Beste (mede)organisatie van Het Spilvarken, Wij blikken in dit

Beste (mede)organisatie van Het Spilvarken,
Wij blikken in dit schrijven terug op het gesprek dat wij met u hadden, in de hoop u te kunnen
overtuigen de levens te sparen van de drie varkens op de Bijlokesite, maar ook die van de dieren die
in een herhaling van het project zouden sneuvelen.
Er werd van uw kant meermaals aangehaald dat het project rond duurzaamheid en
voedseloverschotten verwerken gaat en dat het contact leggen met de varkens mensen zal aanzetten
tot het minder (en op ons aandringen) niet eten van dieren. In ons gesprek hebben wij toch zaken
opgemerkt waardoor wij veronderstellen dat deze stelling niet echt serieus genomen wordt:
- Hoe wil u mensen aanzetten minder/geen vlees te eten, als u zelf in de productie van vlees
voorziet?
- Wij kunnen er in meegaan dat als mensen zorg dragen voor en contact leggen met varkens
ze minder geneigd zijn deze te willen opeten. Maar waar het doden van de dieren in dit
verhaal past, blijft een raadsel.
- Als wij weten dat de teelt van dieren (immense uitstoot van broeikasgassen, nog meer dan
de transportsector) en de inefficiënte manier waarop planten omgezet worden in ‘dierlijk
voedsel’ (gemiddeld 1 kg graan voor 7 kg vlees) een enorme impact heeft op de ecologische
voedselafdruk; hoe kan u dan claimen met ‘eerlijke vleesproductie’ aan duurzaamheid te
werken?1
- U stelt (zonder bewijzen) dat mensen door uw project hun vlees niet langer in de
supermarkt zullen kopen. Met andere woorden dat zij overschakelen op ‘biologisch’ vlees.
Wat als ±11 miljoen Belgen overschakelen op ‘biologisch’ vlees? Dan moeten er jaarlijks nog
steeds tussen de 11 en 12 miljoen varkens gedood worden. Wat ons terug naar de
bio-industrie brengt die, volgens u, door dit project aangekaart wordt. Dat een deel daarvan
voor export is, verandert niets aan de zaak, want hoogstwaarschijnlijk blijven die dan
industrieel gekweekt worden. Waar zit de duurzaamheid in dit alles?
- U zegt dat aan de kopers de mogelijkheid open gelaten wordt om de dieren (niet) te
slachten. Ze kunnen dus evengoed wel als niet gedood worden, maar tegelijkertijd vertelt u
ook dat het project het ‘voedsel’ wil delen, en met voedsel bedoelde u varkensvlees. Deze
tegenstrijdige verklaring houdt alleszins in dat er minstens één varken zal moeten sneuvelen
als u deze wil delen. Wederom, hoe wil u mensen aanzetten minder/geen vlees te eten, als u
dit zelf voorziet en aanbiedt?
- Waarom wou u niet ingaan op het voorstel in de verkoopsakte van de dieren een ‘niet
slachten-clausule’ te verwerken?
1
de Haan, C.; Steinfeld, H.; Blackburn, H. (1997). Livestock and the Environment. Finding a Balance. A study
coordinated by the Food and Agriculture Organisation of the United Nations, the United States Agency for
International Development and the World Bank. European Commission, Brussels, Belgium. Steinfeld, H.; de
Haan, C.; Blackburn, H. (1997). Livestock - Environment Interactions. Issues and Options. A study coordinated
by the Food and Agriculture Organisation of the United Nations, the United States Agency for International
Development and the World Bank. European Commission, Brussels, Belgium.
- U zegt niet te willen uitsluiten dat kopers de dieren doden omdat bij een verbod een debat
rond het consumeren van vlees niet mogelijk is. “De varkens moeten gedood kunnen worden
voor
het
debat.”
Dit
lijkt
ons
een
vreemde
redenering;
wij
veronderstellen dat een verbod op doden zelfs meer animo zou teweegbrengen waaruit
zeker een debat kan voortvloeien en waar de varkens er tegelijkertijd geen letterlijke
slachtoffers van worden.
- U zegt een screening van kandidaat-kopers te houden (zodat zij het vlees niet uitvoeren,
wat het minder duurzaam zou maken), maar wist niet te antwoorden op hoe u sociaal
wenselijke antwoorden tijdens deze screening kan uitsluiten en viel uit de lucht toen wij
vroegen hoe de opvolging zou gebeuren. Zonder goeie screening en opvolging geeft u een
vrijgeleide aan kopers om te doen met de dieren wat ze willen.
