Antibiotica in de huisartspraktijk Less is more Theo Verheij UMC Utrecht - huisartsgeneeskunde Kwaliteit antibioticaprescriptie luchtweginfecties • terughoudend antibioticabeleid voor luchtweginfecties - viraal - gaan vanzelf over • registratie van 2724 luchtwegconsulten door huisartsen • spiegelen aan de NHG richtlijnen otitis media acute keelpijn rhinosinusitis acute hoest • 4 categorieën - terechte prescriptie - terechte niet-prescriptie - onterechte prescriptie (over-prescriptie) - onterechte niet-prescriptie (onder-prescriptie) Voorbeeld registratie tonsillitis door HA Prescriptiekwaliteit voor luchtweginfecties 1800 1600 AB niet geïndiceerd AB overwegen AB geïndiceerd 1200 800 600 85% 46% 18% 400 200 36% 0 under prescription 1000 over prescription Aantal consulten 1400 Ja 11% 4% Nee Antibioticaprescriptie antibioticaprescriptie: 38% van de consulten over-prescriptie: 46% van de prescripties vooral bij: - hoest/bronchitis en keelklachten - volwassenen (18-65 jaar) Redenen onnodig antibioticagebruik • gewoonte, kennis van de dokter ► richtlijnen, nascholing, inzicht in eigen prescriptiegedrag • onzekerheid diagnose (viraal, bacterieel, ernst ……) ► diagnostiek • patiënt: kennis, druk, wens ► bewustwording, campagnes, informatie (‘uitzieken’) • ‘systeem’ organisatie eerstelijns zorg (tijd voor consult) farmaceutische industrie buitenland: - ziekte-briefje - verkoop van antibiotica zonder recept ARTI 4 interventie • scholing voor huisartsen - richtlijnen - feedback op prescriptiecijfers en gedrag - communicatie met patiënten • voorlichtingsmateriaal voor patiënten • verbeterplan binnen de praktijkaccreditering • 87 huisartspraktijken deden mee - 44 praktijken antibiotica interventie - 43 praktijken een andere interventie (controlegroep) • Wat is het effect van deze interventie? - na 1 jaar - na 2 jaar? ARTI 4: feedback voor HA Totale antibioticaprescriptie: Landelijk: Tetracyclines: 1415 recepten/3371 patiënten (420*/1000) ±340 recepten/1000 inwoners Landelijk (%) 18 Uw totale prescriptie (%) 20 Amoxicilline: Fenoxymethylpen/Feneticilline: Flucloxacilline: Amoxicilline/clavulaanzuur: 20 4 4 14 11 2 3 15* Cefalosporines: 0.4 1 Trimethoprim: Co-trimoxazol: 4 3 1 3 Macroliden: 13 21* Chinolonen: 8 10* Nitrofurantoïne: 11 12 Overige: 1 ----100% 1 ----100% OMA richtlijn voorgeschreven AB ja overwegen 1 7 niet-voorgeschreven acute keelpijn richtlijn voorgeschreven 3 AB ja Ab nee 3 2* niet-voorgeschreven rhinosinusitis richtlijn 12 overwegen Ab nee voorgeschreven 6 6* niet-voorgeschreven 2 6 AB ja Ab nee 8 7* acute hoest richtlijn voorgeschreven niet-voorgeschreven 17 Ab nee 1 ARTI 4 interventie: effect Ab interventie Controle p= LWI Ab prescrip/1000 pat -9% +2% 0.003 LWI 2de keus prescrip/1000 pat -12% +5% 0.001 Over-prescriptie voor LWI 46% naar 28% <0.001 Interventie voor huisartsen verlaagt antibioticaprescriptie Hoopvol en stimulerend voor interventies in het buitenland Persoonlijke scholing vervangen voor een internet nascholing? (RAAK onderzoek) Redenen onnodig antibioticagebruik • gewoonte, kennis van de dokter ► richtlijnen, nascholing, inzicht in eigen prescriptiegedrag • onzekerheid diagnose (viraal, bacterieel, ernst ……) ► diagnostiek • patiënt: kennis, druk, wens ► bewustwording, campagnes, informatie (‘uitzieken’) • ‘systeem’ organisatie eerstelijns zorg (tijd voor consult) farmaceutische industrie buitenland: - ziekte-briefje - verkoop van antibiotica zonder recept INTRO trial: vraag Waarde van aanvullende diagnostiek of verbeterde communicatie tussen huisarts en patiënt op antibioticagebruik voor acute hoest. CRP: C-reactive protein (ontstekingsmarker in bloed) INTRO trial: opzet • 259 huisartsenpraktijken in Engeland, België, Spanje, Polen, Wales en Nederland • verdeeld over 4 groepen: - controle - communicatietraining - introductie CRP sneltest - communicatie + CRP • uitkomst: % hoesters dat een antibioticum krijgt voorgeschreven: voor (6771 patiënten) na (4264 patiënten) INTRO trial: resultaat verandering AB prescriptie controle 0% communicatie -9% CRP -15% communicatie + CRP -22% Praten en prikken helpen bij het verminderen van antibioticagebruik bij hoestende patiënt Redenen onnodig antibioticagebruik • gewoonte, kennis van de dokter ► richtlijnen, nascholing, inzicht in eigen prescriptiegedrag • onzekerheid diagnose (viraal, bacterieel, ernst ……) ► diagnostiek • patiënt: kennis, druk, wens ► bewustwording, campagnes, informatie (‘uitzieken’) • ‘systeem’ organisatie eerstelijns zorg (tijd voor consult) farmaceutische industrie buitenland: - ziekte-briefje - verkoop van antibiotica zonder recept European Antibiotics Awareness Day Campagnes Redenen onnodig antibioticagebruik • gewoonte, kennis van de dokter ► richtlijnen, nascholing, inzicht in eigen prescriptiegedrag • onzekerheid diagnose (viraal, bacterieel, ernst ……) ► diagnostiek • patiënt: kennis, druk, wens ► bewustwording, campagnes, informatie (‘uitzieken’) • ‘systeem’ organisatie eerstelijns zorg (tijd voor consult) farmaceutische industrie buitenland: - ziekte-briefje - verkoop van antibiotica zonder recept Antibiotica zonder recept Veterinaire interventie • Gebaseerd op humane interventiestudies: – Reducing prescription of antimicrobials in farm animal practice: a pragmatic trial • Onderzoeken voorschrijfdeterminanten landbouwhuisdierenartsen – Interviews – Enquete • Interventiestudie – Effect intensieve samenwerking veehouder, voervoorlichter, dierenarts o.l.v. een coach op AB gebruik? Conclusies • SamenWerking is mogelijk! – Huisartsen kunnen leren van dierenartsen: • Infectieziekten opgelopen door contact met dieren is een reële optie en verdient aandacht – Mogelijk hulp in diagnose, info opvragen of doorverwijzing • Mogelijke transmissieroutes zoönosen – Dierenartsen kunnen leren van huisartsen • Effectieve methoden om (onnodig) antibioticagebruik te verminderen – Behoeftebepaling – Communicatie • Publieksvoorlichting (zoönosen, AMR) Toekomstige uitdagingen • Hoe moet concrete samenwerking vorm krijgen t.a.v. preventie/aanpak zoönosen? – Onderzoeksproject: • Collaboration between general practitioners and veterinarians at a local level: towards an expansion of the zoonoses structure – Doel: • Inzicht krijgen in de behoeften aan samenwerking op lokaal niveau Dank voor uw aandacht Hebt u vragen voor ons ? ? ? Met dank aan alle huisartsen en patiënten betrokken bij de projecten
© Copyright 2025 ExpyDoc
