Activiteitenplan 2014

Activiteitenplan
2014
BUDDY NETWERK
Activiteitenplan
2014
Den Haag
Januari 2013
BUDDY NETWERK
Activiteitenplan 2014
INHOUD:
pagina
1.
Algemeen
1
2.
Strategische Visie 2012-2015
4
3.
Waarborgen van kwaliteit
6
4.
Buddyzorg
8
5.
2tegen1zaamheid Den Haag
10
6.
Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger
13
7.
Hiv-hulpverlening
15
8.
Externe relaties
16
9.
Communicatie, Voorlichting, Werving en Behoud
19
10. Financiën en Begroting 2014
Buddy Netwerk
21
Activiteitenplan 2014
53NOT12008
1.
ALGEMEEN
a.
Inleiding
Buddy Netwerk ondersteunt mensen in een kwetsbare positie én biedt mensen de mogelijkheid
om als vrijwilliger iets voor iemand anders te betekenen. Buddy Netwerk biedt daarmee op een
deskundige en kwalitatief verantwoorde manier een kader voor actieve maatschappelijke
participatie. Mensen kunnen bij Buddy Netwerk terecht voor Buddyzorg, 2tegen1zaamheid,
Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger en Hiv-hulpverlening (Hivinloopmiddag).
Werkgebieden
Buddyzorg:
Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp,
Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer.
2tegen1zaamheid:
Den Haag
Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger:
Den Haag.
Hiv-hulpverlening:
Zuid-Holland Noord, Haaglanden en Delft Westland Oostland.
b.
Missie
Buddy Netwerk ondersteunt kwetsbare burgers in het verwerken van verlies. Het gaat bij dit
verlies om veranderingen in de directe levenssfeer van mensen, om veranderingen in gezondheid,
mobiliteit, gezinsverhoudingen, contacten en vriendschappen. Deze ondersteuning wordt
uitgevoerd door vrijwilligers (buddy’s).
Buddy Netwerk biedt buddy’s een kader om hun maatschappelijke betrokkenheid en
verantwoordelijkheid tot uitdrukking te brengen en zich daarin persoonlijk te ontwikkelen.
Buddy Netwerk bevordert maatschappelijke participatie van cliënten en buddy’s.
Buddy Netwerk werkt met hart en ziel voor het behoud en de versterking van de
medemenselijkheid in de zorg. Dit komt tot uiting in de werkwijze van Buddy Netwerk, in de
manier waarop we ons manifesteren als organisatie voor informele zorg en in de positie die we
innemen naast de formele zorg.
c.
Doelgroepen
Buddy Netwerk kent twee doelgroepen: cliënten en buddy’s. Onze cliënten zijn mensen met een
ernstige, chronische en/of levensbedreigende ziekte (Buddyzorg en Buddyzorg voor mensen met
dementie, Hiv-inloop) en mensen die eenzaam zijn (2tegen1zaamheid). Buddy’s zijn vrijwilligers
die mede door deze intensieve vorm van vrijwilligerszorg invulling geven aan hun leven op een
voor henzelf betekenisvolle wijze.
d.
Kernwaarden, kracht en betekenis
De kernwaarden van Buddy Netwerk zijn oprechte aandacht, betrokkenheid en zorgvuldigheid.
Buddy Netwerk treedt vanuit deze kernwaarden cliënten en buddy’s tegemoet. Cliënten zijn meer
dan hun ziekte, meer dan hun eenzaamheid. Zij willen als mens gezien en gehoord worden.
Buddy’s zijn meer dan mensen die zo maar op zoek zijn naar een vrijetijdsbesteding. Zij willen
iets betekenen voor een ander, voelen zich aangesproken tot dit specifieke vrijwilligerswerk en
willen zich hierin verder ontwikkelen. Ook zij willen gezien en gehoord worden.
De kracht en betekenis van Buddyzorg en 2tegen1zaamheid liggen in de betrokkenheid en
aandacht van mens tot mens. De relatie tussen cliënt en buddy is essentieel. Belangrijke
Activiteitenplan 2014
1
kenmerken van deze relatie zijn tijd, wederkerigheid, zorgzaamheid, oprechte aandacht,
verbinding en verantwoordelijkheid.
Ziekte en eenzaamheid zijn de aanleiding van de relatie, niet de kern. In de kern is de ontmoeting
tussen twee mensen. Deze ontmoeting en het principieel vrijwillige karakter daarvan vormen de
intrinsieke waarde en betekenis van deze vormen van vrijwilligerszorg.
e.
Toegevoegde waarde cliënt, buddy en samenleving
Cliënten (en hun eventuele mantelzorgers) krijgen een dagdeel per week een betekenisvol één op
één contact met een buddy. Zij krijgen de mogelijkheid hun kwetsbaarheid en angst, hun kracht
en hoop en daarmee hun menszijn te delen met iemand die geheel vrijwillig op een persoonlijke
manier aandacht heeft voor deze kwetsbaarheid. Buddy’s zijn daarbij gericht op behoud van hun
autonomie en zelfredzaamheid (kwaliteit van leven). Buddy’s worden hiervoor opgeleid door een
organisatie met jarenlange kennis en ervaring op het terrein van vrijwilligerszorg.
Buddy’s krijgen erkenning en waardering, vinden voldoening, maken kennis met een andere
leefwereld, doen nieuwe levenservaringen op en krijgen de mogelijkheid tot persoonlijke
ontwikkeling en groei. Zij krijgen een contact dat ertoe doet en kunnen iets betekenen voor een
ander. Het buddyschap biedt hen energie en inspiratie. Zij krijgen hiervoor training en
begeleiding.
Buddy Netwerk levert een bijdrage aan de zorgzame samenleving en stimuleert maatschappelijke
participatie (civil society). Buddy’s zijn actief participerende burgers. Zij ondersteunen kwetsbare
mensen en brengen de buitenwereld binnen bij mensen die door ziekte of eenzaamheid in een
steeds kleiner wordende wereld leven. Cliënten kunnen hierdoor langer thuis blijven wonen en
langer aan de samenleving blijven meedoen. Dit heeft een kostenbesparend effect op de formele
zorg. Bovendien wordt mede door de ondersteuning van de buddy overbelasting van
mantelzorgers voorkomen. Mantelzorgers kunnen daardoor langer blijven werken en zorgen voor
hun naaste. Het maatschappelijk en economisch rendement van deze vormen van informele zorg
is groot.
f.
Samenwerking en uitvoering op lokaal niveau
Gemeentes vragen om uitvoering en samenwerking op lokaal niveau. Wij doen dit. Gesprekken
van de coördinatoren met cliënten en de bezoeken van de buddy’s zijn bij de zorgvrager thuis.
Buddy Netwerk neemt actief deel aan de lokale netwerken informele zorg en Buddy Netwerk
denkt mee met de gemeente en collega-organisaties over een samenhangend en efficiënt aanbod
van informele zorg ten behoeve van de versterking van de participatie van burgers.
g.
Samenwerking formele en informele zorg
Een van de gevolgen van de bezuinigingen is dat de professionele zorgaanbieders en het
welzijnswerk zich begeven op het terrein van de informele zorg. Er ontstaat dus ‘concurrentie’
vanuit sectoren met een andere traditie. Vanuit de inhoudelijke eigenheid en de maatschappelijke
positie van de informele zorg zijn wij binnen het verband van het Platform Zorgvrijwilligers Den
Haag in overleg met de formele zorg ten behoeve van een goed en elkaar aanvullend aanbod van
formele en informele zorg aan zorgvragers.
Wij zijn in 2012 gestart met de samenwerking tussen Welzijn Scheveningen, Respect Zorggroep
Scheveningen en Buddy Netwerk ten behoeve van Buddyzorg voor mensen met dementie en hun
mantelzorger in dit stadsdeel (zie Hoofdstuk 6, paragraaf c) en met Visio ten behoeve van
2tegen1zaamheid voor mensen met een visuele beperking (zie Hoofdstuk 2, Ad 2).
h.
Diversiteit
Het cliënten- en buddybestand van Buddy Netwerk vormt geen afspiegeling van onze
multiculturele samenleving. De bevolking van de gemeente Den Haag bestaat voor bijna 50% uit
groepen met een niet westerse achtergrond. In Haaglanden is dit 33%. Het aantal ouderen binnen
de verschillende migrantengroepen neemt toe en er vinden veranderingen plaats in de
familieverhoudingen. Buddy Netwerk wil de toegankelijkheid voor deze groepen vergroten, zowel
wat betreft cliënten als buddy’s.
