M-Weter 2014 nr. 3

Nr. 3 – Maart 2014
Lees deze e-zine op www.vvsg.be  stuur een bericht naar de redactie  schrijf in/uit
Doe vandaag mee aan de open en bloot –wedstrijd en win straks een teamdag !!!
Sociale diensten hebben straffe teams en sterke medewerkers ! Dit willen wij op onze
inspiratiedag letterlijk ‘in the picture’ zetten. Daarom roepen wij jullie allen op om nu mee te doen
aan onze OPENenBloot wedstrijd. Stuur via mail een verrassende foto van jouw team en
beschrijf hierbij kort en krachtig in drie kernkwaliteiten waarom jullie zo sterk zijn ! Op het
slotmoment van onze hoogdag in Gent op 6 mei, verdient iemand van jullie hiermee een
teamdag verzorgd door VVSG voor de ganse ploeg mét een reportage in Lokaal. Stuur voor 1
mei je OPENenBLOOT DIGITALE TEAMFOTO en drie KERNKWALITEITEN naar
[email protected]. Durven? Doen !
1.
Missen lokale besturen het lokaal sociaal beleidsplan?
2.
OCMW’s: Afnemen rijbewijs geen structurele oplossing voor niet-betalen onderhoudsgeld
3.
Gemeenten en OCMW’s zetten in op bewegen en tabaks-, alcohol en drugpreventie
4.
Huursubsidie en huurpremie wijzigen vanaf 1 mei 2014!
5.
Amper sociale fraude bij de OCMW’s
6.
Meer energiescans voor OCMW-cliënten
7.
Praktische website over zorgnetwerken
8.
Van ambtswege afgevoerde vreemdelingen en OCMW-hulp
9.
Nieuwe regels sociaal onderzoek
10. Geen bestaansmiddelenvoorwaarde bij gezinshereniging kind van subsidiair beschermde
vreemdeling
11. Oproep voor lokale besturen: liever actiever
12. Individueel verminderd tarief in de kinderopvang
13. Vul rijksregisternummer in op papieren attesten energieleveranciers
14. Nieuwe KSZ-stromen in productie: Handiservice en Socta
15. Heeft uw lokaal bestuur ook aandacht voor de gezondheid van de eigen medewerkers?
Doe dan mee aan de nv gezond award!
Studiedagen/Vormingen
16. Studiedag Cultuursensitieve zorg- 23 mei, de Factorij Schaarbeek
17. Basisvorming ‘OCMW en vreemdelingen’
18. Provinciale ontmoetingsdagen POD MI
1. Missen lokale besturen het lokaal sociaal beleidsplan?
Het lokaal sociaal beleid is geïntegreerd in de meerjarenplanning van gemeente en/of OCMW.
Wat vinden lokale besturen van deze verandering? Vooraf formuleerden ze een aantal
bezorgdheden over samenwerking tussen gemeente en OCMW, participatie met kwetsbare
burgers en de aandacht voor sociaal beleid zonder apart plan. De VVSG verstuurde in februari
2014 een enquête naar gemeente- en OCMW-secretarissen en kreeg een antwoord van 60%.
