Diarree bij het paard - Dierenartsenpraktijk Krommerijnstreek

dierenartsen dierenartsen dierenartsen die
met passie met passie
met passie
me
NIEUWSBRIEF PAARD
i n fo @ dapkrommerijnstreek . n l
FEB 2014
www . dapkrommerijnstreek . n l
dierenartsen met passie
Diarree bij het paard
Diarree bij paarden is een probleem waar we in de praktijk helaas vaak mee geconfronteerd
worden en wat een frusterend probleem kan zijn voor eigenaar en paard. In deze nieuwsbrief zullen we daarom verder ingaan op de veel voorkomende oorzaken van dit probleem.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen acute en chronische diarree. Omdat het volume
van de blinde en dikke darm bij het paard behoorlijk groot is, kan in korte tijd enorm veel
vocht verloren gaan via de darm, waardoor er bij volwassen paarden met acute, ernstige
diarree meer kans is op ernstige gevolgen dan bij andere diersoorten en bij mensen. Als de
diarree langer dan een maand aanhoudt wordt vaak gesproken van chronische diarree.
In deze gevallen blijkt het stellen van een exacte diagnose vaak moeilijk. We zetten even
wat zaken op een rij voor u:
Acute diarree
Salmonella
Salmonella is de meest voorkomende infectieuze oorzaak van diarree bij paarden. De
bacterie wordt via de mond opgenomen door bv. besmet voer, water of contact met
paarden die de bacterie uitscheiden. De verschijnselen variëren van geen afwijkingen (subklinische drager) tot acute, heftige diarree, soms zelfs met sterfte tot gevolg. Stress, zoals
chirurgie, transport, andere ziektes of behandeling met antibiotica gaan vaak vooraf aan
de acute diarree.
Paarden die de bacterie bij zich dragen maar niet ziek zijn, kunnen de bacterie wel uitscheiden, waardoor ze mogelijk een bron zijn van besmetting voor andere paarden.
Omdat de bacterie niet continu en in kleine hoeveelheden wordt uitgescheiden is het
lastig om dragers op te sporen. Daarom moet er bij een paard die ervan verdacht wordt
drager te zijn van Salmonella, meerdere mestmonsters (met een week tussentijd) worden
onderzocht.
Bij een milde vorm van de ziekte zijn de paarden sloom, hebben geen eetlust, koorts en
milde diarree. Meestal herstelt het paard vanzelf binnen 4-5 dagen.
De meest ernstige vorm van Salmonella uit zich in waterdunne diarree, sloomheid, verlies van eetlust, koorts en vaak ook koliek. Doordat de paarden veel vocht, elektrolyten
en eiwitten verliezen kunnen ze snel achteruit gaan. Daarbij kunnen de bacteriën in de
bloedbaan terecht komen en dus bloedvergiftiging veroorzaken. Zonder behandeling is
deze vorm van Salmonella meestal fataal.
De behandeling bestaat in dit geval uit vochtinfusen, antibiotica en ontstekingsremmers.
In sommige gevallen wordt ook een plasmatransfusie van een ander paard gedaan om de
verloren eiwitten in het bloed aan te vullen. In deze gevallen is dus intensieve behandeling en verzorging noodzakelijk.
Salmonella is een zogenaamde ‘zoönose’ en kan
worden overgedragen van dier op mens. Het is
dus zeer belangrijk dat mensen die in contact
komen met geïnfecteerde paarden, zich aan
strikte hygiëneregels houden. Vooral kinderen,
ouderen, immuun-gecomprimeerde en zwangere vrouwen lopen een verhoogd risico op het
oplopen van Salmonella.
Colitis X
Colitis X is een zeer acute, ernstige vorm van darmontsteking waarvan de exacte oorzaak
niet bekend is. Vandaar de naam Colitis X. Deze vorm van diarree komt niet vaak voor.
