Onderwijs- en
begeleidingsdocument
Datum: Maart 2014
Versie 1
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
2
Onderwijs- en begeleidingsdocument
1 Algemeen
1.1 Aansluiten bij visie en missie ......................................................................................5
1.2 Doelstellingen .............................................................................................................5
2
Uitgangspunten
2.1 Algemeen .................................................................................................................... 6
2.2 Communicatie en samenwerking ..............................................................................7
3
Handelingsgericht werken
3.1 De onderwijsbehoeften van het kind staan centraal ................................................ 8
3.2 Systematiek en transparantie .................................................................................... 8
3.3 Doelgericht werken ................................................................................................... 8
3.4 Afstemming en wisselwerking .................................................................................. 8
3.5 Samenwerken ............................................................................................................. 8
3.6 Positieve kenmerken ................................................................................................. 9
3.7 De leerkracht doet ertoe ........................................................................................... 9
4
Groepsplannen
4.1 Waarnemen ............................................................................................................... 10
4.2 Begrijpen ................................................................................................................... 10
4.3 Plannen ..................................................................................................................... 10
4.4 Realiseren .................................................................................................................. 11
5
Groepsbesprekingen
5.1 Voorbereiding van groepsbespreking ...................................................................... 12
5.2 Uitvoering groepsbespreking ................................................................................... 12
6
De cyclus van het handelingsgericht werken
6.1 Intakefase .................................................................................................................. 13
6.2 Strategiefase .............................................................................................................. 13
6.3 Onderzoeksfase ........................................................................................................ 13
6.4 Groepsplannen ......................................................................................................... 14
6.5 Individueel handelingsplan ..................................................................................... 14
7
Stappenplan van begeleiding
7.1 Begeleidingsniveau 1: algemene reguliere en preventieve begeleiding in de groep
.......................................................................................................................................... 16
7.2 Begeleidingsniveau 2: extra begeleiding in de groep .............................................. 17
7.3 Begeleidingsniveau 3: speciale begeleiding in samenwerking met de intern
begeleider ....................................................................................................................... 19
7.4 Begeleidingsniveau 4: speciale begeleiding met inzet van externen .....................20
7.4.1 Externe hulp via school
..............................................20
7.4.2 Externe hulp via ouders
.............................................. 21
7.5 Begeleidingsniveau 5: passend onderwijs met specialistische hulp ....................... 23
8
Bijlagen
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
3
Onderwijs- en begeleidingsdocument
8.1 Rol van de intern begeleider op ‘t Baken ................................................................. 25
8.2 Leerlingvolgsysteem .................................................................................................28
8.3 Inhoud groepsmappen en Esis ................................................................................. 31
8.4 REC procedure ......................................................................................................... 33
8.5 Overgang naar de volgende groep/bouw .... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.6 Van onderbouw naar middenbouw in januari Fout!
Bladwijzer
niet
gedefinieerd.
8.7 Overgang naar voortgezet onderwijs ...................................................................... 43
8.8 Protocol groep 8 CITO eind toets / Drempelonderzoek Fout! Bladwijzer niet
gedefinieerd.
8.9 Begaafdheidsprotocol .................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.10 Spaans en Bolleboos ................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.11 Dyslexie protocol ......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.12 Fysiotherapie en logopedie op school. ....... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.13 Formulieren groepsoverzichten en groepsplannen Fout!
Bladwijzer
niet
gedefinieerd.
8.14 Formulier 15 min. Gesprekken / overdracht Fout!
Bladwijzer
niet
gedefinieerd.
8.15 Protocol ontwikkelingsperspectief .........................................................................54
8.16 Individueel handelingpslan nav OPP . .................................................................. 58
8.17 Formulier aanmelding kindbespreking of zorgteam Fout!
Bladwijzer
niet
gedefinieerd.1
8.18 Checklist voorbereiding groepsbespreking ............................................................62
8.19 Formulier gesprek ouders........................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.20 Formulier Bijlage Oudergesprek .......................................................................... 60
8.21 Formulier Kindplan ..................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
8.22 Protocol meldcode …………………………………………………………………………………..67
8.23 Protocol onderwijs aan langdurig zieke
kinderen…………………………………………………..69
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
4
Onderwijs- en begeleidingsdocument
1 Algemeen
In dit document zullen we de stappen beschrijven die in de groep, in de school en in
het samenwerkingsverband gezet worden in het onderwijs en de begeleiding van
kinderen.
Door de uitvoer van dit document, streven wij optimale begeleiding na, aan alle
kinderen op ‘t Baken, op alle gebieden. Hierbij gaan we uit van de mogelijkheden en
talenten van kinderen in plaats van het centraal stellen van datgene wat het kind niet
kan!
1.1 Aansluiten bij visie en missie
Vanuit ‘Baken zijn onze uitgangspunten:
 Ieder kind is uniek, wij gaan uit van verschillen.
 Kinderen leren van en met elkaar, maar ook door relaties met anderen en
met de wereld.
 Kinderen zijn zelf (mede)verantwoordelijk voor hun ontwikkeling.
 Onze interventies zijn gericht op de ontwikkeling van zelfsturing en
zelfregulatie.
 We bieden degelijk onderwijs en werken resultaatgericht
Missie ‘t Baken
Leren doen we samen!
1.2
Doelstellingen
Met dit document willen we de volgende doelen bereiken:
 Afstemming van het onderwijs op de (onderwijs)behoeften van de kinderen, zodat
alle kinderen passend onderwijs ontvangen en zich optimaal kunnen ontwikkelen
op basis van hun mogelijkheden en talenten.
 Handelingsgericht en planmatig omgaan met verschillen in onderwijsbehoeften
tussen kinderen.
 Vroegtijdig signaleren van kinderen die extra aandacht nodig hebben(preventie) en
het proactief signaleren welke kinderen komende periode extra instructie en
begeleiding nodig hebben bij het passeren van cruciale momenten in de leerlijn.
 Bieden van passend onderwijs voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften.
 Transparant maken en verbeteren van de onderwijs- en begeleidingsstructuur in
school, met de leerkrachten die verantwoordelijk zijn voor het onderwijs en de
begeleiding van kinderen in hun groep, met een duidelijke taak en rol voor de
interne begeleider en met de directeur die de kwaliteit van het onderwijs en de
begeleiding in de school bewaakt en aanstuurt op een schoolcultuur waarin het
gewoon is om met verschillen in onderwijsbehoeften tussen kinderen om te gaan.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
5
Onderwijs- en begeleidingsdocument
2
2.1









