Decubitus preventie Protocol Protocol Onderwerp Decubituspreventie Voor behandeling van decubitus, zie protocol Decubitus behandeling Omschrijving Definitie van decubitus “Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk of druk in samenhang met schuifkracht” (V&VN, 2011). Daarnaast kunnen er decubituswonden (of drukletsel) ontstaan ten gevolge van druk door (medische) hulpmiddelen. Bijvoorbeeld wonden op de neusbrug door zuurstofkapje, wond in de neus door maagsonde etc. Deze wonden zullen niet genezen als de druk niet wordt weggehaald. Weefseltolerantie is het vermogen van de huid en aanliggende structuren om de effecten van druk te weerstaan, ofwel de mate waarin het weefsel er als polstering in slaagt de druk evenredig op te vangen en te verdelen, en de druk overdraagt van de huid naar het onderliggende skelet. Weefseltolerantie wordt beïnvloed door zowel intrinsieke als extrinsieke factoren. Intrinsieke factoren: •Weefselperfusie en oxygenatie - weefselschade ontstaat als cellen geen zuurstof en nutriënten ontvangen gecombineerd met een inadequate afvoer(en opstapeling) van metabole afbraakproducten gedurende een bepaalde periode. Extrinsieke factoren: Vocht verweekt de gezonde huid waardoor erosie van de opperhuid ontstaat. Onder andere transpiratie, urine, ontlasting en lekkage vanwondvocht en fistels kunnen een bron van verweking zijn. Drukkrachten worden loodrecht op het weefsel (de huid) uitgeoefend. De druk wordt met een factor 3 tot 5 groter in het weefsel ter hoogte van hetbeenderig uitsteeksel (bijv. hielen, zitbeenderen, staartbeen). Lage drukken op de huid van 23 tot 32 mm Hg (32 mm Hg is de druk van de arteriolen)kunnen de normale huiddoorbloeding verstoren. Dit zorgt voor een belemmering van de aanvoer van zuurstof en nutriënten en leidt tot eenopstapeling van schadelijke metabole afvalproducten. Liggend ontstaan er drukken van 150 mm Hg op een standaard ziekenhuismatras. Zittend ontstaan er drukken van 300 mm Hg op de zitbeenderen. Schuifkracht is een mechanische kracht van parallelle druk, waarbij occlusie ontstaat ten gevolge van de parallelle verplaatsing van weefsel. Bottenverschuiven langs subcutaan weefsel terwijl de epidermis en de dermis op dezelfde plaats op het contactoppervlak blijven rusten. De buitenstelagen van de huid (epidermis en dermis) blijven staan terwijl de fascie met de botten verschuiven en waardoor de huiddoorbloeding afneemt en totweefselversterf kan leiden. Schuifkrachten vormen een significant risico op het ontstaan van decubitus. Frictie is een mechanische kracht die ontstaat als twee oppervlakten over elkaar wrijven. Hierdoor ontstaat weerstand tussen de huid en decontactlaag. Dit type (oppervlakkige) wonden wordt vaker op de hielen en ellebogen gezien ten gevolgen van het afzetten in bed. Bevoegdheid Preventie: Iedereen Doel Decubitus /drukletsel voorkomen, voorkomen dat drukletsel zich uitbreidt. Voor de behandeling van decubituswonden: zie protocol Decubitus behandeling Indicaties •immobiliteit •verminderde activiteit •sensibiliteitstoornissen •decubitus in voorgeschiedenis Factoren die van invloed zijn op het risico van decubitus: Een verminderde sensibiliteit door bijv. neurologische uitval (dwarslaesie, hemiparese, neuropathie) of pijnbestrijding (epiduraal of spinaal), het gebruik van vasoactieve medicatie (bijv. inotropica, βblokkers) of corticosteroïden, operatieduur, algehele conditie van de zorgontvanger (leeftijd, gewicht, voedingstoestand) en het (on)vermogen van de patiënt om zelf van positie te verwisselen. Factoren die het risico op de ontwikkeling van decubitus