Meestal treedt het op na stress, langdurig transport of soms ook langdurig antibioticagebruik. Doordat de bacterieflora in de dikke darm verstoord wordt krijgen andere bacteriën de kans om te gaan groeien en zogenaamde ‘toxinen’ te vormen. Een voorbeeld is
Clostridium, waarschijnlijk een factor van belang bij Colitis X.
Het verloop van de ziekte is erg snel, paarden krijgen ernstige, waterdunne diarree,
raken in shock en kunnen snel sterven. De prognose van deze ziekte is dan ook erg slecht.
Ondanks infusen en medicatie overlijdt het paard in veel gevallen.
Chronische diarree
Zand
Wanneer paarden op een schrale weide staan kunnen
ze met het grazen veel zand opnemen. Ook paarden die
van de grond in een paddock gevoerd krijgen, kunnen tijdens het eten veel zand binnen krijgen. Als dit zand zich
gaat ophopen in de blinde of dikke darm kan dit koliek
veroorzaken. In sommige gevallen krijgen de paarden
alleen een wisselende mestconsistentie. Meestal zijn
deze paarden niet echt ziek, zoals bij andere oorzaken
van diarree, alhoewel het zand in die gevallen wel bij kan
dragen aan het ziek worden van het paard.
Zand in de mest is vast te stellen door de mest uit te
spoelen met water, waarbij het zand naar de bodem
zakt. De behandeling bestaat vaak uit het laxeren van het paard. Ook wordt vaak lijnzaad
of psylliumzaad gegeven om het zand uit de darm weg te krijgen.
Om dit te voorkomen is het natuurlijk belangrijk om paarden niet te lang op droge,
schrale weides te houden en niet te voeren in het zand.
Wormen
Diarree door wormen wordt vaak veroorzaakt door infectie met kleine ‘strongyliden’,
Cyathostominose. Net als met zand kunnen worminfecties bijdragen aan het ontstaan
van diarree door andere infectieuze ziektes zoals Salmonella. Een goed ontwormbeleid is
dus altijd belangrijk in het voorkomen van diarree. Meer informatie over wormen kunt u
vinden in de nieuwsbrief over worminfectie’s.
Afwijkend rantsoen
De normale darmflora van een paard is een evenwicht van verschillende bacteriën. Deze
bacteriën leven van het voedsel dat een paard eet en produceren vervolgens weer producten (energie) die door het paard kunnen worden opgenomen. Als dit evenwicht verstoord raakt en de minder goede bacteriën de overhand krijgen kan dit een oorzaak zijn
van diarree. Omdat deze bacteriën afhankelijk zijn van het voer dat een paard krijgt is het
logisch dat voerveranderingen, voer dat te snel afbreekbaar is of voer dat besmet is met
schimmels diarree kan veroorzaken. Omdat de darmflora niet bij elk paard gelijk is zal het
ene paard hier gevoeliger voor zijn dan een ander paard. Maar het is dus in elk geval van
diarree belangrijk om kritisch naar de kwaliteit en samenstelling van het voer te kijken.
Andere oorzaken
De meest voorkomende oorzaken bij chronische
diarree zijn zand, wormen en een afwijkend rantsoen. Maar er zijn nog vele andere oorzaken die
diarree kunnen geven, zoals vergiftigingen of afwijkende motiliteit van de darmen. Helaas is de exacte
oorzaak soms lastig te achterhalen.
Mocht u nog vragen hebben dan kunt u altijd contact opnemen met onze kliniek:
Namens ons hele team,
Maaike van Ree
dierenarts
Nu ook in Odijk
[email protected] www.dapkrommerijnstreek.nl
spoedgeval (030) 60 11 238
24 | 7 | 365
Dit is een uitgave van Dierenartsenpraktijk Krommerijnstreek; afmelden: [email protected] o.v.v. ‘Afmelden nieuwsbrief paard’
Er kunnen geen rechten ontleent worden aan deze nieuwsbrief; tekstfouten voorbehouden.

Download Report