Botdichtheidsmeting Dexametrie Informatie voor patiënten F0656-3415 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00 Inleiding U heeft een afspraak voor een botdichtheidsmeting. Dit onderzoek wordt ook wel dexametrie genoemd. Een botdichtheidsmeting is een onderzoek om vast te stellen of u osteoporose (botontkalking) heeft. Met behulp van een röntgenapparaat wordt de hoeveelheid kalk in de botten (botdichtheid) van uw heup en rugwervels gemeten. Deze folder informeert u over het onderzoek en de voorbereidingen die nodig zijn om het onderzoek goed te laten verlopen. De afspraak Het onderzoek is in MCH Antoniushove, polikliniek Interne Geneeskunde op dag: ____________________, om_____ uur U krijgt de uitslag op dag: ____________________, om_____ uur Polikliniek ___________________________ MCH Antoniushove MCH Westeinde MCH-patiëntenpas Als u naar het ziekenhuis komt, neemt u uw MCH-patiëntenpas mee. Als u nog geen MCH-patiëntenpas heeft, moet u deze vóór het onderzoek laten maken. Dit kan bij de inschrijfbalie in de centrale hal. We adviseren u 15 minuten eerder naar het ziekenhuis te komen, zodat u op tijd bent voor uw afspraak. Verhinderd Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) het Afsprakenbureau om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan op werkdagen van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 - 17.00 uur op telefoonnummer (070) 330 24 45. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden. Niet of te laat afgemelde afspraken worden in rekening gebracht. Botdichtheidsmeting Dexametrie • F0656-3415 • februari 2014 2 Wat is osteoporose Osteoporose betekent poreus bot. Het is een aandoening waarbij het bot langzaam steeds meer botweefsel verliest. Hierdoor verliest het bot zijn stevigheid. Het gevolg is dat de botten bij een grote belasting snel kunnen breken (vooral pols en heup) en inzakken (van de ruggenwervels). Links de normale structuur van het bot en rechts een structuur van het bot bij osteoporose (Bron: Kennislink.nl). Rond het dertigste jaar heeft een mens zijn maximale botmassa bereikt. Daarna neemt de botmassa heel langzaam af, doordat de afbraak sneller verloopt dan de opbouw. Vanaf de overgang (menopauze) verloopt dit proces bij vrouwen in een versneld tempo. Bij osteoporose is de balans tussen de opbouw en afbraak van het bot verstoord. De afbraak verloopt te snel, of de opbouw te traag. Ook kan osteoporose veroorzaakt worden door gebrek aan calcium en/of vitamine D, onvoldoende lichaamsbeweging, een te laag lichaamsgewicht, overmatig alcoholgebruik en roken. Vrouwen en mannen met veel osteoporose in de familie lopen extra risico. Ook kan er sprake zijn van ziekte of medicijn gebruik dat de osteoporose veroorzaakt. Bij mensen boven de 65 jaar is osteo porose de belangrijkste oorzaak van botbreuken. Voorbereiding • Voor het onderzoek is geen speciale voorbereiding nodig. Voor het onderzoek mag u eten en drinken. Als u medicijnen gebruikt mag u deze gewoon innemen. Botdichtheidsmeting Dexametrie • F0656-3415 • februari 2014 3 • U ontvangt een vragenlijst die u tevoren moet invullen en meenemen op de dag van het onderzoek. De vragenlijst is bedoeld om te achterhalen of u risico loopt op osteoporose. Als uw arts het nodig vindt wordt er een bloed- en urineonderzoek gedaan. U moet dan een week voor de afspraak bloed laten prikken en urine inleveren. • Als u zwanger bent wilt u dan ruim voor het onderzoek contact opnemen met de polikliniek Interne Geneeskunde. Het onderzoek wordt dan uitgesteld tot na de bevalling. • Tijdens het onderzoek ligt u op een onderzoekstafel (zie foto). U moet zonder hulp kunnen staan om zelf op de onderzoekstafel te gaan liggen. Kunt u dit niet, of heeft u hier vragen over dan moet u bellen naar het centrale telefoonnummer van het ziekenhuis, (070) 357 44 44, en vragen naar de polikliniek Interne Geneeskunde van MCH Antoniushove. Het onderzoek U meldt zich bij de polikliniek Interne Geneeskunde van MCH Antoniushove. Het onderzoek vindt plaats in een onderzoeksruimte op de polikliniek. Als u zich heeft aangemeld wordt u opgeroepen door de radiologisch assistent die het onderzoek uitvoert. U kunt de vragenlijst op dat moment afgeven. Voor het onderzoek moet u uw kleding uitdoen en sieraden afdoen. U kunt uw onderbroek en een hemd of T-shirt aanhouden. Er mogen geen (druk)knopen aan uw kleding zitten. Metalen kunnen het onderzoek verstoren. Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug op een onderzoekstafel. Het röntgen apparaat maakt foto’s van uw heup en de ruggenwervels. Het apparaat draait Botdichtheidsmeting Dexametrie • F0656-3415 • februari 2014 4 om u heen tijdens het maken van de foto’s. Bij dit onderzoek wordt een zeer lage dosis röntgenstraling gebruikt. Het onderzoek is niet pijnlijk of belastend of schadelijk voor uw gezondheid. Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten. Meting De uitslag van het onderzoek wordt uitgedrukt in een score, de zogenaamde T-score. De T-score is de gemiddelde maximale botdichtheid van gezonde jonge mensen. Bij een T-score van: • -1 tot -2,5 is er sprake van verminderde botmassa (dit noemt men ook wel osteopenie) • lager dan -2,5 is er sprake van osteoporose. Uitslag De uitslag krijgt u van de specialist die het onderzoek heeft aangevraagd of van de osteoporoseverpleegkundige. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u bellen naar het centrale telefoonnummer van het ziekenhuis, (070) 357 44 44, en vragen naar de polikliniek Interne Geneeskunde van MCH Antoniushove. Botdichtheidsmeting Dexametrie • F0656-3415 • februari 2014 5