CMO notitie 2014

Carinova
Mantelzorgondersteuning
Carinova
Mantelzorgondersteuning
Postbus 678
7400AR, Deventer
Mantelzorgondersteuning is een
onderdeel van Stichting
Carinova
Trudy Spijkerman
Juni 2014;
nieuwe evaluatie: voorjaar 2015.
Vastgestelde notitie Carinova mantelzorgondersteuning
juni 2014
Inleiding
De afdeling Mantelzorgondersteuning valt onder Thuiszorg Verpleging en Verzorging van
Carinova.
De afdeling Mantelzorgondersteuning bestaat uit:
Vrijwillige Thuiszorg, deze intensieve vrijwilligerszorg vervult een belangrijke rol in de
samenleving. In de vorm van vrijwillige thuiszorg en buddyzorg wordt voorzien in een
maatschappelijke behoefte, die voor specifieke kwetsbare groepen burgers een belangrijke
(en soms enige) schakel vormt om `mee te kunnen doen’. Dit geldt bijvoorbeeld voor
mensen die ernstig of chronisch ziek zijn, mantelzorgers met een dementerende partner,
etc. Bij deze groepen leeft een sterke behoefte aan praktische, sociale en emotionele
ondersteuning.
Steunpunt Mantelzorg, expliciete aandacht voor mantelzorgondersteuning is noodzakelijk.
Want idealiter heeft mantelzorg een natuurlijke plek in ieders leven en kunnen mensen het
geven van mantelzorg inpassen in hun leven zonder overbelasting en met behoud van
mogelijkheden van participatie aan andere aspecten van het leven (werk, gezin, opleiding,
ontspanning, etc).
Daarom heeft het steunpunt rondom alle (beroepsmatige en vrijwillige) zorg/hulp aan de
zorgbehoevenden aandacht voor informatie, ondersteuning, afstemming en samenwerking
met de zorgende naasten, de mantelzorgers.
Mantelzorgers zijn (nog) niet sterk geneigd om voor hun concrete vragen hulp te zoeken.
Omdat zij zichzelf niet altijd als mantelzorger herkennen, zijn ze zich ook niet altijd bewust
van (dreigende) zware of overbelasting. Dit heeft verschillende oorzaken: ze zijn in de
situatie gegroeid, vinden de zorg vanzelfsprekend, kunnen de weg naar ondersteuning niet
vinden of durven geen hulp te vragen. Mantelzorgers zijn vaak sterk geneigd om vanuit de
zorgbehoevende een vraag te formuleren dan vanuit hun eigen behoefte; relatie en zorg
zijn vaak zo nauw met elkaar verweven dat het moeilijk is om de verschillende rollen en
belangen los van elkaar te zien.
Uit onderzoek blijkt dat het delen van (mantel)zorg goede voorwaarden biedt om met
voldoening te kunnen zorgen. In netwerken waarin mantelzorgers, vrijwilligers en
professionals goed samenwerken is dat zichtbaar. In netwerken waarin die samenwerking
niet slaagt en er veel op een mantelzorger aankomt, bestaat een verhoogd risico voor
overbelasting.
Met name deze mantelzorgers willen we nog meer bereiken.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
1
Visie op mantelzorg en vrijwilligers
Binnen de algemene beleidskaders van Carinova geldt de volgende visie op mantelzorg en
vrijwilligers.
Carinova hecht er grote waarde aan dat cliënten op grond van zelfzorgmogelijkheden
(gebruikelijke zorg) en hun informele zorgmogelijkheden zo zelfstandig en zelfredzaam
mogelijk in het leven staan en blijvend kunnen participeren in de samenleving.
Waar zelfzorg en/of niet-verplichte mantelzorgmogelijkheden tijdelijk of langdurig te kort
schiet(en) zet Carinova zich in op het ondersteunen, in stand houden en/of versterken van
de zelfzorgmogelijkheden van de cliënt en diens informele zorg door middel van de inzet
van Carinova mantelzorgondersteuning en georganiseerde vrijwillige thuiszorg.
De ondersteuningsmogelijkheden bestaan uit de hierna weergegeven onderdelen.
Ondersteuningsmogelijkheden
Individuele ondersteuning
• Informatie en advies.
• In kaart brengen van de problematiek bij overbelasting door zorgtaken.
• Leren omgaan met eigen grenzen.
• Een luisterend oor zijn.
• Begeleiden bij het organiseren van vrijwillige en/of professioneel aanvullende hulp.
• Sociaal juridische ondersteuning rondom wet en regelgeving.
• Bemiddelen bij spanningen rond werk, sollicitatieplicht en zorgtaken.
• Het bevorderen van de betrokkenheid van mantelzorgers bij het zorgplanoverleg
binnen Carinova Thuiszorg V&V en Carinova Woonzorg.
• Bijdragen aan de ontwikkeling van instrumenten waardoor in de professionele
zorguitvoering tijdig onderkend wordt of de mantelzorg overbelast dreigt te raken
en daar adequaat op gereageerd kan worden.
Groepsgewijze ondersteuning
• Ontmoetingsgroepen waarin ruimte wordt geboden voor herkenning en erkenning
van problematiek.
• Themabijeenkomst voor de verschillende doelgroepen.
• Respijtactiviteiten.
