Frank Bronkhorst, schoolleider/ directeur: ‘We zijn een kleine school en bieden een veilig klimaat. Het kind staat bij ons centraal, ook als het zich probeert te onttrekken aan welke vorm van aandacht dan ook: het wordt door ons echt opgemerkt. Het gehele team is van die noodzaak doordrongen.’ Samen staan we sterk In het herfstseizoen wordt in de maand september het Michaëlsfeest gevierd. De jonge kinderen uit het SBO maken dan traditiegetrouw een draak, die vervolgens in vuur en vlam wordt gezet, terwijl alle kinderen van de school, SBO en vmbo, er omheen staan. Het is een sprekend voorbeeld van de manier waarop de Tobiasschool het onderwijs organiseert: er is een verticale lijn van jongste leerling tot eindexamenkandidaat. Samen staan we sterk is een motto dat ook tot uiting komt bij gemeenschappelijke activiteiten van het SBO en het vmbo, zoals schaatsen, de talentenshow en het vieren van Kerstmis. Wat de leerkrachten betreft, komt de samenwerking tot uiting in een wekelijkse, gezamenlijke vergadering van het SBO en vmbo, waarin alle aandacht uitgaat naar het functioneren van het kind in het bijzonder. Wie meer wil weten over de opmerkelijke kracht van deze unieke vorm van onderwijs, kan terecht bij ons boek: ‘Als leven en leren niet vanzelf gaan hoofd, hart en handen in de Tobiasschool’. In dit inspirerend geschreven werk staat op een transparante manier beschreven wat het grote verhaal is achter onze pedagogische visie. De sprankelende voorbeelden uit de praktijk brengen de theorie tot leven. Contactgegevens Tobiasschool Poeldijkstraat 255 1059 VL Amsterdam T: 020 579 72 95 E: [email protected] (VO) [email protected] (SBO) I: www.tobiasschool.nl Schoolleider / directeur Frank Bronkhorst De VO-school maakt deel uit van de scholengroep Voortgezet Onderwijs van Amsterdam Hoofd, hart en handen Wie als ouder een school zoekt, wil het beste voor zijn kind. Naar school gaan is meer dan presteren alleen. Je wilt als ouder ook, dat je kind vrienden maakt, plezier heeft, lekker in zijn vel zit. Je wilt dat je kind zich gezien voelt in wie hij is en dat de leraren hem stimuleren in zijn ontwikkeling. Op de Tobiasschool krijgen de leerlingen elke ochtend periodeonderwijs. Een les van ruim anderhalf uur, waarin vijf dagen achter elkaar, gedurende drie opeenvolgende weken, een bepaald vak aan bod komt. Er wordt geen schoolboek gebruikt. De leraar vertelt de leerstof en leerlingen gaan hiermee aan de slag. Hierbij doen de leerlingen niet alleen kennis op, maar worden ze ook geraakt in hun beleving. Hoofd en hart komen zo allebei aan bod. Het is een vorm van onderwijs waarbij het niet gaat om het vullen van een vat, maar om het ontsteken van een vuur. Vakken die uitgebreid aan bod komen in het periode-onderwijs zijn bijvoorbeeld: dierkunde en mineralogie, geschiedenis, moderne kunst en sterrenkunde. Er wordt ook in de verplichte vakken vanuit methode-boeken lesgegeven. Tevens werken de leerlingen veel met hun handen, zoals bij beeldende vorming, grafische technieken, koken, textiele werkvormen, hout- en metaalbewerking. Niet de kennis, maar de kenner, de leerling zelf staat centraal. De Tobiasleraar draagt met grote toewijding bij aan de zoektocht naar de eigen identiteit, die iedere leerling onderneemt. Tobiasschool SBO / VO De Tobiasschool is een vrijeschool en omvat zowel het speciaal basis- als het voortgezet onderwijs. Het is in Amsterdam een van de scholen met een zorgaanbod, hetgeen zeggen wil dat alleen leerlingen met een SBO beschikking / VO zorgindicatie worden toegelaten. Je komt pas in