De resultaten kun je in het rapport lokaal sociaal beleid in de meerjarenplanning nalezen. Meer
info bij Joke Vanreppelen
2. OCMW’s: Afnemen rijbewijs geen structurele oplossing voor niet-betalen
onderhoudsgeld
De OCMW’s vinden het goed dat meer mensen in aanmerking zullen komen voor voorschotten
op onderhoudsgeld bij de Dienst voor Alimentatievorderingen (DAVO). Ze geloven echter niet in
de piste dat een intrekking van het rijbewijs onderhoudsplichtigen zal aanzetten tot betalen. Bij
het OCMW komen zowel onderhoudsgerechtigden als onderhoudsplichtigen aankloppen. Beiden
zitten vaak in een financieel zeer moeilijke situatie. Uiteraard moeten onderhoudsgelden prioritair
betaald worden, maar zeer vaak betalen OCMW-cliënten niet omdat ze simpelweg de middelen
niet hebben. Bovendien verhoogt het hebben van een wagen ook de kans op arbeid, goed voor
het verbeteren van de situatie. De VVSG schreef hierover in de aanloop tot de wetswijziging een
brief naar de leden van de commissie Financiën. [email protected]
3. Gemeenten en OCMW’s zetten in op bewegen en tabaks-, alcohol en
drugpreventie
Ondanks hun financieel moeilijke situatie hebben de Vlaamse en Brusselse gemeenten en
OCMW’s aandacht voor de gezondheid van hun inwoners. Vooral het toepassen van de
reglementering rond tabakspreventie en sensibiliseren voor lichaamsbeweging staan hoog op de
agenda. Minder positief is dat gemeenten hierbij nog te weinig aandacht hebben voor een
aanpak op maat van kansengroepen. Ook moeten gemeenten nog meer investeren in een
gezonde leefomgeving. Wil men de gezondheidskloof verkleinen, dan zijn deze investeringen
noodzakelijk.
Het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ) peilde in 2013
in samenwerking met de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) en de Logo’s
(Lokaal Gezondheidsoverleg) naar het gezondheidsbeleid van een representatieve groep van
226 gemeenten en 161 OCMW’s uit Vlaanderen en Brussel. De vorige peiling vond plaats in
2009. Meer info: www.gezondegemeente.be > nieuws. Veerle Cortebeeck
4. Huursubsidie en huurpremie wijzigen vanaf 1 mei 2014!
Vanaf 1 mei 2014 gelden nieuwe regels bij de Vlaamse tegemoetkoming in de huurprijs
(huursubsidie) en de Vlaamse huurpremie. De beide reguleringen worden beter op elkaar
afgestemd. Een aantal wijzigingen zijn zeker toe te juichen (o.a. de 10% - verhoging van de
bedragen in bepaalde regio’s, de automatische indexering en de afschaffing van de degressiviteit
van de huursubsidie, huurpremie na vier jaar op de wachtlijst, …), maar het bedrag van de
huursubsidie wordt beperkt tot 1/3 van de huurprijs, met een maximum van 120 euro dat kan
verhoogd worden met 20 euro per persoon ten laste.
Voor wie een aanvraag voor een tegemoetkoming in de huurprijs heeft ingediend 1 mei 2014,
blijven de oude voorwaarden en bedragen gelden en verandert er dus niets. Bij de huurpremie
gelden de aanpassingen vanaf 1 mei 2014 voor alle dossiers. Meer info is te vinden op
www.wonenvlaanderen.be. [email protected]
5. Amper sociale fraude bij de OCMW’s
In minder dan 5% van de dossiers van financiële hulpverlening bij de OCMW’s worden
misbruiken vastgesteld, wat veel minder is dan in het algemeen wordt aangenomen. Dit blijkt uit
een studie rond sociale fraude bij OCMW’s die PwC in opdracht van staatssecretaris Maggie De
Block uitvoerde. Het lage cijfer is in hoofdzaak te danken aan het doorgedreven sociaal
onderzoek dat maatschappelijk werkers voeren, waarbij huisbezoeken en de raadpleging van
digitale informatiestromen centraal staan. Toch wensen de OCMW’s nog meer ruimte voor
sociaal onderzoek. Dit kan door te investeren in personeel en door digitale informatiestromen
waaronder een bankenregister meer uit te bouwen. Lees het volledige persbericht hier.