Het bereik van mensen uit de verschillende migrantengroepen vraagt permanente aandacht.
Vanuit bestaande contacten bouwen wij aan een breed relatienetwerk. Wij geven zeer regelmatig
voorlichting aan verschillende groepen van migranten. Buddy Netwerk neemt deel aan de
Stedelijke Alliantie Interculturalisatie van de gemeente Den Haag en is lid van de kerngroep van
deze alliantie.
Buddy Netwerk heeft het initiatief genomen tot de ontwikkeling van 2tegen1zaamheid voor
eenzame Hindoestaanse ouderen. Hiervoor is een werkgroep gevormd van Hindoestanen uit
verschillende groeperingen en buddy’s van Hindoestaanse afkomst. In 2013 zal hier verder
invulling aan gegeven worden. Wat dit voor 2014 betekent is op dit moment nog niet aan te
geven.
2.
STRATEGISCHE VISIE 2012-2015
De kern van het huidige overheidsbeleid betreffende zorg en welzijn is het versterken van de
eigen verantwoordelijkheid en kracht van mensen, het vergroten van de participatie van burgers
en het ondersteunen van kwetsbare mensen. Dit beleid komt tot uitdrukking in wet- en
regelgeving zoals de Wet maatschappelijke ondersteuning, Welzijn Nieuwe Stijl, De Kanteling en
de decentralisatie AWBZ.
Deze maatschappelijke ontwikkeling heeft bij Buddy Netwerk geleid tot een herbezinning op ons
aanbod en onze positie. De Raad van Toezicht heeft in september 2012 de Strategische Visie
2012-2015 vastgesteld.
In de Strategische Visie 2012-2015 hebben wij onze ambities als volgt geformuleerd:
- Behoud kernwaarden aandacht, betrokkenheid en zorgvuldigheid,
- Niet groeien in de zin van meer van hetzelfde,
- Het zijn van een kader waarbinnen mensen hun maatschappelijke betrokkenheid en
verantwoordelijkheid tot uitdrukking kunnen brengen,
- Meer doen met minder,
- Ontwikkelen nieuw aanbod,
- Samenwerking.
Dit heeft geleid tot het volgende Driesporenbeleid:
1. Verbreden inzet vrijwilligers, kostenbesparing
2. Ontwikkelen nieuw aanbod
3. Huis van de Informele Zorg
Ad 1.
Buddy Netwerk wil een organisatie zijn, waarin naast het buddyschap ruimte is voor andere
vormen van vrijwilligerswerk. Buddy Netwerk wil een breder aanbod aan vrijwilligerswerk bieden
en daarmee de capaciteiten van vrijwilligers beter benutten. In 2012 zijn we begonnen met het
trainen van vrijwilligers als trainers. Deze vrijwillige trainers geven de basistraining van vier
dagdelen voor aspirant buddy’s voor Buddyzorg, 2tegen1zaamheid en Buddyzorg voor
dementerenden. Na de basistraining geven beroepskrachten nog een specifieke training
Buddyzorg, 2tegen1zaamheid of Buddyzorg voor dementerenden van een dagdeel.
In 2013 en 2014 gaan we verder onderzoeken welke mogelijkheden er nog meer zijn voor andere
vormen van vrijwilligerswerk binnen onze organisatie, waaronder de begeleiding van buddy’s
door vrijwilligers.
Ad 2.
Buddy Netwerk zal de komende jaren inzetten op consolidatie van Buddyzorg en
2tegen1zaamheid. Buddy Netwerk wil niet groeien in de zin van meer van hetzelfde. Dit gaat ten
koste van de kleinschaligheid en de daarmee gepaard gaande kernwaarden: oprechte aandacht,
betrokkenheid en zorgvuldigheid. Wel ontwikkelen we nieuw aanbod.
Met financiële ondersteuning van verschillende fondsen zijn we het project Buddyzorg voor
mensen met dementie en hun mantelzorger gestart in 2011. Er bleek een grote behoefte aan deze
vorm van Buddyzorg en we hebben het project voortgezet in 2013. Daarnaast ontwikkelen we
vanuit 2tegen1zaamheid en in samenwerking met Visio eind 2012 en begin 2013 een project voor
mensen met een visuele beperking. Dit project is gericht op het leren omgaan met de beperking
en het versterken van de netwerken van mensen met een visuele beperking met behulp van een
buddy.
Ook in 2014 zullen wij op basis van signalen uit de samenleving doorgaan met het ontwikkelen
van nieuwe projecten en aansluiten op nieuwe vragen.
Ad 3.
Samen met Vitalis, Terminale Zorg door Vrijwilligers, REAKT Vriendendienst, Vivaldi en
MARA is Buddy Netwerk eind 2012 het traject gestart met als doel de oprichting van het Huis
van de Informele Zorg in 2015. Hiervoor willen we begin 2013 gezamenlijk een intentieverklaring
ondertekenen en een quickscan uitvoeren naar uitvoeringsscenario’s (inhoudelijk, organisatorisch
en financieel). Eind 2013/begin 2014 moet het bedrijfsplan zijn geformuleerd en de formele
samenwerkingsovereenkomst ondertekend.
Door bundeling van krachten, expertise en methodieken gaan we de informele zorg beter en
sterker profileren naar politiek, samenleving, cliënten, potentiële vrijwilligers en financiers.
3.
WAARBORGEN VAN KWALITEIT
Buddyzorg, Buddyzorg voor mensen met dementie en 2tegen1zaamheid zijn intensieve en
structurele vormen van informele zorg en worden uitgevoerd door gekwalificeerde vrijwilligers
(buddy’s). Beroepskrachten zijn verantwoordelijk voor de intake van cliënten, de werving,
training en coaching van buddy’s en andere vrijwilligers, de matching tussen cliënten en buddy’s
en de begeleiding van de koppels.
Onze methodiek van werken is enerzijds vastgelegd in procedures, die gevolgd worden met
betrekking tot de intake van cliënten, de werving, selectie, training en begeleiding van de buddy’s,
de matching tussen cliënt en buddy en de begeleiding van de koppels en bestaat anderzijds uit
professionaliteit, zorgvuldigheid en intuïtie van de beroepskrachten (coördinatoren). De kwaliteit
van de match wordt bepaald door een combinatie van formele, vastgelegde criteria, richtlijnen en
procedures én de toepassing en interpretatie daarvan door de coördinator.
Er is sprake van kwalitatief goede Buddyzorg en 2tegen1zaamheid als zowel de cliënt als de
buddy hun contact als zinvol ervaren. De indicatie voor de kwaliteit van het contact is gelegen in
de persoonlijke beleving van zowel cliënt als buddy afzonderlijk als van hen samen. Buddy
Netwerk schept de voorwaarden voor het ontstaan van deze relatie en de ontwikkeling daarvan.
Daarbinnen krijgen cliënt en buddy voldoende speelruimte om op hun eigen wijze aan deze
relatie invulling te geven. De kwaliteit van Buddy Netwerk zit in het evenwicht tussen de
professionele wijze waarop de voorwaarden worden geschapen en de noodzakelijke vrije ruimte
voor cliënt en buddy.
Buddy Netwerk realiseert goed maatwerk door buddy’s en cliënten te koppelen die bij elkaar
passen. Wij houden daarom rekening met de behoeften, wensen en mogelijkheden van zowel
cliënten als buddy’s. Door met beiden systematisch en regelmatig in contact te blijven, houden
wij zicht op de ontwikkelingen in de relatie tussen cliënt en buddy. Hierdoor worden signalen
opgepikt. Als een cliënt of buddy ontevreden is, wordt gezocht naar oplossingen. Als dit niet
mogelijk is, stopt het contact. We gaan dan op zoek naar een nieuwe buddy of nieuwe cliënt.
Wij sturen en beoordelen de kwaliteit door:
- buddybegeleiding
- cliëntenbegeleiding
- registratie
- signalering
- evaluatie
Buddy’s worden geselecteerd, getraind en begeleid door middel van een kennismakingsgesprek,
een training, terugkomavonden/middagen, thema-avonden/middagen en individuele gesprekken.
Voor buddy’s zijn er selectiecriteria.
We voeren met cliënten intake-, matchings-, herindicatie- en evaluatiegesprekken bij hen thuis.
Voor cliënten zijn intakecriteria. We hebben met cliënt en buddy een paar keer per jaar
telefonisch contact. Bij het evaluatiegesprek na het eerste jaar is tevens aan de orde of het
noodzakelijk is dat de relatie wordt voortgezet (evaluatie, herindicatie) en hoe. In deze
gesprekken staan centraal de vragen hoe het contact ervaren wordt en of men tevreden is.