• Alzheimer cafés
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
2
Carinova Vrijwillige Thuiszorg (VT)
Carinova Vrijwillige Thuiszorg is een onderdeel van Carinova Mantelzorgondersteuning en
verzorgt in die hoedanigheid de praktische ondersteuning van mantelzorgers in de
gemeenten Deventer en Raalte.
Carinova is bereid om in andere gemeenten ook invulling aan de functie vrijwillige
thuiszorg te geven.
Het uiteindelijke product staat centraal: Vrijwillige Thuiszorg stelt zich ten doel de
draagkracht van mantelzorgers rondom mensen met fysieke en / of psychische
beperkingen in stand te houden of te vergroten. Zodat de draaglast kan verminderen door
deze mantelzorg te ondersteunen, aan te vullen en te vervangen, daar waar deze tijdelijk
of geheel ontbreekt. Vrijwillige thuiszorg biedt steun en praktische hulp aan cliënten met
een handicap of chronische/ ernstige ziekte. Vrijwilligers bieden hulp aan mensen die
bijvoorbeeld niet alleen thuis kunnen blijven, graag gezelschap willen of zij nemen de zorg
tijdelijk over van de ouder of partner. Laatstgenoemde wordt ook wel vrijwillige respijtzorg
genoemd. De vrijwilliger neemt dan de taken van de mantelzorger over om deze te
ontlasten.
Vrijwilligers bieden aan mantelzorgers tijd, rust en persoonlijke aandacht.
Vrijwillige Thuiszorg verleent die ondersteuning, die niet geïndiceerd is voor professionele
thuiszorg aan mantelzorgers van de onderscheiden doelgroepen: (ernstig)chronisch
zieken, enkelvoudig/meervoudig gehandicapten, dementerenden, mensen met fysieke
en/of psychische beperkingen, hulpbehoevende ouderen en kinderen met gedragsstoornis.
Om dit alles te realiseren is een groot aantal activiteiten noodzakelijk. Het betreft enerzijds
activiteiten om vrijwilligers te werven, op te leiden, te begeleiden, te motiveren en bij de
organisatie betrokken te houden. Anderzijds betreft het ontwikkelen en in stand houden
van een netwerk voor doorverwijzing van cliënten, het doen van intakes, het realiseren van
koppeling, begeleiding van de hulpvrager en de evaluatie van de vrijwillige hulpverlening.
Al deze activiteiten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden voor het realiseren van het
eindproduct Vrijwillige Thuiszorg/ buddyzorg!
Hulpvragers.
Hulpvragers zijn mensen die een beroep doen op de diensten van de VT. Dat kunnen
mensen uit allerlei doelgroepen zijn waarbij we steeds verschuivingen zien. Het zijn
mensen die vragen om een vrijwilliger die ondersteuning kan bieden in welke vorm dan
ook.
De hulpvragers die een beroep op ons doen zijn mensen die:
• te maken hebben met een beperking, chronische ziekte of dementie
• een eigen voordeur hebben, dus zelfstandig thuis wonen al dan niet met mensen in
hun directe omgeving ( mantelzorg)
Hulpvragers doen een beroep op de VT omdat wij ons juist richten op het zorgaspect. De
zorg voor mensen met als middel, als activiteit de praktische ondersteuning.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
3
Vrijwilligers
Vrijwilligers zijn voor de Vrijwillige Thuiszorg zeer belangrijk. Zij zijn het immers die in hun
vrije tijd de zorg en aandacht bieden aan mensen met een beperking die een beroep doen
op onze afdeling en op die manier een `middel’ om onze doelgroepen hulpvragers en
mantelzorgers te kunnen bedienen. Vrijwilligers verdienen daarom ook onze maximale
aandacht en ondersteuning.
Zij bieden hulp:
• in de vorm van respijtzorg, als ontlasting van de mantelzorger waarbij zij een of een
aantal dagdelen per week de zorg en aandacht overnemen van de mantelzorger
zodat die in staat is zich te ontspannen en of deel te nemen aan het
maatschappelijk leven.
• In de vorm van vrijwillige thuiszorg waarbij zij hulp bieden aan mensen die
zelfstandig wonen met een beperking waar geen sprake is van mantelzorg.
Waarom kiezen mensen ervoor om vrijwilliger te worden bij Carinova Vrijwillige Thuiszorg?
In de praktijk is gebleken dat vrijwilligers een aantal behoeften hebben waarvan de
belangrijkste is de voldoening die zij ondervinden bij hun activiteiten waarbij ze
daadwerkelijk iets voor de medemens kunnen betekenen.
Andere redenen zijn:
• Deel uit maken van een organisatie
• Erkenning krijgen voor het vrijwilligerswerk dat zij uitvoeren
• Contact kunnen hebben met een vertegenwoordiger van de organisatie als ze
vragen of problemen ondervinden
• Gebruik kunnen maken van een vorm van deskundigheidsbevordering
Niet iedereen kan vrijwilliger worden bij de Vrijwillige Thuiszorg
Men moet voldoen aan een aantal voorwaarden:
• Bereid zijn om een vrijwilligerscontract te ondertekenen
• Deelnemen aan een introductiecursus
• Bereid zijn om ook de vrijwillige inzet te leveren zoals afgesproken
• Een zekere mate van flexibiliteit bezitten
• Van onbesproken gedrag zijn.
Vrijwilligers worden na acceptatie ingeschreven in het bestand Na het volgen van de
introductiecursus worden ze ingezet in een situatie waarbij de coördinator de koppeling
tussen hulpvrager en vrijwilliger tot stand brengt.