[email protected]
6. Meer energiescans voor OCMW-cliënten
Wie hulp krijgt van het OCMW bij energieschulden, zal daar in de toekomst systematisch een
energiescan bij kunnen krijgen. Dat is alleszins de uitdrukkelijke wens van de VVSG. De
OCMW’s worden al jaren geconfronteerd met mensen die hun energierekeningen niet meer
kunnen betalen. De hulpverlening is vandaag nog vaak curatief en weinig structureel, tot grote
frustratie ook van tal van OCMW’s. De beste optie ligt immers in het verminderen van het
verbruik. Dit kan door gebruik te maken van een aantal instrumenten, zoals de huishoudelijke
energiescan en de premie voor sociale dakisolatie. Vanaf 2014 zijn de energiescans
voorbehouden voor de meest kwetsbaren die ook vaak cliënt zijn bij het OCMW (bijvoorbeeld
beschermde klanten of mensen met een budgetmeter gas of elektriciteit). De OCMW’s zijn dus
uitstekend geplaatst om cliënten te overtuigen van het nut van een energiescan en hen toe te
leiden naar de energiescanbedrijven die de rest doen. De scans zijn gratis voor de OCMW’s en
hun cliënten. Ze kunnen ook een opstap zijn voor het plaatsen van (sociale) dakisolatie. De
Vlaamse overheid hoopt op ongeveer 25.000 energiescans dit jaar. Lees de volledige brief van
de VVSG aan de OCMW’s hier. [email protected]
7. Praktische website over zorgnetwerken
Tijdens de inspiratiedag van Samenlevingsopbouw over de methodiek van zorgnetwerken, werd
de website officiëel voorgesteld. Er staat info voor de beleidsmakers en voor de praktijkwerkers
(onder meer een handig draaiboek). Men verwijst ook naar de studie die Hogeschool WestVlaanderen (Howest) voerde rond de praktische uitwerking en de visie erachter. Neem een kijkje
op www.ontknoop.be en ontdek hoe eenvoudig een sterk zorgnetwerk kan worden ontwikkeld.
Deze praktijk past binnen het plaatje van proactief handelen: je dienstverlening dichter bij de
kwetsbare bevolkingsgroepen brengen door outreachend te werken. Voor meer theoretische en
praktische info verwijzen we door naar onze webpagina Proactief Handelen. Tim Reddé
8. Van ambtswege afgevoerde vreemdelingen en OCMW-hulp
In tegenstelling tot een afvoering wegens verlies van verblijfsrecht betekent een afvoering van
ambtswege in principe niet dat de vreemdeling zijn verblijfsrecht verliest en illegaal in land
verblijft. Toch heeft een afvoering van ambtswege gevolgen voor het verblijfsdocument en het
verblijfsrecht van de vreemdeling. Verschillende elementen spelen een rol. Er is het weerlegbare
vermoeden dat een van ambtswege afgevoerde vreemdeling het land verlaten heeft. Als de
vreemdeling kan aantonen dat hij het land niet verlaten heeft, behoudt hij in principe zijn
verblijfsrecht voor zover hij de voorwaarden ook verder vervult. De moeilijkheid is dat dit bewijs
geleverd moet worden via een aanvraag tot herinschrijving bij de DVZ en dat het meestal langer
dan een jaar duurt voor er een antwoord komt van de DVZ. Er is het recht op terugkeer dat de
vreemdeling eventueel kan inroepen als hij het vermoeden van afwezigheid niet kan weerleggen.
Er is de vraag wat de draagwijdte is van een bijlage 15 afgeleverd aan een van ambtswege
afvoerde vreemdeling. Over die bijlage 15 heeft de POD MI intussen een aantal veelgestelde
vragen ter beschikking gesteld. In de VVSG-nota ‘Afvoering van ambtswege en OCMWdienstverlening’ proberen we een en ander te verduidelijken voor medewerkers die in de praktijk
met deze situaties geconfronteerd worden. Deze nota werd aangevuld met de actuele informatie
over de bijlage 15. Voor verdere vragen kan u terecht bij Fabienne Crauwels op 02/211 55 86 of
[email protected]
9. Nieuwe regels sociaal onderzoek
Zowel bij de toekenning van maatschappelijke integratie (artikel 19, §1 RMI-wet) als bij de
toekenning van maatschappelijke dienstverlening (wet 2 april 1965 en OCMW-wet) moet het
OCMW een sociaal onderzoek doen. De twee nieuwe koninklijk besluiten van 1 december 2013
en de omzendbrief van 14 maart 2014 bepalen voortaan de voorwaarden waaraan een sociaal
onderzoek minstens moet voldoen opdat de POD MI de kosten ten laste neemt. Nieuw is de
verplichting om een huisbezoek te doen op het moment dat het dossier geopend wordt. Eens het
dossier geopend is, gebeurt het huisbezoek telkens wanneer het OCMW het nodig acht maar
wel minstens een keer per jaar. Voor de dossiers van medische kosten moet het OCMW
oordelen over de noodzaak en de doelmatigheid van een huisbezoek. Als er redenen zijn om
toch geen huisbezoek te doen, bijvoorbeeld omdat de hulpvrager niet in de gemeente van het
bevoegd OCMW woont of omdat hij in een opvangtehuis verblijft of nog omdat de veiligheid van
de maatschappelijk werker niet gegarandeerd kan worden, moet er in het sociaal verslag zo
duidelijk mogelijk beschreven worden waarom een huisbezoek niet gepast of niet mogelijk was.