Uitgangspunten
Algemeen
Wij bieden onderwijs en begeleiding aan alle kinderen. Bij kinderen die extra
begeleiding nodig hebben, spreken we van specifieke (onderwijs)behoeften.
Het onderwijs is zodanig ingericht dat er optimaal sprake is van een
ononderbroken ontwikkelingsproces van kinderen. Wij stemmen de voortgang van
onze lessen af op de ontwikkeling van de kinderen.
In plaats van de zorg op uitvallers te richten willen we proactief denken en
handelen.
We signaleren vroegtijdig welke kinderen extra aandacht nodig hebben. Hierbij kijkt
de leerkracht niet alleen achteruit maar ook vooruit: welke cruciale leermomenten in
de leerlijn komen de komende periode aan bod en welke kinderen hebben hierbij extra
instructie en begeleiding nodig? We richten ons hierbij zowel op kinderen met een
ontwikkelingsvoorsprong (verdiept aanbod) als kinderen met een
ontwikkelingsachterstand (intensief aanbod).
We richten ons op de positieve aspecten van een kind en zijn omgeving.
Wat kan dit kind goed? Wat vindt dit kind leuk? Waarin is deze leerkracht sterk?
Waarin zijn deze ouders goed?
We lokaliseren problemen niet alleen in het kind, maar kijken naar dit kind in deze
groep, bij deze leerkracht, in deze school, met deze ouders. We spreken niet alleen
over het kind, maar ook met het kind
Bij het omgaan met de verschillende (onderwijs)behoeften van een kind in de groep
kiezen we als insteek zoveel mogelijk voor het werken met groepsplannen.
In het groepsplan geeft de leerkracht doelgericht aan hoe hij/zij de komende periode
met de verschillende onderwijsbehoeften van de kinderen in zijn/haar groep omgaat.
Het werken met een veelheid van individuele handelingsplannen is in de praktijk
onuitvoerbaar en gaat vaak ten koste van de kwaliteit van de instructie en de
begeleiding.
We streven ernaar de kinderen in de groep te begeleiden en niet erbuiten.
We vinden dat kinderen zoveel mogelijk in de groep onderwijs dienen te krijgen en
niet in een uitzonderingspositie geplaatst moeten worden. In de groep leren de
kinderen het meeste van elkaar.
De leerkracht is de beslissende factor bij het afstemmen van het onderwijs op de
(onderwijs)behoeften van het kind.
Het is belangrijk dat de leerkracht reflecteert over zijn/haar aanbod en zijn/haar
handelen. Interneen externe begeleiding is erop gericht de competenties/vaardigheden
van de leerkracht te vergroten bij het afstemmen van het onderwijs op de behoeften
van de kinderen.
De interne begeleider functioneert als een spin in het web.
Zij begeleidt de leerkracht bij het uitvoeren van de verschillende stappen in het plan.
Ook volgt zij de voortgang en leidt groepsbesprekingen en kindbesprekingen in
school. De interne begeleider is de schakel naar externe zorg.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
6
Onderwijs- en begeleidingsdocument
2.2 Communicatie en samenwerking
In het onderwijs wordt vaak over kinderen gepraat in plaats van met kinderen. Wij
betrekken de kinderen actief bij de stappen die in de begeleiding
van hem/haar gezet worden. Kinderen kunnen de leerkracht rijke informatie
verschaffen over wat goed gaat, wat minder goed gaat en waar zij hulp en begeleiding
van de leerkracht bij nodig hebben.
Ook ouders zijn een belangrijke partner. Zij kennen het kind als geen ander en kunnen
de leerkracht en de school waardevolle informatie verschaffen. Hiertoe is een goede
communicatie, afstemming en samenwerking met de ouders belangrijk.
We streven naar een goede en efficiënte samenwerking in de regio tussen school en
allen die bovenschools bij de zorg van het kind betrokken zijn, zoals het
samenwerkingsverband ZOUT, het Expertise Centrum Kromme Rijn, de school voor
speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs en Jeugdzorg.
We werken nauw samen met externe partners zoals het zorgadvies team van WSNS,
regionale expertise centra (REC), jeugdzorg en GGD.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
7
Onderwijs- en begeleidingsdocument
3
Handelingsgericht werken
We werken volgens het principe van handelingsgericht werken.
Hieronder volgen de uitgangspunten van handelingsgericht werken zoals deze gelden
voor de begeleiding op onze school. Vanuit deze uitgangspunten zal het
praktijkgedeelte worden geformuleerd.
3.1 De onderwijsbehoeften van het kind staan centraal
Aan de basis van het werken met onderwijsbehoeften staat het accepteren van het feit
dat kinderen verschillen. Het gaat erom wat dit kind van deze ouders, in deze groep bij
deze leerkracht op deze school voor de komende periode nodig heeft.
De onderwijsbehoeften richten zich op leerdoelen betreffende de vak- en
vormingsgebieden en op sociaal-emotionele en werkhoudingaspecten.
Kind-kenmerken worden dus vertaald naar onderwijsbehoeften.
3.2 Systematiek en transparantie
Dit betekent voor de leerkracht dat hij planmatig handelt. We doorlopen een stap voor
stap werkwijze en dit is transparant voor alle betrokkenen.
De leerkracht verzamelt gegevens m.b.v. toetsen, vragenlijsten, observaties,
gesprekken met ouders en kind. Alle informatie moet bijdragen tot het begrijpen van
het kind en tot de aanpak die dit kind nodig heeft.
3.3 Doelgericht werken
Bij HGW werken we doelgericht: waar willen we naar toe, wat is ons doel en wat
hebben we nodig om dit doel te bereiken? We verzamelen alleen informatie die
relevant is voor de diagnostiek en advisering aan school en ouders.
De als-dan redenering staat centraal: Als we weten dat…., dan kunnen we beslissen
dat…..
3.4 Afstemming en wisselwerking
Kinderen ontwikkelen zich niet in een isolement maar in een context: de
onderwijsleersituatie op school (leerkracht en groepsgenoten), de opvoedingssituatie
thuis (ouders, broertjes, zusjes, opa, oma en oppas) en in hun vrije tijd (sportclub,
buurthuis, naschoolse opvang, op straat).
HGW richt zich dus niet enkel op het kind maar op het kind in interactie met zijn
omgeving.
Adaptief onderwijs -doelgericht en effectief omgaan met verschillen tussen kinderenis hiervoor een noodzaak.
3.5 Samenwerken
Samenwerking met direct betrokkenen tijdens het gehele traject is belangrijk bij HGW.
Het is van belang om ouders en kind vanaf de start mee te nemen in het traject.
Vragen, zorgen en verwachtingen van ouders worden serieus genomen.
De leerkracht en de interne begeleider zijn de onderwijsprofessionals, de ouders zijn
de ervaringsdeskundigen.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
8
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Kinderen zelf zijn ook een belangrijke samenwerkingspartner bij HGW. De wijze
waarop kinderen de situatie en zichzelf zien, bepaalt in grote mate hun gedrag en hun
motivatie om hun gedrag te veranderen. Kinderen hebben vaak zelf goede verklaringen
en simpele oplossingen.
3.6 Positieve kenmerken
Door een eenzijdige nadruk op problemen zien we de positieve kenmerken van een
kind, de onderwijsleer- en de opvoedingssituatie over het hoofd.
HGW richt zich op de sterke kant van het kind, de leerkracht, school, groep en de
ouders. Wat goed gaat is verder uit te bouwen in een plan van aanpak.
3.7 De leerkracht doet ertoe
Leerkrachten realiseren passend onderwijs en leveren daarmee een cruciale bijdrage
aan een positieve ontwikkeling van kinderen op het gebied van leren, werkhouding en
sociaal-emotioneel functioneren. Met andere woorden: het is de leerkracht die het
doet. Ook hij/zij kan ondersteuningsbehoeften aangeven.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
9
Onderwijs- en begeleidingsdocument
4
Groepsplannen
Vanaf het schooljaar 2012-2013 werken wij met didactische groepsoverzichten en
groepsplannen. Wij maken deze voor de vakken rekenen, begrijpend lezen, technisch
lezen en spelling.
In het kader van groepsplannen passen wij de cyclus van HGW toe: waarnemen,
begrijpen, plannen en realiseren.
4.1 Waarnemen
In de fase van het waarnemen verzamelt en ordent de leerkracht gegevens over alle
kinderen én over de resultaten van het aanbod. Het gaat om gegevens uit observaties,
analyses van het werk, gesprekken met kinderen en ouders en de resultaten op
methodeonafhankelijke en methodegebonden toetsen. Zowel kinderen met een leer- /
ontwikkelingsachterstand als leerlingen met een leer- / ontwikkelingsvoorsprong
worden op deze manier gesignaleerd.
Vanaf groep 6 worden ook het leerrendement en het uitstroomperspectief van de
kinderen die consequent een E/V score hebben op het LOVS van CITO, opgenomen.
Zo kunnen we het ontwikkelperspectief van deze kinderen overzichtelijk vastleggen,
zie ook bijlage protocol OPP.
In de fase van het waarnemen zet de leerkracht de volgende twee stappen:
1. Verzamelen van gegevens over kinderen in een didactisch groepsoverzicht en op
basis hiervan evalueren van het vorige groepsplan;
2. Preventief en proactief signaleren van kinderen die de komende periode extra
aandacht nodig hebben.
4.2 Begrijpen
In de fase van het begrijpen gaat de leerkracht op basis van de in het didactisch
groepsoverzicht verzamelde gegevens na wat de onderwijsbehoeften van de kinderen
in haar groep zijn, met in het bijzonder de kinderen die bij stap twee gesignaleerd zijn.
In deze fase zet de leerkracht de volgende stap:
3. Benoemen van de onderwijsbehoeften van de kinderen.
4.3 Plannen
Op basis van de onderwijsbehoeften van de kinderen kijkt de leerkracht hoe zij op een
bepaalde manier een aanbod kan organiseren dat afgestemd is op de verschillende
onderwijsbehoeften van de kinderen in haar groep. Vervolgens stelt zij voor de
komende periode een groepsplan op. Binnen dit groepsplan is er een basis aanbod voor
de hele groep, daarnaast een intensief aanbod en een verdiept aanbod.
De leerkracht zet in deze fase van het plannen de volgende stappen:
4. Clusteren van kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften;
5. Opstellen van een groepsplan.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
10
Onderwijs- en begeleidingsdocument
4.4 Realiseren
De leerkracht richt haar groepsorganisatie in en treft de nodige voorbereidingen, zodat
het groepsplan uitgevoerd kan worden. Afgeleid van het groepsplan maakt de
leerkracht een week- of dagplanning.
In de fase van het realiseren zet de leerkracht de volgende stap:
6. Uitvoeren van het groepsplan.
Elke cyclus HGW wordt afgesloten met een groepsbespreking. Deze bespreking is
gelijk het begin van een nieuwe cyclus.
De cyclus HGW wordt driemaal per schooljaar uitgevoerd en heeft een vaste plek in de
onderwijs en begeleidingsstructuur van school. Onze school heeft de cycli, inclusief de
groepsbesprekingen, opgenomen in de jaarplanning.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
11
Onderwijs- en begeleidingsdocument
5
Groepsbesprekingen
Bij de groepsbespreking zijn de interne begeleider en de leerkracht aanwezig. De
interne begeleider leidt de groepsbesprekingen in school en maakt een kort verslag van
de afspraken en besluiten. In de rol van coach begeleidt de interne begeleider de
leerkracht bij het vinden van eigen oplossingen die haalbaar zijn voor deze leerkracht,
in deze groep. Groepsbesprekingen vinden 3 keer per jaar plaats.
5.1 Voorbereiding van groepsbespreking
Voorafgaand aan de groepsbespreking ontvangt de interne begeleider van de
leerkracht het ingevulde didactisch groepsoverzicht. Daarbij dient de leerkracht van
tevoren vragen in die zij tijdens de groepsbespreking aan de orde wil stellen. Ook heeft
de leerkracht een concept groepsplan gemaakt. In de groepsbespreking wordt dit
verder aangescherpt en bijgesteld.
5.2 Uitvoering groepsbespreking
Tijdens de groepsbespreking komt een aantal vaste gesprekspunten aan bod die de
agenda vormen van de groepsbespreking. Groepsbesprekingen hebben een sterk
handelingsgericht karakter. Het is niet de bedoeling dat tijdens de groepsbespreking
alle verzamelde gegevens nog eens mondeling herhaald worden, maar dat na afloop
van de groepsbespreking de onderwijsbehoeften van de kinderen scherp zijn, de
clustering van de kinderen afgesproken is en de leerkracht over voldoende handvatten
beschikt om een nieuw groepsplan op te stellen.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
12
Onderwijs- en begeleidingsdocument
6
De cyclus van het handelingsgericht werken
Systematisch en transparant werken kan pas als iedere betrokken partij weet wat zijn
rol is en hoe de procedures verlopen. In dit hoofdstuk wordt de procedure beschreven
die gevolgd wordt na de aanmelding van een kind met specifieke onderwijsbehoeften,
bij de interne begeleider.
6.1 Intakefase
In de intakefase verzamelt de intern begeleider informatie en brengt doelgericht de
aanmelding in kaart.
De volgende punten komen daarbij aan bod:
· De reden van de aanmelding.
· Wat zijn de hulpvragen?
· Welke zorgen hebben de leerkracht, de ouders en het kind?
· Wat kan volgens hen de oorzaak zijn van het probleem?
· Wat is er al gedaan in de groep en met welk resultaat?
· Wat verwachten de betrokkenen van de begeleiders?
6.2 Strategiefase
In deze fase kijkt de interne begeleider samen met de leerkracht wat ze al weten en wat
ze nog meer moeten weten. Soms weten ze genoeg na de intakefase om samen een
doel te formuleren en een plan van aanpak te maken.
Weten ze nog niet genoeg, dan gaan ze door naar de onderzoeksfase.
De interne begeleider formuleert onderzoeksvragen die handelingsgericht zijn. Het
antwoord moet leiden tot een concreet en bruikbaar advies.
6.3 Onderzoeksfase
In de onderzoeksfase verzamelt de interne begeleider doelgericht gegevens om de
onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden. Het begrip onderzoek vat de interne
begeleider breed op.
Het betreft:
· Het testen en toetsen van leerlingen.
· Het gericht interviewen van de leerkracht en waar mogelijk het kind.
· Het analyseren van het schoolwerk.
· Het observeren van interacties in de klas of op het schoolplein.
· Het observeren van de instructie door de leerkracht.
· De leeractiviteiten, methodes, materialen enz.
Gebruik makend van de uitkomsten van het onderzoek wordt samen met de leerkracht
en de ouders en zo nodig de consultatief begeleidster, het plan verder ingevuld.
Hierin worden de risico’s / belemmerende factoren en de beschermende /
compenserende factoren vastgelegd. Ook de gewenste aanpak en de mogelijke acties
worden geformuleerd.
In de gesprekken die de betrokkenen samen voeren, kan de aanpak gecontinueerd of
bijgesteld en/of uitgebreid worden.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
13
Onderwijs- en begeleidingsdocument
6.4 Groepsplannen
Op het begeleidingsplan worden acties geformuleerd. Ook wordt vastgelegd wie
verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de acties.
Een belangrijke actie is het verwerken van de kindspecifieke gegevens in een
groepsplan door de leerkracht. Alle handelingen m.b.t. de begeleiding van kinderen
worden vastgelegd.
Wij werken vanaf het schooljaar 2012-2013 schoolbreed met didactische
groepsoverzichten en groepsplannen. Preventief en proactief worden in het groepsplan
maatregelen genomen voor kinderen die extra instructie, begeleiding of uitdaging
nodig hebben.
Dit groepsplan vormt een richtlijn gedurende een vooraf vastgestelde periode voor de
leerkracht zelf, maar is ook belangrijk in de overgang naar de volgende groep. Verder is
het belangrijk als aanvulling op het onderwijskundig rapport bij de aanvraag van een
Leerling Gebonden Financiering, de plaatsing op een school voor speciaal onderwijs of
de toekenning van Leer Weg Ondersteunend Onderwijs. De groepsplannen worden
opgeslagen in Parnassys en bewaart in de leerlingzorgmap. Ze worden elke half jaar
geëvalueerd en bijgesteld.
6.5 Individueel handelingsplan
Ons uitgangspunt is dat waar mogelijk in het groepsplan aan de specifieke
onderwijsbehoeften van de kinderen tegemoet gekomen wordt. Het werken met een
veelheid aan individuele handelingsplannen bleek immers in de praktijk niet haalbaar.
Bij ons op school wordt incidenteel een individueel handelingsplan opgesteld. Het
besluit om een individueel handelingsplan op te stellen wordt in de kindbespreking
genomen, bijvoorbeeld als de bijzondere aanpak van een kind onvoldoende
gespecificeerd kan worden in een groepsplan of wanneer er een vermoeden van
dyslexie is.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
14
Onderwijs- en begeleidingsdocument
7
Stappenplan van begeleiding
Algemeen stellen wij:
 Het stappenplan van begeleiding is een dynamisch model, wat betekent dat er
beweging mogelijk is tussen de verschillende niveaus.
 Communicatie over kinderen verloopt in principe altijd via de leerkracht. De
interne begeleider kan er op eigen verzoek of op verzoek van leerkracht/ouders
erbij komen.
 Minimaal twee keer per jaar wordt er binnen de bouw een kindbespreking
gehouden. De leerkracht brengt een kind in waarover hij een hulpvraag heeft. Er
wordt gewerkt met de incident methode.
 Minimaal drie keer per jaar (begin schooljaar en na de afname van de CITO
toetsen) vinden er groepsbesprekingen plaats tussen de leerkracht en de intern
begeleider. Hierin worden alle kinderen besproken die een aangepast
onderwijsaanbod nodig hebben, maar ook kinderen die na toetsanalyse een ander
resultaat behalen dan in de lijn van de verwachting.
 Er wordt zoveel mogelijk hulp geboden binnen de groep.
De begeleiding wordt aangeboden volgens 4 afgesproken stappen:
Basiszorgniveau: algemene reguliere preventieve begeleiding in de groep.
Zorgniveau 1: gerichtere, intensievere begeleiding in de groep
Zorgniveau 2: speciale begeleiding in samenwerking met de interne begeleider
Zorgniveau 3: er is sprake van een handelingsimpasse; speciale begeleiding met
inzet van externen ; passend onderwijs met specialistische hulp.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
15
Onderwijs- en begeleidingsdocument
7.1
Basiszorgniveau: algemene reguliere en preventieve begeleiding in de
groep
Basiszorgniveau houdt in: algemene reguliere en preventieve begeleiding in de groep.
Dit zijn alle kinderen die de gemiddelde leerdoelen kunnen behalen, zowel op
cognitief als sociaal-emotioneel en motorisch gebied.
Verantwoordelijkheid ligt bij de leerkracht, de interne begeleider coacht. Het handelen
van de leerkracht staat centraal.
Er wordt adaptief onderwijs gegeven. Adaptief houdt in dat het een afgestemd
programma is op pedagogische en didactische behoeften van het kind. In de groepen
wordt gewerkt met het Actieve directe instructiemodel
De groep is aan het begin van het schooljaar door de leerkracht in kaart gebracht
m.b.v. het didactisch overzicht en het groepsplan. We proberen kinderen met dezelfde
onderwijsbehoeften, per vakgebied, zoveel mogelijk te clusteren.
We onderscheiden hierbij 3 niveaus:
 Intensief aanbod: Aanpak 1.
Deze kinderen volgen de leerstof aan de hand van de leerkracht. Vaak krijgen zij een
voorinstructie of een her-instructie. Er is voor dit kind meer oefentijd nodig.
 Basisstof : Aanpak 2
Deze kinderen krijgen een korte instructie en volgen daarna de basisstof.
 Verdiept aanbod: Aanpak 3
Deze kinderen volgen meestal na een korte instructie de voor hen geselecteerde
leerstof. Ook streven wij ernaar om voor deze kinderen een ruime keuze aan
plusmateriaal te hebben, wat naast de methodes gebruikt wordt.
De leerkracht volgt de kinderen d.m.v. het leerlingvolgsysteem (methodegebonden en
methode onafhankelijke toetsen) en andere observaties. Hierbij werken we op ‘t Baken
met een toetskalender.
Naar aanleiding van de toetsen en observaties wordt er een diagnose gemaakt of
toetsanalyse. Indien nodig wordt de lesstof en de instructie aangepast.
Communicatie met ouders
Over het algemeen praat de leerkracht met de ouders tijdens de 10
minutengesprekken, over de ontwikkeling van het kind. Deze vinden 3 keer per
schooljaar plaats. Hierbij worden de toetsgegevens van CITO en de methodetoetsen,
de observaties van de leerkracht en wanneer daar aanleiding voor is, de observaties uit
‘Viseon’ besproken. Drie keer per jaar ontvangen de ouders en kinderen het rapport.
Indien ouders of de leerkracht op een ander moment behoefte hebben aan een
gesprek, is hier altijd ruimte voor.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
16
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Verslaglegging
De gesprekken tussen ouders en leerkracht worden vastgelegd in het digitaal
leerlingvolgsysteem Parnassys. Hierin staan ook registraties, toetsresultaten, de
verslagen van onderzoek, kindformulieren, etc.
Overzicht van de verantwoordelijkheden en acties in begeleidingsniveau 1
Actie
Observeren
Methode toetsen afnemen
Methode onafhankelijke toetsen
afnemen(CITO) en vastleggen in digitale LVS
Toetsen analyseren
Groepsplan maken en bijstellen
Hulp inschakelen van collega’s en/of ouders
Minimaal 3 keer per jaar een groepsbespreking
houden
Voortgangsgesprek met kinderen voeren
Zorgen voor de aanwezigheid van het CITO
toetsmateriaal
Attenderen op toetsafname en adviseren
Controleren vastlegging in digitale lvs
Analyseren van de toetsgegevens op groeps- en
schoolniveau en bespreken met directie
Leerkracht uitnodigen voor gesprek indien
wenselijk.
1 maal per maand overleg hebben in het
zorgteam binnen school
Leerkrachten adviseren
Leiden van de kindbesprekingen
Directie volledig op de hoogte houden van
ontwikkelingen.
Leerkracht coachen en groepsbezoeken
Orthotheek actueel houden
7.2
Groep
leider
x
x
x
x
x
x
x
Intern
begeleider
Directie
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Zorgniveau 1: extra begeleiding in de groep
Deze begeleiding geldt voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften waaraan in
het basiszorgniveau niet voldaan kan worden. De toetsresultaten zijn niet in
overeenstemming met de verwachtingen die we van het kind hebben. Het kan gaan om
een tijdelijke uitval op een bepaald gebied.
De leerkracht maakt naar aanleiding van zijn observaties, toetsen en gesprekken
binnen 3 weken na afname een planning van de extra hulp. Dit plan wordt in principe
in de groep uitgevoerd door de leerkracht, indien mogelijk met een groepje kinderen.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
17
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Het doel van een hulpplan is opgelopen achterstand weer in te lopen. Dit kan door
middel van:
 Het vergroten van de oefentijd.
 Het geven van extra instructie.
 Het inzetten van meer gespecialiseerde methoden of materialen.
 Het creëren van een positief werkklimaat.
In het groepsplan wordt deze extra hulp vastgelegd en gepland door de leerkracht. Zij
evalueert de extra hulp na een aantal weken en maakt plannen voor het vervolg.
Het vervolg kan zijn dat het hulpplan beëindigd wordt (het doel is bereikt terug naar
basiszorgniveau), doorgaan met een nieuw hulpplan of aanmelden bij de intern
begeleider (zorgniveau 2)
De interactie leerkracht-kind staat centraal, de interne begeleider coacht.
Communicatie naar de ouders
De leerkracht communiceert met de ouders over de voortgang van de resultaten:
 Tijdens 10 minutengesprekken
 Tijdens een tussentijds oudergesprek
 Tijdens eventueel tussentijds telefonisch overleg of per mail
Verslaglegging
De toets- en observatiegegevens worden vastgelegd in het digitale leerlingvolgsysteem
Parnassys. Het groepsplan is opgeslagen in Parnassys en wordt bewaard in de
leerlingenzorgmap.
Overzicht van de verantwoordelijkheden en acties in zorgniveau 1
Actie
Groepsplan opstellen binnen 3 weken na
afname toets, kopie bij ib
Gesprekken voeren met ouders en kind en hen
op de hoogte stellen van de extra hulp
Advies vragen bij ib
Evalueren na 8 weken en melden resultaat bij
ib, kind en ouders.
Adviseren bij opstellen van groepsplan.
Registreren van de plannen en evaluaties per
groep.
Trendanalyse maken van de toetsresultaten
voor zorgteam en directie
Groep
leider
x
Intern
Directie
begeleider
x
x
x
x
x
x
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
18
Onderwijs- en begeleidingsdocument
7.3
Zorgniveau 2 : speciale begeleiding in samenwerking met de interne
begeleider
Voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften, zoekt de leerkracht hulp op
schoolniveau. Dit kan de intern begeleider, een gespecialiseerde collega of een
individuele kindbespreking in de eigen bouw zijn. Het gaat hierbij om kinderen
waarbij is gebleken dat zorgniveau 1 tot onvoldoende resultaat leidt. In dit zorgniveau
wordt gesproken over een handelingsplan. Deze worden
SMARTI(Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdsgebonden, inspirerend)
geformuleerd.
De leerkracht werkt vanuit een groepshandelingsplan.
Het handelingsplan wordt na 8 weken geëvalueerd met alle betrokkenen.
Uit de evaluatie kan blijken dat de doelen behaald zijn, dan wordt het plan afgesloten.
Indien de doelen nog niet (geheel) behaald zijn kan het plan voortgezet worden of er
kan een nieuw plan opgesteld worden.
Wanneer de school handelingsverlegen is wat betreft de aanpak, kan er besloten
worden een externe instantie in te schakelen.
Dan gaan we over op zorgniveau 3.
Soms wordt er in deze fase besloten om een ontwikkelingsperspectief te maken voor
een kind waar van je verwacht dat hij de einddoelen van groep 8 niet gaat halen. Hierin
beschrijf je een toekomstverwachting op korte en lange termijn van dit kind op deze
school. Meestal gebeurt dit pas vanaf groep 6-7. Ook wordt hierin het onderwijsaanbod
en het uitstroomniveau vastgelegd.
Wij streven ernaar om ook de leerpotentie (IQ) mee te nemen in dit
ontwikkelingsperspectief.
In deze fase wordt buiten de groep extra hulp gegeven m.b.v. Ralfilezen, een methode
voor leesondersteuning voor kinderen met leesproblemen.
Communicatie naar ouders
De leerkracht informeert de ouders over de hulp die zij inschakelt.
Ook overlegt de leerkracht het concept plan aan de ouders en bespreekt dit met ze.
Wanneer ouders en leerkracht het eens zijn over de inhoud van het handelingsplan
wordt het definitieve plan vastgesteld. In het plan staat hoe ouders betrokken worden.
Indien er een ontwikkelingsperspectief gemaakt wordt, worden ouders door de
leerkracht en de interne begeleider door middel van een gesprek hiervan op de hoogte
gesteld. Het plan wordt eveneens in deze samenstelling besproken met ouders. Het
loslaten van de leerstof is een ingrijpende gebeurtenis en zullen we alleen doen nadat
we een verslag van een intelligentieonderzoek hebben.
Verslaglegging
De leerkracht maakt zelf verslag van het overleg met de interne begeleider of een
andere collega. Dit verslag wordt als notitie opgeslagen in de map van de leerling. De
interne begeleider zet de afspraken op papier en mailt dit naar de leerkracht. De
interne begeleider voegt deze verslagen als notitie toe aan de groepsmap in Parnassys.
De leerkracht bewaart de handelings- en groepsplannen in de leerlingenzorgmap en
voegt ze als bestand toe in de groepsmap in Parnassys
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
19
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Overzicht van de verantwoordelijkheden en acties in zorgniveau 2
Actie
Afspraak maken voor individuele
kindbespreking met ib-lkr
Kindbespreking leiden
Kind aanmelden voor bespreking
Groepsplan opstellen, bespreken en evalueren
met ouders en kind
Groepsplannen digitaal bewaren
Controleren of alle kinderen met een IV, V of
hoge I score aangepast onderwijsaanbod
krijgen.
Plannen evalueren ib-leerkracht.
leerkracht maakt afspraak met ib.
Ontwikkelingsperspectief opstellen
Ontwikkelingsperspectief bespreken met
ouders
Hulp van externen inroepen
Trendanalyse maken en overleggen met
directie/ZAT
Extra onderzoek/observaties uitvoeren
Groep
leider
x
x
x
Intern
Directie
begeleider
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Kinderen kunnen na de intensievere hulp van een handelingsplan terug gaan naar
zorgniveau 1 of basiszorgniveau. Wanneer blijkt dat ook zorgniveau 2 tot onvoldoende
resultaat leidt, gaan we door naar zorgniveau 3.
7.4
Zorgniveau 3: speciale begeleiding met inzet van externen; passend
onderwijs met specialistische hulp
Als de school niet voldoende middelen heeft om de kinderen voldoende te kunnen
stimuleren, zich te laten ontwikkelen, wordt externe hulp ingeschakeld.
Bij externe hulp kan worden gedacht aan diagnostiek, consultatie en/of observatie.
7.4.1 Externe hulp via school
Bij onderstaande instanties kunnen wij hulp aanvragen:
Zorgcommissie Expertise Centrum Kromme Rijn.
De zorgcommissie bestaat uit 3 preventief ambulant begeleiders, een orthopedagoge,
een maatschappelijk deskundige, jeugdarts, ambulant begeleider van het taalspraak
cluster (REC 2), een ambulant begeleider van het gedragscluster (REC 4), en een
ambulant begeleider van moeilijk lerende kinderen (REC 3).
De commissie geeft traject begeleiding en geeft advies over sociaal emotionele
problematiek en/of leerproblemen. Doel is overdracht van kennis en ervaring van
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
20
Onderwijs- en begeleidingsdocument
mensen uit het speciaal basisonderwijs naar het regulier basisonderwijs. De commissie
begeleidt geen kinderen!
Schoolbegeleidingsdienst CED
CED (schoolbegeleidingsdienst) biedt consultaties/consultatieve begeleiding en /of
diagnostiek.
De interne begeleider coördineert de aanvraag. Leerkracht en ouders vullen een
aanmeldingsformulier in.
De Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL)
Wij denken het kind niet meer de juiste hulp te kunnen bieden, een jaar langer of
korter ook geen oplossing biedt en adviseren plaatsing op een speciale school voor
basisonderwijs. We volgen de procedure van het WSNS samenwerkingsverband.
Regionaal expertise centrum (REC)
Er kan bij de verschillende expertise centra een consultatie voor het kind aangevraagd
worden. Een specialist uit één van de regionale expertise centra komt dan naar de
school en observeert het kind. Ook wordt er dossieronderzoek gedaan en overleg
gepleegd met leerkracht en interne begeleider.
7.4.2 Externe hulp via ouders
Soms is het nodig onderzoek of behandeling te laten doen door bijvoorbeeld een
ergotherapeut, logopedist of kinderpsycholoog. School vraagt aan ouders dit
onderzoek aan te vragen.
De leerkracht, intern begeleider en ouders hebben overleg met de onderzoeker/
behandelaar.
Communicatie naar ouders
De leerkracht communiceert met de ouders. Alle benodigde formulieren worden door
ouders en school ondertekend. De interne begeleider communiceert met de externe
instanties.
Bij het adviesgesprek zijn de onderzoeker, de ouders, de leerkracht en de interne
begeleider aanwezig.
Wanneer ouders geen toestemming geven voor extern onderzoek, zal de school haar
grenzen schriftelijk vastleggen. Hierin wordt duidelijk beschreven wat onze
mogelijkheden zijn. Tevens wordt aangegeven wat het ontwikkelingsperspectief is,
wanneer het kind op ‘t Baken blijft.
Verslaglegging
De leerkracht verzamelt alle benodigde informatie en vormt een dossier.
De interne begeleider heeft een kopie van alle stukken en bewaart deze in het papieren
dossier van het kind.
Bij begeleidingsgesprekken maakt de leerkracht een verslag van het gesprek en zet
deze adviezen om in een hulpplan.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
21
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Overzicht van de verantwoordelijkheden en acties in zorgniveau 3 A/B
Actie
Groep
leider
Met directie overleggen welke hulp wordt
ingeschakeld
Contact leggen met externe instanties
Formulieren en onderwijskundig rapport
invullen
Controleren, aanvullen en verzenden
formulieren
Gesprekken voeren met externe instanties
Ouders uitnodigen voor de gesprekken
Dossier bijhouden, eventueel inscannen
Uitvoeren van adviezen
Intern
Directie
begeleider
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
22
Onderwijs- en begeleidingsdocument
7.4.3 Passend onderwijs met specialistische hulp
De school kan geen juist onderwijsaanbod bieden.
Samen met de ouders wordt er voor dit kind gezocht naar een passende plaats in het
Speciaal Basis onderwijs of het Speciaal Onderwijs.
Ook kan er een leerling gebonden financiering aangevraagd worden (rugzak) waarbij
het kind en de school hulp krijgt van ambulant begeleiders vanuit een regionaal
expertise centrum.
Wanneer het kind een positieve indicatie krijgt en in overleg met ouders besloten
wordt dat het kind met rugzak bij ons op school blijft, gaan we terug naar niveau 4.
Per periode moet er steeds geëvalueerd worden of het kind nog op de juiste plek zit en
zich nog steeds voldoende ontwikkelt.
Communicatie naar ouders
De ouders zijn aanwezig bij alle gesprekken en geven toestemming voor de te
ondernemen acties. Ook vullen zij de ouderformulieren in.
De interne begeleider gaat indien ouders dat prettig vinden mee voor een oriënterend
gesprek op de nieuwe school.
Verslaglegging
De interne begeleider maakt verslag van de gesprekken met ouders, leerkracht en
externe instanties. De ouders ontvangen hiervan een kopie.
De leerkracht houdt het dossier bij van dit kind in Parnassys. De interne begeleider
bewaart een kopie in het dossier van het kind.
Overzicht van de verantwoordelijkheden en acties in zorgniveau 3A/B
Actie
Ouders uitnodigen voor gesprekken
Gesprek voeren met ouders over
verwijzing/rugzak
Onderwijskundig rapport invullen
Controleren, aanvullen en verzenden
formulieren
Aanvraag coördineren
Directie en ZAT op de hoogte brengen
Dossier bijhouden en inscannen
Groep
leider
x
x
Intern
Directie
begeleider
x
x
x
x
x
x
x
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
23
Onderwijs- en begeleidingsdocument
8
Bijlagen
1. Rol van de interne begeleider op ‘t Baken
2. Leerlingvolgsysteem
3. Inhoud groepsmappen
4. REC procedure
5. Overgang naar de volgende groep/bouw
6. Van onderbouw naar middenbouw in januari
7. Overgang naar voortgezet onderwijs
8. Protocol groep 8 CITO eind toets / drempelonderzoek
9. Begaafdheidsprotocol
10. Spaans en Bolleboos
11. Dyslexieprotocol
12. Fysiotherapie op school
13. Formulier groepsplan
14. Formulier 15. min. gesprekken / overdracht
15. Formulier ontwikkelingsperspectief
16. Formulier aanmelding kindbespreking of zorgteam
17. Formulier checklist voorbereiding groepsbespreking
18. Formulier begeleidingsplan
19. Formulier gesprek met ouders
20. Formulier bijlage oudergesprek
21. Formulier kindplan
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
24
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Rol van de interne begeleider op ‘t Baken
In de afgelopen jaren heeft de toegenomen zorg voor kinderen geleid tot een leraar(IB)
met als speciale taak het verlenen van coördinerende en aanvullende zorg voor
leerlingen.
In de taak van de Interne begeleider heeft een verschuiving plaats gevonden van de
uitvoerder tot vooral coördinator van de leerlingenzorg en kwaliteitsbewaker in een
breder perspectief.
Met leerlingenzorg bedoelen we die activiteiten en maatregelen op school- en
klassenniveau die, in samenhang, structureel ondersteunend zijn voor de professionele
ontwikkeling en reflectie van de leraar ten aanzien van (de inpassing in het
klassenmanagement van) bijzondere leervragen.
De leerkracht is en blijft de eerstverantwoordelijke voor het functioneren van de
leerling in zijn/haar groep en de groep als geheel.
Het is de primaire taak van de leerkracht om elk kind optimaal te laten functioneren in
de groep of groepjes waarin het onderwijs plaats vindt, diens voortgang te bewaken en
zoveel mogelijk adequate zorg te bieden.
Het is ook zijn/haar taak om het onderwijs en de begeleiding systematisch inhoud te
geven, een handelingsplan op te stellen en uit te voeren en, waar nodig, adequate hulp
in te roepen.
De Interne begeleider ondersteunt bij hulpvragen in dit proces, adviseert en
informeert. Het tijdig en juist stellen van hulpvragen is een vaardigheid en attitude,
waarop leerkrachten binnen de school ook in de lijn worden aangesproken.
De interne begeleider coördineert en ontwikkelt planmatig de zorgstructuur in het
algemeen en de speciale leerlingenzorg in het bijzonder om een doorgaande
ontwikkelingslijn te waarborgen.
 Hij/zij heeft een andere verantwoordelijkheid dan het team. De directeur blijft
eindverantwoordelijk (hij/zij mag alleen taken mandateren) en kan, na overleg met
betrokkenen, gedane voorstellen en genomen besluiten een andere invulling geven.
 De interne begeleider is geen remedial teacher.
 Zij is één dag in de week ambulant.
Zorgtaken Interne begeleider
 Bewaakt de procedures en afspraken rond de zorgstructuur en zorgt voor het
functioneren en actualiseren van het leerling volgsysteem.
 Coördineert de verwerking van de signaleringsgegevens.
 Coördineert de interne leerling-besprekingen/zorgoverleg.
 Coördineert de ontwikkeling/actualisering van de orthotheek.
 Heeft contacten en overleg met intern begeleiders binnen het bestuur.
 Heeft een signalerende en waar nodig initiërende taak bij de totstandkoming van
het zorgbeleid op school.
 Onderhoudt buitenschoolse contacten m.b.t. beleid t.a.v. zorgleerlingen.
 Zorgt voor informatieverstrekking aan directie en team m.b.t. relevante
ontwikkelingen op het gebied van zorg.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
25
Onderwijs- en begeleidingsdocument