Vrijwilligers kunnen altijd een beroep doen op een van de coördinatoren als zij vragen
hebben of problemen ondervinden bij de uitvoering van het vrijwilligerswerk. Een aantal
keren per jaar worden er regionale bijeenkomsten georganiseerd met een speciaal thema.
Hieraan kunnen zij gratis deelnemen.
Op deze wijze wordt voorzien in de behoeften van vrijwilligers en proberen we hen te
betrekken bij de afdeling. De band die we hebben met onze vrijwilligers heeft steeds onze
volle aandacht en dient waar mogelijk verstevigd te worden.
De persoonlijke betrokkenheid van vrijwilligers/ buddy`s bij cliënten is groot. Gemiddeld zijn
zij minimaal 1 dagdeel per week bij de cliënt aanwezig en hun betrokkenheid is langdurig.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
4
Dit alles vraagt nogal wat van de vrijwilliger die zich voor deze mensen wil inzetten en van
onze organisatie. Daarom worden onze vrijwilligers/ buddy`s zorgvuldig geworven,
geselecteerd, geschoold en begeleid voor en tijdens hun inzet.
De inzet van vrijwilligers/buddy`s draagt bij aan de mogelijkheden om maatschappelijk te
blijven participeren. De koppeling van een vrijwilliger/buddy met de thuissituatie wordt op
maat gemaakt. Dit is doorslaggevend voor het succes van dit werk.
Buddyzorg
Door een ernstige ziekte kan het leven ingrijpend veranderen. Vaak raken cliënten in een
isolement of er moet zoveel geregeld worden dat men het niet meer overziet.
Buddy zorg, van Carinova stelt zich ten doel deze cliënten die ondersteuning te bieden die
hij/zij nodig heeft bij het behouden van zijn zelfredzaamheid en autonomie.
Dit gebeurt door de aanwezigheid van buddy`s.
De buddy`s zijn betrokken, zij lopen als maatje een tijd met de cliënt mee en ondersteunen
de cliënt in het terugvinden van de balans in zijn/haar leven.
Hierbij kun je denken aan; het praten over de ziekte en de gevolgen daarvan voor je leven;
het bespreken van de behandeling die je gaat volgen, het oppakken van sociale
activiteiten, of het meegaan naar artsen of het ziekenhuis.
Om dit alles te realiseren is een aantal activiteiten noodzakelijk. Het betreft enerzijds
activiteiten om specifieke buddy`s te werven, op te leiden, te begeleiden, te motiveren en
bij de organisatie betrokken te houden.
Anderzijds betreft het ontwikkelen en in stand houden van een netwerk voor doorverwijzing
van cliënten, het doen van intakes, het realiseren van koppeling, begeleiding van deze
cliënten en de evaluatie van de vrijwillige hulpverlening.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
5
Carinova Steunpunt Mantelzorg (SMZ)
In het huidige werkgebied van Carinova Steunpunt Mantelzorg (Gemeente Deventer,
Raalte, Hardenberg, Dalfsen, Staphorst en Ommen) wordt op grote schaal informele zorg
geboden, dat wil zeggen hulp van familieleden, buren, vrienden en kennissen aan zieke,
gehandicapte en oudere personen. We noemen deze hulp mantelzorg.
Mantelzorg is de gewoonste zaak van de wereld. De extra zorg voor elkaar in eigen kring
is van alle tijden en de bereidheid daartoe is ook nu nog groot. Maar er veranderd wel iets
in de samenleving. Op de mogelijkheden om mantelzorg te (blijven) geven zijn macro
ontwikkelingen van invloed, zoals de vergrijzing, gezinsverdunning, toenemende
arbeidsparticipatie, toename van chronische aandoeningen en de inkrimping van
professionele zorg en diversiteit.
In de professionele zorg wordt de kloof tussen vraag en aanbod steeds groter. De
verandering van persoonlijke wensen, opvattingen en behoeften van mensen in de huidige
maatschappij sluit niet aan op het aanbod. Mensen willen langer zelfstandig blijven wonen
en bijvoorbeeld ouders van gehandicapte kinderen willen de zorg zelf langer vorm geven.
Ook komen er steeds meer 80 plussers, waardoor de zorg complexer en zwaarder wordt.
Mantelzorg wordt vaak gezien als één van de oplossingen voor het verkleinen van de kloof
tussen vraag en aanbod van zorg. Dat familieleden zorgen voor een zieke of
gehandicapte, lijkt op het eerste oog een nobele taak. Maar er kleeft ook een bezwaar aan;
de last kan zo zwaar zijn, dat de gezonde zorgende persoon overbelast raakt. Zij/hij kan
dan zelf patiënt worden.
Carinova Steunpunt Mantelzorg is een onderdeel van Carinova Mantelzorgondersteuning
en verzorgt in die hoedanigheid informatieve en adviserende ondersteuning, emotionele –
en praktische ondersteuning, bemiddeling en sociaal juridische ondersteuning van
mantelzorgers.
Het Steunpunt Mantelzorg stelt zich ten doel de draagkracht en draaglast van
mantelzorgers met elkaar in evenwicht te brengen door het ondersteunen, stimuleren en
initiëren van activiteiten voor mantelzorgers, zodat zij zolang zij dat wensen, mantelzorg
kunnen verlenen. Deze ondersteuning kan zowel individueel als in groepsverband
geboden worden.