Bij de controle van de dossiers zal de inspectiedienst van de POD Maatschappelijke Integratie
de aangehaalde rechtvaardigingen nagaan en daarbij rekening houdend met de context zoals
die in het sociaal verslag beschreven wordt. De VVSG-nota ‘Sociaal onderzoek en de
terugvordering van kosten van maatschappelijke dienstverlening’ wordt herwerkt in functie van
deze nieuwe regels en zal binnenkort beschikbaar zijn op www.vvsg.be onder
sociaalbeleid>vreemdelingen>tenlastenmingdoordestaat. [email protected]
10. Geen bestaansmiddelenvoorwaarde bij gezinshereniging kind van subsidiair
beschermde vreemdeling
De Dienst Vreemdelingenzaken vraagt voortaan geen bewijs meer van voldoende
bestaansmiddelen als een minderjarig kind "alleen" gezinshereniging vraagt met een subsidiair
beschermde vreemdeling of met diens echtgenoot of gelijkgestelde partner. Deze vrijstelling
geldt altijd, dus ook als de aanvraag gezinshereniging later dan een jaar na de toekenning van
de subsidiaire bescherming wordt ingediend en ook als de subsidiair beschermde vreemdeling
nog maar een beperkt verblijfsrecht (A kaart) heeft. Voorwaarde is dat het moet gaan om een
aanvraag gezinshereniging van een kind “alleen”, d.w.z. zonder gelijktijdige aanvraag
gezinshereniging van een ander familielid voor wie wel een voorwaarde van bestaansmiddelen
geldt. Dat deelde Dienst Vreemdelingenzaken mee aan het Belgisch Comité voor Hulp aan
Vluchtelingen. Met deze niet door de verblijfswet of het Grondwettelijk Hof opgelegde praktijk wil
de DVZ tegemoetkomen aan de wil van de wetgever om erkend vluchtelingen en subsidiair
beschermden zoveel mogelijk gelijk te behandelen op het vlak van gezinshereniging.
Bron: e-mail communicatie van 5 februari 2014 van DVZ aan BCHV.
[email protected]
11. Oproep voor lokale besturen: liever actiever
Eind maart 2014 wordt een projectoproep gelanceerd in opdracht van Vlaams minister Jo
Vandeurzen naar lokale actoren, dat kadert binnen het Vlaams actieplan voeding en beweging.
Lokale besturen en samenwerkingsverbanden met lokale besturen worden opgeroepen om een
lokaal projectvoorstel in te dienen dat volwassenen aanzet om dagelijks meer te bewegen en
minder langdurig te zitten. Ouderen en kansengroepen zullen bijzondere aandacht krijgen.
Geselecteerde lokale besturen kunnen rekenen op inhoudelijke en financiële ondersteuning.
