"Zonder metadata geen datagebruik"

"Zonder metadata geen datagebruik"
Het onderwerp metadata is steeds dominanter aanwezig in berichtgeving over
geografische informatie. Metadata worden met de komst van het ontsluiten van
geo-info via internet nog belangrijker. Omdat door juist gebruik van meta
informatie data snel te vinden zijn. Goede documentatie verdient daarom alle
aandacht. GeoSticker is het nieuwe hulpmiddel om structuur in metadata aan te
brengen. Marjan Bevelander, teamleider datamanagement bij de provincie
Noord-Brabant en Jan van Sambeek, specialist nieuwe toepassingen en beide
gebruikers van het eerste uur, vertellen over hun ervaringen.
Nu de CEN-standaard (Europese norm voor opslag van metadata) zijn langste tijd heeft
gehad en ISO ook in Nederland de standaard wordt, is een programma waarmee op
eenvoudige wijze metadata volgens ISO verzameld en aangemaakt kan worden, hard
nodig”, aldus Bevelander. Zomer vorig jaar heeft Ravi (organisatie die zich richt op het
vaststellen van geostandaarden in Nederland) in samenwerking met vertegenwoordigers
uit de praktijk de nieuwe Nederlandse ISO metadatastandaard voor geografie
vastgesteld.
“We waren hier erg blij mee”, aldus Bevelander. Maar er bestond nog niet direct een ISO
editor. Nu is die er wel: GeoSticker. Deze software is prima geschikt voor het doel: het
automatisch aanmaken en actueel houden van metadata in ArcGIS.” Eenvoudig in
gebruik. Dat is volgens Bevelander het grote voordeel van het aanmaken en
documenteren van metadata met GeoSticker. Beheer van metadata volgens de oude
manier via de CEN standaard is volgens de dataspecialist van de provincie Noord-Brabant
zeer ingewikkeld. Ruim tweehonderd zogenoemde kwaliteitsvelden moet de
databeheerder invullen. Hierin staat beschreven waarop data betrekking hebben en alle
vragen die je erbij kunt bedenken (wie, wat, waar, waarom, wanneer, hoe enz.). “Echt
zeer moeilijke vragen moet de beheerder invullen.
Bovendien zijn ze op meerdere manieren te interpreteren”, zegt ze. “Alleen een
geospecialist kan ze invullen. Documentatie volgens de nieuwe ISO standaard is met
GeoSticker veel eenvoudiger. Het aantal in te vullen velden is een stuk minder. Dat is
een goede ontwikkeling, want er is nu veel minder onduidelijkheid over de interpretatie
van de ingevulde velden.”
Automatisch
GeoSticker is een extensie die kan worden geïntegreerd in ArcGIS. Ze maakt na
installatie deel uit van ArcCatalog. Het is ook mogelijk om binnen GeoSticker metadata
aangemaakt volgens de CEN norm te converteren naar de nieuwe ISO standaard.
Gebruikers van ArcGIS kunnen met GeoSticker metadata beheren conform de nieuwe
Nederlandse metadatastandaard voor Geografie opgesteld door de Ravi.
Kenmerkend van GeoSticker is dat deze software de inherente metadata automatisch
bijhoudt. Hierdoor is dat deel van de meta-infomatie altijd correct. Overige elementen
van metadata kunnen met GeoSticker, veelal met behulp van keuzelijsten, checkboxes
en standaardwaarden worden ingevuld. “Dat is erg handig maar ik verwacht niet dat het
Copyright © 2005 In Perspectief. In Perspectief is een uitgave van ESRI Nederland.
Niets van deze website mag zonder toestemming worden gekopieerd.
helemaal vlekkeloos zal verlopen”, voorspelt Bevelander.
“We hebben metadata tot voor kort aangemaakt en gedocumenteerd volgens de CEN
norm. Dit moeten we allemaal omzetten naar de nieuwe standaard. Het deel dat
automatisch geconverteerd wordt van CEN naar ISO is het punt niet, maar wij gaan alle
omgezette metadatabestanden ook nauwkeurig controleren. Dit is een mooi klusje voor
in de zomervakantie, omdat er dan nauwelijks nieuwe datasets worden aangemaakt. We
hebben een paar weken de tijd om zo’n tweeduizend datasets om te zetten naar de ISO
standaard en te controleren op juistheid. Echt monnikenwerk wordt dat.”
Consequent
Naar eigen zeggen heeft de provincie Noord- Brabant haar metadata
informatiehuishouding goed op orde. “Wij zijn een van de meest consequente provincies
als het gaat om gebruik van metadata”, stelt Jan van Sambeek. “We hebben strakke
procedures voor de aanlevering en verwerking van metadata omdat we beseffen dat
gebruik van data zonder metadata bijna niet mogelijk is. Het is volgens Van Sambeek
essentieel dat alle metadata volgens ISO 19115 worden aangemaakt. “Elke minuut dat
we meta-informatie niet volgens de nieuwe standaard opslaan, is verspilde moeite”,
poneert hij. “Die informatie moet namelijk later toch worden omgezet.” De metadataspecialisten van de provincie Noord-Brabant zijn enthousiast over de nieuwe extensie op
ArcGIS, maar ze willen meer.
Bevelander: “Met het oog op de Andere Overheid willen we metadatasets ook voor
gebruik aanbieden aan onze afnemers. Dit is echter nog niet mogelijk vanwege het
ontbreken van een
catalogservice.” Hiermee kunnen we metadata ontsluiten via internet. “Als deze er
eenmaal is, kunnen systemen van diverse provincies, gemeenten, maar ook die van
bedrijven met elkaar praten”, vult Van Sambeek zijn collega aan. “Als je bijvoorbeeld iets
wilt weten over verkeerstellingen, moet je nu nog in drie verschillende bronnen zoeken.
Straks kan met één zoekopdracht in meerdere bronnen worden gezocht. Dat scheelt dus
tijd en bevordert de nauwkeurigheid van de metadata. Zeker als je webservices wilt
aanbieden moet je metadata in orde zijn. Je moet toch weten waar je data kan vinden en
hoe je moet zoeken.” Aan de ontwikkeling van een dergelijk hulpmiddel (nieuwe versie
van GeoZoeker) wordt momenteel door ESRI Nederland hard gewerkt.
Copyright © 2005 In Perspectief. In Perspectief is een uitgave van ESRI Nederland.
Niets van deze website mag zonder toestemming worden gekopieerd.