Buddy Netwerk heeft hiermee een normatief kader, waarbinnen de coördinatoren vanuit hun
positie en verantwoordelijkheid Buddyzorg en 2tegen1zaamheid gestalte geven.
We houden het ene jaar een tevredenheidsonderzoek onder een aantal cliënten Buddyzorg en het
andere jaar onder cliënten van 2tegen1zaamheid. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een derde
jaars Hbo-stagaire maatschappelijke dienstverlening.
tevredenheidsonderzoek onder cliënten 2tegen1zaamheid.
In
2014
houden
we
een
Wij sluiten met de buddy’s een vrijwilligersovereenkomst, er is een klachtenreglement en een
onafhankelijke klachtencommissie. De methodieken van Buddyzorg, Buddyzorg voor mensen
met dementie en 2tegen1zaamheid zijn beschreven en permanent in ontwikkeling. Er zijn
selectie- en intakecriteria en protocollen. Onze methodiek van werken is permanent in
ontwikkeling. Wij formuleren beleid, hebben registratiesystemen, maken jaarlijks een
activiteitenplan en begroting en maken inschattingen over de te verwachten prestaties. Via het
jaarverslag en de jaarrekening leggen we nauwkeurig verantwoording af over inhoud,
gerealiseerde aantallen cliënten en buddy’s en financiën.
Het toezicht op de organisatie wordt uitgevoerd door de Raad van Toezicht. De Raad van
Toezicht handelt volgens de principes van “good governance” en houdt toezicht op (het beleid
van) de directeur/bestuurder en op de algemene gang van zaken.
4.
BUDDYZORG
a.
Algemeen
Buddyzorg biedt psychosociale en emotionele steun en begeleiding aan mensen (cliënten) met
een ernstige, chronische en/of levensbedreigende ziekte. Deze ziekte heeft een forse impact op
het dagelijkse leven van onze cliënten. Er is sprake van verlies door veranderingen in gezondheid,
mobiliteit, sociale contacten en gezinsverhoudingen.
Cliënten moeten loslaten wat eens mogelijk was en leren omgaan met deze ingrijpende
veranderingen in hun leven. Een buddy is deelgenoot in de beleving van het ziek zijn en daarbij
gericht op het versterken van persoonlijke kracht en het behoud van zelfstandigheid en
onafhankelijkheid van de cliënt. Buddyzorg is daarmee veel meer dan een bezoek alleen.
b.
Cliëntenbegeleiding
Cliënten worden verwezen door professionele zorgverleners of zij doen zelf een beroep op
Buddyzorg. Het intakegesprek is bij de cliënten thuis. Wij gaan op huisbezoek om goed inzicht te
krijgen in de behoefte en mogelijkheden van de cliënt en in zijn leefomstandigheden. Op basis
van onze intakecriteria bekijken wij of iemand in aanmerking komt voor Buddyzorg. Samen met
de cliënt gaan we na wat een buddy voor hem of haar kan betekenen. Mocht een andere
voorziening meer passend zijn dan verwijzen wij actief.
Bij een positieve indicatie gaan wij op zoek naar een buddy die bij betreffende cliënt past. Daarna
volgt een matchingsgesprek tussen cliënt en buddy onder begeleiding van de coördinator
Buddyzorg. Mocht óf de cliënt óf de buddy het gevoel hebben dat zij niet bij elkaar passen dan
wordt voor de cliënt een andere buddy en voor de buddy een andere cliënt gezocht. Stoppen of
voortzetten van het contact bepalen cliënt en buddy uiteindelijk zelf.
Zes weken en zes maanden na het matchingsgesprek checkt de cliëntenbegeleider telefonisch bij
de cliënt en de buddy of zij tevreden zijn over de koppeling. Na één jaar vindt er in een gesprek
met de cliënt en de buddy een evaluatie en eventueel een herindicatie plaats. Tussentijds kunnen
cliënten en buddy’s met vragen en problemen altijd een beroep doen op de coördinatoren. Het
contact wordt afgerond en geëvalueerd met een gesprek tussen een cliënt, zijn of haar buddy en
de coördinator Buddyzorg.
Een cliënt ontvangt een dagdeel per week Buddyzorg voor de periode van een jaar met de
mogelijkheid van verlenging tot maximaal twee jaren.
c.
Buddybegeleiding
De positie van een buddy is uniek. Een cliënt en een buddy delen geen geschiedenis. Dit kan er
toe leiden dat de cliënt de mogelijkheid krijgt om gevoelens met zijn buddy te delen die soms te
belastend zijn voor partner, familie of vrienden. Daardoor ontstaat een zinvolle en intensieve
vorm van ondersteuning.
De buddy biedt een luisterend oor, is betrokken, geeft tijd en aandacht aan het alledaagse en het
bijzondere, sluit aan op wat zich voordoet en is er voor de ander. De buddy denkt mee met zijn
maatje (cliënt) en is er als er iets te vieren, te betreuren, te beleven of te bespreken valt. Buddy’s
moeten communicatief vaardig zijn, zelfkennis en zelfreflectie hebben, grenzen kunnen stellen,
het eigen leven redelijk op orde hebben, kunnen relativeren, integer zijn en ruimte hebben in hart
en hoofd. Verder moeten zij genoeg tijd tot hun beschikking hebben en flexibel ingezet kunnen
worden.
Buddy’s worden via verschillende vormen van publiciteit geworven. Een aspirant buddy, die zich
aanmeldt, krijgt een kennismakingsgesprek. Aan de hand van selectiecriteria beoordelen wij of de
aspirant buddy doorgaat naar de training. De training bestaat uit een basistraining en een
koptraining. De basistraining beslaat vier dagdelen, is voor alle aspirant buddy’s en wordt gegeven
door vrijwillige trainers. Deze vrijwillige trainers worden hiervoor getraind en begeleid door
coördinatoren van Buddy Netwerk. Voor Buddyzorg, 2tegen1zaamheid en Buddyzorg voor
dementerenden zijn afzonderlijke koptrainingen van een dagdeel. De koptrainingen worden
gegeven door de beroepskrachten. (zie ook Hoofdstuk 2, Ad 1)
Na het succesvol beëindigen van de training sluiten Buddy Netwerk en de buddy een
vrijwilligersovereenkomst. De buddy stelt zich beschikbaar voor een periode van minstens een
jaar.
Buddy Netwerk organiseert terugkomavonden/middagen en thema-avonden/middagen. Deze
zijn het eerste jaar verplicht.
De coördinator heeft jaarlijks met de buddy een gesprek, de zogeheten jaargesprekken. Daarnaast
worden er ook gesprekken gevoerd als een buddy daarom vraagt of wanneer de coördinator dat
gewenst of noodzakelijk vindt.
d.
Kengetallen 2014
In 2014 willen wij 270 cliënten van een buddy voorzien. Wij verwachten dat hiervoor dit jaar 70
nieuwe buddy’s nodig zijn. Na telefonische aanmeldingen en kennismakingsgesprekken nemen 80
aspirant buddy’s deel aan de trainingen.
Na de training kunnen 70 nieuwe buddy’s worden ingezet. Wij verwachten dat er 175 buddy’s
doorstromen van 2013 naar 2014. Er zijn in 2014 in totaal 245 buddy’s.
Deze aantallen baseren we op ervaringscijfers van de afgelopen jaren en onze inschattingen voor
2014.
In 2014 organiseert Buddy Netwerk 10 trainingen. Een training bestaat in totaal uit 5 dagdelen:
een basistraining van 4 dagdelen en een koptraining van 1 dagdeel. Daarnaast organiseren wij
voor de 1e jaarsbuddy’s 5 terugkomavonden/middagen en voor alle buddy’s 3 themaavonden/middagen. Met circa 149 buddy’s vinden jaargesprekken plaats en met circa 49 buddy’s
andere individuele gesprekken.
5.
2TEGEN1ZAAMHEID DEN HAAG
a.
Algemeen
2tegen1zaamheid biedt structurele aandacht en ondersteuning aan mensen die eenzaam zijn, geen
of onvoldoende sociaal netwerk hebben en beperkt in staat zijn om een sociaal netwerk te
onderhouden of uit te breiden (doelgroep). Zij zijn alleenstaand, wonen zelfstandig en zijn ouder
dan 65 jaar. 2tegen1zaamheid is er voor inwoners van Den Haag en wordt uitgevoerd door
gekwalificeerde vrijwilligers (buddy’s).