aanmerking als gedrag en/of leerprestaties extra aandacht behoeven. Tobiasschool – SBO Worden wie je bent! Elk kind gedijt als het zich geborgen voelt. Zoals in het vmbo werkt ook het SBO van de Tobiasschool in kleine groepen, met oprechte aandacht voor elk kind. Veelal hebben onze leerlingen te maken met internaliserende problematiek. Wie voor het eerst een les bezoekt in de Tobiasschool, die valt een aantal zaken op. Allereerst de sfeer. Er wordt door de leerkracht hard gewerkt aan de sociale vorming van elk kind. In de omgang met elkaar leert een kind met anderen samen te werken. Hij leert luisteren, vragen stellen, een mening uiten, inzicht formuleren. Ieder kind mag zijn wie hij is, zonder dat aan onderlinge verschillen een oordeel wordt verbonden. Op die manier ontwikkelt het kind zelfvertrouwen, zelfkennis en zelfstandigheid. Yora, oud-leerling: ‘Op de Tobias kun je lekker met je handen werken. Ik moet dingen doen, dat helpt me, anders blijft het te abstract.’ Tobiasschool – vmbo De Tobiasschool vmbo is een kleine school, waar iedereen elkaar van gezicht kent. Om zoveel mogelijk aandacht te kunnen schenken aan elk individueel kind, zijn ook de klassen klein. De leerlingen worden opgeleid voor een vmbo kaderdiploma, basisdiploma of AKA-diploma. De keuze hiervoor wordt zo lang mogelijk uitgesteld, om een brede ontwikkeling te garanderen. Voor basis- en kaderleerlingen is de afstudeerrichting Intersectoraal in de sector Dienstverlening en Commercie. De meeste leerlingen stromen na hun examen door naar het mbo. De individuele begeleiding van elke leerling vindt plaats in samenspraak met de mentor, zorgcoördinator en orthopedagoog, waarmee handelingsplannen worden opgesteld. Er is verder ondersteuning mogelijk vanuit o.a. remedial teaching, FRT (faalangst reductie training), bijles, huiswerkklas, kunstzinnige - en euritmietherapie. Tevens bieden wij begeleiding door een schoolarts van de GGD, de leerplichtambtenaar, ambulant begeleider en een schoolhulpverlener. Eric, oud-leerling: ‘Er is veel aandacht voor iedereen. Dat hebben we ook nodig.’ De sfeer waarin leerlingen samen zijn, is van groot belang. Het open gesprek tussen de mentor en zijn leerlingen speelt dan ook een voorname rol. Wat telt is de omgang tussen de klas en de leraar en tussen de leerlingen onderling. Leren samenwerken, jezelf tegenkomen in de ontmoeting met de ander, dat is wat er toe doet. Want door de spiegel die de ander je voorhoudt, leer je pas jezelf kennen. Buitenschoolse activiteiten en de schoolreizen van een of meer dagen spelen daarin ook een centrale rol. De leerstof is bewust leeftijds- en ontwikkelingsgericht gekozen. Het kind krijgt onderwijs in dat wat hem op een bepaalde leeftijd toekomt. In de jongste groep leven onder andere onderwerpen als ambachten, legendes, fabels en prehistorie. In de hogere groepen de Griekse mythologie, de Romeinen en ontdekkingsreizen. Naast het hoofd wordt het hart en de handen aangesproken, door met de leerlingen veel te tekenen, schilderen, zingen, boetseren en toneel te spelen. Door rekenen en taal ook aan te bieden als beweging, muziek, verhaal en beeld wordt het onderwijs betekenisvol. Dit zorgt voor betrokkenheid, motivatie en plezier. ‘s Middags wordt in groepsdoorbrekende niveaugroepen gewerkt, waarbij gerichte aandacht is voor de individuele ontwikkeling. Een leerling wordt gezien! Vanuit het SBO stromen leerlingen uit naar het voortgezet onderwijs wat uiteenloopt van praktijkonderwijs tot en met havo/vwo. Geert Ormel, docent: ‘Je kunt het nu nog niet, maar straks wel.’