Decubitus voor verpleegkundigen, verzorgenden en studenten

Disclosure belangen spreker
Wondzorg Symposium 14 oktober 2014
(potentiële) belangenverstrengeling
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
met bedrijven
Sponsoring of onderzoeksgeld
Honorarium of andere (financiële)
vergoeding
Aandeelhouder
Andere relatie, namelijk …
Geen
Decubitus in vogelvlucht,
voor verzorgenden en verpleegkundigen
Door:
Tonny de Groot,
Transmuraal wond- en decubitusconsulent LLZ en Vierstroom, Zoetermeer
Wondzorg Symposium 14 oktober 2014
Decubitus in vogelvlucht
Inhoud:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Regionale richtlijn decubitus
Preventie
Hulpmiddelen
Verschillende huidletsels
Pijn en decubitus
Risico score decubitus
IGZ kwaliteit
Implementatie richtlijn decubitus
Vergoeding
Behandeling d.m.v. casuïstiek
Regionale richtlijn decubitus
Definitie van decubitus
Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van
de huid en/of onderliggend weefsel meestal ter
hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk,
of druk in samenhang met schuifkracht.
!!! Frictie niet meer in definitie !!!
www.transmuralezorg.nl
Regionale richtlijn decubitus
Basiszorg????
Regionale richtlijn decubitus
Categorie 1 t/m 4
indeling decubitus
Regionale richtlijn decubitus
Risicofactoren
• Immobiliteit
• Verminderde voedingstoestand
• Verminderde bloeddoorstroming en zuurstofvoorziening
• Conditie van de huid
• Gevorderde leeftijd
• Aanwezigheid schuifkrachten
• Stoornissen in de zintuiglijke waarneming
• Lichaamstemperatuur
• Algemene (gezondheids)toestand
Regionale richtlijn decubitus
Preventie
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Observeren
Risicobepaling om risicopatiënten te herkennen
Informeren van de patiënt
Wisselhouding door patiënt of verpleging
Aandacht voor onderlaag
Papegaai/dekenboog
Voeding/vochtintake
Medicatie
Goede huidconditie
Goede rapportage
Juiste tilmethode (glijzeilen!)
Regionale richtlijn decubitus
Preventie
Matrassen, bedden en kussens
Selecteer een matras/bed/kussen op basis van de individuele behoefte
van de patiënt. Overweeg het volgende bij die keuze:
• Aantal, ernst en locatie van de decubitusletsels
• Risico op nieuwe decubitusletsels
• Behoefte aan controle van vochtigheid, temperatuur en frictie/schuifkracht
• Gebruik dynamische systemen als de patiënt geen wisselhouding kan
krijgen.
• Blijf patiënt van houding veranderen. Frequentie is afhankelijk van
bed/matras/kussen en van de patiënt zelf.
Hulpmiddelen
Innocare ligsysteem
Verschillende huidletsels
Op decubitus lijkende huidletsels
Decubitus, Smetten, Incontinentie dermatitis
Decubitus:
Letsel veroorzaakt door druk of door druk
gecombineerd met schuifkrachten.
Letsel ontstaat diep.
Opheffen druk l
Smetten:
Combinatie van vocht en wrijving in de
huidplooien.
Letsel ontstaat van buitenaf.
Huid op huid contact vermijden
Incontinentie dermatitis:
Letsel veroorzaakt door inwerking van urine
of faeces op de huid.
Letsel ontstaat van buitenaf.
Huid beschermen tegen inwerking faeces/urine
Verschillende huidletsels
Differentiële Classificatie van Decubitus, Incontinentie letsel en Smetten
Decubitus
Locatie
Incontinentie letsel
Smet
Meestal bij benig uitsteeksel of onder
medisch hulpmiddel
Peri-anaal gebied/dijen/billen
Bilnaad/liezen
Geassocieerde factoren
Verminderde mobiliteit
Verminderd gevoel
Incontinentie/urine/faeces
Obesitas
Diepte
Aanvankelijk cat 1 en 2 uiteindelijk meestal
bij cat 3/4 volledige huiddikte
Meestal gedeeltelijke huiddikte
Meestal gedeeltelijke huiddikte
Vorm
Meestal rond, ovaal bij schuifkrachten
Onregelmatig
Lineair
Geassocieerde
bevindingen
Necrose, ondermijning en fistels kan
aanwezig zijn
Omliggende huid gemacereerd
Omliggende huid gemacereerd
l
Verschillende huidletsels
???????
