Hollander Verpleegkundige aspecten bij de behandeling van

Verpleegkundige aspecten van de huidige
en aankomende behandelingen van het
gemetastaseerde mammacarcinoom
Margret den Hollander
Research Verpleegkundige Oncologie
LUMC
23-09-2014
Borstkanker
Prostate/
testis
9%
Lung
16%
CRC
14%
Hematologic
8%
Breast
14%
Female
reprod
8%
Head &
neck
6%
Kidney
3%
Stomach
6%
Bladder
5%
GI
7%
Other
5%
Ferlay et al GLOBOCAN 2000: All of Europe
• ~ 1.000.000 nieuwe
diagnoses/per jaar
wereldwijd
• ~ 5e oorzaak van
overlijden bij kanker in
het algemeen
• 1e oorzaak van
overlijden bij vrouwen
met kanker
• 1 op de 9 vrouwen
krijgt in nederland te
maken met borstkanker
Behandelingsopties
• Chirurgie
• Radiotherapie
• Hormonale therapie
• Chemotherapie
• Targeted therapies
Chemotherapie
Hormonale / Targeted Therapies
Targeted (gerichte) Therapies
Panitumumab
MTOR
Nilotinib
Signaaltransductie
Hanahan D, Weinberg RA. The hallmarks of cancer. Cell. 2000;100:57-70.
Hormonale / Targeted Therapies
die
Resistentie voor hormoontherapie is
geassocieerd met activering van het
intracellulaire mTOR signaalpad
mTOR remming is nieuwe optie
mTOR (mammalian target of
rapamycin) is een signaalstof
Signaalstof die zich bevindt in cellen
Indien actief:
Everolimus
• Is een mTOR remmer
• Verlengt de progressievrije overleving
met gemiddeld 5,6 maanden
• Orale therapie (standaard dosering is
10 mg eenmaal daags in combinatie
met exemestaan 25 mg eenmaal
daags)
• Effectief, maar wel bijwerkingen
Bijwerkingen Everolimus
• Stomatitis
• Huiduitslag
• Niet infectieuze pneumonitis
• Vermoeidheid
• Misselijkheid
Vroeg herkennen en adequate behandeling
van de bijwerkingen belangrijk!
Bij Behandeling bijwerkingen
• Stomatitis : ( 4-6 x dd spoelen met NaCl 0,9%)
• COMTT studie: NaCl 0,9% vs Caphosol ( C.B. Boers-Doets )
• Huiduitslag :
• bij aanvang therapie smeren met Bepanthen creme
• Bij papulaire rash start metronidazol creme + minocycline 100 mg
• Bij papulo-pustulaire rash minocycline 2 dd 100 mg en pustels kweken voor
gevoeligheid en evt. Anti-Biotica aanpassen
• BeCet studie : Bepanthen creme vs Cetomacrogol creme (C.B Boers-Doets)
Vroeg herkennen en adequate behandeling van de
bijwerkingen belangrijk!
Toekomst Everolimus
Probleem bij gebruik kan zijn dat er door een
“feedback”compensatie hoger in het
signaalpad weer activatie plaatsvindt
Het combineren van everolimus met een middel
dat elders in het signaalpad aangrijpt geeft
een duale blokkade, dus krachtiger en hopelijk
minder bijwerkingen
Ontwikkelingen Her 2 gevoeligheid
Her 2 als doelwit
De inzet van trastuzumab (Herceptin) heeft
een tumor met hoog risico
veranderd in een gemiddeld risico
• Hoe gaan de ontwikkelingen verder?
Studies Her 2 gevoeligheid
•
HERA studie:
Herceptin 1 jaar vergeleken met 2 jaar,
2 jaar geen beter effect.
•
PHARE studie
Herceptin 1 jaar vergeleken met 6 maanden,
6 maanden iets minder resultaat,
vooral bij ER- patiënten
•
1 jaar blijft de standaard
Herceptin s.c.
HannaH studie:
Veiligheid en effectiviteit s.c versus i.v
s.c. even effectief en veilig
PreHer studie:
Voorkeur van patiënten s.c. versus i.v.
duidelijke voorkeur voor s.c
Nu SafeHer studie:
Gekeken naar veiligheid van zelf toediening
Herceptin s.c.