Ook heeft het Steunpunt als taak om bij interne en externe organisaties de positie van de
mantelzorger als zorgaanbieder en als zorgvrager te verduidelijken d.m.v. lezingen,
scholingen en publicaties.
De afdeling mantelzorgondersteuning is continue bezig met het ontwikkelen van nieuwe
producten. In overleg met de afdeling kunnen nieuwe producten worden ontwikkeld en/of
kennis en deskundigheid worden uitgebreid voor specifieke doelgroepen.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
6
Mantelzorgers.
Een mantelzorger is iemand die zorgt voor iemand in zijn/ haar directe omgeving. Het gaat
daarbij om meer dan gebruikelijke zorg en om vaak langdurige situaties
Mantelzorgers verdienen onze aandacht. Het Steunpunt mantelzorg biedt
mantelzorgondersteuning individueel en groepsgewijs.
Aanbod aan mantelzorgers:
Het Steunpunt mantelzorg biedt individuele en groepsgerichte sociaal, emotionele
ondersteuning aan mantelzorgers.
Individuele ondersteuning betekent dat er 1 op 1 contacten zijn van consulent en
mantelzorger waarbij de mantelzorger ondersteuning ontvangt en waar nodig informatie en
advies. De ondersteuning kan ook bestaan uit het inzetten van respijtzorg.
Uiteraard is die ondersteuning op maat gesneden: de mantelzorger geeft aan waar de
behoefte aan ondersteuning precies uit bestaat.
Een specifiek probleem bij deze vorm van ondersteuning ligt in het feit dat mantelzorgers
zich niet altijd als zodanig herkennen. Zij weten niet dat ze mantelzorger zijn of vinden dat
niets bijzonders. De aandacht van de omgeving gaat immers vaak uit naar degene die een
beperking heeft en zorg en aandacht nodig heeft. Mantelzorgers moeten dus opgespoord
worden en bewust worden van het feit dat zij met recht ondersteuning vragen en moeten
krijgen.
Groepsgewijze ondersteuning betekent dat zij ook als groep bij elkaar gebracht worden
(lotgenotencontact) waarbij zij informatie en advies ontvangen naast de mogelijkheid om
ervaringen uit te wisselen.
Dit betekent dat de consulenten van het steunpunt mantelzorg zich op lokaal niveau bezig
moeten gaan houden met een drietal activiteiten t.a.v. de mantelzorgondersteuning:
• Het uitvoeren van individuele ondersteuning op afspraak thuis of binnen een lokaal
punt.
• Het organiseren van groepsgerichte activiteiten als ondersteuningsvorm
((lotgenotencontact, bijv. Alzheimercafe`s)
Respijtzorg
Respijtzorg is de tijdelijke overname van alle mantelzorgtaken zodat de mantelzorger even
vrijaf heeft. Om dit mogelijk te maken zijn er allerlei respijtzorgvoorzieningen voor degene
die zorg nodig heeft - voor een dagdeel, een dag een aantal dagen of voor een langere tijd
(=logeervoorziening). Door toenemende vergrijzing, door verlenging van de periode van
ziek zijn en het versoberen van de AWBZ neemt de druk op de mantelzorg zeer snel toe.
Zowel in duur als in intensiteit. Het wordt daarom steeds belangrijker dat mantelzorgers
weten dat er mogelijkheden zijn om ‘even vrijaf te nemen’. Respijtzorgvoorzieningen
worden daarom steeds belangrijker om te zorgen dat mantelzorgers niet overbelast raken
Het doel van de Respijtzorg is:
1) Het verder vergroten van de bekendheid en daarmee het gebruik van
respijtzorgvoorzieningen
2) Het wegnemen van drempels: ook als men weet wat respijtzorg is, zijn er nog vele
drempels weg te nemen voordat van respijtzorg gebruik wordt gemaakt
(schuldgevoel is een voorbeeld van een drempel).
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
7
De Beroepskrachten.
De mantelzorgconsulenten en de coördinatoren vrijwillige thuiszorg zijn de uitvoerende
functionarissen binnen het CMO. Zij voeren de primaire processen op regionaal niveau uit.
Alle andere functies binnen het CMO moeten ondersteunend aan- of leidend voor de
beroepskrachten zijn. Consulenten en coördinatoren zijn HBO opgeleide functionarissen.
In de bijlagen zijn de taak- en functiebeschrijvingen opgenomen.
De mantelzorgconsulent voert een aantal primaire taken uit op regionaal niveau:
• Mantelzorgondersteuning: doelgroep gerelateerd
• Contacten met andere organisaties
• Voeren van registratie
De coördinator Vrijwillige Thuiszorg voert op regionaal niveau de volgende taken uit:
• Zoeken, vinden, binden en inzetten en begeleiden van vrijwilligers: gerelateerd aan
doelgroepen
• Zoeken van potentiële hulpvragers en hun bekend maken met ons aanbod
• Voeren van registratie
• Contacten met andere organisaties
Contacten met andere organisaties worden uitgevoerd door de consulenten en
coördinatoren mits deze niet liggen op het terrein van strategische zaken: financiering en
onderhandelingen over het aanbod met bijvoorbeeld gemeenten. Deze activiteiten worden
uitgevoerd door de manager.
In het Samenspel tussen de afdeling en de mantelzorgers zijn onderstaande elementen
van wezenlijk belang. Bij deze elementen houdt de consulent/ coördinator steeds oog voor
de aard van de oorspronkelijke relatie tussen de mantelzorger en hulpvrager ( partner,
kind, ouder, vriend). De beroepskrachten faciliteren hen om deze relaties zo veel mogelijk
voorop te laten staan. Dit faciliteren is in het samenspel als het ware de grondhouding.