Liever Actiever biedt lokale besturen de kans om concrete acties te ondernemen binnen het
kader van Gezonde Gemeente. Maar ook gemeenten die nog geen kaas gegeten hebben van
het format Gezonde Gemeente worden uitgenodigd om een projectvoorstel in te dienen. Wacht
niet te lang, want de termijn om in te dienen is kort. Meer informatie zal vanaf de week van 31
maart online staan: www.gezondegemeente.be/acties/liever-actiever
Veerle Cortebeeck
12. Individueel verminderd tarief in de kinderopvang
Ouders die gebruik maken van een kinderopvangvoorziening voor baby’s en peuters met een
inkomensgerelateerde ouderbijdrage (of inkomenstarief) hebben in bepaalde gevallen vanaf 1
april 2014 recht op een individueel verminderd tarief. Ook het OCMW heeft een opdracht in het
toekennen van dit individueel verminderd tarief. Lees hier over deze nieuwe opdracht. Ann Lobijn
13. Vul rijksregisternummer in op papieren attesten energieleveranciers
In het communicatieplatform van Soctar werd door de energieleveranciers opgemerkt dat niet op
alle papieren attesten van OCMW’s het rijksregisternummer wordt ingevuld. Het
rijksregisternummer speelt echter een grote rol bij het automatisch toekennen van het sociaal
tarief. Het rijksregisternummer is een verplicht in te vullen vak op het attest, vul dit dus zeker in
om het sociaal tarief te verzekeren voor je cliënt. Het formulier is te vinden op de volgende link:
http://www.mi-is.be/sites/default/files/doc/20101014_bijlage_ii_f_kb_creg_nl.doc. Lize Hermans
14. Nieuwe KSZ-stromen in productie: Handiservice en Socta
Twee nieuwe consultaties zullen ter beschikking zijn voor de OCMW’s: het raadplegen van de
databank van DGPH en het raadplegen van het sociaal tarief voor energie. In stroom over de
gehandicapten gaan de OCMW’s kunnen consulteren hoe het staat met de verwerking van de
aanvraag bij DGPH, de informatie over de erkenning van de handicap, de informatie over de
verkregen rechten, de uitgereikte kaarten en de uitbetalingen.
Bij de consultatie van Soctar zal het mogelijk zijn na te gaan wie al het sociaal tarief met
betrekking tot energie ontving. Het zal dus enkel mogelijk zijn te zien wie al effectief gebruikt
maakt van het sociaal tarief. Wie nog geen gebruikt maakt van het sociaal tarief, zal niet te
consulteren zijn.
Deze twee stromen zijn nu door de KSZ in productie geplaatst, de softwareleveranciers zullen
hun eigen applicaties nu nog moeten ontwikkelen. Lize Hermans
15. Heeft uw lokaal bestuur ook aandacht voor de gezondheid van de eigen
medewerkers? Doe dan mee aan de nv gezond award!
Het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (VIGeZ) lanceert in
samenwerking met zijn partners de 3de editie van de ‘nv gezond award’, een wedstrijd voor
KMO’s en lokale besturen in Vlaanderen en Brussel die aandacht hebben voor gezondheid op de
werkvloer. Met deze verkiezing wil het VIGeZ KMO’s uit zowel profit als non-profit motiveren om
werk te maken van een gezondheidsbeleid. Een uitgelezen kans dus om hun
gezondheidsinitiatieven in de kijker te zetten. De winnaar krijgt onder meer een maand lang
gratis vers fruit en krijgt de kans om zijn gezonde bedrijfsinitiatieven in HR-Magazine voor te
stellen. Inschrijven kan vanaf nu via www.nvgezond.be.
Hoe deelnemen? Om naast bedrijven, ook lokale besturen en andere non-profit organisaties een
kans te geven, roept de wedstrijd 3 categorieën in het leven: de categorie ‘individuele KMO’
(profit), de categorie ‘individuele KMO’ (non-profit) en de categorie ‘groep van KMO’s’.
Elke deelnemer vult een deelnamedossier in waarin gepeild wordt naar de inspanningen die u
als KMO of lokaal bestuur geleverd heeft op vlak van gezondheid en werk. Op basis hiervan zal
een vierkoppige jury uit elke categorie 1 winnaar kiezen. De jury bestaat uit grote namen: Inge
Vervotte (VIGeZ), Karel Van Eetvelt (Unizo), Fons Leroy (VDAB) en Piet Van Schuylenbergh
(VVSG). Meer info over de wedstrijdvoorwaarden van de ‘nv gezond award’ vindt u terug op
www.nvgezond.be. Veerle Cortebeeck
Studiedagen/Vormingen
16. Studiedag Cultuursensitieve zorg- 23 mei, de Factorij Schaarbeek
Op vrijdag 23 mei organiseert VIVO met verschillende partners waaronder de VVSG de
studiedag Cultuursensitieve zorg. De superdiversiteit in de samenleving betekent immers ook
een superdiversiteit in het cliënten- en patiëntenbestand in de sector welzijn en zorg. Deze
cliënten en patiënten hebben specifieke behoeften wat betreft zorg en welzijn, gekoppeld aan
hun cultuur uit het land van herkomst, hun migratie(ervaring), maar ook persoonlijke voorkeuren.