• Fixed dosis 600 mg
• 5 ml subcutaan
• Langzaam toedienen
(5 minuten)
• Geen oplaaddosis
• Moeilijk om te verdelen onder de
huid
• Oplossing vinden om elke 3
weken toe te dienen met weinig
problemen
Jackisch C, et al. EBCC 2012
Herceptin sub-cutaan + Hyaluronidase
Dit stofje toegevoegd aan herceptin zorgt voor een tijdelijke afbraak
van hyaluronan (zorgt normaal voor een blokkade
van vast weefsel)
waardoor er in het subcutane weefsel ruimte
ontstaat voor grotere hoeveelheden subcutaan
injecteren van vloeistoffen
Herceptin sub-cutaan + Hyaluronidase
Normale
vaste
weefsel
structuur
Herceptin sub-cutaan + Hyaluronidase
Door
hyaluronidase
ontstaat er
ruimte in het
normale
weefsel
Herceptin sub-cutaan + Hyaluronidase
• Hierdoor
mogelijk om
grotere
hoeveelheid
vloeistof
subcutaan te
injecteren
Herceptin sub-cutaan + Hyaluronidase
Recombinant human hyaluronidase
10% IgG
10% IgG solution
‘rHuPH20’
solution without
+ 2000 U/mL
rHuPH20
Before
infusion
Immediately
post-infusion
rHuPH20
Before
infusion
Immediately
post-infusion
Images show left and right arms of subject 106 in the HALO-104-103 study
Halozyme Therapeutics, Data on file
Conclusie
•
•
•
•
•
Prettiger voor de patiënt
Geen stress/pijn voor de I.V. toediening (PAC) of I.V. infusie
Simpele subcutane injectie in 5 minuten ipv. 60-90 minuten
Geen oplaaddosis nodig
Nu nog in ziekenhuis
straks thuis????
(huisarts/thuiszorg/fascilitair bedrijf)
• Totaal minder kosten
• Registratie later dit jaar verwacht
®
Perjeta (pertuzumab),
HER2-positieve borstkanker
Pertuzumab/Perjeta ®
Humane epidermale groeifactorreceptoren
HER2
HER1/EGFR
HER3
HER4
Baselga J, et al.. Nat Rev Cancer 2009;9:463–475
Yarden Y, et al. Nat Rev Mol Cell Biol 2001;2:127–137
HER2 HER3
• samensmelten
HER2/HER3 geeft MAPK
en PI3K signalering4
PP
PP
MA
PK
PI3K
1. Baselga J, et al. Nat Rev Cancer 2009;9:463–475.
2. Tzahar E, et al. Mol Cell Biol 1996;16:5276–5287.
3. Pinkas-Kramarski, et al. EMBO J. 1996 May 15;15(10):2452-67.
4. SPC Perjeta 2013
Werkingsmechanisme Perjeta
HER2
Perjeta
HER3*
SPC Perjeta 2013
*
Pertuzumab/Perjeta ®
Het gebruik van Perjeta in combinatie met
Herceptin resulteerde in een significante
toename van antitumoractiviteit in
xenograftmodellen met HER2-overexpressie.
Bijwerkingen Pertuzumab
• Diarree
• Huiduitslag
• Mucositis
• Neutropenie
• Cardiale veiligheid:
Incidentie linkerventrikeldisfunctie < 10%
Bij Behandeling bijwerkingen
• Stomatitis: ( 4-6 x dd spoelen met NaCl 0,9%)
• COMTT studie: NaCl 0,9% vs Caphosol ( C.B. Boers-Doets )
• Huiduitslag:
• bij aanvang therapie smeren met Bepanthen creme
• Bij papulaire rash start metronidazol creme + minocycline 100 mg
• Bij papulo-pustulaire rash minocycline 2 dd 100 mg en pustels kweken voor
gevoeligheid en evt. Anti-Biotica aanpassen
• BeCet studie : Bepanthen creme vs Cetomacrogol creme (C.B. Boers-Doets)
• Diarree:
• graad 1 = 4 x dd 2mg loperamide
• Graad 2 en 3 = hoge dosis loperamide schema – start met 4 mg en dan elke
2 uur 2 mg herhalen tot 12 uur na de laatste diarree niet langer gebruiken dan
48 uur (contact opnemen)
Eribulin / Halaven®
• Non-taxane microtubuline dynamic inhibitor
• Behorend tot de halichondrins – een nieuwe klasse
van antineoplastic agents1
• Oorspronkelijk ontwikkeld uit een sea sponge
(zee-spons) “Halichondria okadai” maar nu gemaakt in
het laboratorium
• Eribulin blokkeert de groei van kanker door er voor te
zorgen dat de cel zich niet deelt (remming in de cel
cyclus op de plaats van tubiline remmende factor)
Mitotische spoelvormige microtubuli zijn
belangrijke targets voor anti-kanker medicijnen
Tubulin/microtubule
binding agents
Cell cycle en Eribulin
Eribulin inhibits metaphase
Eribulin / Halaven®
• Indicatie:
Halaven monotherapie is geïndiceerd voor de behandeling
van patienten met lokaal gevorderde of gemetastaseerde
borstkanker, van wie de ziekte progressief is na ten minste
twee chemotherapeutische regimes voor de ziekte in een
gevorderd stadium. Eerdere behandeling dient een
anthracycline en taxaan te hebben omvat tenzij de patiënten
niet in aanmerking kwamen voor deze behandeling.