Afstemmen
Samenwerken
Ondersteunen
Faciliteren
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
8
Bijlagen
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
9
FUNCTIEBESCHRIJVING MANTELZORGCONSULENT
1.1
2
CODE:
Algemene informatie
Naam instelling:
Stichting Carinova
Locatie:
Deventer en Ommen
Datum:
11 augustus 2010
Functie:
Mantelzorgconsulent
Het zorgdragen voor de ontwikkeling en coördinatie van het
regionaal Steunpunt Mantelzorg.
Het ontwikkelen en implementeren van beleid en het begeleiden
van mantelzorgers
3
Kern/doel
van
de
functie
4
De organisatie, de visie en de plaats in de organisatie
Organisatie
De visie
Plaats in de organisatie
De Stichting Carinova heeft tot doel het bevorderen en uitvoeren
van thuiszorg, thuisverpleging en –verzorging, hulp van
huishoudelijke
of
begeleidende
aard,
preventieve
gezondheidszorg
en
dienstverlening,
dagopvang,
vrijwilligerszorg en mantelzorg, alles in de ruimste zin des
woords, om personen en/of groepen zo lang en optimaal
mogelijk in de thuissituatie te ondersteunen door vrijwilligers en
professionele medewerkers.
De Stichting Carinova beoogt vanuit een visie te werken, waarbij
de behoeften van de cliënt centraal staan. Dit betekent dat er
naar gestreefd wordt producten en diensten zoveel mogelijk te
laten aansluiten op de behoefte en mogelijkheden van haar
cliënten, uitgaand van de zelfstandigheid en competentie en op
basis van gelijkwaardigheid.
De mantelzorgconsulent maakt deel uit
Verpleging en Verzorging.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
van de divisie
juni 2014
10
Leiding ontvangen van/
leiding geven aan
Ontvangt leiding van de manager CMO.
Begeleidt mantelzorgers en stagiaires.
Interne
en
contacten
externe De mantelzorgconsulent onderhoudt intern contact met de
manager CMO, collega’s en mantelzorgers.
Betrokkene onderhoudt extern contacten met locale, regionale
en landelijke organisaties, zoals opleidingscentra en de media.
Organisatieschema
Zie bijlage.
Taken, resultaatgebieden en verantwoordelijkheden in hoofdlijnen:
Resultaatgebied 1
Het ontwikkelen en coördineren van het regionaal steunpunt
mantelzorg.
Resultaatgebied 2
Het ontwikkelen en implementeren van beleid op het gebeid van
mantelzorg.
Resultaatgebied 3
Het begeleiden van mantelzorgers.
Resultaatgebied 4
Het uitvoeren van PR-activiteiten.
Resultaatgebied 5
Het deelnemen aan overlegvormen.
Resultaatgebied 6
Het adviseren ten aanzien van sociaal juridische kwesties
specifiek gericht op het gebied mantelzorg.
Het uitvoeren van de mantelzorg-makelaarsfunctie
Resultaatgebied 7
Uitwerking
taken,
activiteiten/resultaten
resultaatgebieden
Resultaatgebied 1
Het ontwikkelen en coördineren van het regionaal
steunpunt mantelzorg:
• Het ontwikkelen en implementeren van activiteiten ten
behoeve van het regionaal Steunpunt Mantelzorg
• Het zorgdragen voor de coördinatie van de activiteiten
van het regionaal Steunpunt Mantelzorg
• Het maken van afstemmingsafspraken met relevante
organisaties ter verbetering van de ondersteuning van
mantelzorgers op basis van vastgesteld beleid
Resultaat:
De werkzaamheden van het steunpunt worden op een
deskundige en doelmatige wijze ontwikkeld en gecoördineerd.
Resultaatgebied 2
Het ontwikkelen en implementeren van beleid op het gebied
van mantelzorg:
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
en
verantwoordelijkheden
juni 2014
11
in
•
Het signaleren van problemen en knelpunten tussen
mantelzorgers en hun relaties en het bedenken van
pragmatische oplossingen.
• Het aandragen van ideeën aan mantelzorgers t.a.v. het
verzorgen en begeleiden van hun relaties.
• Het signaleren van problemen en knelpunten met
betrekking tot lokale, regionale en landelijke
ontwikkelingen
ten
aanzien
van
directe
mantelzorgondersteuning
en
het
doen
van
beleidsvoorstellen.
• Het
naar
aanleiding
van
maatschappelijke
ontwikkelingen doen van voorstellen met betrekking tot
nieuw te ontwikkelen beleid in relatie tot [informele] zorg
en welzijn
• Het inspelen op de maatschappelijke veranderingen
door het ontwikkelen van nieuwe producten of diensten
voor de mantelzorg en de [informele] zorg.
• Het fungeren als partner in innovatieve projecten op het
gebied van (informele) zorg en welzijn
• Het opstellen van een jaarplan
• Het opstellen van een op het jaarplan gebaseerd
activiteitenplan voor het Steunpunt Mantelzorg .
• Het implementeren van elders ontwikkelde initiatieven
Resultaat:
Ontwikkelingen binnen het eigen vakgebied worden gevolgd.