- U doet uitschijnen dat het aankopen van ‘hobbyvarkens’ hetzelfde is als een kat of hond in
huis halen; hoewel dit zeker niet zo evident is. Varkens vragen veel voedsel; verzorging en
hygiënische maatregelen. Voor het houden van varkens moet ook een toelating aangevraagd
worden.2
- U koopt uw varkens bij varkenstelers; dus u steunt de industrie (bij een herhaling van het
project opnieuw en zelfs meer). Of die nu biologisch is of niet, maakt voor de varkens weinig
tot geen verschil; er bestaan geen biologische slachthuizen.
- “De varkens kunnen opgekocht worden door kinderboerderijen.” Hoeveel
kinderboerderijen zitten nog op varkens te wachten en denkt u de volgende varkens ook op
kinderboerderijen kwijt te kunnen? Wij zijn hier realistisch in en kunnen deze vragen enkel
negatief beantwoorden.
- Mensen aanzetten tot minder/geen vleesconsumptie zal volgens u één van de gevolgen zijn
van het project. Maar tegelijkertijd verklaart u dat er buurtbewoners zijn die vinden dat de
dieren moeten gedood worden (om zogezegd ‘de cirkel rond te maken’). Ten gevolge hiervan
claimt u moeilijk met iedereen rekening te kunnen houden. Er is geen enkel argument dat het
doden van dieren rechtvaardigt; zeker als we weten dat het niet noodzakelijk is aangezien
een plantaardige voedingswijze alle bouwstenen bevat die een mens nodig heeft (en
mogelijk ook veel gezonder is)3. Waarom rekening willen houden met onrechtvaardige
argumenten?
- Wij komen elkaar tegemoet in dialoog, in dit dialoog werd door u geopperd dat wij ons
moeten vinden in de raakvlakken. Het is voor ons moeilijk een raakvlak te vinden, zolang het
eindproduct van dit project dode varkens (kunnen) zijn. Het gaat om de levens van dieren die
er geen enkele baat bij hebben en de wil niet hebben gedood te worden. Het gaat om hen,
niet om wiens ‘ideologie’ gelijk zou hebben.
- De oprechtheid van een dialoog is moeilijk in te schatten als vanuit hetzelfde kamp
tegenstrijdige verklaringen komen. Enerzijds werd er gezegd dat men al van het begin op de
2
http://www.varkensloket.be/Portals/63/Documents/Vraag_hobbyvarken_versie_2.pdf
Messina, V.K.; Burke, K.I. (1997). Position of the American Dietetic Association: vegetarian diets. Journal of the
American Dietetic Association 97 (11) : 1317-1321.
3
hoogte was (via het FAVV) dat er geen huishoudafval aan de dieren mocht gevoerd worden,
i.v.m. met de voedselveiligheid/volksgezondheid, hoewel dit vreemd genoeg wel gedaan
werd. Anderzijds werd door iemand anders in hetzelfde gesprek gezegd dat u pas vanaf half
juni op de hoogte was van dit nieuws (waardoor nu een deel van het varkensvoedsel
industrieel is, waarvoor oerwouden omgekapt worden). Ook werd de ene keer gezegd dat
een varken/de varkens naar de hoogste bieder gaat/gaan, de andere keer naar de beste
screening.
- Er werd koppig en zonder contra-argumentatie ontkent dat met plantaardige alternatieven
als community supported agriculture (waarbij met bewoners en boeren samen planten
gekweekt en geoogst worden) ook op de sociale dynamiek van een buurt en bewustmaking
rond duurzaamheid kan ingespeeld worden.
- De promotie van een plantaardige levenswijze (veganisme) houdt alle aspecten van
diervriendelijkheid en duurzaamheid in zich, ook hierop werd door u niet ingegaan.
- Waarom is mestproductie een duurzaam eindproduct? Vlaanderen kampt al met een
mestoverschot (zeker van varkens).
- In uw presentatie staat dat wei van kaas bij het voedsel van de varkens kan horen. Kaas
wordt gemaakt van melk (de niet-duurzame teelt van melkkoeien). Wei komt voort uit het
toevoegen van stremsel aan het kaasmaakproces. Stremsel komt uit de magen van kalfjes;
hiervoor moeten dus kalfjes sterven. Geen wei zonder melkkoeien en dode kalfjes dus; niet
duurzaam, niet ethisch.