2tegen1zaamheid past binnen het gemeentelijke ouderenbeleid “OUD is IN”. Dit beleid heeft
drie doelen: ouderen moeten zo lang mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving, ouderen
moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven functioneren en de kwaliteit van
verantwoorde ouderenzorg moet bewaakt en gestimuleerd worden. Extra aandacht gaat uit naar
kwetsbare ouderen waaronder alleenstaande ouderen. De doelgroep en de werkwijze van
2tegen1zaamheid passen in dit beleid.
Definitie van eenzaamheid
In het boek ‘Zicht op eenzaamheid’ van Theo van Tilburg en Jenny de Jong Gierveld staat de
volgende definitie van eenzaamheid: ‘Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig
of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties’.
Het kan zijn dat het aantal contacten dat men heeft met andere mensen geringer is dan men
wenst. Het kan ook zijn dat de kwaliteit van de gerealiseerde relaties achterblijft bij de wensen.
Het karakteristieke van eenzaamheid is dat het een persoonlijke subjectieve ervaring is.
Eenzaamheid is de uitkomst van de persoonlijke waardering van een situatie, waarin bestaande
relaties worden afgewogen tegen de wensen of standaards die men ten aanzien van relaties heeft.
Het is een situatie waarin men een gebrek aan betekenisvolle persoonlijke relaties ervaart.
Eenzaamheid is een ervaring van mensen en moeilijk van buitenaf waar te nemen.
Er wordt een onderscheid gemaakt in emotionele eenzaamheid en sociale eenzaamheid.
Emotionele eenzaamheid is een subjectief ervaren van een sterk gemis rond de aanwezigheid van
een intieme relatie, een emotioneel hechte band met een partner of een hartsvriend(in). Sociale
eenzaamheid is gekoppeld aan het subjectief ervaren gemis van betekenisvolle relaties met een
bredere groep van mensen om je heen, zoals kennissen, collega’s, buurtgenoten, mensen met
dezelfde ervaringen.
Ouderen hebben een grotere kans op eenzaamheid bij een opeenstapeling van verschillende
gebeurtenissen en verschillende (gezondheids)problemen.
Het aantal eenzame mensen wordt op basis van onderzoek geschat op 30% van de Nederlandse
volwassenen, waarvan 20% matig en 10% ernstig eenzaam is (uit: ‘Zicht op eenzaamheid,
achtergronden, oorzaken en aanpak’ van Jenny de Jong Gierveld en Theo van Tilburg, 2007).
Oorzaken van eenzaamheid en gewenste interventies
Eenzaamheid is het gevolg van een combinatie van persoonlijke factoren (verlies aan sociale
verbanden), persoonlijke capaciteiten (sociale vaardigheden), omstandigheden buiten de persoon
om (ouderdom, ziekte, beperkingen) en verwachtingen.
Het is daarom van groot belang goed bij betreffende cliënt na te gaan wat de achtergrond van zijn
eenzaamheid is. Interventies moeten aansluiten op de oorzaken van eenzaamheid en op wat
betreffende persoon wil en kan. Daarbij zijn oorzaken van eenzaamheid lang niet altijd op te
heffen.
Wij vragen de cliënt bij de intake naar de mate van zijn of haar eenzaamheid. Wij stellen deze
vraag opnieuw bij de afsluiting van het contact met de buddy. Wij proberen op deze wijze zicht te
krijgen op de oorzaken en beleving van de eenzaamheid van onze cliënten, welke mogelijke
ontwikkelingen hebben plaatsgevonden, hoe de cliënt het contact met de buddy heeft ervaren en
wat voor betreffende cliënt de betekenis van 2tegen1zaamheid is geweest. Dit is een
momentopname en is gekoppeld aan het contact met de vrijwilliger.
Doel
Het doel van 2tegen1zaamheid is het draaglijker maken van de omstandigheden en het verlichten
van de eenzaamheid door middel van de ondersteuning van een buddy.
Ouder worden gaat gepaard met verlies van fysieke capaciteiten en sociale contacten. De wereld
kan letterlijk en figuurlijk kleiner worden en het kan steeds moeilijker worden om aan allerlei
eisen te blijven voldoen.
Bovendien kunnen ouderen ook het gevoel krijgen dat het er steeds minder toe doet dat ze er
zijn, omdat zij steeds minder een uitgesproken rol of taak (werknemer, ouder, partner, opa, oma,
buurvrouw, oppas, vriend) in het leven hebben. Het gaat daarom naar onze mening om het leren
omgaan met deze veranderingen, het aanvaarden van de beperkingen, het leren waarderen van
wat nog wel kan, het delen van onzekerheden, het stimuleren van initiatieven. Het contact met de
buddy geeft de cliënt het gevoel er weer te mogen zijn, weer mee te tellen. Er is iemand die het de
moeite waard vindt om op bezoek te komen, waardoor ook de cliënt weer iets voor een ander
betekent.
Doelgroep
De doelgroep bestaat uit mensen die in Den Haag wonen, alleenstaand zijn, zelfstandig wonen en
ouder zijn dan 65 jaar. Uit het onderzoek van de gemeente Den Haag naar de effectiviteit van
2tegen1zaamheid (Rapport: “Effectiviteit” van het project 2tegen1zaamheid, 2011) blijkt dat de
groep cliënten zeer divers is. Zij verschillen wat betreft behoeften, problemen en mogelijkheden.
Cliënten in de leeftijd van 65 tot 75 jaar zijn veelal nog te stimuleren activiteiten op te pakken.
Mensen in de leeftijd van 75 tot 85 jaar zijn vaak minder mobiel, waardoor activiteiten
buitenshuis moeilijker worden. Mensen ouder dan 85 jaar zijn meestal nog meer aan huis
gebonden en hun sociale netwerk is nog kleiner. Bij deze groep ouderen blijft vaak ook na 2 jaren
de behoefte aan contact met een buddy bestaan.
Buddy Netwerk besteedt in de training en begeleiding van de buddy’s aandacht aan deze
verschillen en aan de eigenheid van elke cliënt afzonderlijk. Cliënten worden gekoppeld aan
buddy’s met kennis en competenties die aansluiten bij de specifieke behoeften en mogelijkheden
van de individuele cliënt.
b.
Cliëntenbegeleiding
Nadat de cliënt is aangemeld, is het intakegesprek bij de cliënt thuis. Wij weten daardoor in welke
situatie een buddy terecht komt.
Wij toetsen tijdens dit gesprek of het aanbod van 2tegen1zaamheid het juiste aanbod is en of
alternatieve oplossingen gewenst zijn. Na een positieve indicatie wordt een passende buddy
gezocht. Mochten andere interventies gewenst zijn dan wordt naar andere mogelijkheden gezocht
en daar naar verwezen.
Een cliënt krijgt een dagdeel per week bezoek van een vaste buddy. Voor het
kennismakingsgesprek tussen de buddy en de cliënt wordt telefonisch een afspraak gemaakt. Na
ongeveer twee weken checken wij bij cliënt of hij of zij tevreden is over de koppeling. Elke 3
maanden hebben wij telefonisch contact met de cliënt om te informeren naar de voortgang van
het contact. Na een jaar is er een evaluatiegesprek. Bij eventuele problemen kan de cliënt of de
buddy altijd contact met de coördinator opnemen.
2tegen1zaamheid wordt in eerste instantie toegekend voor de termijn van een jaar. Na evaluatie
kan deze termijn verlengd worden tot maximaal twee jaren. Bij hoge uitzondering kan de duur
van het contact verlengd worden. Een uitzondering maken we in situaties waarvoor beëindiging
van een koppeling te schrijnend is voor de cliënt en de buddy het contact het liefst wil
voortzetten met ondersteuning van Buddy Netwerk. In 2013 gaan we onderzoeken of het
mogelijk is dat deze buddy’s worden begeleid door vrijwilligers.
c.
Buddybegeleiding
Een oprecht zorgzame, respectvolle en wederkerige relatie tussen cliënt en buddy is essentieel.
Dit betekent dat de buddy tijd en aandacht heeft voor de ander, dat hij luistert, samen een kopje
koffie drinkt, met de cliënt een eindje wandelt, wat losjes of serieus praat en/of zijn cliënt
stimuleert weer iets te ondernemen.
