vernieuwde jeugdhulp

Vernieuwde jeugdhulp:
betekenis voor het
onderwijsveld?
Ruth Dufromont
Decreet IJH 7 mei 2004
• Zorg op maat
• Sector overschrijdende samenwerking tussen
jeugdhulpaanbieders
• Intersectorale afstemming van het jeugdhulpaanbod
Tekortkomingen!
Waarom nieuw decreet
• Besluit evaluatie door het Instituut voor de Overheid 2010:
• Samenwerkingen tussen verschillende sectoren loopt
moeilijk, oa door sectorale regelgeving
• Jeugdhulp en mogelijkheden niet transparant voor de
cliënt
• Te veel aanbodgestuurd werken ipv vraaggestuurd
• Duidelijke en heldere doelstellingen ontbreken
• Geen monitoring van hulpvragen en
ondersteuningsnoden
• Beslissing om een nieuw decreet te schrijven rekening houdend
met de evaluatie
Nieuw decreet IJH 12 juli 2013
• Initiatief van ministers Vandeurzen (WVG) en Smet
(Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel)
• Start op 1 maart 2014/Voorstart in Oost-Vlaanderen
sinds 16 september 2013
• 6 krachtlijnen/doelstellingen
• Alle kinderen en jongeren met een hulpvraag moeten
op eenduidige wijze snel passende en naadloze hulp
krijgen
Hertekening van het jeugdhulplandschap!
Betrokken sectoren
• Sectoren IJH (rechtstreeks gevat):
• CLB:
• Draaischijffunctie tussen onderwijs en welzijn
• Werken samen met onderstaande sectoren/partners
• Bereiken kinderen en jongeren van 2,5 tot 18 jaar (ook
ouder) via de school
• Agentschap Jongerenwelzijn
• Algemeen Welzijnswerk
• Centra Geestelijke Gezondheidszorg
• Kind en Gezin
• Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
Betrokken sectoren
• Sectoren IJH (onrechtstreeks gevat):
• Belendende sectoren: kinderpsychiatrie, COS, OCMW…
Krachtlijnen
op eenduidige wijze snel passende hulp krijgen
Nieuw decreet IJH in vogelvlucht
• Filmpje:
http://www.youtube.com/watch?v=ktowm
bKNeok
1. Tijdige toegang tot de jeugdhulp
•
•
•
•
Onderscheid RTJ en NRTJ
De intersectorale toegangspoort
MDT
Rol contactpersoon-aanmelder
Onderscheid RTJ-NRTJ
• RTJ:
• Geen toegangsticket nodig
• Laagdrempelig
• Weinig ingrijpende hulp
• Diensten brede instap: hulp los van
probleemkenmerken (CLB, JAC, Kind en
Gezin/consultatiebureaus-inloopteams)
• Probleemgebonden diensten: hulpaanbod voor
specifieke problemen (CGG, DOP, CKG)
Onderscheid RTJ-NRTJ
• NRTJ:
• Meer ingrijpende, vaak langdurigere hulp = schaars
• Toegangsticket nodig via de intersectorale toegangspoort
• De huidige toegangspoorten vanuit de Bijzondere Jeugdzorg
en de Provinciale Evaluatiecommissie verdwijnen
• Vooral aanbod vanuit Jongerenwelzijn, de sector voor
personen met een handicap en de Centra voor Kinderzorg
en Gezinsondersteuning van Kind en Gezin
• CLB: enkel aanbod RTJ
De intersectorale toegangspoort
• Behandelt aanvragen voor NRTJ – toegangsticket
• Aanmelden: hulpvraag – vraagverhelderende en diagnostische
gegevens – voorstel van welke hulp (NRTJ) nodig is
• Indicatiestelling en Jeugdhulpregie – vraag/aanbod
• Hulp uit verschillende sectoren kan gecombineerd worden
(nieuw)
• CLB als aanmelder
Multidisciplinair team en diagnostiek
•
•
•
•
•
•
•
Onduidelijkheid over de aard van de problematiek
Onduidelijkheid over welke hulp moet ingezet worden
Bij stoornis en handicap (vooral handicap gerelateerde hulp)
Meten van de zorgzwaarte
Verplicht om een voorstel van indicatiestelling te doen
MDT’s worden vergoed
CLB als MDT
Rol contactpersoon-aanmelder
•
•
•
•
Niet alleen aanmelden
Cliënt bijstaan tot de NRTJ effectief opgestart wordt
Hulpcoördinatie
CLB zal instaan voor een groot aantal aanmeldingen (al dan
niet als MDT)
2. Op een gepaste wijze omgaan met verontrusting
• Verontrustende situaties (gedeelde verantwoordelijkheid)
• Twee nieuwe gemandateerde voorzieningen:
• Ondersteuningscentrum Jeugdzorg
• Vertrouwenscentrum Kindermishandeling
• Maatschappelijk noodzakelijke hulp vanuit perspectieven:
• Recht op interventie
• Recht op hulp
• Brug naar gerechtelijke/gedwongen jeugdhulp
• Praten met de cliënt ipv boven het hoofd van de cliënt
• Opdracht CLB
3. Voorzien in een aanbod crisisjeugdhulp