vergroten: De conditie van de huid, inclusief een droge huid, erytheem en andere veranderingen van de intacte huid. Bij patiënten met een beperking in de mobiliteit is het, voor het activeren, mobiliseren, doorbewegen van ledematen en optimaliseren van de algemene conditie, raadzaam de fysiotherapie in te schakelen. Contra-indicaties Geen Complicaties Decubitusletsel Discomfort Pijn Cellulitis Osteomyelitis Sepsis Voorbereiding Zorg ervoor dat de patiënt goed wordt ingelicht en geïnformeerd. Geef de folder ‘Patiëntinformatie Decubitus’. Zorg voor adequate drukontlasting, de druk is immers de belangrijkste veroorzaker van het ontstaan van de wond. Meet de pijn, registreer dit in EZIS. Zorg voor adequate pijnstilling. Werkwijze Kik hier voor de werkwijze Nazorg Zorg dat de patient de bel bij handen heeft. Leg de patiënt bij wisseligging in een comfortabele houding. Vraag na bij de patiënt hoe hij/zij de handeling ervaren heeft. Evalueer het effect van de preventieve maatregelen door middel van observatie. De niet-wegdrukbare roodheid is de belangrijkste indicator voor onvoldoende drukreductie. Intensiveer dan de wisselhouding of schaal op met het bed/zitondersteuning. Materialen Zie bijlage 1 en bijlage 4 (kijk onder "Werkwijze". Voor zitkussens, bijvoorbeeld Repose of ROHO-kussen. Informeer bij de ergotherapie. Verslaglegging Noteer in EZIS : Algemeen welbevinden van de patiënt ( psyche, pijn, voedingstoestand, mobiliteit). Locatie en categorie decubitus, behandeling, genezingsproces en overige bijzonderheden. Bronvermelding Defloor T. Drukreductie en wisselhouding in de preventie van decubitus. Universiteit Gent, 2000. V&VN, Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling. Utrecht, november 2011. http://www.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=8TrtENI2ZjE%3D&tabid=1852 IGZ, Basisset kwaliteitsindicatoren ziekenhuizen 2012. Geraadpleegd op 17-07-2012. Cooper P., Best Practice Statement: Care of the Older Person’s Skin. Wounds,UK. 2006. Royal College of Nursing. The management of pressure ulcers in primary and secondary care. A Clinical Practice Guideline. September, 2005. Handboek Wondzorg, Werkgroep Wit/Gele Kruis, 2e herziene druk (2009) LINKS: http://www.decubitus.be/richtlijnen/nl/index.htm http://www.epuap.org http://www.wcs.nl/ http://www.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=t5byoKAcPdo%3D&tabid=1852 (V&VN folder decubitus) http://www.huidziekten.nl (overzicht wondverbandmaterialen) http://www.wondbedekkers.nl/ http://www.rocm.nl/anti-decubituszorg/hielbescherming/ http://www.rebacare.nl/downloads/Productblad.Rebacare.VS.6.pdf http://www.msh.be/nl/producten/hielbeschermers Kenmerken Documentkenmerken Totstandkoming en goedkeuring DocID UMCU-16-57 Auteur(s) Bie, D. de Versie 5.0 Medebeoordelaars Bie, D. de Gewijzigd 18-9-2014 10:01 Eindverantwoordelijke Haasnoot-Hazenkamp, H. Datum autorisatie 11-11-2013 Beheerder Klomp, F.W.J. Revisiedatum 7-11-2015 Organisatiekenmerken Documententype UMC breed verpleegkundig protocol Evidence based / consensus / best practice Evidence based Verantwoordelijk organisatieonderdeel Heelkundige Specialismen Doelgroep Hart en Longen; Heelkundige Specialismen; Hersenen; Interne Geneeskunde en Dermatologie; Kinderen; Vitale Functies; RvE Oncologie Trefwoorden decubitus gradatie; decubitus preventie; decubitusscorelijst Verwijzingen Gerelateerde protocollen Gerelateerde werkinstructies Protocol Werkinstructie Bijlagen Overige Links Beheer Verwijzingen naar dit document vanuit Er zijn geen resultaten gevonden. 22-10-2014 Valid for 24 hours
© Copyright 2024 ExpyDoc