De buddy gaat naast iemand staan, zoekt aansluiting bij de manier waarop de cliënt leeft, met
respect voor zijn levensloop en de keuzes die daarbinnen zijn gemaakt. De buddy heeft oog voor
wat waardevol is voor de cliënt, waar de cliënt ontvankelijk voor is en welke initiatieven al dan
niet mogelijk zijn. Het is ‘niet doen voor’, maar ‘samen zijn’ en, waar mogelijk, de cliënt
‘stimuleren’ zelf zo veel mogelijk het heft in eigen hand te houden of te nemen.
Om voldoende buddy’s te bereiken, worden door het hele jaar op verschillende manieren buddy’s
geworven. Na aanmelding krijgt de aspirant buddy een kennismakingsgesprek. Aan de hand van
selectiecriteria beoordelen wij of de aspirant buddy doorgaat naar de training. De training bestaat
uit een basistraining en een koptraining. De basistraining beslaat vier dagdelen, is voor alle
aspirant buddy’s en wordt gegeven door vrijwillige trainers. Deze vrijwillige trainers worden
hiervoor getraind en begeleid door coördinatoren van Buddy Netwerk. Voor Buddyzorg,
2tegen1zaamheid en Buddyzorg voor dementerenden zijn afzonderlijke koptrainingen van een
dagdeel. De koptrainingen worden gegeven door beroepskrachten. (zie ook Hoofdstuk 2, Ad 1)
Na het succesvol beëindigen van de training sluiten Buddy Netwerk en de buddy een
vrijwilligersovereenkomst. De buddy stelt zich beschikbaar voor een periode van minstens een
jaar.
Twee weken na de kennismaking en elke drie maanden wordt met de buddy door de coördinator
telefonisch contact opgenomen over de voortgang van het contact. Daarnaast worden er ook
gesprekken gevoerd als een buddy daarom vraagt of wanneer de coördinator dat wenst of
noodzakelijk vindt.
Buddy Netwerk organiseert terugkomavonden/middagen en thema-avonden/middagen. Deze
zijn het eerste jaar verplicht.
d.
Kengetallen 2014
In 2014 willen wij voor 2tegen1zaamheid 170 koppelingen tussen een cliënt en een buddy
realiseren. Wij verwachten dat hiervoor dit jaar 59 nieuwe buddy’s 2tegen1zaamheid nodig zijn.
Na telefonische aanmeldingen en kennismakingsgesprekken nemen 61 aspirant buddy’s deel aan
de trainingen.
Na de training kunnen 59 nieuwe buddy’s worden ingezet. 97 buddy’s stromen door van 2013
naar 2014. Er zijn in 2014 in totaal 156 buddy’s 2tegen1zaamheid.
Deze aantallen baseren we op ervaringscijfers van de afgelopen jaren en onze inschattingen voor
2014.
In 2014 organiseert Buddy Netwerk 10 trainingen. Een training bestaat in totaal uit 5 dagdelen:
een basistraining van 4 dagdelen en een koptraining van 1 dagdeel. Daarnaast organiseren wij
voor de 1e jaarsbuddy’s 5 terugkomavonden/middagen en voor alle buddy’s 3 themaavonden/middagen. Met circa 31 buddy’s vinden individuele gesprekken plaats.
6.
BUDDYZORG VOOR MENSEN MET DEMENTIE EN HUN
MANTELZORGER
a.
Algemeen
De Leidraad Ketenzorg Dementie van het Ministerie van VWS (2008) geeft aan dat er een
proportionele stijging is van mensen met dementie. Geschat wordt dat in 2020 1 op de 71
mensen dement zal zijn. In ons werkgebied betekent dit dat ongeveer 7000 mensen dement
zullen zijn.
Het aantal thuiswonende dementerenden zal fors toenemen. Bovendien wordt geconstateerd dat
de omvang van de potentiële beroepsbevolking in de zorg afneemt, waardoor de druk op
mantelzorgers toeneemt. In bovengenoemd Leidraad wordt aandacht gevraagd voor respijtzorg
door vrijwilligers. Het Netwerk Dementie Haaglanden heeft als prioriteit respijtzorg voor
mantelzorgers door deskundig opgeleide vrijwilligers.
Buddy Netwerk heeft in de jaren 2011 en 2012 het project Buddyzorg voor mensen met
dementie en hun mantelzorger uitgevoerd als pilotproject in Den Haag. De werkwijze van
Buddyzorg met een aantal specifieke aanpassingen is zeer geschikt voor deze doelgroep. Er bleek
een grote behoefte.
De uitvoering in 2011 en 2012 is mogelijk gemaakt met financiële ondersteuning van KICI
kledinginzameling, CZ-fonds, Stichting DELA-fonds, Stichting RCOAK, Fonds 1818, Fonds
Sluyterman van Loo en Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o.
In 2013 is het project voortgezet met subsidie van de gemeente Den Haag.
Er is in 2011 een Klankbordgroep Buddyzorg Dementie gevormd. Hierin hebben zitting
vertegenwoordigers van Alzheimer Nederland (afdeling Haaglanden), Respect Zorggroep
Scheveningen en (voormalig) Stichting MantelZorg. Deze vertegenwoordigers nemen ook deel
aan de Stuurgroep Ketenzorg Dementie Haaglanden. De Klankbordgroep heeft ons feedback
gegeven op de werkwijze, ontwikkeling en resultaat van het project en heeft daarmee ons inzicht
in de problematiek van dementie vergroot.
Doel en doelgroep
Het doel van Buddyzorg voor mensen met dementie is het bieden van psychosociale en
emotionele ondersteuning aan licht dementerenden die nog thuis wonen en hun mantelzorger.
Buddyzorg, dementie en mantelzorg
Mensen die in een eerste stadium van dementie verkeren, zijn zich in wisselende mate en op
wisselende momenten bewust van de veranderingen in hun leven en de onomkeerbaarheid
daarvan. Deze veranderingen zijn ingrijpend en hebben grote gevolgen voor hun leven, hun
relaties en hun toekomstverwachtingen. Alles verandert en niets zal meer hetzelfde zijn. Deze
veranderingen treffen ook de partner en eventuele kinderen zwaar.
Door Buddyzorg kunnen mensen met dementie langer thuis blijven wonen en kan de zorg van de
mantelzorger wat draaglijker worden. Buddyzorg biedt ondersteuning aan de zorgvrager én de
mantelzorger en is dus tevens vrijwillige respijtzorg voor de mantelzorger.
b.
Cliëntenbegeleiding en buddybegeleiding
Ook bij Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger is een zorgzame en
respectvolle relatie tussen cliënt, mantelzorger en buddy essentieel. Een buddy biedt aandacht en
betrokkenheid aan zowel cliënt als mantelzorger (ondersteuning van het cliëntsysteem). Een
buddy zoekt aansluiting bij wat iemand met dementie kan, zoekt naar waar contact mogelijk is en
steunt cliënt en mantelzorger in het leren accepteren van de veranderingen die zich voltrekken.
Buddy’s bieden cliënten en mantelzorgers de mogelijkheid hun onzekerheden en vragen met hen
te delen. Het is een laagdrempelige vorm van ondersteuning. Juist voor mensen die nog
ontkennen dat zij dement zijn of met veel vragen zitten wat hen te wachten staat. Wanneer een
buddy wordt “toegelaten” kan men wennen aan hulp en zal men naar verwachting sneller
professionele hulp toestaan.
De werkwijze komt overeen met die van de reguliere Buddyzorg, zowel wat betreft de intake van
cliënten, de koppelingen, de begeleiding van de koppelingen als de selectie, training en coaching
van buddy’s. Voor mensen met dementie zijn specifieke intakecriteria en voor buddy’s
aanvullende selectiecriteria.
Een belangrijk verschil is dat bij dit project de intakegesprekken en de contacten met de
verwijzende casemanager dementie of huisarts meer tijd vragen. Zij spelen een belangrijke rol bij
de introductie van Buddyzorg bij de zorgvrager en de mantelzorger. Dit vraagt om een intensief
overleg tussen Buddy Netwerk en de casemanager of huisarts.
De eerste twee jaren zijn met de Klankbordgroep geëvalueerd. De conclusies bevestigen dat
Buddyzorg voor deze doelgroep een zinvolle aanvulling is op andere vormen van zorg en dat de
werkwijze aansluit op behoeften die leven bij de zorgvrager en de mantelzorger.
De Klankbordgroep is ook tot de conclusie gekomen dat bij mensen met dementie niet uit
gegaan moet worden van de beperking van de duur van het contact van maximaal 2 jaren. Voor
een deel van de contacten is het verbreken van het contact na twee jaren volstrekt ongewenst.
