botdichtheid - Prikdienst Nederland

Info
Bellen met 085-401 8766 of zelf een afspraak
maken via onze website:
www.prikdienstnederland.nl
Voorbereiding
Voor deze onderzoeken zijn geen aparte voorbereidingen nodig. Trek gemakkelijk zittende kleding aan en
drink en eet niet overmatig.
U mag 3 dagen voorafgaand aan de DEXA-meting
geen röntgenonderzoek hebben ondergaan waarbij
contrastmiddel is gebruikt. Dit beïnvloedt namelijk de
DEXA-meting.
Botdichtheidsmeting
Belangrijk
Als u zwanger bent of het vermoeden hebt dit te zijn
wordt u dringend verzocht dit te melden vóór aanvang
van het osteoporose-onderzoek. Het onderzoek zal
dan waarschijnlijk uitgesteld worden tot na de bevalling.
Prikdienst Nederland
helpt U graag
[email protected]
...van huisartsen, voor patiënten ...
Meer informatie?
Indien u na het lezen van deze folder nog vragen
hebt, kunt u altijd telefonisch contact opnemen met
Prikdienst Nederland. Tel: 085-401 8766
februari 2015
Prikdienst Nederland
Mr. van Coothstraat 39
5141 EP Waalwijk
Tel: 085-401 8766
Fax: 085-401 8764
Osteoporose
Wat is osteoporose?
Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd.
Als u osteoporose heeft, worden uw botten poreus. De
botdichtheid neemt dan af: er vallen onzichtbaar kleine
gaten in. Uw botten zijn hierdoor minder stevig en de
kans is groter dat u iets breekt. Dat kan ook gebeuren
zonder dat u het bot zwaar belast. Een kleine misstap
van een stoepje kan al voldoende zijn.
Vrouwen na de overgang en mannen ouder dan 50 jaar
die al eens een botbreuk opliepen, hebben een verhoogd risico op een nieuwe breuk.
Hoe wordt osteoporose gemeten?
Een nieuwe meetmethode is de
DEXA-meting. Een DEXA-meting is
pijnloos en veilig. Hiermee kan in
een bepaald gedeelte van het bot
de botdichtheid heel precies worden gemeten.
Daardoor is een botverlies van
2 à 3 procent al vast te stellen.
De onderzoeksmethodiek heeft zeer duidelijke voordelen boven de gewone röntgenfoto.
De gang van zaken
U krijgt een vragenlijst en als uw score 4 of meer is,
komt u in aanmerking en hoort u waar en wanneer het
onderzoek plaats vindt.
Afbeelding: wervel met gezond bot en poreus bot
U merkt niet dat u botontkalking heeft, totdat u een
bot breekt. Op dat moment krijgt u klachten. U voelt
pijn, uw houding verandert of het bot verandert van
stand. Botbreuken door osteoporose komen vaak voor
in de wervels, de pols of de heup. Bij de wervels is er
dan sprake van ingezakte wervels. Bij een derde van de
mensen met osteoporose treedt een wervelinzakking
op zonder dat ze daar last van hebben.
Osteoporose komt veel voor. Wereldwijd krijgt 1 op de
3 vrouwen en 1 op de 8 mannen boven de 50 jaar osteoporose. Ook jongere mensen krijgen soms osteoporose, maar het is niet bekend hoeveel dat er zijn.
(Bron website reumafonds)
 M
et een speciaal röntgenapparaat (ook wel
DEXA-apparaat genoemd) wordt op PN of op
locatie bij uw huisarts, de botdichtheid van enkele
ruggenwervels en van een heup gemeten. Het
DEXA-apparaat is gekoppeld aan een computer.
 Het onderzoek is niet belastend of schadelijk voor
uw gezondheid.
 De meeste kleding kunt u tijdens het onderzoek
aanhouden. Wel is het nodig dat u kleding met
metalen voorwerpen zoals een ritssluiting, gesp of
een korset uitdoet.
 Tijdens de meting is het belangrijk dat u zo stil
mogelijk blijft liggen.
 Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten.
 Er worden tevens gegevens verzameld over uw
gewicht en lengte.
 Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking
met Medical Care Connect (Rene den Otter en Ruud
Boonman: een jonge organisatie die zich op dit
soort onderzoek heeft toegelegd) en de radioloog
Hans Bodewes, die de beoordelingen uitvoert.
Meting en vervolg
Allereerst is osteoporose hiermee in een zeer vroeg
stadium vast te stellen. Verder is het tempo van de
vooruitgang van osteoporose beter te volgen en is
een betere inschatting te maken van het risico van een
botbreuk. Tevens kan het resultaat van de behandeling
beter en sneller worden beoordeeld.
De botdichtheid wordt gemeten in de heup en rug en
de gevonden dichtheid wordt uitgedrukt in een getal
Wereldwijd zijn afspraken gemaakt bij welke score (4
of meer) we spreken van osteoporose of osteopenie
(mildere vorm van osteoporose).
De scores geven ook de ernst van het ziektebeeld aan.
Niet iedereen met een afgenomen botmassa krijgt een
fractuur, maar de kans erop is wel verhoogd.
De radioloog bepaalt aan de hand
van de uitslagen of er sprake is van
osteoporose of een grote kans daar
op en stelt zonodig een behandeladvies op. Uw huisarts wordt hiervan door de radioloog schriftelijk
op de hoogte gesteld en zal met u
afspraken maken over het vervolg van de behandeling.
Uitslag
Voor het bespreken van de resultaten dient u een afspraak te maken met uw huisarts of praktijkondersteuner.
De Standaard Osteoporose van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). geeft richtlijnen voor de
preventie, diagnostiek en therapie van osteoporose.
Deze richtlijnen betreffen drie categorieën patiënten:
 patiënten die vragen hebben over osteoporose,
zonder dat er klachten zijn;
 patiënten die langdurig corticosteroïden (gaan)
gebruiken (langer dan drie maanden meer dan 7,5
mg prednison per dag, of equivalenten daarvan);
 patiënten met aanwijzingen voor één of meer
wervelfracturen en vrouwen bij wie na het vijftigste
levensjaar een fractuur is opgetreden.