Zonodig worden er, mede op basis van maatschappelijke
ontwikkelingen, beleidsvoorstellen met betrekking tot directe
mantelzorgondersteuning gedaan en geïmplementeerd.
Resultaatgebied 3
Het begeleiden van mantelzorgers:
• Het direct ondersteunen, stimuleren en motiveren van
mantelzorgers
• Het
opbouwen
en
onderhouden
van
een
vertrouwensrelatie met mantelzorgers
• Het voeren van individuele begeleidingsgesprekken met
mantelzorgers
• Het ontwikkelen en organiseren van cursussen en
ontmoetingsgroepen voor de verschillende doelgroepen
mantelzorgers
• Het ontwikkelen en organiseren van themagroepen
Resultaat:
Mantelzorgers worden op een persoonlijke en deskundige wijze
begeleid.
De werkzaamheden worden vanuit de specifieke knowhow en –
vaardigheden betreffende de mantelzorgproblematiek op een
persoonlijke en deskundige wijze uitgevoerd.
Resultaatgebied 4
Het uitvoeren van PR-activiteiten:
• Het in overleg met de PR-functionaris zorgdragen voor
de ontwikkeling en uitvoering van doorlopende
activiteiten, gericht op de naamsbekendheid en
toegankelijkheid van het Steunpunt Mantelzorg.
• Het onderhouden van contacten met de media,
waaronder het verzorgen van persberichten en artikelen.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
12
•
Het ontwikkelen van promotiemateriaal, zoals folders,
nieuwsbrief, posters etc.
• Het ontwikkelen van eigen [digitaal] presentatiemateriaal
ten
behoeve
van
informatievoorziening
aan
medewerkers, mantelzorgers en externe organisaties.
Resultaat:
Op planmatige en aansprekende wijze wordt vorm gegeven aan
het promoten van de naamsbekendheid en toegankelijkheid van
het Steunpunt Mantelzorg.
Het Steunpunt wordt op een representatieve wijze naar buiten
vertegenwoordigd.
Resultaatgebied 5
Resultaatgebied 6
Resultaatgebied 7
5
Kennis
Het deelnemen aan overlegvormen:
• Het deelnemen aan interne overlegvormen
• Het deelnemen aan overlegvormen met externe
instanties
• Het zonodig deel nemen aan werkgroepen en
commissies, zowel interen als extern
Resultaat:
Levert een actieve en constructieve bijdrage aan de diverse inen externe overlegvormen.
Het adviseren ten aanzien van sociaal juridische kwesties
specifiek gericht op het gebied mantelzorg
• Het verstrekken van informatie en advies gericht op
sociaal juridische zaken
• Mantelzorgers adviseren en bemiddelen bij instanties
met betrekking tot sociaal juridische kwesties binnen de
grenzen van de eigen beroepsverantwoordelijkheid
• Informatie adequaat in kaart brengen ten aanzien van
het uitvoeren van mantelzorg
• Verzorgen van aanvragen, bewaken van de voortgang
en vastleggen van afspraken met aanbieders
Resultaat:
Het levert een bijdrage aan innovatie-, ontwikkeling- en
kwaliteitsverbeteringstrajecten.
Het uitvoeren van de mantelzorg-makelaarsfunctie
• Overnemen van regeltaken van de mantelzorger
• In kaart brengen van de werkzaamheden van de
mantelzorger
• Kennisoverdracht van regelingen op het gebied van
wonen, zorg, welzijn, inkomen, wet en regelgeving en
verzekeringen
• organiseren van taken van de mantelzorger
Resultaat:
Mantelzorgers worden op een persoonlijke en deskundige wijze
begeleid en ontlast teneinde de zorg adequaat te kunnen
leveren.
Toelichting bij functie-eisen per gezichtspunt
HBO diploma in een sociale- of medische richting , aangevuld
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
13
met kennis van mantelzorgproblematiek en ervaring met
groepswerk, is een vereiste.
Daarnaast is kennis van de sociale kaart en kennis van
relevante
ontwikkelingen
en
veranderingen
t.a..v.
mantelzorgondersteuning in de sector en van de specifieke
gevolgen en aspecten van het werken met mantelzorgers een
voorwaarde.
Ontwikkelingen binnen dit vakgebied worden gevolgd door
deelname aan [verplichte] scholing en door het lezen van
vakliteratuur.
Kennis van de organisatiestructuur en van de werkprocessen
binnen de instelling is nodig, naast kennis ten aanzien van het
omgaan met tekstverwerkingsapparatuur, PowerPoint en
Internet.
Kennis met betrekking tot de functie en het gebruik van
handboeken van de organisatie is een voorwaarde.
Zelfstandigheid
De werkzaamheden worden zelfstandig verricht, aan de hand
van richtlijnen.
Prioriteiten worden zelfstandig bepaald; operationele problemen
worden zelfstandig opgelost.
Zo nodig kan worden teruggevallen op de manager CVT.
Het nemen van initiatieven en het beschikken over creativiteit is
belangrijk bij het ontwikkelen van nieuw mantelzorgbeleid en het
oplossen van problemen en knelpunten
Sociale vaardigheden
Sociale vaardigheden als het kunnen opbouwen en
onderhouden van een vertrouwensrelatie en het beschikkern
over empatisch vermogen om de situatie rondom de
mantelzorger in te kunnen voelen, zijn een vereiste.
Daarnaast zijn sociale vaardigheden als tact, kunnen motiveren,
stimuleren en overtuigen van belang, naast het kunnen
bemiddelen en omgaan met [eigen] conflicten en emoties.