• Crisis: acuut beleefde noodsituatie waarin onmiddellijk hulp
moet worden geboden
• Cliënten in crisis snel een gepast hulpaanbod geven
• Aanmelding bij de crisisjeugdhulpmeldpunten: 7d/7d en
24u/24u
• Meldpunten dispatching naar: crisisinterventie,
crisisbegeleiding, crisisopvang
• Aanmelding door CLB (andere jeugdhulpverleners, politie)
• Aanmelding door school indien CLB onbeschikbaar
4. Vermaatschappelijking van de jeugdhulp
• Maximale aandacht voor de eigen krachten in netwerk,
familie en maatschappij
• Vermijden van meer ingrijpende hulp
• Gebruik maken van aangepaste methodieken
• Scholen en CLB’s die handelingsgericht samenwerken
werken ook krachtgericht
5. Hulpcontinuïteit waarborgen
• Gezamenlijke verantwoordelijkheid van jeugdhulpaanbieders
• Naadloze hulp bieden
• Middelen:
– Rol van contactpersoon-aanmelder bij de intersectorale
toegangspoort voor aanvragen NRTJ
– Cliëntoverleg met externe voorzitter
– Bemiddeling
– Vertrouwenspersoon
6. Maximale participatie van de minderjarige en zijn gezin
• Participatie als fundamenteel recht
• Participatie op 3 niveaus:
• Casusniveau
• Voorzieningenniveau
• Structureel beleidsniveau
• Decreet rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp
• Expliciteren van rechten van rechten voor ouders en
opvoedingsverantwoordelijken
• Versterking van de rol van de vertrouwenspersoon
Impact op de
samenwerking school-CLB
De rol van de school-leerlingenbegeleiding
• Kwaliteitsvol onderwijs met zorg voor elke leerling:
• Zorgbeleid
• Zicht op context
• Signaaldetectie
• Continuüm van zorg - leerlingenbegeleiding
• Vertrekkende vanuit onderwijsbehoeften en
ondersteuningsbehoeften
• Methodieken zoals bvb. handelingsgericht werken
• Samenwerking leerling, ouders, school en CLB
• Scholen situeren zich in het ‘voortraject IJH’
De rol van het CLB-leerlingenbegeleiding
•
•
•
•
•
Vanuit decreet CLB: ook preventie en schoolondersteuning
Draaischijffunctie tussen onderwijs en welzijn
Groot bereik van cliënten=leerlingen
CLB’s leren werken met nieuwe procedures
Bezorgdheid over werklast, ‘hiaten’ in de regelgeving,
problemen met ICT
De rol van het CLB-leerlingenbegeleiding
Vertaling van hulpaanbod in modules voor IJH ifv IJH:
• Onthaal voor minderjarigen, hun ouders,
opvoedingsverantwoordelijken en school – functie brede instap
• Verstrekken van informatie aan minderjarigen, hun ouders,
opvoedingsverantwoordelijken en school – functie info en advies
• Begeleiding van schoolgaande minderjarigen rechtstreeks en/of via hun
ouders, opvoedingsverantwoordelijken en school (korte duur) – functie
begeleiding
• Handelingsgerichte diagnostiek voor minderjarigen van
onderwijsgerelateerde problemen met het oog op het formuleren van
handelingsgerichte adviezen binnen een continuüm van zorg en/of
toekenning van extra onderwijsondersteuning
Heel specifiek
• Preventieve sociale actie is specifieke actie geworden
• BuO-inschrijvingsrecht-ticket NRTJ vanuit het VAPH
(internaat, semi-internaat-MFC)
• Impact op recht op leerlingenvervoer
• CLB’s kunnen leerlingen aanmelden bij een crisismeldpunt
jeugdhulp, scholen kunnen dit doen in uitzonderlijke
situaties
• Voortgezette jeugdhulp tot 25 jaar onder voorwaarden
Meer informatie
• Integrale jeugdhulp (algemeen):
https://wvg.vlaanderen.be/jeugdhulp/
• Jongerenwelzijn:
https://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/over-ons/integralejeugdhulp/
• Vlaams loket jeugdhulp:
https://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/vlaams-loketjeugdhulp/
• Onderwijs Vlaanderen: http://www.ond.vlaanderen.be/clb/clbmedewerker/Jeugdhulp.htm
Meer informatie
HULPVRAGER
MINDERJARIGE-OUDERS-CONTEXT
BREDE INSTAP
Rechtstreeks
toegankelijke
jeugdhulp
Toegangspoort
Jeugd
hulpregie
Indicatiestelling
Probleem
gebonden
hulp
Gemand.
voorz.
OCJ
MDT
VK
Jeugdhulp
buiten toep.
gebied IJH
MDT
Crisisjeugdhulp
MDT
IRPC
P
A
R
K
E
T
Politie
Bemiddeling
Niet
rechtstreeks
toegankelijke
jeugdhulp
Gerecht.
jeugdhulp
SDJ
Jeugd
rechter
Gemeenschapsinstelling
CAP
Cliëntoverleg