Houdt kennis bij over methode ontwikkeling en koppelt deze terug naar de
directie.
Houdt overzicht van de onderwijsresultaten van de zorgleerlingen.
Voert overleg met de directeur over het zorgbeleid en de versterking van de zorg op
school.
Coördineert contacten met instanties uit de jeugd-welzijnsvoorzieningen,
bijvoorbeeld de kinderbescherming of politie.
Houdt drie maal per jaar een groepsbespreking met alle leerkrachten.
Bespreekt minimaal drie keer per jaar de zorgleerlingen met de leerkrachten.
Leidt 2 keer per jaar de leerling bespreking in de verschillende bouwen.
Contactpersoon m.b.t. zorgplan naar directeur.
Houdt uitstroomgegevens en adviseringsoverzichten bij.
Ondersteuningstaken naar leerkrachten
 Begeleiden bij de afname van de verschillende toetsen.
 Begeleiden in het analyseren en interpreteren van toets- en observatiegegevens.
 Begeleiden bij de verwerking van de gegevens.
 Begeleiden bij het opstellen van onderwijskundige rapporten.
 Begeleiden van de groepsleraar in het maken van handelingsplannen.
 Begeleiden van de groepsleraar bij de uitvoer van handelingsplannen.
 Aanwezig zijn, indien nodig, bij oudergesprekken.
Uitvoeringstaken
 Maakt de jaarlijkse toetskalender en bewaakt de voortgang.
 Analyseert de resultaten op groepsniveau en bespreekt deze met de groepsleraar.
 Analyseert met de directeur de resultaten van de signaleringstoetsen op
schoolniveau en bespreekt deze in/met het team.
 Maakt twee keer per jaar de rapportage resultatenanalyse LOVS Cito
 Voert consultatiegesprekken over leerlingen met externe deskundigen.
 Heeft contact met het Zorgloket van WSNS voor preventieve ambulante
begeleiding en advies.
 Coördineert contacten en aanmeldingen bij de verschillende Regionale Expertise
Centra. (rugzak, consultatie, preventieve ambulante begeleiding)
 Coördineert de aanvraag van een beschikking voor het speciaal basisonderwijs bij
de PCL (plaatsingscommissie leerlingen) van WSNS.
 Voert intakegesprekken en evaluatiegesprekken met preventief ambulante
begeleiders.(PAB)
 Verzorgt, samen met de leerkracht, de aanmelding bij het speciaal onderwijs.
 Coördineert de dossiervorming van zorgleerlingen.
 Verricht, eventueel, nadere observaties en diagnostisch onderzoek.
 Verzorgt het opzetten en onderhouden (komt met voorstellen voor nieuwe
materialen), dus niet opruimen, van de orthotheek.
 Zet afspraak eigen leerlijn op papier
 Ondersteunt ouders van kinderen die extra zorg behoeven.
 Geeft geen directe hulp aan kinderen.
 Toetst leerlingen, indien nodig.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
26
Onderwijs- en begeleidingsdocument