Risico’s,
Er kan sprake zijn van het veroorzaken van psychisch
verantwoordelijkheden en emotioneel letsel bij derden als gevolg van een inschattingsfout
invloed
bij de begeleiding van mantelzorgers en cliënten.
Er is sprake van invloed op de wijze van bedrijfsvoering en
daarmee op de doelmatigheid van de begeleiding van
mantelzorgers.
Uitdrukkingsvaardigheid
Mondelinge uitdrukkingsvaardigheid is vereist bij het in het kader
van het PR-beleid onderhouden van contacten met de media.
Daarnaast is mondelinge uitdrukkingsvaardigheid vereist bij het
onderhouden van contacten met mantelzorgers, hun relaties en
collega’s en bij het geven van informatie en advies.
Schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid is vereist bij het ontwikkelen
van promotie-en presentatiemateriaal en voor het opstellen van
nieuwsbrieven.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
14
Daarnaast is schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid vereist bij
verrichten van administratieve werkzaamheden, zoals
opstellen van gespreksverslagen, rapporten, overzichten
brieven.
Uitdrukkingsvaardigheid in de Engelse taal is nodig, gezien
toenemend aantal anderstalige mantelzorgers.
het
het
en
het
Bewegingsvaardigheid
Bewegingsvaardigheid is vereist bij het gebruik maken van een
personal computer.
Oplettendheid
Oplettendheid is vereist bij het organiseren van PR-activiteiten ,
het opstellen van promotie-en presentatiemateriaal en
persberichten.
Oplettendheid is daarnaast nodig bij het vaak tegelijkertijd of kort
na elkaar verwerken van veel informatie; daarnaast is
oplettendheid nodig voor het tijdig signaleren van problemen bij
mantelzorgers en hun relatie.
Overige functie-eisen
Integriteit en betrouwbaarheid zijn vereist voor het omgaan met
privacy-gevoelige gegevens en vertrouwelijke informatie van
mantelzorgers en hun relatie.
Gevoel voor systematiek en ordelijkheid is nodig voor
administratieve werkzaamheden; voorkomen en gedrag zijn van
belang in verband met de representatieve rol van de consulent.
Geduld en doorzettingsvermogen zijn van belang bij het
opzetten van nieuwe projecten.
Daarnaast zijn een positieve instelling ten opzichte van nieuwe
ontwikkelingen en organisatorische kwaliteiten een vereiste.
Inconveniënten
Enige psychische belasting kan optreden bij het moeten werken
onder tijdsdruk.
Daarnaast kan psychische belasting ontstaan door veelvuldige
confrontatie met ziekte, handicap en menselijk lijden en door
het geconfronteerd worden met en/of opvangen van problemen
van mantelzorgers en hun relatie.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
15
FUNCTIEBESCHRIJVING COÖRDINATOR VRIJWILLIGE
THUISZORG (ZWO)
CODE: VVD4
1
Algemene informatie
Naam instelling:
Stichting Thuiszorg Zuidwest Overijssel-Salland
Locatie:
Deventer
Datum:
1 juli 2003
Functie:
Coördinator vrijwillige thuiszorg (ZWO)
Het leveren van begeleiding en ondersteuning aan vrijwilligers
vanuit een vrijwillige thuiszorgorganisatie.
2
Kern/doel
van de
functie
3
De organisatie, de visie en de plaats in de organisatie
Organisatie
De Stichting Thuiszorg Zuidwest Overijssel-Salland heeft tot
doel het bevorderen en uitvoeren van thuiszorg, thuisverpleging
en –verzorging, hulp van huishoudelijke of begeleidende aard,
preventieve gezondheidszorg en dienstverlening, dagopvang,
vrijwilligerszorg en mantelzorg, alles in de ruimste zin des
woords, om personen en/of groepen zo lang en optimaal
mogelijk in de thuissituatie te ondersteunen door vrijwilligers en
professionele medewerkers.
De visie
De Stichting Thuiszorg Zuidwest Overijssel-Salland beoogt
vanuit een visie te werken, waarbij de behoeften van de cliënt
centraal staan. Dit betekent dat er naar gestreefd wordt
producten en diensten zoveel mogelijk te laten aansluiten op de
behoefte en mogelijkheden van haar cliënten, uitgaand van de
zelfstandigheid en competentie en op basis van
gelijkwaardigheid.
Plaats in de organisatie
De Coördinator Vrijwillige Thuishulp maakt deel uit van de
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
16
Leiding ontvangen van/
leiding geven aan
Interne en externe
contacten
Organisatieschema
Divisie Verpleging en verzorging (ZWO).
Ontvangt leiding van de teamleider CVT en geeft functioneel
leiding aan vrijwilligers.
Begeleidt stagiaires.
Onderhoudt periodiek contact met de teamleider, collega’s,
vrijwilligers en cliënten. Onderhoudt externe contacten met
landelijke, regionale en lokale organisaties, opleidingscentra en
de pers.
Zie bijlage.
Taken, resultaatgebieden en verantwoordelijkheden in hoofdlijnen:
Resultaatgebied 1
Het selecteren en begeleiden van vrijwilligers.
Resultaatgebied 2
Het verzorgen van de aanvragen van de hulpvraag.
Resultaatgebied 3
Het signaleren van problemen/ knelpunten.
Resultaatgebied 4
Het deelnemen aan overlegvormen.