Daarnaast hebben zij andere visies over en benaderingen van ziekte en zorg, die soms ver van
die van de hulpverlenende instantie liggen. Heel wat hulpverleners van hun kant worden onzeker
in contacten met patiënten en cliënten die 'anders' zijn. Met deze studiedag willen de
organisatoren zowel hulpverleners en beleidsmakers in organisaties uit de sector zorg en welzijn
inspireren om aan de slag te gaan met de nieuwe inzichten die zij op deze studiedag zullen
verwerven. Naast een algemene inleiding hebben deelnemers de keuze uit volgende workshops:
Interculturele competenties, Interculturele communicatie,Toegankelijkheid, Migratiegeschiedenis,
Levensbeschouwing en CSZ verankeren in beleid organisatie. Meer info op
www.pigmentzorg.be. mailto:[email protected]
17. Basisvorming ‘OCMW en vreemdelingen’
Tijdens deze vierdaagse vorming verwerf je de basiskennis die je als maatschappelijk werker in
een OCMW of LOI nodig hebt in het werken met vreemdelingen.
De eerste dag behandelen we het verblijfsrecht en de verschillende verblijfsstatuten, wat vaak
mee bepalend is voor de rechten van vreemdelingen die met een hulpvraag aankloppen bij het
OCMW. Dag twee en dag drie zijn volledig gewijd aan de specifieke OCMW-dienstverlening ten
aanzien van vreemdelingen. Je leert hoe de bevoegdheidsverdeling tussen OCMW’s precies in
elkaar zit, wat de RMI-wet en de OCMW-wet bepalen met betrekking tot vreemdelingen en welke
kosten precies worden terugbetaald door de POD Maatschappelijke Integratie. We ronden dit luik
af met een hoofdstuk over de materiële opvang op basis van de opvangwet. Tijdens de vierde
en laatste dag van de vorming behandelen we de terugbetaling van medische kosten van
vreemdelingen. We bekijken wie de medische zorg voor vreemdelingen betaalt, welke kosten
kunnen gerecupereerd worden en bij wie en aan welke voorwaarden hiervoor moet voldaan zijn.
Begeleiding
Fabienne Crauwels (VVSG), Ellen Druyts (Kruispunt M-I), Indra Janssen (De Foyer)
Wanneer en wanneer
12, 17, 19 en 24/06 in Brussel (locatie wordt later meegedeeld)
Prijs: €380
18. Provinciale ontmoetingsdagen POD MI
Naar goede jaarlijkse gewoonte peilt de POD Maatschappelijke Integratie tijdens de provinciale
ontmoetingsdagen naar wat er leeft bij de OCMW’s. Naast de voorgestelde thema’s willen de
POD MI tijdens deze ontmoetingen vooral luisteren naar bekommernissen, vragen, problemen
en suggesties vanuit OCMW’s. Met de hulp van de medewerkers van de POD Maatschappelijke
Integratie zal men trachten een antwoord te bieden op vragen en probeert men rekening te
houden met opmerkingen.
De onderwerpen zijn:
Studie "Bestrijding van de sociale fraude"
Studie "Werklastmeting"
Sociale Media
Maatregelen om de voorschotten met de RVA te vermijden
De Europese structuurfondsen: stand van zaken
Inschrijven kan via volgende link.
© VVSG • Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw, Paviljoenstraat 9, 1030
Brussel • Auteurs: VVSG-stafmedewerkers • Redactie: [email protected]