accountancynieuws
belastingen
Inval FIOD-ECD
Als de FIOD-ECD bij u op de stoep staat
om informatie op te halen en boeken en
bescheiden te vorderen, is er sprake van
een inval, die onderdeel uitmaakt van een
strafrechtelijk onderzoek.
Alhoewel dit onderwerp een uitgebreide behandeling rechtvaardigt, beperk
ik dit hier tot de essentiële (knel)punten bij de vordering van het uitleveren
van stukken. Op een dergelijk moment
moet u weten wat uw rechten en plichten
zijn, waarbij u ervan uitgaat dat de FIOD
voor uw klant komt. FIOD-ambtenaren
mogen te allen tijde de administratie van
uw klant in beslag nemen. Ze mogen u
daarnaast ook vragen om uitlevering van
uw accountantsdossiers. Gebrek aan medewerking is strafbaar. Maar hier ontstaat wel een probleem. Als accountant
bent u immers contractueel en op grond
van de gedrags- en beroepsregels verplicht om te zwijgen over zaken die uw
klant aangaan. Die geheimhoudingsplicht geldt ook tegenover de FIOD.
Hoe moet u handelen als de FIOD alleen
Accountancynieuws 27 juni 2014 nr 12
komt voor inlichtingen c.q. de administratie/dossiers? Als de FIOD u om inlichtingen verzoekt – dan wel de uitlevering
van stukken vordert – op grond van zijn
bevoegdheid tot derdenonderzoek, bent
u verplicht om de informatie te verstrek-
‘De verplichting om klantgegevens die u in bezit
heeft te overhandigen, kan
minder automatisch worden afgedwongen dan de
fiscus annex FIOD u graag
willen doen geloven.’
ken. In die fase kunt u zich wel beroepen
op de geheimhoudingsplicht; de toestemming van uw klant is dus nodig. Het
is dus uit den boze om de FIOD vrijwillig
inzage te geven in de bescheiden. Boeken
en bescheiden die de FIOD meeneemt,
moeten binnen een redelijke termijn
weer worden teruggegeven. In de praktijk
gaat dit vaak anders; veelal zijn dit lang-
An
lopende kwesties. Het is daarom belangrijk om uit te vinden wat de FIOD precies
wil hebben en of de FIOD-ambtenaren
genoegen willen nemen met kopieën.
Waarschuwing
De verplichting om de klantgegevens die
u in bezit heeft te overhandigen kan minder automatisch worden afgedwongen
dan de Belastingdienst annex FIOD u
graag willen doen geloven. De omschrijving van de gevraagde gegevens en inlichtingen moet zo concreet en specifiek
mogelijk zijn. Dat geeft u houvast. An
Drs. Ben van den Wijngaart FB is verbonden aan
Auxilium Adviesgroep.
www.accountancynieuws.nl
25