- Waarom niet inzetten op het tegengaan van voedselverspilling in plaats van een project op
te zetten dat er afhankelijk van is?
Wij hoorden tijdens ons gesprek dat het wel jammer is dat wij onze pijlen richten op een klein project
als Het Spilvarken terwijl er in de bio-industrie zoveel ergere dingen gebeuren. Laat ons duidelijk zijn
dat wij óók (maar niet tijdens deze actie) strijden tegen de wantoestanden veroorzaakt door dierlijke
consumptie (o.a. de bio-industrie, maar ook ontbossing, wereldhonger, verlies biodiversiteit etc.),
maar voor deze individuele varkens willen wij ook het verschil maken. Het is niet omdat iets
kleinschaliger is en er elders ook wantoestanden gebeuren dat het daarom gerechtvaardigd is.
Varkens zijn minstens even slim als sommige primaten, honden en 3-jarige kinderen4. Ze zijn zeer
sociaal (bv. liggen graag bij elkaar), proper (een modderbad is om af te koelen, ze zweten niet, en
4
- Croney, C. (2000, August). Cognitive abilities of domestic pigs (Sus scrofa). Dissertation Abstracts
International, 61, 598p. 7. Baldwin, BA, Meese, G.B. Sensory reinforcement and illumination preference in the
domesticated pig. Anim. Behav. 1977; 25: 497-501.
- Yerkes, RM, Coburn, CA A study of the behavior of the pig Sus scrofa by the multiple choice method. J. Anim.
Behav. 1915; 5: 185-225.
- Cerbulis, IG. Cognitive abilities of the domestic pig (Sus scrofa). Thesis, The Ohio State University, Columbus,
Ohio;1994.
- Maney, JK. . Discrimination learning set formation in micropigs (Sus scrofa). Thesis, The Pennsylvania State
University, University Park, PA;1998.
- Croney, CC, Adams KM, Washington, CG, Stricklin, WR. A note on visual, olfactory and spatial cue use in
foraging behavior of pigs: indirectly assessing cognitive abilities. Appl. Anim. Behav. Sci. 2003; 83:303-308.
tegen parasieten en zonnebrand), biggetjes zijn al na een week zindelijk (verlaten het nest voor hun
behoefte)... Varkens zijn in staat computerspelletjes te spelen die honden niet kunnen. Maar wensen
wij onze kleuters of onze honden dezelfde behandeling toe als deze varkens? Wij hopen het niet. Net
als hen willen ook deze dieren leven, ze zijn onschuldig, hulpeloos en vragen er allerminst om gedood
te worden.
In het belang van deze en komende varkens vragen wij dan ook om in te gaan op volgende punten:
- De veiling (of elke vorm van verkoop, wegschenken) wordt stopgezet.
- De dieren worden niet gedood.
- Er komt geen herhaling van dit project.
Het project is al een verandering ondergaan, waarom geen ethisch verantwoorde en echt duurzame?
Een debat kan zonder dode varkens; over diervriendelijke, plantaardige alternatieven (bv. C.S.A.,
veganisme…) kunnen wij u kennis en expertise aanreiken. U heeft de verantwoordelijkheid voor drie
varkenslevens op u genomen, wij hopen dat u er omzichtig mee omspringt.
Om niet in een eindeloos heen en weergepraat verzeild te geraken, hopen wij dat tegen maandag 15
september 2014 deze punten ingewilligd worden.
Indien er geen respect voor het leven van deze onschuldige dieren kan betoond worden, voelen wij
ons genoodzaakt (een) geweldloze actie(s) op poten te zetten om duidelijk te maken dat er wel
duurzame en diervriendelijke alternatieven zijn en dit project zichzelf tegenspreekt in vele facetten.
Weliswaar zal ons protest niet passen binnen het provocatieve karakter van dit zelfverklaarde
‘kunstproject’.
Hopend op een positieve reactie groeten wij u vriendelijk,
Een bezorgde groep burgers
- Mendl, M, Laughlin, K, Hitchcoc, D. Pigs in space:spatial memory and its susceptibility to interference. Anim.
Behav. 199; 4:1491-1508.
- Held, S, Mendl, M, Laughlin, K, Byrne, RW. Cognition studies with pigs: livestock cognition and its implication
for production. J. Anim. Sci. 2002; 80(E. Suppl.1):E10-E17.

Download Report