Toediening
• Samenstelling
• 0.44 mg/ml eribuline oplossing in ethanol/water
• 2 ml (= 0,88 mg) eribuline per vial
• “Ready to use” oplossing
• Infusie
• 2-5 minuten intraveneuze infusie op dag 1, 8 (kuur 21
dagen)
• Geen premedicatie noodzakelijk (m.u.v. evt antiemetica)
.
Milde bijwerkingen
• Beenmerg toxiciteit
• Perifere neuropathie
• Vermoeidheid
• Alopecia (dunner)
• Constipatie
• Diarree
• Mucositis (droge mond)
• Verminderde eetlust
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla®
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla ® ®
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla ® ®
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla ®
®
• Kadcyla is als monotherapie geïndiceerd voor de
behandeling van volwassen patiënten met:
• HER2-positieve*, niet-reseceerbare, lokaal gevorderde of
gemetastaseerde borstkanker die eerder trastuzumab en een
taxaan, afzonderlijk of in combinatie, hebben ontvangen.
Patiënten dienen:
- eerdere therapie te hebben ontvangen voor lokaal
gevorderde of gemetastaseerde ziekte, of
- een recidief te hebben ontwikkeld tijdens of binnen zes
maanden na het voltooien van adjuvante therapie
Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe
veiligheidsinformatie worden vastgesteld. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht
alle vermoedelijke bijwerkingen te melden.
SmPC Kadcyla 2013
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla ®
®
• Kadcyla als monotherapie is goedgekeurd in
nederland per 1 februari 2014
• Wordt op dit moment al in verschillende ziekenhuizen
gebruikt waaronder in het LUMC
Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe
veiligheidsinformatie worden vastgesteld. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht
alle vermoedelijke bijwerkingen te melden.
SmPC Kadcyla 2013
Werkingsmechanisme
Toediening
Binding
Kadcyla (trastuzumab-emtansine)
wordt toegediend door middel van
intraveneuze infusie
Het bindt net als trastuzumab aan
HER2
SmPC Kadcyla 2013
Werkingsmechanisme
Effect binding
Binding van trastuzumabemtansine aan de HER2-receptor
geeft gelijke effecten als de
binding van trastuzumab
Remt loskomen van extracellulaire
deel van de HER2-receptor
Remt intracellulaire signalering via
fosfatidylinositol-3-kinase (PI3-K)
Medieert de antilichaamafhankelijke
celgemedieerde cytotoxiciteit
(ADCC)
SmPC Kadcyla 2013
Werkingsmechanisme
Opname door tumorcel
Na binding aan HER2 ondergaat
trastuzumab-emtansine receptorgemedieerde internalisatie
En wordt trastuzumab-emtansine
door de cel opgenomen
SmPC Kadcyla 2013
Werkingsmechanisme
Afbraak antilichaam
Na internalisatie volgt lysosomale
afbraak van het antilichaam, DM1
komt nu vrij in de cel
Inhibitie microtubuli
Binding van DM1 aan tubuline remt
tubulinepolymerisatie waardoor de
celcyclus stopt wat uiteindelijk leidt tot
apoptotische celdood
SmPC Kadcyla 2013
Trastuzumab-emtansine / Kadcyla®
Extra aandacht voor vaak voorkomende
bijwerkingen
• Thrombocytopenie (graad 3 en 4 bij 11,3%)
• Perifere neuropathie
• Bloedingen (o.a. epitaxes = neusbloedingen 23%)
• Misselijkheid en braken
• Stomatitis
• Diarree
• Vermoeidheid
• Leverfunctie afwijkingen (graad 3 = 4,1% en graad 4 = 2,3%)
Dosering en infusie
• Kadcyla (trastuzumab-emtansine) wordt elke 3 weken
(cyclus van 21 dagen) toegediend als een intraveneuze (IV)
infusie.
• Dosering = 3,6 mg/kg
• Patiënten dienen hun behandeling voort te zetten tot aan
ziekteprogressie of onacceptabele toxiciteit
Eerste IV
infusie:
Vervolg IV
infusies:*
90 minuten
30 minuten
+
+
Observatie:
Observatie:
90 minuten
30 minuten
*Mits eerste infusie goed is verlopen
Behandeling
voortzetten tot
aan ziekteprogressie of
onacceptabele
toxiciteit.
SmPC Kadcyla 2013
Controles voor en tijdens gebruik
• Bepaal de hartfunctie (LVEF)* voor de start van de
behandeling en met regelmatige tussenpozen (bv
elke drie maanden) tijdens de behandeling
controleren
• Het is aanbevolen om voor iedere dosis het aantal
trombocyten te controleren
• Bepaal de leverfunctie (ALAT/ASAT)** voor de start
van de behandeling en voor iedere toediening
controleren
*LVEF= linkerventrikelejectiefractie **ASAT= alanineaminotransferase
ASAT = aspartaataminotransferase
SmPC Kadcyla 2013
New hopes
Dank voor Uw aandacht