Adviseert bij klassenverdeling en doorgang.
Formatieve consequenties
 De Interne begeleider moet bij het vaststellen van de jaarlijkse taakverdeling
ontlast worden.
 Voor extra leerhulp wordt jaarlijks, bij het opstellen van het formatieplan, gekeken
naar de behoefte en de ruimte die er is.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
27
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Leerlingvolgsysteem
Algemeen
 Voor het cognitieve aspect zijn de dagelijkse correctie en de methode gebonden
toetsen de basis voor het in kaart brengen van de kwaliteit van het werk. Daarnaast
worden er periodiek niet-methode gebonden toetsen door de leerkracht
afgenomen. In dit hoofdstuk staan de niet-methode gebonden toetsen en het
toetsoverzicht vermeld.
 Voor de sociaal emotionele ontwikkeling gebruiken we de dagelijkse observaties en
het volgsysteem Viseon. Deze observatielijst wordt door de leerkrachten van groep
1 t/m 8 ingevuld. Kinderen van groep 5 t/m 8 vullen ook een lijst in.
 Het hele team moet in staat zijn om de door ons gebruikte toetsen van de
toetskalender af te nemen en te interpreteren.
 Als een kind in de kindbespreking is besproken, wordt in overleg met de leerkracht
een dossier van het kind gemaakt, dat in het archief wordt opgeslagen.
Kind dossiers
De meeste informatie wordt opgeslagen in het digitale systeem Parnassys. Daarnaast
hebben alle kinderen nog een papieren dossier. Dit dossier zit in een afgesloten
dossierkast. Per kind is een hangmap met daarop de naam. De office manager zorgt
ervoor dat voor elk kind een dossier op de juiste plek aanwezig is.
De inhoud van het dossier is:
 Inschrijfformulier, dit doet de office manager in het dossier.
 De oude gegevens van kinderen die niet meer in de map in de groep hoeven te
zitten.
 Afgenomen toetsen die mogelijk nog handig zijn om te bekijken voor verdere
informatie.
De leerkracht is verantwoordelijk voor het bijhouden van het dossier van zijn/haar
eigen kinderen.
Nieuwe kinderen, bouw-, groeps- en schoolverlaters
 Bij overdracht naar de volgende groep geef je alle spullen uit de groepsmap van dit
kind aan de volgende leerkracht.
 De dossiers van kinderen die de school verlaten, worden door de office manager
eruit gehaald. Het onderwijskundig rapport wordt volledig ingevuld door de
leerkracht. Het pakketje voor de nieuwe school wordt door de leerkracht
gekopieerd en aan de interne begeleider gegeven ter controle. Deze zorgt voor de
handtekening van de directeur en verzending van het dossier. De oofce manager
zorgt voor de uitschrijving.
 Oude dossiers van de kinderen worden in archiefdozen opgeborgen door de office
manager. De interne begeleider selecteert wat er weg kan uit het dossier en wat er
bewaard moet worden. Na vijf jaar worden deze dossiers vernietigd.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
28
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Toetsen en toetskalender
Methode-gebonden toetsen
 Technisch/aanvankelijk lezen:
 Begrijpend/studerend lezen:
 Rekenen:
 Taal:
 Spelling:
 Engels:
toetsen die horen bij Veilig leren lezen
toetsen die horen bij Goed gelezen
toetsen die horen bij Wereld in getallen
toetsen die horen bij Taal op maat
toetsen die horen bij Taal op maat
toetsen die horen bij ??? lessen
Niet methode-gebonden toetsen
 Viseon: sociaal emotionele ontwikkeling groep 1 t/m
 Cito Taal voor kleuters (groep 1-2)
 Cito Rekenen voor kleuters (groep 1-2)
 Cito Begrijpend Lezen (groepen 3-8)
 Cito Rekenen en Wiskunde (groepen 3-8) (ook een versie beschikbaar voor speciale
leerlingen)
 Cito Spelling (groepen 3-8)
 Cito werkwoordspelling (groepen 7 - 8)
 Cito DMT (groepen 3-8)
 AVI (groepen 3 t/m 8)
 Cito Studievaardigheden ( groepen 5 en 6)
 Entreetoets groep 7
 Drempelonderzoek VO (alleen bij twijfel)
 Eind CITO groep 8
De niet methode-gebonden toetsen worden volgens de toetskalender afgenomen.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
29
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Toetskalender
periode
oktober
Onderdeel cito
Meetmoment 1 DMT / AVI
Oktober/november
B8 Begrijpend lezen,
Rekenen, Spelling
November/december Viseon.( soc.emotionele
ontwikkeling)
januari
M toets Rekenen voor kleuters
M toets Taal voor kleuters
Wie
Zorgleerlingen groep 4
t/m 8 (door ib)
8
Leerkrachten groep 2
t/m 8
Leerlingen gr.6,7 en 8
1 en 2.
1 en 2
M toets DMT , AVI
3 t/m 8
4 t/m 8( door ib)
M toets Begrijpend lezen
4 t/m 7
M toets Spelling
3 en 4
Begin februari
11,12,13 februari
M toets Rekenen
M toets Spelling
Eindtoets
3 t/m 7
5 t/m 7
8
maart
Meetmoment 3 DMT /AVI
Zorgleerlingen groep 4
t/m 8.(door ib)
April
Mei
Viseon. (soc. emotionele
ontwikkeling)
Entreetoets (mei-juni)
E toets Rekenen voor kleuters
E toets Taal voor kleuters
Leerlingen groep 5
E toets DMT
E toets AVI
3 t/m 7 (vanaf 4 door ib)
3 t/m 7(vanaf 4 door ib)
E toets Begrijpend lezen
3 en 4.
E toets Spelling
E toets Rekenen
3 t/m 6
3 t/m 6
E toets Studievaardigheden
5 t/m 7
juni
Groep 7
1 en 2
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
30
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Inhoud groepsmap












Inhoud groepsmap
Namenlijst (adressen en telefoonnummers) leerlingen
Allergie- en medicatielijst
Noodlijst leerlingen
Rooster pleinwacht
Dagplanning
Jaarplanner/-kalender
Algemene regels/ afspraken zoals bv. Klassendienst, schoolmelk,
groepsregels/schoolregels, gedragscodes email en internet, zelfstandig werken,
doorgaande lijn spreekbeurten, werkstukken etc.
Computerrooster/ afspraken werken in de hal.
Verdeling groep bij ziekte vanaf groep 6
Normering en resultaten boekbespreking/ spreekbeurt/werkstuk
Brandveiligheidsplan
Inhoud map leerlingenzorg













Namenlijst, Groepsoverdracht
Toetskalender ,Rooster groepsbesprekingen ,Verslag groepsbesprekingen,
schema groei cito vaardigheidsscore midden- en eindtoetsen
Resultaten methodetoetsen en didactische groepsoverzichten en groepsplannen
rekenen, taal, spelling, tech. lezen en begr. lezen.
groepsresultaten Cito en Viseon
stappenplan zorgstructuur/ HGW
Tabbladen A-B-C met daar achter per leerling
Uitdraai rapport + mini-citografieken
Gespreksformulier 10 minutengesprek
Individuele handelingsplannen
Kindgesprek formulier
Plan van aanpak voor leerling met specifieke onderwijsbehoeften verdieping.
OPP
Verslagen Ambulante begeleider
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
31
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Inhoud Parnassys
















Absenten
Didactische groepsoverzichten en groepsplannen
Resultaten methodetoetsen
Resultaten citotoetsen
Individuele handelingsplannen/plan van aanpak
Notitie kindgesprekken
Kindplan
Zorgdossier invullen voor leerlingbespreking
Verslagen leerlingbespreking
Verslagen groepsbespreking
Verslagen oudergesprekken
Verslagen gesprekken met externen( AB REC., AB Expertisecentrum,
schoolbegeleidingsdienst CED. Logopedist, jeugdzorg, GGD, etc.)
Onderzoeksverslagen
Observatieverslagen
Verslag rapportgesprekken
Notitie van belangrijke gebeurtenis/ afspraak etc. per kind
Inhoud papieren leerlingdossier