Het probleem van dementie wordt namelijk alleen maar groter. Wij bekijken per situatie of een
contact buddy-zorgvrager-mantelzorger nog zinvol is en voor hoelang. Wanneer iemand wordt
opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis zal Buddyzorg wel worden afgebouwd en
uiteindelijk worden beëindigd.
c.
Samenwerking
Wij zijn eind 2012 gestart met de samenwerking tussen Welzijn Scheveningen, Respect
Zorggroep Scheveningen en Buddy Netwerk ten behoeve van mensen met dementie en hun
mantelzorger in dit stadsdeel. Met deze samenwerking bieden wij gezamenlijk dementerenden en
hun mantelzorger geriatrische zorg, deelname aan het ontmoetingscentrum Scheveningen en een
één op één contact thuis met een buddy.
Verder werken we samen met de Alzheimervereniging Nederland. We geven voorlichting in
mantelzorgcafé’s. De coördinator Buddyzorg dementie zit in de klankbordgroep van het
Ontmoetingscentrum Mozartduin (Cardia). Met de Haagse Hogeschool (lectoraat psychogeriatrie
en lectoraat mantelzorg) werken we samen ten behoeve van de training van de buddy’s en de
voorlichting aan studenten.
d.
Kengetallen 2014
In 2014 willen wij 40 cliënten van een buddy voorzien. Wij hebben de verwachting dat er dit jaar
18 nieuwe buddy’s nodig zijn. Na telefonische aanmeldingen en kennismakingsgesprekken nemen
20 aspirant buddy’s deel aan de trainingen.
Na de training kunnen 18 nieuwe buddy’s worden ingezet. 25 buddy’s stromen door van 2013
naar 2014. Er zijn in 2014 in totaal 43 buddy’s voor mensen met dementie en hun mantelzorger.
Deze aantallen baseren we op ervaringscijfers van de afgelopen jaren en onze inschattingen voor
2014.
In 2014 organiseert Buddy Netwerk 10 trainingen. Een training bestaat in totaal uit 5 dagdelen:
een basistraining van 4 dagdelen en een koptraining van 1 dagdeel over Buddyzorg voor
dementerenden. Daarnaast organiseren wij voor alle buddy’s 4 terugkomavonden/ middagen en 2
thema-avonden/middagen. Met circa 21 buddy’s vinden jaargesprekken plaats en met 9 buddy’s
andere individuele gesprekken.
7.
HIV-HULPVERLENING
Hiv-hulpverlening bestaat uit de volgende activiteit voor Hiv-geïnfecteerden:
a.
Hiv-inloopmiddag
De Hiv-inloopmiddag is een laagdrempelige voorziening, waar Hiv-geïnfecteerden elkaar
ontmoeten in een veilige omgeving.
Het is een wekelijkse activiteit op de woensdag. De Hiv-inloopmiddag start met een lunch. Dit
gaat in samenwerking met de Hiv-Vereniging Nederland, afdeling Den Haag/Leiden e.o.
Groepsbegeleiding wordt gegeven door een vrijwilliger met ondersteuning van een beroepskracht
van Buddy Netwerk.
Doel is het uitwisselen van gevoelens en gedachten rondom de Hiv-infectie, ontmoeting en
ontspanning. Waar nodig vindt individuele ondersteuning plaats.
b.
Kengetallen 2014
In 2014 gaan wij uit van 50 bijeenkomsten en van in totaal 300 bezoekers.
8.
EXTERNE RELATIES
Buddyzorg, Buddyzorg voor mensen met dementie en 2tegen1zaamheid passen binnen het Wmobeleid van gemeentes, te weten: cliëntondersteuning, vrijwilligerszorg en ondersteuning van
mantelzorg (respijtzorg), bevorderen van het zelfstandig functioneren en deelname aan het
maatschappelijke verkeer. Bovendien versterkt de overheveling van de functie begeleiding van de
AWBZ naar de Wmo de behoefte aan vrijwilligerszorg.
a.
Lokale en regionale samenwerking
De ontwikkelingen betreffende de decentralisatie van beleid (Wmo, overheveling functies AWBZ
naar gemeentes), beleidswijzigingen (Welzijn Nieuwe Stijl, De Kanteling) en bezuinigingen
hebben onder andere tot gevolg dat gemeentes op zoek zijn naar samenwerking en nieuwe
verhoudingen tussen zorg, welzijn en informele zorg ten behoeve van een goede hulp- en
dienstverlening aan hun inwoners. Buddy Netwerk levert een actieve bijdrage aan deze
samenwerking vanuit de eigenheid van de informele zorg: een intensieve één-op-één relatie tussen
buddy en cliënt en het principieel vrijwillige karakter daarvan. Buddy Netwerk zet zich in voor
het behoud van de vanzelfsprekendheid van het zorgen voor elkaar.
Wij nemen deel aan alle lokale netwerken informele zorg en wij hebben per gemeente intensief
contact met betreffende beleidsmedewerkers. Bovendien geeft Buddy Netwerk in alle gemeentes
regelmatig voorlichting aan medewerkers van de Wmo-loketten. Hierdoor zijn zij goed op de
hoogte van de mogelijkheden en betekenis van Buddyzorg, 2tegen1zaamheid en Buddyzorg voor
dementerenden en kunnen zij bezoekers van hun loketten naar Buddy Netwerk verwijzen.
Daarnaast draagt Buddy Netwerk bij aan de samenwerking op lokaal en bovenlokaal niveau door
presentaties te houden bij de Wmo-raden en door deel te nemen aan informatiemarkten.
Delft
In Delft nemen wij deel aan het Informele Zorg Overleg (IZO). Hierbinnen participeren
eveneens Vrijwillige Thuishulp (VTV), Vrijwillige Palliatieve en Terminale Zorg, Perspektief
Vriendendienst, Alzheimer DWO, DIVA Delft, Rode Kruis, Inloophuis Deborah, Zonnebloem,
Humanitas, Johanniter Hulpgroep, UVV en het Stadsdiaconaat. Het secretariaat wordt gevoerd
door het Startpunt Wonen-Zorg-Welzijn van DIVA Delft.
Het doel is uitwisseling van expertise, verwijzing, ontwikkeling van de informele zorg (bespreken
van gemeenschappelijke thema’s), vergroten van de bekendheid van informele zorg en scholing.
Het IZO komt vier keer per jaar bij elkaar.
Wij nemen deel aan het Netwerk Palliatieve Zorg in Delft, met als doel ontwikkeling en
onderhoud van dit netwerk
Westland
Het Mantelzorgsteunpunt van Vitis Welzijn in de gemeente Westland organiseert vier keer per
jaar de Netwerkbijeenkomst Mantelzorg. Deelnemers zijn Alzheimer DWO, Vrijwillige Palliatieve
Terminale Zorg, Vriendendienst Perspectief, Vrijwillige Thuishulp (VTV), MEE Zuid Holland,
Zorgbelang Zuid Holland, Kwadraat, Buddy Netwerk, Rode Kruis, Zonnebloem, Careyn, GGZ
Delfland, Vitis Welzijn Westland en Stichting Pieter van Foreest.
De actiepunten van dit netwerk zijn als volgt geformuleerd: voorlichting en
deskundigheidsbevordering van mogelijke verwijzers, vergroting bereik van mantelzorgers,
structurele benadering van informele zorg en onderlinge aansluiting van voorzieningen.
In 2011 en 2012 zijn wij in het Westland partner in de pilot www.zorgvoorelkaar.nl. Dit project is
gestart om vrijwilligers en cliënten op een laagdrempelige manier aan elkaar voor te stellen door
middel van een online pagina voor vrijwilligerswerk.
Pijnacker-Nootdorp
In Pijnacker-Nootdorp organiseert het Bureau Mantelzorgondersteuning twee keer per jaar het
Mantelzorgcafé. Het doel is uitwisseling van informatie, netwerken en verwijzing. Voor deze
bijeenkomsten worden uitgenodigd organisaties voor informele zorg, thuiszorgorganisaties,
GGZ, ouderenwerk, vluchtelingenwerk en verpleegzorg. Het betreft zorgvrijwilligers binnen de
informele zorg, de formele zorg en het welzijnswerk.
Rijswijk
Onder de vlag van het Vrijwilligerscentrum (Welzijn Rijswijk) is in 2011 gestart met een
ontmoetingscafé voor lokale vrijwilligersorganisaties. Doel is uitwisseling van expertise en nadere
kennismaking. Buddy Netwerk neemt hier aan deel via een van onze Rijswijkse vrijwilligers.