Incontinentie letsel
l
Behandeling??
Smetletsels
Indeling in drie verschijningsvormen:
- smetten
- smetten met een nattende huid
- smetten met een geïnfecteerde huid
Smetten: preventie & behandeling
2xdd of frequenter
+
Pijn en decubitus
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Beoordeling pijn
Gerelateerd aan wond/wondbehandeling?
Systematische behandeling van pijn
Pijnmedicatie 30 minuten voor verbandwissel
Lokale pijnbehandeling, lidocaïne
Morfinegel in palliatieve setting
Verbandkeuze, minder wisselingen, niet verklevende verbanden
Time out bij pijnlijke procedures
Afleiding/TENS
Welke risico score gebruik je?
Decubitus risico score bepalen met Braden, CBO, klinische blik, anders?
In VVT: 2x per jaar tijdens MDO, signaleringsinstrument
Signaleringsinstrument
Huidletsel
NEE
•
•
•
•
•
•
JA
Is de cliënt de laatste tijd gebonden aan bed of rolstoel?
Heeft de cliënt moeite om zelf van houding veranderen?
Heeft de cliënt veel huidplooien?
Eet de cliënt minder goed?
Is de cliënt incontinent?
Heeft de cliënt op dit moment last van huidletsel?
Als je één of meer risico’s met ‘ja’ hebt beantwoord, maak je een zorgbehoefte aan in het
Zorgleefplan.
CBO risico score
wordt gebruikt inzet AD matras/zitkussen
0 – 3 punten per item
• Mentale toestand
• Neurologie
• Mobiliteit
• Voedingstoestand
• Voeding
• Incontinentie
• Leeftijd
• Temperatuur
• Medicatie
• Diabetes
• Circulatie
Score <8 geen verhoogd risico
risico
Score 8-12 verhoogd risico Score > 12 extra verhoogd
IGZ basisset 2013 ziekenhuizen
Wondexpertisecentrum
Beschikt u binnen uw ziekenhuis over of
heeft u toegang tot een wondexpertisecentrum?
IGZ basisset 2013 ziekenhuizen
Diabetische voetwonden geclassificeerd volgens de Texasclassificatie?
Behandelt u patiënten met diabetische voetwonden?
Is de zorg voor de geïncludeerde patiënten verspreid over meer één locatie?
Is het aantal patiënten met diabetische voetwonden geregistreerd?
Implementatie richtlijn decubitus
Plan
Do
Act
Implementatie richtlijn decubitus
• Wat heb jij in je instelling gemerkt van de implementatie richtlijn
decubitus?
• Weet je wie er verantwoordelijk is?
• Wat moet er nog gedaan worden aan implementatie in jouw
instelling?
Vergoedingen
Wie betaalt verbandmateriaal?
Reva afdeling?
VPH?
Thuis/VZH?
Wat wordt wel/niet vergoed?
Casuïstiek
Is dit een decubitusletsel?
Casuïstiek
Is dit een decubitusletsel?
Casuïstiek reinigen wonden
• https://www.youtube.com/watch?v=7htYP_d
NOvg&feature=youtu.be
Decubitus linker zitbeen dag 1
Oorzaak:
•
zitkussen lag verkeerd in stoel
Behandeling:
•
luchtzitkussen
•
zoveel mogelijk in bed
•
ivm dwarslaesie, defecatie en
thuissituatie bedrust onmogelijk
TIME?
WONDBEHANDELING?
Decubitus linker zitbeen dag 14
Decubitus linker zitbeen dag 34
Decubitus linker zitbeen dag 45
Casuïstiek
Casuïstiek vervolg
3 weken later
5 weken later
Casuïstiek
Is dit een decubitusletsel?
Casuïstiek
Casuïstiek
Casuïstiek
Voor en na necrotectomie
Dank voor jullie aandacht!