Inschrijfformulier (+kopie onderwijskundig rapport bij vertrek)
Overdracht peuterspeelzaal/ andere basisschool
Aanmeldingsformulieren externe hulp ( Expertisecentrum, CEDgroep, PCL,
dyslexieonderzoek, etc)
Kopie van invullijsten t.b.v. extern onderzoek.
Onderzoeksverslagen
Dyslexieverklaring
Geëvalueerde handelingsplannen met handtekening ouders
Geëvalueerd OPP met handtekening ouders
Oude gegevens die niet meer in de groepsmap hoeven te zitten
Uitdraai rapport
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
32
Onderwijs- en begeleidingsdocument
REC procedure
Inleiding
Vanaf augustus 2003 kunnen kinderen met een lichamelijke of verstandelijke
beperking onder bepaalde voorwaarden door hun ouders aangemeld worden voor een
school voor basisonderwijs. Deze aanmelding gaat in overleg en samenspraak met een
Regionaal Expertise Centrum (REC) en vindt plaats op basis van een indicatiestelling
door een speciale commissie (CVI).
De maatschappelijke tendens om kinderen met een verstandelijke beperking meer
kansen te bieden om geïntegreerd deel uit te maken van de samenleving is een
belangrijke drijfveer achter de wettelijke richtlijnen. OBS ‘t Baken heeft de wettelijke
plicht om gedifferentieerd onderwijs te geven en om in te spelen op de behoeften van
zorgleerlingen. Aangezien ook kinderen met een handicap recht hadden en hebben op
gedifferentieerd onderwijs, vallen kinderen met een handicap ook onder het
aannamebeleid van onze school.
Het team van OBS ‘t Baken heeft weinig ervaring met het werken met kinderen met
een handicap. Ook het voorzieningenniveau is (nog) niet ingesteld op het verzorgen
van goed onderwijs aan deze kinderen. Dit geldt voor alle door de overheid
vastgestelde clusters. Gelet op de specifieke problematiek rond iedere aanmelding is
het noodzakelijk dat bij elk kind met een handicap afzonderlijk wordt vastgesteld of
het onderwijs op onze school zo kan worden ingericht dat het aansluit bij de specifieke
behoeften van dat kind. Dit houdt in dat ook de directie van OBS ‘t Baken een eigen
afweging en een eigen verantwoordelijkheid houdt binnen de ruimte van de wet
leerling-gebonden financiering en van het, binnen deze wet, zelfgeformuleerde
integratiebeleid.
De komende periode zal zowel op bestuursniveau, op het niveau van het
samenwerkingsverband “Zorggebundeld” en op schoolniveau beleid worden
geformuleerd om de wet leerling-gebonden financiering in het basisonderwijs te
realiseren.
Randvoorwaarden
De overheid onderscheidt een viertal clusters. Binnen elke cluster valt een categorie
kinderen met een specifieke handicap met specifieke belemmeringen ten aanzien van
autonomie, competentie en relatie. Voor de clusters 2, 3 en 4 geldt de mogelijkheid van
een “rugzak”. Voor kinderen uit cluster 1 gelden andere criteria. Aangezien in de
meeste gevallen allerlei voorzieningen getroffen moeten worden om binnen de juiste
randvoorwaarden goed onderwijs te kunnen geven aan kinderen met een handicap, zal
in de komende periode nagegaan moeten worden welke mogelijkheden OBS ‘t Baken
kan bieden. Dit geldt niet slechts voor materiële voorzieningen maar in meerdere mate
ten aanzien van gerichte scholing. Dit houdt in dat ook op bestuurlijk niveau
afstemming moet plaats vinden over de opvang van deze kinderen in de reguliere
basisschool. Over de uiteindelijke plaatsing beslist namelijk het Bestuur.
OBS ‘t Baken maakt deel uit van het WSNS samenwerkingsverband Zorg Gebundeld.
Aangezien het hier gaat om de aanmelding en eventueel begeleiding van een kind in
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
33
Onderwijs- en begeleidingsdocument
een specifieke situatie lijkt het evident dat het samenwerkingsverband richtlijnen
afspreekt over de rol van het samenwerkingsverband, de mogelijkheden tot
begeleiding binnen het samenwerkingsverband, de rol van de PCL en de
aanmeldingsprocedure.
De grenzen die OBS ‘t Baken in zijn algemeenheid stelt aan de toelating zijn:
 weigering van de ouders om de grondslag van de school te erkennen;
 de toelating mag de veiligheid van andere kinderen en volwassenen binnen school
niet verstoren;
 er mag geen verstoring optreden voor het leerproces van andere kinderen;
 er mag geen interferentie optreden tussen verzorging/behandeling enerzijds en
onderwijs anderzijds;
 OBS ‘t Baken hanteert een ondergrens v.w.b. intelligentie, gerelateerd aan de
ondergrens SBO en ZMLK;
Gelet op de gevolgen die een aanmelding van een kind met een handicap kan hebben
binnen de relatief onwetende omgeving, is communicatie een wezenlijke
randvoorwaarde. Niet alleen communicatie naar ouders en hun gehandicapte kind,
maar ook adequate voorlichting voor de ouders, de kinderen en de leraren.
Wat biedt OBS ‘t Baken
Het team van OBS ‘t Baken heeft een positieve intentie m.b.t. integratie van
gehandicapte kinderen, maar heeft feitelijk nauwelijks ervaring met deze kinderen in
de groep. Er is geen orthodidactische noch orthopedagogische expertise. Ook beschikt
de school niet over specifieke leermiddelen, methodes of overige
onderwijsvoorzieningen voor kinderen met een lichamelijke/verstandelijke handicap.
Het schoolgebouw is wel rolstoelvriendelijk.
Verwachtingen vanuit de overheid
Het is niet de verwachting dat grote aantallen kinderen met een handicap opgevangen
gaan worden in het reguliere basisonderwijs. De overheid verwacht dat op termijn er
sprake zal zijn van gemiddeld 1 à 2 kinderen per school.
Dit laat echter onverlet dat alle kinderen recht hebben op passend onderwijs en dat
zorgvuldig wordt afgewogen of OBS ‘t Baken voor dat kind met die specifieke behoefte
een geschikte plek kan aanbieden. Deze vraag geldt overigens ook voor alle kinderen
van onze school die in hun leerontwikkeling dreigen vast te lopen.
Vandaar dat we een uitvoerige aanmelding- en plaatsingprocedure met elkaar hebben
vastgesteld.
Procedure aanmelding en plaatsing
Voorafgaand aan de entree van een kind met een handicap wordt een uitgebreide
procedure gevolgd om zicht te krijgen op de reële mogelijkheden om de
onderwijsopdracht ook voor kinderen met een handicap aan te gaan.
Deze procedure kent een tiental stappen:
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
34
Onderwijs- en begeleidingsdocument
1: de probleemsignalering
In het voortraject wordt geconstateerd dat er sprake is van een handicap met voor
deelname aan het onderwijs grote gevolgen. Deze constatering kan gelden voor een
kind dat al op OBS ‘t Baken zit. In een dergelijke situatie vinden begeleiding en
beslismomenten plaats volgens de in dit schoolplan opgenomen zorgprocedure,
aangevuld met de richtlijnen voor de leerling-gebonden financiering. Uiteindelijk doen
de ouders op basis van dossiervorming en in samenwerking met OBS ‘t Baken een
indicatieverzoek bij de CvI.
In het vervolg van deze procedurebeschrijving wordt uitgegaan van een aanmelding
van een kind dat nog niet op OBS ‘t Baken zit.
2: de afwegingen
In deze fase wordt door de ouders verkend of er sprake is van een handicap waaraan
het recht op leerling-gebonden financiering kan worden ontleend. De ouders kunnen
afwegen of zij hun kind aan willen melden op een school voor basisonderwijs. Ook
kunnen zij kiezen voor een plaats in het speciaal onderwijs. Indien de ouders zich op
OBS ‘t Baken melden, vindt verwijzing plaats naar een REC en eventuele kinderen met
een verstandelijke beperkingorganisaties voor nader advies. De directie neemt het
initiatief om de eventuele aanmelding in het team te bediscussiëren.
3: aanmelding voor indicatiestelling
Indien ouders besluiten om naar OBS ‘t Baken te gaan, moeten zij hun kind vervolgens
aanmelden bij een Regionaal Expertisecentrum (REC). Aan het REC is een CVI
verbonden.
4: de indicatiestelling
de CvI verzamelt relevante gegevens over het kind en de achtergronden en laat
specifiek onderzoek doen.
5: de indicatiebeschikking
De CvI beslist of het kind in aanmerking komt voor de rugzak.
Indien geen positieve beschikking wordt afgegeven kan het kind worden aangemeld
voor het SBO
6: keuze voor OBS ‘t Baken en REC
Indien de ouders voor OBS ‘t Baken kiezen, vindt een gesprek plaats over de
grondslag, de doelstellingen en uitgangspunten van de school. Ook wordt de ouders
gevraagd schriftelijk vast te leggen dat de directie van OBS ‘t Baken informatie bij
derden kan opvragen.
Bv: bij de huidige school, bij de schoolbegeleidingsdienst, bij de MKD of andere
zorginstellingen of bij een medische instelling.
7: toelating
Hier geldt een eigen afweging van OBS ‘t Baken. Indien de kans op schoolsucces als te
beperkend wordt ingeschat op basis van de aangeleverde informatie( beschikking CvI,
onderwijskundig rapport en relevante onderzoeksgegevens.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
35
Onderwijs- en begeleidingsdocument
in de dossierstukken) over mogelijkheden en beperkingen van het kind enerzijds en de
plaatsingscapaciteit van OBS ‘t Baken anderzijds, besluit de directie of het kind wordt
toegelaten en zo ja, onder welke voorwaarden. In geval van afwijzing worden de ouders
door de directie van OBS ‘t Baken schriftelijk en gemotiveerd op de hoogte gesteld.
Ouders kunnen tegen het negatieve besluit in beroep gaan bij de Adviescommissie
Toelating en Begeleiding.
8: opstellen handelingsplan en werkplan
Het is een vereiste dat in overleg tussen ouders, REC en OBS ‘t Baken een
handelingsplan wordt opgesteld. Naast de onderwijsinhoudelijke richting, worden in
het handelingsplan ook randvoorwaardelijke condities vastgelegd.
Bijvoorbeeld: aanpassingen gebouw, onderwijsleermateriaal, aanvullende formatie,
vervoer en externe ondersteuning, w.o. eventuele verzorging/behandeling. Dit
handelingsplan vereist goedkeuring van zowel de ouders als directie van OBS ‘t Baken.
Ook hier geldt dat als ouders niet instemmen met het handelingsplan, zij in beroep
kunnen gaan bij de ACTB.
Ouders en directie van OBS ‘t Baken ondertekenen het handelingsplan.
9: realisatie eventuele aanpassingen aan het gebouw/lokaal en aanschaf
specifiek materiaal en methodes.
10: realisatie en monitoren handelingsplan.
Op basis van gemaakte afspraken, zijn ouders, OBS ‘t Baken en het REC op onderdelen
verantwoordelijk. Zo vindt er ambulante begeleiding plaats vanuit het REC op basis
van door de overheid vastgestelde vergoeding. Deze begeleiding kan gericht zijn op
zowel kind, leraar en/of de ouders.
Minimaal een keer per jaar wordt het handelingsplan geëvalueerd.
Taken intern begeleider
 Is schakel tussen school en REC-school.
 Ontvangt de gespreksverslagen, en stuurt deze intern door, naar leerkracht en
begeleider leerling van school.
 Regelt de CFI aanvraag.
 Heeft REC-overleg met de directie.
 Is aanwezig bij “Groot-Overleg” (2x per jaar), indien nodig frequenter.
 Bewaakt het proces.
Taken leerkracht
 Communicatie ouders en leerling.
 Helpt bij het samenstellen van het handelingsplan.
 Heeft overleg met de ambulante begeleider.
 Begeleidt de leerling in de groep.
 Overlegt regelmatig met de begeleider van de leerling.
 Informeert de interne begeleider.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
36
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Taak begeleider rugzakleerling
 Begeleiding van de leerling.
 Opstellen van het handelingsplan.
 Overleg met leraar en ambulant begeleider.
 Is aanwezig bij gesprekken ouders, school en ambulant begeleider.
 Heeft ondersteuningsgesprekken met de ambulante begeleider.
 Maakt gespreksverslagen, bij incidentele bijeenkomsten.
 Koppelt begeleiding leerling terug met de leraar. (via logboekje)
 Bestelt materialen, na goedkeuring van de directie. Rekeningen lopen via de
directie.
Communicatie naar ouders
 De leerkracht nodigt de ouders uit voor de gesprekken.
 De verslagen van de besprekingen komen via de interne begeleider naar de
ouders.
 De leerkracht is het aanspreekpunt voor de ouders.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
37
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Overgang naar de volgende groep.
Kleuterverlenging.
Wat zijn najaars-kinderen?
Najaars-kinderen zijn leerlingen die geboren zijn in de maanden: oktober, november
en december.
Deze kinderen stromen tijdens een lopend schooljaar voor januari in. Ze worden als
groep 1 kinderen aangemerkt. De verwachting is dat ze in het nieuwe schooljaar
(augustus) naar groep 2 gaan.
Huidige afspraken
Al sinds 1985 is het basisonderwijs bij wet zo geregeld dat leerlingen de school binnen
een tijdvak van 8 jaar moeten kunnen doorlopen. Scholen moeten hun inrichting
daarop aanpassen. De wet betekent dat kleuters die voor januari jarig zijn, met 5 jaar in
groep 3 instromen vanwege het simpele feit dat 7.6 dichter bij 8 ligt dan 8.6.
De inspectie houdt hier toezicht op.
Naast de regel dat leerlingen de school binnen een tijd vak van 8 jaar moeten kunnen
doorlopen, verwacht de inspectie dat de school rekening houdt met het bevorderen
van de continue ontwikkeling van (najaars)kinderen. De school heeft de ruimte om
een eigen afweging te maken voor wel of geen kleuterbouwverlenging.
Het is van belang dat wij als school heel goed voor ogen hebben welke criteria we
hanteren als we het niet zien zitten als een kind ‘eerder’ naar groep 3 gaat.
Visie op ‘najaarskinderen’
Gewenste situatie
Een langer of korter verblijf in een kleutergroep moet gebaseerd zijn op de voortgang
in de ontwikkeling van individuele kinderen, niet op de kalenderleeftijd. De
kalenderleeftijd is niet bepalend voor de overgang van de ene groep naar de volgende
groep, maar de doorgaande lijn in de ontwikkeling van de kinderen. Verlenging in de
kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar moet een voortgang zijn van wat
een kind al kan. Daar horen andere activiteiten bij en ook de kans dat het leert lezen in
de kleuterbouw. Een najaarskind dat korter in de kleuterbouw zit, omdat het na nog
geen twee jaar kleuteronderwijs naar groep 3 gaat, moet geen stappen overslaan. Ook
voor dat kind is een onderwijsaanbod nodig waarin de eigen individuele
mogelijkheden mee mogen spreken. Daar hoort misschien een ander tempo bij, meer
gevarieerde activiteiten en meer speelmomenten. Dit kind zal anders beoordeeld
moeten worden.
Het welbevinden van leerlingen vinden we erg belangrijk. Als wij kunnen voorkomen
dat leerlingen uitvallen in groep 3 en 4, onzeker of faalangstig worden en hun plezier
in leren verliezen, zullen we te allen tijde kiezen voor kleuterverlenging.
Er zijn meerdere factoren die het functioneren van kinderen in groep 3 positief of
negatief kunnen beïnvloeden: Welbevinden, motivatie, zelfstandigheid,
taakgerichtheid, zelfvertrouwen, concentratie, sociale vaardigheden en motoriek.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
38
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Zorgleerlingen
De leerkracht dient een inschatting te maken of een leerling een normale ontwikkeling
doorloopt en aan bepaalde zaken nog niet ‘toe’ is. (rijping) of dat een leerling een
specifieke onderwijs behoefte heeft en er werkelijke stagnatie dreigt. (leer- of
ontwikkelingsstoornis). Dit kind heeft een hulpvraag en zal een bijzondere aanpak
nodig hebben. Deze leerling wordt met behulp van een handelingsplan ondersteund
en mogelijk zullen er andere criteria een rol spelen dan bij de leerlingen die een
normale ontwikkeling doorlopen.
Indicatoren die wij gebruiken om tot onze keuze voor
kleuterverlenging/doorstromen te komen.
* Cito- gegevens (taaltoets en ordenen)
* De leerling wordt individueel bekeken en beoordeeld. Hiermee vergelijken we de
leerling met zichzelf en kunnen we de eigen ontwikkeling volgen. De doelstelling is dat
leerlingen op alle gebieden een score van 10 hebben voordat ze naar groep 3 gaan. Het
criterium dat wij hanteren om door te gaan naar groep 3 is:
- Doorlopen van een normale ontwikkeling. (zie ook: zorgleerlingen)
- Een score van 9 of 10 bij de verschillende onderdelen, waarbij 1 onderdeel enigszins
lager gescoord mag worden. De leerling moet hier dan wel extra ondersteuning voor
krijgen.
Bovenstaande indicatoren gelden voor alle groep 2 kleuters.
Specifieke indicatoren voor najaarskinderen
* leerling-verslag: De prestaties van de individuele leerling wordt in kaart gebracht.
(resultaten van observaties en Cito uitslagen.) Het gaat hierbij om de objectieve
gegevens over deze leerling.
* Ingevuld analyse model protectieve factoren/risicofactoren. Hiermee wordt bekeken
welke kindfactoren, factoren thuissituatie, factoren leefomgeving en factoren school
een rol kunnen spelen. De uitkomsten worden geanalyseerd en toegevoegd aan het
leerling-verslag.
* Gesprek met ouders/verzorgers
Tijdens een gesprek met de ouders wordt hun visie en alle argumenten (voor/tegen)
besproken. Een verslag van dit gesprek wordt toegevoegd aan het leerling-verslag
*Aanvullingen van de leerkracht die nog niet worden genoemd in het leerling-verslag
op basis van ervaringen, observaties (gegevens zorgmap)
Procedure
Groep 1
* Alle najaarskinderen gaan in principe in het volgende schooljaar naar groep 2, mits er
bijzondere omstandigheden zijn die dit niet toelaten (zie ook zorgleerlingen). De
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
39
Onderwijs- en begeleidingsdocument
mogelijkheid bestaat, dat ze niet het volledige programma van groep 2 meedraaien.
Door de heterogene structuur in de kleuterbouw is dit relatief eenvoudig te realiseren.
Groep 2
* November: eerste rapportage
Ouders worden ingelicht dat hun kind een ‘najaarskind’ is. De wetgeving wordt
uitgelegd. Ouders moeten betrokken worden bij de keuze.
* Februari: De leerling moet volledig meedraaien met het programma van groep
2. Blijkt dit om wat voor reden niet mogelijk te zijn, dan is dit een belangrijke indicatie
voor kleuterverlenging
- starten met het maken van het leerling-verslag. Cito gegevens kunnen geanalyseerd
worden
* Maart: tweede rapportage
- vragen naar mening ouders
- uitleg vervolg procedure. Wat heeft de school te bieden in geval van
doorstromen/verlenging.
* April: oudergesprek waarbij alle argumenten nogmaals aanbod komen.
Gespreksverslag is onderdeel van het leerling-verslag.
* Mei: Verzamelen van alle benodigde gegevens voor het concept leerlingverslag. Binnenkort gaan de toekomstige groep 3 leerlingen alvast wennen. Een
voorlopige beslissing moet worden gemaakt.
*Juni: afronden van het leerling-verslag, met ouders komen tot een definitieve
beslissing (eventueel contract) Conclusie/beslissing wordt in het leerling-verslag
vermeld.
Doorstroom vanaf groep 3.
Wij streven ernaar om al onze leerlingen in acht jaar, vanaf groep 1 t/m 8, de
basisschool te laten doorlopen.
Het handelingsgericht werken ( zie zorgplan ) helpt ons bij het organiseren van een
ononderbroken ontwikkeling van de individuele leerling. We kunnen op deze wijze het
meest optimaal aansluiten bij de onderwijsbehoefte van de leerlingen.
1. De leerkracht houdt rekening met de persoonlijkheid van elk kind.
2. De leerkracht stemt de activiteiten af op de ontwikkeling van het kind.
3. De leerkracht biedt het kind de mogelijkheid om in eigen tempo en
begaafdheid een minimumpakket binnen de verschillende leer- en
vormingsgebieden te doorlopen.
4. Daarnaast biedt de leerkracht de kinderen een aanvullend programma aan.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
40
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Doubleren komt bij ons op school weinig voor. Wanneer komt een leerling toch voor
“zittenblijven” in aanmerking?
Uitgangspunten ten aanzien van het zittenblijven:
-Wij laten een kind alleen dán zitten wanneer
 het sociaal-emotioneel niet goed functioneert,
 het een leerachterstand van meer dan een half jaar heeft en
 de verwachting bestaat dat met een extra jaar de achterstand wordt ingelopen
zodat het kind de volgende jaren met weinig problemen kan doorlopen.
Daarbij kijken we naar verschillende factoren, met name cognitieve ontwikkeling
(kennis), werkhouding, sociaal-emotionele ontwikkeling en motorische
ontwikkeling.
We laten een kind alleen doubleren als meerdere factoren een rol spelen.
Een kind doubleert slechts 1 keer in zijn schoolloopbaan .
Als het kind doubleert moet er een actieplan worden gemaakt: Wat willen we bereiken
en hoe gaan we dat doen? We beschrijven doelen voor het komende jaar: bv.
-betere concentratie en werkhouding,
-meer zelfvertrouwen/minder faalangst,
-betere leerprestaties
-betere sociale vaardigheden.
Een kind doubleert niet als blijkt dat de zwakke leerprestaties geheel overeenkomen
met de beperkte capaciteiten en/of mogelijkheden van het kind. Doubleren heeft dan
op de lange termijn geen zin. Voor dit kind wordt een aparte leerlijn bepaald.