Voorschoten
Buddy Netwerk neemt deel aan het Zorgoverleg Voorschoten. De andere deelnemers zijn Rode
Kruis, Florence, Valent, SWOV, Vrijwillige Thuishulp (VTV), MEE, Maatschappelijk werk,
Rondom Mantelzorg (coördinatie), Activite, Kwadraat, Zorgloket ‘De Wegwijzer’ en
Praktijkondersteuner huisartsen. Dit overleg is zes keer per jaar.
Zoetermeer
Buddy Netwerk is deelnemer van het Overleg Vrijwillige Thuishulp Zoetermeer samen met
Sensoor, Zonnebloem, Signalerend en Activerend Huisbezoek, Humanitas, Vriendendienst,
Bezoekvrouwen Piëzo, Homestart, Jong Perspectief, Rode Kruis, Vierstroom Zorgring,
Vrijwilligerscentrale Zoetermeer en Rondom Mantelzorg (coördinatie). Dit overleg is twee keer
per jaar.
Wassenaar
Sociaal Kontact Wassenaar (SKW) is een platform voor organisaties voor maatschappelijke
dienstverlening en gezondheidszorg en komt maandelijks bijeen. Deelnemers zijn organisaties in
de gezondheidszorg, welzijn, woningcorporaties, kerken, informele zorg (waaronder Buddy
Netwerk), lokale politieke partijen en vrijwilligerswerk. Het doel is het uitwisselen van kennis en
ervaringen en bespreken van gemeenschappelijke thema’s. Het SKW komt maandelijks bij elkaar.
Daarnaast is sinds het begin van 2013 een buddy uit Wassenaar namens Buddy Netwerk lid van
de Cliëntenraad Wet Werk en Bijstand van Wassenaar.
Den Haag
Platform Zorgvrijwilligers Den Haag is een netwerk van organisaties die actief zijn in de
vrijwilligerszorg in Den Haag. Deze organisaties zijn Terminale Zorg door Vrijwilligers (VPTZ),
Vrijwillige Thuishulp (VTV), UVV, Zonnebloem, Vitalis, REAKT Vriendendienst, Humanitas,
Vivaldi, STEK, Kompassie, Mentorschap Haag en Rijn, MARA, Teletrust, Project Informele
Zorg Zebra en Buddy Netwerk.
De leden komen vier keer per jaar bijeen met als doel:
Het aantonen van de maatschappelijke functie van informele zorg, het ontwikkelen van een
antwoord op de groeiende maatschappelijke vraag naar informele zorg, het behartigen van de
belangen van de informele zorg, het verbeteren van de kwaliteit van de informele zorg door
samenwerking en onderling debat, het uitwisselen van kennis wat betreft het werven, binden en
behouden van zorgvrijwilligers.
Er is een onafhankelijke voorzitter. Het secretariaat is in handen van PEP.
De speerpunten van het Platform zijn in de jaren 2013-2014:
- profileren en positioneren van informele zorg,
- verankeren informele zorg binnen de politiek en het Wmo-beleid,
- faciliteren, versterken en samenwerken op het gebied van werven, scholen, begeleiden en
binden van zorgvrijwilligers.
Buddy Netwerk maakt deel uit van de Kerngroep van het Platform Zorgvrijwilligers Den Haag
en van de Werkgroep Werving.
Haagse Randgemeenten
Stichting Rondom Mantelzorg biedt tot 1 januari 2014 mantelzorgondersteuning in de gemeenten
Voorschoten, Wassenaar, Leidschendam-Voorburg, Rijswijk en Zoetermeer. Na deze datum van
1 januari 2014 zal mantelzorgondersteuning afzonderlijke per gemeente georganiseerd worden.
Op dit moment is nog niet duidelijk hoe de verschillende gemeentes mantelzorgondersteuning
willen realiseren.
Buddy Netwerk neemt tot eind 2013 deel aan een gezamenlijk overleg met Stichting Rondom
Mantelzorg, Vrijwillige Thuishulp (VTV), Vrijwillige Palliatieve en Terminale Zorg (VPTZ) en
Vriendendienst Reakt ten behoeve van een duidelijk aanbod van informele zorg aan de burgers in
deze gemeentes. Dit overleg komt vier keer per jaar bijeen.
Buddy Netwerk neemt deel aan het Netwerk Palliatieve Terminale Zorg in de regio Haaglanden.
b.
Landelijke samenwerking
Buddy Netwerk is lid van Mezzo, vereniging van mantelzorgers en organisaties van vrijwilligers in
de zorg, en lid van de Kring Buddyzorg van Mezzo.
Buddy Netwerk draagt actief bij aan landelijke ontwikkelingen met betrekking tot informele zorg
en Buddyzorg.
c.
Samenwerking met verwijzers
Wij hebben eerder in dit activiteitenplan geconstateerd dat er behoefte is aan informele zorg.
Informele zorg is een zinvolle aanvulling op de formele zorg. Voor een goede verwijzing van
nieuwe cliënten werken wij samen met patiëntenorganisaties, hulp- en zorgverleners in de intraen extramurale zorg, mantelzorgconsulenten, ouderenadviseurs en collega-organisaties in de
informele zorg. Door intensief contact met ziekenhuizen, huisartsen, organisaties voor thuiszorg
(buurtzorg) en mantelzorg en met welzijnsinstellingen hebben wij een permanente instroom van
cliënten.
d.
Samenwerking Hoger Beroepsonderwijs
Wij werken samen met de Haagse Hogeschool en geven daar voorlichting aan studenten om hen
te informeren over de mogelijkheden van informele zorg op zich en in relatie tot de formele zorg.
e.
Aanbieden van expertise
De expertise die Buddy Netwerk heeft opgebouwd stellen wij ook in 2014 beschikbaar aan
organisaties op het gebied van formele en informele zorg, zowel regionaal als landelijk.
f.
Stages
Jaarlijks voorzien wij in één of twee stageplekken voor Hbo-studenten.
9.
COMMUNICATIE, VOORLICHTING, WERVING EN BEHOUD
a.
Algemeen
In 2012 is het Communicatieplan 2012-2015 vastgesteld. Hiervoor is een zwakte-sterkte-analyse
gemaakt van de externe communicatie van Buddy Netwerk. Deze analyse heeft onder andere
geleid tot de conclusie dat Buddy Netwerk een goede reputatie heeft, maar zich met een meer
eigentijdse uitstraling beter moet gaan onderscheiden van andere (vrijwilligers) organisaties.
Bovendien moet het aspirant vrijwilligers duidelijker worden gemaakt wat het buddy-zijn voor
hen kan betekenen. Verhalen van buddy’s en cliënten staan hierbij centraal.
Buddy Netwerk heeft zich voor de komende jaren als doel gesteld: vergroten van de
naamsbekendheid van Buddy Netwerk, werven van circa 140 buddy’s per jaar en ondersteuning
van de uitvoering van het driesporenbeleid uit de Strategische Visie 2012-2015 (zie hfdst.2). Dit
heeft geleid tot een restyling van onze huisstijl, een meer uitgesproken en eigentijdsere uitstraling
van de traditionele en nieuwe communicatiemiddelen en de ontwikkeling van nieuwe activiteiten
in dit kader.
b.
Wervingscampagne Buddyzorg en 2tegen1zaamheid
De werving van buddy’s behoort tot het primaire werkproces, dat loopt van de publiciteit tot en
met de afronding van een contact tussen cliënt en buddy. Zonder publiciteit geen buddy’s.
Een in 2012 ontwikkelde wervingscampagne voor Buddyzorg en 2tegen1zaamheid wordt ook
uitgevoerd in 2014 en 2015.
Deze campagne is mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van de volgende fondsen:
Dr. C.J.Vaillant Fonds, KNR (Konferentie Nederlandse Religieuzen), M.A.O.C. Gravin van
Bijlandt Stichting, Rooms Katholieke Wees en Oude Liedenhuis, Rotary Duin- en Bollenstreek,
Soroptimistclub Voorburg, Stichting A.L.H.J. van Ravesteyn Fonds, Stichting Gerard van Kleef,
Stichting Haagse Groene Kruis Fonds, Stichting Levi Lassen, Stichting Maria Emalia Dorrepaal,
Stichting Protestants Steunfonds en een stichting die anoniem wil blijven.
c.
Behoud van buddy’s
Aandacht voor het behoud van buddy’s is essentieel. Wij voeren met buddy’s individuele
gesprekken en organiseren terugkomavonden/middagen en thema-avonden/middagen.