Uitwerking taken, resultaatgebieden en verantwoordelijkheden in
activiteiten/resultaten
Resultaatgebied 1
Het selecteren en begeleiden van vrijwilligers:
•
•
•
•
•
Resultaatgebied 2
Het selecteren van vrijwilligers
Het stimuleren van teamvorming bij vrijwilligers
Het trainen van vrijwilligers / laat vrijwilligers trainen
Het motiveren en stimuleren van vrijwilligers
Het coachen en beoordelen van vrijwilligers
Resultaat:
Draagt zorg voor een gemotiveerd team vrijwilligers die
kwalitatief hoge hulpverlening verstrekken.
Het verzorgen van de aanvragen van de hulpvraag:
•
•
•
•
•
•
Het ontwikkelen en in stand houden van het loket voor
aanmeldingen van hulpvragen
Het informeren van cliënten over de hulpverlening
Het zicht hebben op- en het afstemmen van de vraag naar
hulp op het aanbod van vrijwilligers
Het zorgen voor registratie in- en het actueel houden van
dossiers
Het voeren van regelmatige evaluatiegesprekken met cliënt
en vrijwilliger
Het verzorgen van voorlichtingsactiviteiten
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
17
3.1
Resultaat
Draagt zorg voor een goede koppeling tussen de hulpvraag en
het aanbod van vrijwilligers.
Resultaatgebied 3
Het signaleren van problemen en knelpunten:
•
•
•
Resultaatgebied 4
Het signaleren van leemtes in de hulpverlening
Het ontwikkelen van voorstellen ter verbetering van de
hulpverlening
Het signaleren van problemen / knelpunten tussen
vrijwilligers en cliënten en / of vrijwilligers onderling en het
bedenken van oplossingen
Resultaat:
Draagt zorg voor kwalitatief goede hulpverlening en een
plezierige werkomgeving.
Het deelnemen aan overlegvormen:
•
•
Het deelnemen aan het werkoverleg
Het deelnemen aan werkgroepen en commissies (zowel
intern als extern)
Resultaat:
Levert een actieve en constructieve bijdrage aan de diverse inen externe overlegvormen.
4
Toelichting bij functie-eisen per gezichtspunt
Kennis
Zelfstandigheid
Sociale vaardigheden
HBO-diploma in een sociale en/of medische richting.
Heeft kennis van de organisatiestructuur en werkprocessen
binnen de instelling. Heeft kennis van ontwikkelingen ten
aanzien van vrijwilligerswerk in de sector en de specifieke
aspecten van het werken met vrijwilligers. En houdt zich op de
hoogte van deze ontwikkelingen door deelname aan (verplichte)
scholing en door het lezen van vakliteratuur.
Kennis met betrekking tot de functie en het gebruik van
handboeken van de organisatie is een voorwaarde.
Geeft zelfstandig leiding aan vrijwilligers en begeleiding aan
stagiaires. Moet prioriteiten kunnen stellen en lost operationele
problemen op. Heeft terugvalmogelijkheden op de teamleider
CVT.
Het hebben van de volgende sociale vaardigheden is een
vereiste: het kunnen opbouwen en onderhouden van een
vertrouwensband, kunnen motiveren, stimuleren en kunnen
omgaan met conflicten.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
18
Risico’s,
verantwoordelijkheden en
invloed
Uitdrukkingsvaardigheid
Bewegingsvaardigheid
Oplettendheid
Overige functie-eisen
Inconveniënten
Er is sprake van invloed op de wijze van bedrijfsvoering en
daarmee op de doelmatigheid van de inzet van vrijwilligers. Er
kan sprake zijn van het veroorzaken van psychisch/ emotioneel
letsel bij derden als gevolg van een inschattingsfout bij de
koppeling van vrijwilliger en cliënt.
Mondelinge uitdrukkingsvaardigheid is vereist bij het
onderhouden van contacten met cliënten, vrijwilligers en
collega’s en is vereist bij het geven van instructies.
Schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid is vereist bij het verrichten
van administratieve werkzaamheden, zoals het opstellen van
gespreksverslagen, rapporten en brieven.
Engelse uitdrukkingsvaardigheid is vereist, gezien het aantal
toenemende aanvragen anderstalig.
N.v.t.
Oplettendheid is nodig bij het vaak tegelijkertijd of kort na elkaar
verwerken van veel informatie en is nodig om problemen te
kunnen signaleren bij cliënten en vrijwilligers. Verder is
oplettendheid nodig bij hulpvragen waarbij risicovolle medische
handelingen vereist zijn.
Integriteit en betrouwbaarheid zijn vereist voor het omgaan met
privacy gevoelige gegevens en vertrouwelijke informatie van
vrijwilligers en cliënten. Gevoel voor systematiek en ordelijkheid
is nodig voor administratieve werkzaamheden. Geduld en
doorzettingsvermogen zijn van belang bij het opzetten van
nieuwe projecten. Voorkomen en gedrag zijn van belang in
verband met de representatieve rol die de coördinator vervult.
Overbelasting kan ontstaan het moeten werken onder tijdsdruk.
Psychische belasting kan ontstaan en door veelvuldige
confrontatie met ziekte, handicap en menselijk lijden en door het
geconfronteerd worden met en/of opvangen van problemen van
vrijwilligers en/of cliënten.
Vastgestelde notitie Carinova Mantelzorgondersteuning
juni 2014
19