Bij twijfel over doubleren kunnen de volgende factoren ook een rol spelen:
o Fysieke kenmerken
o Gezinssituatie
o Schoolorganisatie (combinatieklas, grote/kleine groep, rustige/drukke
groep e.d.)
o Persoonlijkheidskenmerken /Sociaal emotionele ontwikkeling
Tijdspad.
De maand januari.
Tijdens de leerlingbespreking krijgen de leerkrachten de mogelijkheid om kinderen,
waarvan zij vermoeden dat doubleren wenselijk is, in te brengen. Deze leerlingen zijn
al bekend bij de ib-er en vaak hebben deze kinderen al een handelingsplan en extra
begeleiding.
De maanden februari en maart.
Samen met ib-er wordt bekeken (en eventueel nader onderzocht) of doubleren
gerechtvaardigd is.
De ouders worden uitgenodigd voor een gesprek.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
41
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Eind maart/ begin april.
Tijdens de leerlingbespreking wordt een advies uitgebracht over wel/niet doubleren.
De ouders worden hiervan op de hoogte gesteld door de leerkracht.
Mochten de ouders niet achter het schooladvies staan, waarin aangegeven wordt dat
doubleren wenselijk is, dan nemen de ouders hun primaire verantwoordelijkheid en
wordt dit schriftelijk vastgelegd en door ouders en directie ondertekend.
Als ouders willen dat het kind doubleert en de school staat hier niet achter, omdat het
niet conform het beleid is, dan neemt de directie een bindend besluit.
Actie
dossiervorming
twijfel over overgang
uitspreken naar ouders en
plan komende periode
bespreken
groepsbespreking
kindbespreking
beslissing nemen
oudergesprek
overdracht
Tijd
september-juni
Januari- februari
Betrokkenen
leerkracht en ib
Leerkracht, ouders
februari-maart
maart
mei
mei/juni
juni/juli
leerkracht en ib
leerkrachten en ib
leerkrachten, directie en ib
leerkracht
leerkracht
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
42
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Overgang naar voortgezet onderwijs
In groep 8 staan de kinderen, samen met hun ouders, voor de vraag welke vorm van
voortgezet onderwijs goed aansluit bij de persoonlijke mogelijkheden. Om tot een
goede keuze te komen worden er, naast ons eigen leerlingvolgsysteem, in groep 7 de
entreetoets en Eind Cito groep 8 afgenomen. In sommige gevallen wordt de
drempeltoets afgenomen. Dit wordt altijd in overleg met ouders gedaan.
De toetsresultaten, de al aanwezige gegevens in het leerlingvolgsysteem, bieden in de
meeste gevallen een goede basis om tot een eindadvies te komen. In overleg met de
ouders wordt uiteindelijk beslist welke vorm van voortgezet onderwijs waarschijnlijk
het meest passend is.
Vanuit school worden de ouders zoveel mogelijk geïnformeerd over de scholen voor
voortgezet onderwijs:
 Ouders van groep 8 kunnen in begin van het schooljaar een informatieavond
bijwonen. Deze wordt georganiseerd door de leerkracht, Intern begeleider en
directie
 In januari / februari organiseren de meeste scholen voor voortgezet onderwijs open
dagen.
Scholen voor voortgezet onderwijs binnen het Samenwerkingsverband
 KSG De Breul (VMBO-t-HAVO-VWO-gymnasium)
 Christelijk Lyceum Zeist (HAVO-VWO-gymnasium, tweetalig onderwijs)
 Christelijk College Zeist (VMBO -lwoo mogelijk)
 Openbaar Zeister Lyeum (HAVO-VWO-gymnasium)
 Openbaar VMBO/MAVO Zeist
 Schoonoord Doorn (VMBO-lwoo mogelijk, HAVO, VWO)
 Praktijkonderwijs Zeist
 Werkplaats Kindergemeenschap (VMBO-t, HAVO, VWO, gymnasium)
 Montessori Lyceum Herman Jordan (HAVO-VWO)
 Stichtse Vrije School (VMBO HAVO VWO)
 SG Maarsbergen (VMBO-LWOO mogelijk)
 Revius Lyceum Doorn (VMBO-LWOO mogelijk, MAVO+, HAVO,
VWO,Gymnasium, tweetalig onderwijs)
 Revius Lyceum Wijk bij Duurstede (VMBO-LWOO mogelijk,HAVO, VWO,
Gymnasium)
 Het Nieuwe Lyceum (HAVO, VWO en Gymnasium)
 Tobiasstroom (VMBO-LWOO mogelijk)
 Dijnselburgschool voor praktijkonderwijs
 Groenhorstcollege (VMBO-LWOO mogelijk)
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
43
Onderwijs- en begeleidingsdocument
NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS:
PROTOCOL PO-VO
Inleiding:
Na het basisonderwijs volgt het voortgezet onderwijs. Dit is altijd een spannend
moment voor de leerling zijn/haar ouders en ook voor ons. Wij volgen een vast
protocol bij het formuleren van de adviezen voor het voortgezet onderwijs. Deze vaste
werkwijze wordt hier weergegeven.
De wet schrijft een aantal zaken voor die in de procedure opgenomen moeten zijn:
1. De CITO-Eindtoets wordt verplicht voor alle kinderen. Deze toets geeft een
beeld van de leervorderingen van het kind.
2. De school moet een eindadvies opstellen.
3. De gegevens uit het leerlingvolgsysteem moeten worden meegenomen in het
eindadvies.
4. De ouders moeten goede informatie ontvangen.
Doelstelling:
Het bewerkstelligen van een uniforme en weloverwogen werkwijze, waarop de
advisering ten aanzien van het voortgezet onderwijs wordt uitgebracht.
Wat gebeurt vooraf?
Vanaf groep 1 wordt het leerlingvolgsysteem bijgehouden. We gebruiken voor rekenen,
taal, spelling, woordenschat, technisch en begrijpend lezen de toetsen van CITO.
De procedure:
Deze procedure begint voor zowel de kinderen als de ouders in groep 7. We willen al in
groep 7 een eerste indicatie hebben voor het eindniveau van een kind. Dit is belangrijk
omdat we de leerroute van elk kind in groep 7 en 8 willen afstemmen op het te
verwachten eindniveau. En we willen dit verwachte niveau ook halen!
Tijdens de eerste informatieavond van het schooljaar krijgen de ouders van groep 7
en 8 voorlichting over de te volgen procedure met betrekking tot de schoolkeuze
voortgezet onderwijs.
Bij het maken van een keuze voor een school streven wij naar een zo goed mogelijke
begeleiding:
o De leerlingen bezoeken minimaal 3 scholen voor voortgezet onderwijs:
SGM, Revius en Schoonoord Doorn.
o Na aanmelding bij het VO ( half maart)spreekt de leerkracht alle
leerlingen door met de ontvangende school
o
Aandachtspunt:
Leerlingen met een dyslexie verklaring kunnen extra ondersteuning krijgen bij de
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
44
Onderwijs- en begeleidingsdocument
afname van de CITO entree en eindtoets.
Protocol aansluiting PO-VO
Groep 7
Datum:
Activiteit:
Toelichting:
September
Ouderavond met een uitleg over
Ouders krijgen een informatiepakket
de procedure aansluiting POmee.
VO.
mei
Afname Entreetoets
Mei/juni
Verwerking Entreetoets door
Ouders kunnen de resultaten van de
CITO
CITO entree- toets van hun kind inzien
op school en eventueel een kopie mee
krijgen.
Juni/juli
Bespreking resultaten
Aan de hand van de resultaten wordt een
Entreetoets door de leerkracht
plan van aanpak gemaakt voor het
en de intern begeleider.
komende schooljaar.
Groep 8
Datum:
September/
Oktober
Activiteit:
Afname nio?? Rol Eduniek?
Afname cito begintoetsen?
Nov./dec.
Voorlopig schooladvies
Voor twijfelgevallen en LWOO
drempelonderzoek;
aanvraag LWOO- PrO
opstarten
Toelichting:
Eerste adviesgesprek met de ouders: de
voorlopige advisering door de
groepsleerkracht, na overleg met de
intern begeleider en op grond van de
gegevens uit het leerlingvolgsysteem,
sociaal- emotioneel (werkhouding),
gedrag, de schoolloopbaan en de
toetsresultaten vanuit de CITO entreetoets meegedeeld.
Voorlichtingsavond:
schoolkeuze VO (overleg met
VOO over tijdspad gewenst)
Leerkracht start met invullen
OKR in Onderwijs Transparant
Januari
Feb/maart
Afname CITO-Eindtoets ??
Feb/maart
Verwerking Eindtoets door
CITO
Voor 15
Maart
Definitief schooladvies
De school verzorgt een ouderavond
waarin voorlichting gegeven wordt over
het VO, de schooltypes, niveaus, enz.
Er is landelijk een proef gedaan met
een afname in april. Afnamedatum dus
onder voorbehoud.
Begin maart ontvangt de school de
gegevens (toetsresultaten met daarbij
welk schooltype het best bij het kind
past)
Tweede adviesgesprek waarin het
definitieve advies wordt medegedeeld.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
45
Onderwijs- en begeleidingsdocument
15 Maart
OKR indienen bij VO
15 april
Eventuele 2e aanmeldingsronde
15 mei
Eventuele 3e aanmeldingsronde
Aug/sept
Overdrachtsgesprek met VO
Tijd
juni
oktober
Wat
Afspraak maken met
Eduniek i.v.m. NIO afname
Afname NIO
november
Advies formuleren
November/december Ouder en kind gesprekken
over advies
november
Afname Drempelonderzoek
November
Start oefenen Proef cito
december
Bespreking
Drempelonderzoek met
ouders en kind.
december
Bestellen van de eind CITO
december
Invullen ZORBA en IOR van
LWOO en PO kinderen
februari
CITO eindtoets
februari
februari
Uitslag mee naar huis
Groepsoverzicht maken van
de CITO en aan
leerkrachten, directie en
interne begeleider geven
Invullen IOR en IOR +
maart
De ouders vullen de
aanmeldingsformulieren voor het
voortgezet onderwijs in en leveren dit
samen met een uittreksel uit het
bevolkingsregister in bij de leerkracht.
De school stuurt de
aanmeldingsformulieren en het
uittreksel uit het bevolkingsregister,
met een door de school ingevuld
onderwijskundig rapport en de CITOeindtoets uitslagen naar de school waar
het kind is aangemeld.
Op verzoek van de basisschool
mondeling overleg met mentor
Wie doet wat
Interne begeleider
Interne begeleider stemt af met
leerkracht
BB leerkracht, directie en
interne begeleider
Leerkrachten
Interne begeleider
Leerkrachten
Leerkrachten
Intern begeleider
Leerkrachten
Interne begeleider stemt af met
leerkracht
Leerkrachten
Administratie
Leerkrachten
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
46
Onderwijs- en begeleidingsdocument
maart
april
april
Warme overdracht PO-VO
Controleren van IOR en
IOR +
Controle plaatsing eerste en
tweede keuze in IOR+
Warme overdracht BO-VO.
Gesprek organiseren tussen
ouders, leerkracht, kind na
uitloting tweede keuze.
Coördineren van plaatsing
op school van derde keuze.
Interne begeleider
Interne begeleider
Leerkrachten
Interne begeleider
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
47
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Begaafdheidsprotocol
Elk kind heeft een andere behoefte om te leren en te spelen. Veel kinderen leren op
een regelmatige, gemiddelde manier. Sommige kinderen hebben een langere tijd nodig
om iets te kunnen leren en andere kinderen hebben maar weinig impulsen nodig om
hele grote leerstappen te kunnen maken.
Hoe komen wij achter de verschillen tussen de kinderen?
Als een kind de kleutergroep binnenkomt, gebruiken de leerkrachten vooral ogen en
oren en hun ervaring om het kind goed te leren kennen. Ook worden de observaties
gestructureerd vastgelegd.
Daarnaast maken we vanaf eind groep 1 gebruik van het leerlingvolgsysteem van CITO
om de ontwikkeling van een kind te volgen.
Is dat nou allemaal wel nodig? Slimme kinderen komen er toch vanzelf wel?
Kinderen hebben hun omgeving nodig om te ontwikkelen, ze spiegelen zichzelf aan de
omgeving. Vooral slimme meisjes doen liever gewoon en zullen zich aanpassen aan het
gemiddelde niveau in de groep, dus onder haar eigen niveau.
Slechts 2% van de kinderen is echt (hoog)begaafd, dat betekent dat het voor deze
kinderen moeilijk is om kinderen te ontmoeten die op dezelfde snelle manier denken.
Op de middelbare school is dat al een stuk gemakkelijker, daar zitten de kinderen
meer op niveau omdat je bijvoorbeeld op de HAVO of gymnasium terecht komt.
Omdat de normale lesstof vrij gemakkelijk is voor deze kinderen, ontwikkelen ze vaak
geen doorzettingsvermogen. Je ziet vaak hele slimme kinderen op het gymnasium
afzakken, omdat ze niet hebben leren leren.
En als wij zien dat een kind zich wellicht wat sneller dan gemiddeld
ontwikkelt?
Dan maken wij gebruik van het digitaal Handelingsprotocol hoogbegaafdheid. Dit is
een signaleringsprogramma dat ons helpt om advies op maat te maken voor snellere
kinderen.
Als de ouder of een leerkracht het idee heeft dat een kind meer gecompliceerd werk
aankan, gaan zowel ouder als leerkracht een signaleringslijst invullen. Dit is een lijst
met een 20-tal vragen. Beide lijsten worden ingevoerd in de computer. Ook worden de
resultaten van het kind door de interne begeleider in de computer gezet. De lijsten en
de resultaten van het kind worden met elkaar vergeleken en daar komt een eerste
advies uit. De uitkomst wordt met de ouders, de leerkracht en de interne begeleider
besproken.
In dit eerste advies kan staan:
- dat een kind wellicht een ontwikkelingsvoorsprong heeft, maar dat er geen
diagnostisch onderzoek hoeft plaats te vinden;
- of dat er wel een diagnostisch onderzoek moet worden gedaan om dit beter te
bekijken.
Wij leggen ons niet zomaar neer bij het advies van het computerprogramma.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
48
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Wij laten ook onze eigen professionaliteit spreken. In het geval dat wij het niet eens
zijn met het advies van het computerprogramma zullen wij dat altijd met de ouders
bespreken, en samen met leerkracht, ouders en interne begeleider bepalen welke stap
wij nu gaan ondernemen.
Nader diagnostisch onderzoek.
Zowel ouders als leerkracht vullen dan een langere vragenlijst in van 90 vragen. Vanaf
groep 5 mag het kind zelf ook een vragenlijst invullen. Tevens wordt het kind
doorgetoetst met CITO zodat wij precies weten hoe groot de leervoorsprong is. Deze
gegevens worden ingevoerd in de computer, en alle uitkomsten worden met elkaar
vergeleken.
Als er met het vergelijken grote verschillen blijken te zijn, wordt vaak het advies
gegeven om een psychologisch onderzoek aan te vragen bij CED-groep, onze
schoolbegeleidingsdienst. Dit onderzoek is voor ouders gratis.
Ook bij deze aanvraag moeten ouders en leerkracht weer een formulier invullen.
Het onderzoek vindt over het algemeen binnen een aantal weken, op school plaats.
Aanpassing van de leerstof
Als de diagnosticeringslijsten wel een duidelijkheid verschaffen geeft het programma
een advies voor:
 het volgen van de eerste leerlijn of
 het volgen van de tweede leerlijn.
Het volgen van de eerste leerlijn betekent dat een kind een lichte aanpassing op de stof
nodig heeft. In de praktijk zal hij iets minder herhalingsstof krijgen en in de tijd die
daarbij vrij komt krijgt het kind uitdagender werk.
In het geval dat een kind een tweede leerlijn advies krijgt, kan hij grotere stappen in de
normale lesstof overslaan en zal veel intensiever en uitdagender werk krijgen. Deze
manier van werken wordt compacten en verrijken genoemd.
Een paar voorbeelden van verrijkingsmateriaal dat wij gebruiken:
 Vooruit
 Somplex
 Bolleboos map
 ………………………….
Doorlopende leerlijnen
Wij maken gebruik van een leerlijn die door de hele school bekend is zodat het kind
een doorgaande lijn kan volgen, ook in de volgende groep.
De leerlijn leggen wij vast in het groepsplan en handelingsplan, zodat de volgende
leerkracht weet welke afspraken er voor dit kind gemaakt zijn.
Een groep overslaan?
Het komt voor dat een kind een groep overslaat, dat gebeurt echter niet zomaar!
Wij hanteren het advies van het Hoogbegaafdheidprotocol, naast ons gezond verstand.
Op het moment dat blijkt dat een kind een groep moet overslaan, nemen wij die
beslissing alleen met behulp van één van de psychologen/pedagogen van Giralis.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
49
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Actie
Observeren
Analyses maken
CITO
Kind bespreken
met interne
begeleider
Signalen van
ouders opvangen
Inzetten
hoogbegaafdheid
s-protocol
Invullen vragenlijsten protocol
Verwerken van
vragenlijsten in
programma
Gesprek
organiseren en
voeren met
ouders
Beslissing nemen
Doorlopende
leerlijn opstellen
Doorlopende
leerlijn uitvoeren
Verantwoordelij
k-heid
leerkracht
X
X
Verantwoordelijkhe
id intern begeleider
X
X
Verantwoordelijkhe
id directie
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
50
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Dyslexie protocol
Als leren lezen en spellen niet vanzelf gaat…..
Tegenwoordig is leren lezen van essentieel belang voor ieder mens om goed zelfstandig
in de maatschappij te kunnen functioneren.
De meeste mensen leren lezen, de één net iets makkelijker dan de ander.
En als dat nu niet lukt, wat dan?
Wij houden ons vast aan een 6 stappenplan, waardoor kinderen met lees- en
spellingsproblemen en dyslexie tijdig worden opgespoord en begeleid.
Stap 1: kwaliteit instructiegedrag en klassenmanagement.
Wanneer een kind in groep 1 start wordt het ondergedompeld in een taal- en letterbad.
De leerkracht in de onderbouw maakt gebruik van taaluitlokkende en taalversterkende
thema’s. Daarbij wordt gebruikt gemaakt van de methode Schatkist. De groep is een
veilige uitdagende omgeving waar kinderen gemakkelijk met taal en letters in
aanraking komen, enkele voorbeelden daarvan zijn hak en plak spelletjes in de kring,
lezen en voorlezen, rijmen, de leeshoek en de letterhoek. De leerkracht probeert vooral
het plezier in taal en letters te stimuleren.
Wanneer de kinderen naar groep 3 gaan, zijn ze gewend om te spelen en werken met
letters, klanken en boeken.
Om eventuele uitvallers zo vroeg mogelijk op te sporen maken we gebruik van de
observatieformulieren van Schatkist en de CITO toetsen taal en rekenen voor kleuters.
Wanneer een kind opvalt wat betreft de taalontwikkeling wordt de signaleringslijst
voor kleuters gebruikt zoals geadviseerd door het Masterplan Dyslexie. Indien nodig
wordt gestart met de voorschotsbenadering voor kleuters.
Dit is een programma voor de oudste kleuters met onvoldoende fonemisch bewustzijn
en/of letterkennis.
Stap 2: de juiste uitvoering van geschikte methodes voor aanvankelijk en
voortgezet technisch lezen.
In groep 3 starten alle kinderen met de leesmethode de Veilig Leren Lezen.
Er wordt gebruik gemaakt van verschillende materialen die bij de methode horen.
Met behulp van de toetsen van het dyslexie protocol en het bewaken van ons
leerlingvolgsysteem speuren wij naar de eventuele lees- en spellinguitvallers.
Vanaf groep 4 t/m groep 8 gebruiken we de methode Estafette.
Stap 3: gebruik van het leerlingvolgsysteem rond technisch lezen en spellen.
In groep 4 willen wij graag dat het instapniveau AVI E3 is.
De kinderen zijn dan in staat de lesstof van taal, begrijpend lezen en spelling te
kunnen lezen en verwerken. Kinderen die AVI E3 nog niet behaald hebben in groep 4
krijgen vaak aangepast werk. Zij krijgen voornamelijk extra tijd en instructie om te
oefenen met lezen. Het kan dus voorkomen dat een kind wat later start met de
zelfstandige verwerking van taal, begrijpend lezen en/of spelling omdat het leesniveau
nog te laag is.
We kijken in dit verband naar de scores op CITO spelling en CITO lezen (DMT en AVI
toets). Voor deze leerlingen zijn 2 extra meetmomenten ingelast (in oktober en maart)
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
51
Onderwijs- en begeleidingsdocument
De kinderen worden intensief begeleid door de leerkracht na overleg met de interne
begeleider. In de groep wordt door deze kinderen elke dag extra gelezen.
Ook wordt er buiten de groep en / of thuis hulp ingezet in de vorm van RALFI lezen.
Het is van belang dat een kind leeskilometers maakt!
We doen ons uiterste best om het leren lezen vooral leuk te houden!
Stap 4: vaststellen van dyslexie.
Wanneer een kind 3 maal achtereenvolgens een E score haalt op de CITO toetsen
spelling en/of lezen kunnen wij een dyslexie onderzoek aanvragen bij de
schoolbegeleidingsdienst CED-groep. Dit gebeurt meestal in groep 5.