Daarnaast organiseren wij een nieuwjaarsbijeenkomst en een jaarlijks etentje voor de buddy’s,
verschijnt er per kwartaal een nieuwsbrief (Buddybrief) en sturen wij verjaardags- en
valentijnskaarten. Aan buddy’s, waarvan hun maatje (cliënt) is overleden, stuurt de Vrijwilligers
Commissie een condoleancekaart. Met kerst krijgt iedereen een attentie.
De buddy’s kiezen één keer per twee jaren de Vrijwilligerscommissie (VC). Deze commissie
behartigt de belangen van de buddy’s en voert hiervoor zes keer per jaar overleg met de directie.
Daarnaast organiseert de VC diverse activiteiten met als doel de onderlinge saamhorigheid te
vergroten.
d.
Voorlichting
Wij zullen ook in 2014 de betekenis van Buddyzorg, 2tegen1zaamheid en Buddyzorg voor
dementerenden op verschillende manieren voor het voetlicht brengen. Wij zijn aanwezig op
informatiemarkten, plaatsen advertenties, geven interviews in regionale-, lokale- en wijkbladen,
organiseren informatie- bijeenkomsten voor onder andere verwijzers en lokale politici, geven
presentaties, wonen vrijwilligerscafé ’s bij, enzovoort. Indien mogelijk spelen onze buddy’s en
cliënten hierbij een actieve rol.
Wij maken gebruik van de volgende communicatie middelen: publiciteitsborden, wervingsfolders
voor buddy’s, cliëntenfolders, posters, ansichtkaarten, website, radio, televisie, sociale media,
huis-aan-huismailing, stopperadvertenties, artikelen in lokale en regionale kranten en verspreiding
van ansichtkaarten in wijkbladen met een oproep om buddy te worden.
e.
Goed Geregeld
Sinds januari 2007 is Buddy Netwerk in het bezit van het kwaliteitskeurmerk Goed Geregeld,
uitgereikt door de Nederlandse Organisatie voor Vrijwilligerswerk (NOV).
Dit betekent dat wij het vrijwilligerswerk goed geregeld hebben. Wij hebben de juiste
voorwaarden, procedures en faciliteiten en een goede opleiding voor en begeleiding van
vrijwilligers. Eind 2009 heeft een hertoetsing plaatsgevonden. Het predikaat is verlengd tot en
met 2013 en verlenging voor de daarop volgende jaren is aangevraagd.
f.
Fondsenwerving
Wij schakelen fondsen in voor specifieke projecten, zoals de wervingscampagnes, documentaires,
projecten als Buddyzorg voor mensen met dementie en de viering van 25 jaar Buddyzorg..
Wij leggen contacten met het bedrijfsleven in het kader van het maatschappelijk betrokken
ondernemen van deze bedrijven. Wij zijn permanent op zoek naar bedrijven die zich met Buddy
Netwerk willen verbinden en die bereid zijn aan Buddy Netwerk een financiële bijdrage of een
bijdrage in natura te geven. Het is altijd een kunst wederzijds een verbinding aan te gaan, voor het
liefst een wat langere periode, die aansluit op de behoeftes van beiden.
Eén van de mogelijkheden om het bedrijfsleven te ontmoeten is de zogeheten Beursvloer. In
Den Haag, Delft, Westland, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer vinden deze jaarlijks plaats.
Hier worden rechtstreekse contacten gelegd tussen bedrijven en maatschappelijke organisaties,
die vraag en aanbod op elkaar proberen af te stemmen. Ook in 2014 zullen wij aan deze
Beursvloeren deelnemen.
Met behulp van onze drukker, een bollenkweker uit Noordwijkerhout en de Rotary Duin- en
Bollenstreek is in 2008 de Buddy Tulp ontwikkeld. In 2011 zijn wij een samenwerking gestart met
City Marketing Katwijk om de afzetmogelijkheden van de Buddy Tulp nog verder uit te breiden.
Een deel van de opbrengst ontvangen wij als gift voor onze PR-activiteiten. Wij willen hiermee
door gaan in 2014.
g.
Comité van Aanbeveling
Buddy Netwerk wordt ondersteund door een Comité van Aanbeveling. De leden van dit Comité
onderschrijven de doelstelling van onze organisatie en willen hun naam vanuit hun vakgebied en
ervaring graag aan Buddy Netwerk verbinden. Het Comité van Aanbeveling bestaat uit de
volgende personen:
Sjaak Bral, cabaretier, columnist.
Joep Dohmen, hoogleraar theorethische en praktijkgerichte ethiek Universiteit van Humanistiek,
Nienke van Dijk, directeur Academie voor Sociale Professies van de Haagse Hogeschool,
Mart Joosten, regiomanager bij Makro Nederland,
Anja Overhoff, freelance adviseur en toezichthouder,
Paula Udondek, actrice, presentatrice, producer, schrijfster,
10.
PERSONEEL
Personeelsbeleid
Het sociaal beleid wordt ingegeven door maatschappelijke opvattingen over hoe om te gaan met
personeel. Deze maatschappelijke opvattingen liggen ten grondslag aan collectieve
arbeidsovereenkomsten. Buddy Netwerk volgt de Collectieve Arbeidsovereenkomst GGZ (CAO
GGZ).
Het team van Buddy Netwerk bestaat voor het grootste deel uit ervaren mensen. Tien van de
dertien medewerkers hebben een hbo-opleiding. Acht van de dertien medewerkers zijn ouder dan
50 jaar. Buddy Netwerk beoogt een verjonging van het team en houdt bij nieuwe aanstellingen
rekening met een brede leeftijdsopbouw.
Ontwikkeling en opleiding
Stichting Buddy Netwerk is een kleine en platte organisatie. Er is niet veel verloop. De
mogelijkheden om door te groeien binnen Buddy Netwerk zijn beperkt. Buddy Netwerk biedt de
medewerkers mogelijkheden om zich horizontaal te ontwikkelen. Verdieping binnen de eigen
functie gebeurt door middel van externe scholing en heeft als doel dat medewerkers zich blijven
ontwikkelen, zodat zij gemotiveerd en geïnspireerd blijven. Scholing is een onderwerp van
gesprek tijdens de jaarlijkse functioneringsgesprekken. Hierover worden per persoon afspraken
gemaakt.
Intern worden er vijf middagen (‘Spiegelmiddagen”) voor het hele team georganiseerd, waarin
inhoudelijke thema’s worden besproken over de methodiek en uitvoering van het werk en over
ontwikkelingen binnen de organisatie en de informele zorg.
Ziekteverzuim
Een werknemer meldt zich telefonisch ziek bij de directeur. Bij langdurige ziekte neemt de
directeur wekelijks contact op met betreffende medewerker. De collega’s houden eveneens
regelmatig contact met de zieke medewerker. Achmea Vitale verzorgt de ziektebegeleiding. Wij
hebben een ziekteverzuimverzekering afgesloten bij Avero Achmea met een eigen risico van 10
werkdagen.
11.
FINANCIEN EN BEGROTING 2014
De begroting voor 2014 heeft een omvang van € 759.083,70
Dit bedrag is als volgt verdeeld:
- Buddyzorg
- Hiv-hulpverlening
- 2tegen1zaamheid
- Project Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger
€ 512.069,51
€ 7.318,92
€ 200.609,23
€ 39.086,04
Subsidieaanvraag voor Buddyzorg en Hiv-hulpverlening
Wij vragen voor Buddyzorg subsidie aan bij de gemeentes Delft, Den Haag, LeidschendamVoorburg, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer.
Subsidie wordt aangevraagd op basis van het te verwachten aantal cliënten Buddyzorg per
gemeente vermenigvuldigd met de gemiddelde kostprijs per cliënt in 2014.
De gemeente Den Haag subsidieert ons voor Buddyzorg en Hiv-hulpverlening. Wij hanteren
hiervoor een kostprijssystematiek. De kostprijzen voor Buddyzorg en Hiv-hulpverlening zijn
gebaseerd op het totaal van de kosten per product gedeeld door het totaal aantal eenheden per
product.
Subsidieaanvraag voor 2tegen1zaamheid
Voor 2tegen1zaamheid vragen wij subsidie aan bij de gemeente Den Haag. Deze subsidieaanvraag gaat uit van het aantal te verwachten geslaagde koppelingen vermenigvuldigd met de
gemiddelde kostprijs per geslaagde koppeling in 2014.
Subsidieaanvragen voor Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger
Voor Buddyzorg voor mensen met dementie en hun mantelzorger vragen wij subsidie aan bij de
gemeente Den Haag in het kader van de respijtzorg voor mantelzorgers.