78___inUtrecht 2014___Herontwikkeling___tekst Kees de Graaf ___ fotografie Peter van Aalst _ Marcel Arendsen en de toekomst van de Neudeflat ‘K ansen zien en partijen bij elkaar halen’ In Utrecht en ook daarbuiten geldt het als een ‘omstreden’ gebouw: de Neudeflat van architect Hugh Maaskant. In de jaren zestig bruut neergelaten in de historische binnenstad, met een architectuur die – understatement – niet iedereen kan bekoren. Dat gaat echter veranderen, als het aan makelaar Marcel Arendsen ligt. Op zijn initiatief werkt een enthousiaste groep partijen aan een toekomstplan voor de flat. Een kennismaking. D eze ochtend in het kantoor van Brecheisen Makelaars aan de Maliebaan schuiven nagenoeg alle partijen aan die bij de herontwikkeling van de Neudeflat zijn betrokken. Het verhaal krijgt daarmee een andere inkleuring dan een sec introductie op dit Utrechtse kantoor dat zich toenemend als bedrijfsonroerendmakelaar manifesteert, maar daar kiest Arendsen bewust voor: ‘Ik houd niet zo van die verhalen waarin iedereen vertelt hoe goed ze zijn, dat moeten anderen maar beoordelen. Ik stel liever een concreet project aan de orde, om te laten zien welke rol wij daarbij vervullen – samen met de andere partners.’ Het is een rol die afwijkt van de traditionele makelaarsrol, zo wordt al snel duidelijk. Arendsen introduceert: ‘Ik wist dat de Wibo Rademaker Vapiano Michel Schipper DNN Bart Visscher Achmea Vastgoed Rob Schut Vapiano John Borstlap DNN Marcel Arendsen Brecheisen Makelaars 80___inUtrecht 2014___Herontwikkeling Herontwikkeling___inUtrecht 2014___81_ _ Gesprek op gang Niet veel anders verging het Arendsen aanvankelijk bij de Neudeflat, dat 16 hoge weerbarstige staaltje modernisme in de Utrechtse binnenstad. ‘Ik ben eerst met de particuliere eigenaar gaan praten. Vervolgens kwam Syntrus Achmea in beeld als belegger, niet veel later gevolgd door Vapiano die hier een restaurant wil ontwikkelen. Ik wist dat zij een plek zochten om in Utrecht te beginnen en dacht daarbij gelijk aan de Neudeflat. We vonden elkaar op dezelfde ambitie: dit bijzondere gebouw teruggeven aan de stad. En niet pas in 2017, maar nu!’ Voor de realisatie werd ontwikkelend bouwer De Nieuwe Norm aangetrokken. Het betekende het begin van een intensief ontwikkelings- en onderhandelingsproces, dat meerdere keren dreigde te stokken. Arendsen: ‘Mijn rol bestond er dan uit om het gesprek toch weer op gang te brengen.’ Het is een weergave die door ontwikkelingsmanager Bart Visscher van Syntrus Achmea wordt onderschreven: ‘Ik ben zelf Utrechter: toen Marcel belde met dit idee, dacht ik: dit kan niet waar zijn. Dit is het gebouw op de beste plek van de stad, dat echter ook de meeste aversie oproept. En toen ik hoorde wat ze allemaal voor plannen hadden om in het gebouw te stoppen – een combinatie van woningen en horeca – dacht ik gelijk: dat past nooit. Maar wat blijkt dan: als iedereen ervoor gaat en de belangen samenvloeien, ontstaat er toch zicht op een bijzonder en haalbaar plan. Let wel: we zijn er nog niet, maar de basis is zeker gelegd.’ Volgens Visscher past het plan prima in de strategie van Syntrus Achmea om in de sterke steden van Nederland vrije sector huurproducten – in dit geval compacte studio’s voor stedelijk georiënteerde een- en twee-persoonshuishoudens – te ontwikkelen. ‘De behoefte in de markt is groot. De gemeente Utrecht onderkent het ook: veel afgestudeerde ‘Als ze dan redenen verzonnen waarom ze niet wilden, werd ik juist geprikkeld het tegendeel te bewijzen.’ ‘We bieden hier straks werk aan 70 medewerkers. Ook dat is voor de gemeente Utrecht interessant’ jongeren verlaten nu de stad omdat er geen geschikt aanbod is. Met plannen als deze kun je ze behouden.’ Winst voor gemeente Tijdens het ontwikkelingsproces moest De Nieuwe Norm-directeur Michel Schipper zich diepgaand in de bouwkundige (on)mogelijkheden van het gebouw – zeskantig in oppervlakte – verdiepen. ‘Transformatie is voor ons geen nieuw thema, we hebben onder meer hotels in bestaande gebouwen ontwikkeld in Den Haag, Arnhem en Rotterdam. Maar ieder gebouw is toch weer anders.’ Bijzonder aan de Neudeflat is onder meer de constructie; in de jaren zestig werd het met een glijbekisting opgetrokken, rond een betonnen kern. ‘Met A3 Architecten zijn we erop gaan studeren: kun je hier goed woningen in maken?’ Tegelijkertijd werd het overleg met de gemeente opgestart, waarbij onder meer de welstandscommissie erop aandrong dat een eventuele herontwikkeling ‘in de geest van Maaskant’ moest plaatsvinden. Arendsen over het publieke belang: ‘Voor de gemeente is het natuurlijk interessant dat zij veel eerder dan gepland naar het nieuwe stadskantoor kan verhuizen. Dat scheelt de nodige huurpenningen en dat betekent maatschappelijk een belangrijk financieel gewin. En passant mocht het privaat gewin niet teveel in de verdrukking komen; met een herontwikkeling als deze moet je alles uit de kast halen voor een haalbare businesscase. Daar hebben wij aan bijgedragen door onder meer het pand te splitsen in twee appartementsrechten. Dat scheelde een hoop onnodige overdrachtsbelasting; geld dat je goed kunt gebruiken voor de kwaliteit van het plan.’ Robert Oosterbroek gemeente Utrecht in 2017 de Neudeflat zou gaan verlaten, om te verhuizen naar het nieuwe stadskantoor. Toen heb ik zelf een plan bedacht om de flat te herontwikkelen en ben begonnen om partijen daarvoor te interesseren.’ Arendsen beschrijft het als een doorontwikkeling van zijn eigen optreden als makelaar in de stad: ‘Ik was altijd al bezig – als ik door de stad liep – om eigenaren te verleiden hun gebouw te verkopen, ook al dachten ze daar zelf nog lang niet over na. Als ze dan redenen verzonnen waarom ze niet wilden, werd ik juist geprikkeld het tegendeel te bewijzen.’ Kans op werk Dat die kwaliteit hoog moet zijn, is ook de insteek van Vapiano-ondernemers Rob Schut en Wibo Rademaker. Schut: ‘Hoewel de ruimte eigenlijk te klein is voor ons concept (dat dagelijks zo’n 2.000 bezoekers trekt, red.) en we het liefst op één verdieping zitten, zien ze het als een grote kans om op deze plek in de Utrechtse binnenstad meer levendigheid te brengen.’ Daarbij krijgt ook de werkgelegenheid een impuls, aldus Rademaker: ‘Wij nemen alleen ongeschoold personeel aan, dat vervolgens een training krijgt binnen de Vapiano-formule. We bieden hier straks werk aan 70 medewerkers. Ook dat is voor de gemeente Utrecht interessant. Niet alleen wordt het gebouw teruggegeven aan de stad, het biedt ook Utrechters weer kans op werk.’
© Copyright 2024 ExpyDoc