Ouders en leerkracht vullen dan een uitgebreide vragenlijst in over het kind en zijn
lees- en spellingsontwikkeling. De leerkracht moet ook geëvalueerde
handelingsplannen aanleveren om aan te kunnen tonen wat voor extra zorg er
geboden is. Dit om didactische resistentie en hardnekkigheid van het probleem aan te
tonen.
Als het vermoeden van ernstige enkelvoudige dyslexie door het onderzoek wordt
bevestigd, komt het kind in aanmerking voor gespecialiseerde dyslexie behandeling.
CED groep begeleidt bij ons op school een aantal kinderen met dylsexie.
Op school gaan we gewoon door met extra oefenen en is er regelmatig overleg met
ouders, leerkracht, interne begeleider en evt. de dyslexie specialist.
Al de extra zorg staat vastgelegd in het groepsplan, dat regelmatig geëvalueerd wordt
door de leerkracht d.m.v. toetsen. Vaak worden de ouders ook gevraagd of zij een deel
van de leerstof thuis met hun kind extra willen oefenen.
Stap 5: aanpassingen voor kinderen met dyslexie.
Als bij een kind dyslexie is vastgesteld heeft de school de volgende compenserende en
remediërende maatregelen ter beschikking:
 Voorlezen van bepaalde toetsen (door een leerkracht of door het programma
Kurzweil).
 Het vergroten van de tekst.
 Het verminderen van de hoeveelheid lesstof.
 Het gebruik van het programma BLOON.nl voor het oefenen van het wekelijks
dictee.
 Het gebruik van ondersteunend materiaal zoals bijv. een tafelkaart of een
spellingspiekboekje.
 Het voorbespreken van de tekst (pre-teaching) bijvoorbeeld bij begrijpend lezen.
 Het geven van langere tijd bij toetsen.
 Het bijhouden van kennis van dyslexie, deze kennis verandert steeds.
 Het blijven motiveren van de kinderen, het is vaak een enorme klus die de kinderen
moeten klaren!
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
52
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Stap 6: coaching van dyslectische kinderen.
De meeste dyslectische kinderen blijven ook als zij behandeling hebben gekregen,
zwakke lezers en spellers. Daar zullen zij hun hele leven last van blijven houden.
Wij proberen dyslectische kinderen te leren om gaan met hun beperking en ze
handvaten te geven hoe ze wel hun doelen kunnen bereiken.
We leren ze werken met het programma Kurzweil en het overhoor programma wrts.
Ook leren we ze het juiste gebruik van de spellingscontrole en het woordenboek.
Kinderen met dyslexie hebben niet alleen een probleem met leren lezen en spellen,
vaak automatiseren zij langzamer dan andere kinderen. Bij het leren van vreemde talen
ontstaan vaak problemen. We leren kinderen de leerstof te verdelen in kleine stukjes
die vaak herhaald moet worden. Ook het gebruik van allerlei ezelsbruggetjes kan het
kind helpen beter de lesstof te onthouden.
We hopen het kind vooral veel zelfvertrouwen mee te geven.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
53
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Protocol ontwikkelingsperspectief
1. Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP) en wat is het doel ervan ?
Definitie van de Inspectie: “ De inschatting van de ontwikkelingsmogelijkheden van een
leerling voor een bepaalde, langere periode”.
In een ontwikkelingsperspectief wordt aangegeven welk eindniveau wordt verwacht in
groep 8, wat de streefdoelen zijn per vakgebied, en welke tussendoelen daartoe moeten
worden behaald. Het is een middel om ons onderwijs goed af te kunnen stemmen in
een doorgaande leerlijn, zodat ook kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zich
ontwikkelen naar hun mogelijkheden (zoals past in onze ambitie : kansrijk onderwijs
voor iedereen). Ouders krijgen beter inzicht in eind- en tussendoelen van hun kind.
2. Kinderen die in aanmerking komen
 Kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte die voortkomt uit een
stoornis(taal, visueel, auditief, verstandelijk beperkt of gedragsstoornis) en die
daardoor een leerachterstand hebben.
 Kinderen die voor één of meerdere vakken, maximaal het eindniveau van groep
7 zullen halen en voor dat vak niet de leerstof van groep 8 aangeboden zullen
krijgen.
 Kinderen met een verwachtte uitstroom praktijkonderwijs of LWOO.
3. Tijdstip waarop het ontwikkelingsperspectief opgesteld moet gaan worden.
Vanaf eind groep 4 ( dus na minimaal drie CITO-meetmomenten) wordt gesignaleerd
voor welke kinderen het opstellen van een OPP zou kunnen gaan gelden, door
leerlingbespreking en analyse van CITO-resultaten. Er volgt een dossieronderzoek
door de interne begeleider.
Inhoud dossieronderzoek :
 LVS van het kind tot E4
 Inzet tot E4 in de groep. Geëvalueerde groepshandelingsplannen.
 Groeps- en/ of leerlingbesprekingen tot E4
 Indien van toepassing uitslagen van onderzoek.
 Notities van oudergesprekken
 Observaties.
Indien het dossieronderzoek aangeeft dat blijkt dat ondanks extra inzet, het effect van
het handelen onvoldoende is, wordt vanaf begin groep 5 een
ontwikkelingsperspectief opgesteld. Daaruit voort komen deel-handelingsplannen,
waarin de aanpak per periode wordt aangegeven (opgenomen in groepsplannen).
Het heeft de voorkeur om in groep 6 pas aanpassingen te maken in het leerstofaanbod,
omdat de leerstof in groep 5 hoort bij de basisvorming (minimumdoelen).
Ouders zijn al op de hoogte gebracht, door de leerkrachten, van belemmeringen bij het
leren. Zij worden uitgenodigd voor een gesprek m.b.t. de beslissing om een
ontwikkelingsperspectief op te stellen. In dit gesprek worden ook de consequenties
voor de verwachte uitstroom vermeld.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
54
Onderwijs- en begeleidingsdocument
4. Opstellen van een ontwikkelingsperspectief
Het ontwikkelingsperspectief wordt opgesteld door de interne begeleider. Het OPP is
opgebouwd volgens onderstaande indeling.
Voorgeschiedenis/ Beginsituatie
 Beschrijving van de leervorderingen op de betreffende vakgebieden(uitdrukken in
vaardigheidscore, niveau, DLE* en leerrendement).
 Beschrijving van werkhouding en relevante sociaal-emotionele gegevens d.m.v. het
vermelden van de positieve en belemmerende factoren(kind, omgeving, thuis en
taak).
 Relevante onderzoeksgegevens.
 Consultatie met externen(logopedie, ZAT)
 Reeds geboden hulp(effect van handelingsplannen tot nu toe).
 Overige dossierinformatie(sinds wanneer zijn de problemen gesignaleerd)
*DLE betekent : Didactisch Leeftijds Equivalent.
Een Didactische leeftijd (DL) is het aantal maanden dat een leerling onderwijs heeft
gehad in rekenen, spelling en taal. Een schooljaar heeft 10 maanden, er wordt
begonnen met tellen in groep 3 volgens onderstaand schema.
Groep DL
sept
jan
juni
3
1
5
10
4
11
15
20
5
21
25
30
6
31
35
40
7
41
45
50
8
51
55
60
Het DLE geeft het aantal maanden aan waarin gemiddeld de genoemde score wordt
behaald.
DLE geeft niet exact het aantal maanden leerachterstand of –voorsprong aan ! Het gaat
hier immers om landelijke gemiddelden. De ene leerling zal sneller een bepaald niveau
halen dan de andere. Het geeft wel aan dat er een achterstand of voorsprong is m.b.t.
het landelijk gemiddelde.
NB.: In geval van een verlenging worden de 10 extra maanden NIET meegeteld in de
DL voor het berekenen van een eindniveau. Een kind dat verlengt moet immers de
kans krijgen om zo achterstand in te lopen.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
55
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Einddoelen
Vermeld wordt het verwachtte eindresultaat aan het eind van de schoolloopbaan
(DLE/uitstroomniveau). Voor het bepalen van dit eindperspectief wordt gebruik
gemaakt van de leerresultaten tot dusver, met verwacht eind DLE. Dit heet het
theoretische perspectief. Daarnaast worden de positieve en belemmerende factoren
meegenomen. Dit leidt tot een realistisch perspectief.
De doelen in groep 8 worden gebaseerd op het Referentiekader Taal en Rekenen (PORaad), en Kerndoelen Primair Onderwijs(SLO) Zie ook :
www.rijksoverheid.nl/kerndoelen en www.slo.nl.
Het opstellen van einddoelen is niet definitief, het is een manier om verantwoording af
te leggen en over langere termijn onderwijsaanbod te plannen, en er kan tussentijds
worden bijgesteld indien nodig.
De leerkracht heeft ook van elk kind waarvoor een OPP is opgesteld, hoge
verwachtingen. Het aanbod voor deze kinderen wordt bepaald door het aansluiten en
afstemmen van het onderwijs op onderwijs- en begeleidingsbehoeften, in een
handelingsgerichte cyclus, zoals dat geldt voor alle kinderen.
Tussendoelen voor het betreffende schooljaar
Op basis van het ontwikkelingsperspectief worden voor de betreffende vakgebieden
tussendoelen per half schooljaar opgesteld. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de
uitwerkingen van de referentieniveaus en voor rekenen eventueel ook van het Domein
Speciale Doelen (beide via SLO). De gegevens, doelen en aanpak uit het opgestelde
ontwikkelingsperspectief worden in de groepsplannen verwerkt.
Bij het opstellen van doelen per schooljaar wordt ook de pedagogische aanpak
vermeld. Het gaat dan om de aanpak m.b.t. welbevinden, sociaal-emotionele
ontwikkeling, werkhouding en taakaanpak, motivatie, leerkrachtgedrag en
omgevingskenmerken.
5. Uitvoering en evaluatie
Evaluatie vindt twee maal per jaar plaats.
1. Na afname CITO in januari.
Tussendoelen worden geëvalueerd en uitgebreid of bijgesteld voor het volgende
half jaar, handelingsplannen worden aangepast.
2. Na afname CITO in juni.
Het ontwikkelingsperspectief wordt geëvalueerd en eventueel bijgesteld, nieuwe
tussendoelen worden opgesteld voor het volgende schooljaar.
De evaluaties vinden samen met ouders plaats.
Het opgestelde ontwikkelingsperspectief wordt ondertekend door ouders en, namens
het bevoegd gezag, de directeur van de school.
6. Rol van de leerkracht en de IB
Onze onderwijsstructuur kent vijf niveaus.
Het opstellen van een onderwijsperspectief gaat spelen vanaf onderwijsniveau 3.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
56
Onderwijs- en begeleidingsdocument
In de voorgaande niveaus vindt het signaleren plaats, en het bespreken van die
signalen met de interne begeleider. Daarna wordt voor een plan van aanpak gekozen
en de effecten hiervan worden geëvalueerd.
Indien blijkt dat er onvoldoende effect is ondanks extra inzet, en dat het waarschijnlijk
is dat het kind het niveau van groep 8 niet zal halen voor één of meer vakgebieden,
wordt er na overleg tussen leerkracht, IB en CED-groep overgegaan tot het opstellen
van een ontwikkelingsperspectief.
Hieronder is schematisch weergegeven welke rol leerkracht en IB hebben in de diverse
onderwijsniveaus als het gaat om signaleren en bespreken, en het opstellen en
uitvoeren van een OPP.
Niveau 1
Actie leerkracht
Groepsbespreking met IB (alle kinderen).
Signaleren a.d.v. toetsresultaten en
observaties.
Aanpak kiezen bij signalen en verwerken
in een groepshandelingsplan, melden aan
ouders
Niveau 2
Actie leerkracht
Onvoldoende effect van de geboden inzet
:
bespreken met IB, informeren van ouders
Niveau 3
Actie leerkracht
Onvoldoende effect : melden bij IB.
Gesprek voeren met ouders.
Nieuw tussentijds plan van aanpak
opstellen.
Niveau 4
Actie leerkracht
Gesprekken voeren met ouders, overleg
met IB.
Niveau 5
Actie leerkracht
Gesprekken/ evaluatie met ouders
Tussendoelen (didactisch en
pedagogisch) in groepshandelingsplannen
opnemen
Handelingsplannen uitvoeren en
Actie IB
Groepsbespreking met leerkracht (alle
kinderen)
Actie IB
Collegiale consultatie.
Meedenken met opstellen plan van
aanpak
Actie IB
Voeren leerlingbespreking, geven van
handelingsadviezen.
Dossieronderzoek.
Eventueel aanvullend onderzoek door IB.
Actie IB
Aanvragen extern onderzoek.
Aanwezig bij resultaatgesprek met
ouders.
Overleg met CED-groep en leerkracht
over eventueel OPP
Actie IB
Opstellen van een ontwikkelingsperspectief.
Advies vragen / OPP na laten kijken door
orthopedagoog (contactpersoon van
CED-groep).
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
57
Onderwijs- en begeleidingsdocument
evalueren, inleveren bij IB.
Onderwijsbehoeften in groepsoverzicht
opnemen
Extra aandacht bij overdracht volgende
groep.
Aanwezig bij gesprekken/evaluaties met
ouders.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
58
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Formulier aanmelding kindbespreking of zorgteam
Door de leerkracht in te vullen, voorafgaand aan de kindbespreking of het zorgteam.
Dit zijn persoonlijke werkaantekeningen van de leerkracht ter voorbereiding van de
bespreking. Dat wat relevant is, wordt in het groepsplan/begeleidingsplan opgenomen.
Daarom kan dit formulier na de bespreking vernietigd worden.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
59
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Voorbereiding: aanleiding, verwachtingen, doelen en vragen
1. Wat is de aanleiding voor deze bespreking? Waarom meld ik juist nu dit kind
aan?
2. Wat gaat goed en wat moeilijk? Hoe zou dat kunnen komen? Welke oplossingen
heb ik?
3. Welke vragen heb ik? Wat wil ik precies weten en waarom? Als ik weet dat/of …
dan kan ik … Om wat voor soort vraag gaat het?
4. Wat wil ik graag bereiken met deze bespreking? Wat wil ik straks weten/kunnen
wat ik nu nog niet weet/kan? Wat zijn mijn doelen? Waaraan zal ik merken dat
ze bereikt zijn?
5. Welke verwachtingen en wensen heb ik van deze bespreking? Wat verwacht ik
van de IB (of andere deskundigen uit het zorgteam)? Wat past (werkt) goed bij
mij en wat minder?
6. Mening van het kind
6a. Wat ziet het kind zelf als probleem en wat gaat juist goed volgens hem/haar?
6b. Hoe denkt het kind dat het komt?
6c. Heeft het kind eigen oplossingen of tips voor de leerkracht?
6d. Hoe staat het kind tegenover deze bespreking? Hoe heb ik het met hem/haar
besproken en wat was zijn/haar reactie?
6e. Heeft hij/zij nog aanvullende verwachtingen, doelen of vragen? Zo ja, welke?
7. Mening van de ouders
7a. Wat zien de ouders als probleem en wat gaat juist goed volgens hen?
7b. Hoe denken zij dat dit komt?
7c. Hebben zij eigen oplossingen of tips voor de leerkracht?
7d. Hoe staan de ouders tegenover deze bespreking? Hoe heb ik het met hen
besproken en wat waren hun reacties?
7e. Hebben zij nog aanvullende verwachtingen, doelen of vragen? Zo ja, welke?
Formulier Bijlage Oudergesprek
Voorbereiding van ouders: aanleiding, doel, opbouw en duur van het gesprek, en wie
erbij betrokken zijn
Eigen voorbereiding: wat wil ik, gezien het doel van dit gesprek, aan deze ouders
vragen en vertellen en waarom? Hoe zouden ouders kunnen reageren en hoe reageer
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
60
Onderwijs- en begeleidingsdocument
ik dan?
Toetsresultaten uitdraaien.
1. Informatie van de ouders
- Hebben ouders nog aanvullende doelen voor dit gesprek?
- Wat gaat goed met hun kind, wat vindt het leuk?
- Hoe beleeft hun kind de school?
- Hebben ouders zorgen of ervaren ze problemen met betrekking tot hun kind of
de school?
- Hebben ze tips voor de leerkracht? (denk aan de hulpzinnen
onderwijsbehoeften)
- Zijn er nog vragen?
2.Informatie van de school: wat gaat goed en wat gaat moeilijk op het gebied
van:
- Leren/leerontwikkeling (bespreek toetsresultaten en maak ze zichtbaar. Laat
grafieken zien, hierdoor breng je ook de groei in kaart):
- Speel/werkhouding:
- Sociaal-emotioneel functioneren:
- Heeft de school tips voor de ouders wat onderwijsondersteunend gedrag
betreft?
En bij problemen (tav leren, werkhouding en/of gedrag):
- Verklaringen van school en ouders?
- Oplossingen van school en ouders?
3. Afspraken
- Wie doet wat, wanneer en waarom?
- Wanneer evalueren we of dit gelukt is en wat zijn onze succescriteria?
- Wanneer is het volgende gesprek en wat is het doel daarvan?
4. Afronding (evaluatie van het gesprek)
- Is het doel van dit gesprek bereikt?
- Hoe is het gesprek verlopen? Zijn de ouders tevreden? Waarom (niet)?
- Ben ik (de school) tevreden? Waarom (niet)? Wat betekent dit voor een
volgend gesprek met deze ouders?
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
61
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Protocol Meldcode
Hieronder is een gedeelte van het protocol opgenomen.
Het bevoegd gezag van Openbare Jenaplanschool ‘t Baken,
Overwegende:
 Dat OBS ‘t Baken verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van
dienstverlening aan zijn leerlingen en dat deze verantwoordelijkheid zeker ook
aan de orde is in geval van dienstverlening aan leerlingen die (vermoedelijk) te
maken hebben met huiselijk geweld of kindermishandeling;
 dat van de medewerkers die werkzaam zijn bij OBS ‘t Baken op basis van deze
verantwoordelijkheid wordt verwacht dat zij in alle contacten met leerlingen en
ouders/verzorgers attent zijn op signalen die kunnen duiden op huiselijk
geweld of kindermishandeling en dat zij effectief reageren op deze signalen;
 dat OBS ‘t Baken een meldcode wenst vast te stellen zodat de medewerkers die
binnen OBS ‘t Baken werkzaam zijn, weten welke stappen van hen worden
verwacht bij signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling;
 dat OBS ‘t Baken in deze code ook vastlegt op welke wijze zij de medewerkers
bij deze stappen ondersteunt;
 dat onder huiselijk geweld wordt verstaan: (dreigen met) geweld, op enigerlei
locatie, door iemand uit de huiselijke kring, waarbij onder geweld wordt
verstaan: de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke
integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen ouderenmishandeling,
eergerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking (meisjesbesnijdenis).
Tot de huiselijke kring van het slachtoffer behoren: (ex)partners, gezinsleden,
familieleden en huisgenoten;
 dat onder kindermishandeling wordt verstaan: iedere vorm van een voor een
minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of
seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de
minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of
passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend, of dreigt te
worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch
letsel, daaronder ook begrepen eergerelateerd geweld en vrouwelijke genitale
verminking;
 dat onder medewerker in deze code wordt verstaan: de medewerker die voor
OBS ‘t Baken werkzaam is en die in dit verband aan leerlingen van de
basisschool zorg, begeleiding, of een andere wijze van ondersteuning biedt;
 dat onder leerling in deze code wordt verstaan: de leerling aan wie de
medewerker zijn professionele diensten verleent.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
62
Onderwijs- en begeleidingsdocument
In aanmerking nemende:
 de Wet maatschappelijke ondersteuning;
 de Wet op de jeugdzorg;
 de Wet bescherming persoonsgegevens;
 de Wet op het primair onderwijs;
 het privacyreglement van OBS ‘t Baken
Stelt de volgende Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling vast.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
63
Onderwijs- en begeleidingsdocument
1
Route bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling
Stap 1
In kaart brengen van signalen
Stap 2
Collegiale consultatie en
vragen AMK
Stap 3
Gesprek met de ouder
Stap 4
Wegen aard en ernst
Stap 5a
Hulp organiseren
en effecten volgen
Stap 5b
Melden en
bespreken
Stap 1: In kaart brengen van signalen
 Observeer
 Onderzoek naar onderbouwing
 Gesprek met ouders: delen van de zorg
Stap 2: Collegiale consultatie en raadplegen
Advies- en Meldpunt Kindermishandeling
 Consulteer interneen externe collega’s
tijdens:

groepsbespreking

zorgteam

zorgadviesteam (ZAT)

Centrum voor Jeugd en Gezin
 Bilateraal overleg met jeugdarts, sociaal
verpleegkundige intern begeleider of andere
betrokkenen, bijv. leerplichtambtenaar
 Consulteer ook het Advies- en Meldpunt
Kindermishandeling
 Uitkomsten consultaties bespreken met
ouders
 Overweeg registratie in de Verwijsindex
Risicojongeren
Stap 3: Gesprek met de ouder
 Gesprek met de ouder: delen van de zorg
Stap 4: Weeg de aard en de ernst van het
huiselijk geweld of de kindermishandeling
 Weeg risico, aard en ernst van de
kindermishandeling of huiselijk geweld..
Vraag het AMK hierover een oordeel te
geven.
Stap 5a: Hulp organiseren en effecten volgen
 Bespreek uw zorgen met de ouder
 Organiseer hulp door ouder en leerling door
te verwijzen naar Bureau Jeugdzorg
 Monitor of ouder en leerling hulp krijgen
 Volg de leerling
Stap 5b: Melden en bespreken met de ouder
 Bespreek met de ouder uw voorgenomen
melding
 Meld bij het Advies- en Meldpunt
Kindermishandeling
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
64
Onderwijs- en begeleidingsdocument
2
Protocol onderwijs aan langdurig zieke kinderen
Hieronder is een gedeelte van het protocol opgenomen.
1. Verantwoordelijkheid school (overheidsbepaling)
De ‘Wet ondersteuning onderwijs aan zieke kinderen’ stelt iedere (basis)school zelf
verantwoordelijk voor het onderwijs aan zieke kinderen. Voordat deze wet van kracht
ging op 1 augustus 1999 beschikte bijna ieder ziekenhuis in Nederland over een
‘ziekenhuisschool’. Deze ziekenhuisschool nam de lesgevende taken, en daarmee de
verantwoordelijkheid voor het onderwijs aan de kind, over van de leerkracht op de
thuisschool van het kind. Na de invoering van de wet is de ziekenhuisschool
verdwenen. De academische ziekenhuizen in Nederland hebben er de Educatieve
Voorziening voor in de
plaats gekregen. In de andere ziekenhuizen in Nederland wordt in principe geen
onderwijs meer gegeven.
Vanaf dat moment werd de leerkracht dus zelf verantwoordelijk voor de lesgevende
taken aan het zieke kind. Dit is natuurlijk heel moeilijk, want het wordt een extra taak
naast de gewone werkuren. Vandaar dat er de taak van consulent in het leven is
geroepen. Niet iedere consulent heeft dezelfde taak en werkomgeving. Er is een
tweedeling in te maken, consulenten van een EV en consulenten van een OBD. Op een
Educatieve Voorziening werken consulenten ondersteuning onderwijs aan zieke kind,
afgekort COOZL. Deze COOZL nemen contact op met de thuisschool op het moment
dat een kind naar verwachting langer dan tien dagen opgenomen zal zijn in het
academisch ziekenhuis. Samen met de IBer en de leerkracht van het kind stelt de
COOZL een werkplan op. Hierin staan afspraken over de frequentie en de vorm waarin
het onderwijs wordt aangeboden aan de zieke kind. Aangezien de academische
ziekenhuizen vaak ver van de woonplaats van het kind afligt is het voor de leerkracht
bijna onmogelijk om de lesgevende taak t.o.v. dit kind uit te voeren.
De leerkracht zorgt daarom alleen voor aanlevering van de lesstof, de consulent voert
de lesgevende taken uit.
Wanneer een kind langdurig in een regionaal ziekenhuis moet worden opgenomen of
langdurig ziek thuis is, kan de leerkracht of kunnen de ouders een consulent van de
regionale OBD inschakelen. Deze consulent heeft echter andere taken dan een
consulent van de EV. Een consulent van de OBD heeft maar enkele uren per week
beschikbaar voor het geven van onderwijs aan het zieke kind. De voornaamste taak is
om zieke kinderen, hun ouders en de school zo goed mogelijk te begeleiden tijdens het
ziekteverloop van het kind.
In dit geval zal de leerkracht zelf een oplossing moeten zoeken om het zieke kind
voldoende onderwijs te kunnen geven.
Houd er rekening mee dat de periode waarin een kind uit de klas ziek is, zeer intensief
wordt. Richt daarom meteen een steungroep op, waar de leerkracht, de directeur en de
interne begeleider in ieder geval deel van uitmaken.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
65
Onderwijs- en begeleidingsdocument
2. Belangrijkste actie- en aandachtspunten voor de eerste periode.
De leerkracht onderneemt actie naar de ouders en heeft tijdens de
ziekteperiode regelmatig contact met ouders en leerling.
De leerkracht informeert de directie, de Intern begeleider en de
overige leerkrachten.
De leerkracht of IBer neemt in overleg contact op met
de consulenten onderwijsondersteuning zieke leerlingen van de
schoolbegeleidingsdienst of van een educatieve voorziening met de vraag om
begeleiding van leerkracht en leerling.
De groepsleider of IBer kan Eduniek inschakelen om informatie in de winnen.
Eduniek kan zorgen voor multimedia zoals webcams.
De leerkracht bepaalt in samenspraak met de IBer welk
schoolwerk van belang is voor de leerling.
De leerkracht bespreekt na overleg met de leerling en de ouders één en ander
met de groep en stimuleert klasgenoten contact te onderhouden.
De leerkracht informeert de directeur en de IBer met
enige regelmaat over de situatie en voortgang.
De leerkracht bewaakt de voortgang en meldt eventuele beëindiging
ondersteuning door de consulent aan de directeur en de IBer.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
66
Onderwijs- en begeleidingsdocument
eerlingverslag ( groep 1-2)
Naam:
Geboortedatum:
Groep:
Leerkracht:
Datum van verslag:
Reden van verslag: kleuterverlenging
Toetsgegevens cito:
Datum:
Observaties/opmerkingen
Gegevens GOVK/ Schatkist:
Datum:
Beleving van de leerkracht ( zie bijlage observatielijst )
Analysemodel: stimulerende factoren/ belemmerende factoren (zie bijlage)
Stimulerende factoren
Belemmerende factoren
Conclusie.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
67
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Besproken met ouders op:
Handtekening voor akkoord:
Ouders
leerkracht
intern begeleider
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
68
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Leerlingverslag groep 3-7
Naam:
Geboortedatum:
Groep:
Leerkracht:
Datum van verslag:
Reden van verslag: doublure
Toetsgegevens cito(zie bijlage)
Datum:
Observaties/opmerkingen
Onderzoekgegevens.
Datum:
Beleving van de leerkracht ( observaties, zie bijlage bv. licorlijst/ viseon)
stimulerende en belemmerende factoren
stimulerende factoren
Belemmerende factoren.
Beleving van ouders
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
69
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Conclusie.
Besproken met ouders op:
Handtekening voor akkoord:
Ouders
leerkracht
intern begeleider
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
70
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Individueel plan van aanpak
Personalia:
Naam:
geboortedatum:
Groep:
Leerkracht:
Schooljaar:
Intern begeleider:
Onderwijsondersteuner:
Datum:
Probleemomschrijving:
Stimulerende factoren
Belemmerende factoren
Ondersteuningsbehoefte van de leerling:
(welke begeleiding heeft de leerling nodig?)
Plan:Jaardoelen:(Wat wil ik bereiken?)
Aanpak:
(Hoe ga ik de doelen bereiken?)
.
Evaluatie: Datum tussenevaluatie:
Handtekening ouders/verzorgers:
Datum:
Handtekening leerkracht:
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
71
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Handelingsplan
Naam:
Leerkracht:
Groep:
Startdatum:
Einddatum:
besproken met ouders op:
handtekening ouder(s):
1. Wat is het gesignaleerde probleem?
2. Wat gaat al wel goed? Wat zijn de toetsresultaten?
Stimulerende factoren
Belemmerende factoren
3. Welke concrete doelen moeten bereikt worden?
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
72
Onderwijs- en begeleidingsdocument
4. Wat zijn de onderwijsbehoeften van deze leerling?
5. Welke middelen, materialen en leeractiviteiten worden gebruikt? Wat is de rol van
de leerkracht?
6. Hoe en door wie wordt de hulp georganiseerd?
7. Waarmee en wanneer wordt geëvalueerd?
8. Wat is het resultaat van de evaluatie?
Datum evaluatiegesprek:
Handtekening ouder (s ):
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
73
Onderwijs- en begeleidingsdocument
plan van ____________________
Leerkracht:
Groep:
Startdatum:
Einddatum;
Nu kan ik al heel goed……
Ik ga leren……
Hoe ga ik dat leren? Wat ga ik daar zelf aan doen?
De juf helpt mij door…..
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
74
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Mama en/of papa helpen mij door……
Ik kan ook geholpen worden door…….
Ik heb de volgende spullen nodig:
Over ….. weken, op ………………………(datum) gaan we kijken of het gelukt is.
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
75
Onderwijs- en begeleidingsdocument
Openbare basisschool ‘t Baken, www.obstbaken.nl, Kompas 2 , Postbus 125 , 3960 BC ,Wijk bij Duurstede, [email protected]
76

zorgcontiniüm

CBS De Schutkampen

Protocol e-mailgebruik

Vacature Een tijdelijke assistent(e

BB 10 De beeldvorming van gedrag sept. 2014

De Europese School Brussel IV zoekt dringend: Een

Procesbeschrijving selectie LB functie (2014)

Voorstel AB-trajecten PPO Rotterdam

Taal: doen!

Meddostraat 6 - 5045 EH Tilburg - tel. 013-5720527 - e