Osteoporose - Langeland Ziekenhuis

Patiënteninformatie
Osteoporose (botontkalking)
Inleiding
Patiënten van 50 jaar en ouder die in ons ziekenhuis worden behandeld voor een botbreuk,
kunnen onderzocht worden op osteoporose (botontkalking). Opsporing en effectieve
behandeling van osteoporose kan de kans op een volgende botbreuk halveren. In deze
folder leest u meer over het ontstaan, oorzaken, risico’s, gevolg en behandeling van
osteoporose.
Het ontstaan van osteoporose
Osteoporose is de medische term voor botontkalking en betekent letterlijk “poreuze botten”.
Er vindt te veel botverlies plaats en er wordt te weinig nieuw bot gevormd. Het gevolg is dat
de botten hun botmassa en botstructuur verliezen. De botten worden broos en kunnen
makkelijker breken.
Oorzaken
Bot is levend materiaal. In het lichaam worden constant oude botcellen afgebroken en
nieuwe botcellen aangemaakt. Bij kinderen en jonge mensen worden meer botcellen
aangemaakt dan afgebroken. Rond 30 jaar is bij de meeste mensen de botdichtheid
(piekbotmassa) het grootst. Daarna gaat geleidelijk de afbraak van het bot sneller dan de
aanmaak van het bot. Osteoporose ontstaat als er te veel afbraak plaatsvindt of als nieuwe
botvorming achterblijft. Bijvoorbeeld:
Als voor het 30ste levensjaar de optimale botdichtheid niet is bereikt, bijvoorbeeld door
slechte voedingstoestand en/of te weinig beweging.
Bij vrouwen na de overgang door gebrek aan het oestrogeen hormoon.
Bepaalde hormonale stoornissen zoals nier- of schildklierafwijkingen (ook bij mannen).
Bovenmatig gebruik van bepaalde geneesmiddelen
Risicofactoren
Osteoporose kan op elke leeftijd ontstaan. Het komt het meest voor bij vrouwen na de
overgang. Ook bij mannen kan osteoporose ontstaan. De volgende risicofactoren zijn van
belang bij het ontstaan van osteoporose:
Door ouderdom neemt de botmassa af, daarom komt osteoporose bij ouderen vaker
voor.
Bij vrouwen is er een verhoogde kans op osteoporose. Zij hebben minder botmassa en
verliezen sneller bot na de overgang door gebrek aan het oestrogeenhormoon. Bij een
vroege overgang is het risico om osteoporose te krijgen nog groter.
Mensen met een gele of witte huid hebben meer kans op osteoporose dan mensen met
een donkere huid.
Mogelijk speelt erfelijkheid een rol, maar dat is wetenschappelijk nog niet bewezen.
Bovenstaande risicofactoren zijn niet te beïnvloeden. Hierna volgen meer risicofactoren,
waarvan enkele wel beïnvloedbaar zijn:
Te laag lichaamsgewicht (BMI) bij zowel mannen als vrouwen.
Anorexia Nervosa.
Roken en meeroken.
Overmatig alcoholgebruik (meer dan 3 glazen per dag).
Weinig lichaamsbeweging.
Langdurige bedrust.
Patiënteninformatie
Weinig zonlicht.
Voedingstekort. Te weinig calcium en vitamine D in de voeding verhoogd de kans op het
krijgen van osteoporose.
Bepaalde medicatie, zoals langdurig gebruik van corticosteroïden.
Gevolgen van osteoporose
Botbreuken
Wervelbreuken
Wervelinzakkingen
Afname van lichaamslengte
Kromgroeien
Bij osteoporose neemt de botdichtheid langzaam maar zeker af. Dit geeft in het begin geen
klachten. Er kan al 30% botmassa minder zijn voordat er een fractuur optreedt. Bij een
kleine belasting of door een lichte val kan een botbreuk ontstaan. In de meeste gevallen
duurt het lang voordat de breuk genezen is. Veel voorkomende breuken bij osteoporose zijn:
pols-, bovenarm- en heupfracturen. Deze zijn duidelijk herkenbaar. Wervelbreuken zijn
minder duidelijk te herkennen. Wanneer een wervel inzakt of breekt als gevolg van een
misstap of een val, merkt men dit door acute pijn die langdurig aanhoudt. Afname van
lichaamslengte en het kromgroeien van de wervelkolom is een gevolg van meerdere
wervelbreuken of wervelinzakkingen. Door deze verschijnselen kunnen klachten ontstaan
van borst- en buikorganen. Bovendien kan het evenwichtsgevoel verminderen.
Diagnose osteoporose
De diagnose osteoporose wordt gesteld door een onderzoek in het ziekenhuis. De arts
verricht lichamelijk onderzoek en vraagt naar de ziekteverschijnselen. Ook wordt een
botdichtheidmeting gedaan. Indien nodig vindt er een bloedonderzoek plaats.
Botdichtheidmeting of DEXA-meting
De botdichtheidmeting of DEXA-meting is een veilig en pijnloos onderzoek en vindt plaats op
de afdeling radiologie. Het onderzoek duurt maximaal 20 minuten. Het resultaat van het
onderzoek wordt beoordeeld door een arts. U krijgt de uitslag niet direct na het onderzoek
maar op een later tijdstip van de arts.
Behandeling van osteoporose
Naast het aanpassen van leef- en eetgewoonten kunnen medicijnen nodig zijn om
osteoporose te behandelen. Het is mogelijk dat u naar een specialist wordt doorverwezen.
Het team van de osteoporose polikliniek bestaat uit een: chirurg, orthopedisch chirurg en
internist. Indien osteoporose wordt vastgesteld, krijgt u meer informatie op de
osteoporosepoli.
Tot slot
Zijn er na het lezen van deze folder nog vragen of onduidelijkheden, dan kunt u contact
opnemen met de polikliniek interne geneeskunde, via telefoonnummer (079) 346 43 73.
Wij stellen uw mening op prijs. Heeft u opmerkingen of suggesties over deze informatiefolder
of over de behandeling, laat het ons dan weten.
© LangeLand Ziekenhuis, Zoetermeer
P00.507/april 2014/Interne geneeskunde

Download Report