KATE STOCKMAN

BAANBREKER
KATE STOCKMAN
TREND FORECASTER
‘ Ik verdraag
geen
regels, of
dominantie
van bazen’
ZE IS EEN INTERNATIONALE BEKENDHEID OP HET
GEBIED VAN TRENDS, AL IS ZE DE EERSTE OM DAT TE
RELATIVEREN. KATE STOCKMAN DENKT VISIONAIR EN IS
WERELDVERBETERAAR, ENERGIEBOM EN MOEDER VAN
TWEE PUBERS.
DOOR MICHAËL DE MOOR. FOTO’S: LIESBET PEREMANS
120 |
| 121
KATE STOCKMAN
‘Ik heb geen size
zero, maar op
shoots stuur ik
modellen naar
huis als ze niet
slank genoeg zijn’
122 |
INTERVIEW
W
Weinig vrouwen - en mannen - zijn zo’n autoriteit in hun
vakgebied en tegelijk zo onbekend bij het grote publiek
als de Gentse Kate Stockman. Als trend forecaster is zij het
creatieve geweten van wat er leeft in de maatschappij. Een
met analyses en sociaal onderbouwde voorspellingen gewapende Madame Soleil die nu al weet wat ons over een jaar
zal bezighouden. Haar klanten? Xandres en Hampton Bays,
3 Suisses France, Tomorrowland en Vandemoortele en enkele die nog in ‘secret modus’ staan.
We hebben afgesproken in De Superette, de bakkerij die
door Kobe Desramaults werd opgericht, waar mooie jongens en meisjes biobrood en gebak aan hipsters en ander
schoon volk serveren. Kate interviewen is als een ritje op
een losgeslagen rollercoaster: ze praat honderduit en slalomt voortdurend van het ene naar het andere onderwerp,
haar Gentse tongval mixend met Engelse termen, een gevolg
van het feit dat ze zo vaak in het buitenland zit.
CEO staat er op haar visitekaartje. Cutting Edge Officer. Ze
heeft humor. Heel veel zelfs. Al heeft ze ook een serieuze
variant van dat kaartje. Voor de serieuze mensen. Ze was
een van de eerste visual merchandisers, ze heeft de branded
spaces mee geïntroduceerd en was vijftien jaar geleden bezig
met wat in het wereldje als mutation spotting bekend staat.
“We hadden bij Creneau International drieduizend jonge
gasten die ons vertelden wat er in hun leven gebeurde. Het is
nooit de cash cow geworden waarop gehoopt werd, omdat we
gewoon te vroeg waren.” Intussen is ze een van de bezielers
achter de gloednieuwe bacheloropleiding Idea and Innovation
Management aan de Brusselse Erasmus Hogeschool.
Je bent een trend forecaster, een trendvoorspeller, zeg maar.
Dat klinkt heel erg hocus pocus.
“(lacht) Je hebt trendwatchers, analysers, forecasters en
futuristen. Het heeft te maken met hoever je in de trends
duikt. Forecasten is proberen te formuleren in welke richting we evolueren, door verbanden te leggen tussen trends,
consumentengedrag en wat er in de wereld leeft. Trends zijn
voor mij geen hocus pocus, maar een evoluerend beeld van
hoe de mens in de wereld staat en ermee zal omgaan. Er is
natuurlijk een groter doel: klanten laten zien dat hun ideeen kunnen worden onderbouwd met wat leeft in de maatschappij. Ik laat zien hoe je met die trends aan de slag kunt.
Ik help bedrijven die hun doelgroep niet meer begrijpen, die
willen verjongen of die hun gamma willen aanpassen aan de
behoefen van de consument van morgen. Trends zijn voor
mij dus een tool, geen doel op zich.”
Trends zijn heel relatief. Het ene seizoen is dit in, het volgende
dat. Relativeert dat jouw job niet enorm?
“Ze zijn helemaal niet zo relatief, hoor. Waar jij over spreekt,
zijn rages en hypes, en die zijn inderdaad snel weer weg:
de UGGs, de baarden, de cupcakes. Maar daar ben ik dus
niet mee bezig. Hypes zijn het gevolg van de trends die ik
in kaart breng, het zijn de resultaten van maatschappelijke
veranderingen waar slimmeriken op inspelen. Als ‘nesting’
een trend is, komen buitenkeukens, vuurkorven en ja, ook
de UGG’s weer in beeld. Daarom willen bedrijven die trends
kennen, natuurlijk.”
Informatie is macht. Jij hebt info. Hoe machtig maakt jou dat?
“Ik zie het eerder als een voorkeurspositie. Een machtsgevoel heb ik niet, wel een drang tot erkenning. Je moet
de stolp ervan af durven halen, zeg ik altijd. Ik werk nu in
opdracht van een textielbedrijf; met elk laatje dat ik daar
opentrek, komt er een ander fantastisch stofje naar boven.
Bij mij is de stolp er ook afgehaald. Ik ben begonnen als
fotografe en artdirector in de reclame, en het beeld maken
interesseerde me veel meer dan checken of het licht goed
zat. Nu weet ik welke skills me het beste liggen. Gevoel voor
beeld, een sterke intuïtie voor trends, strategisch denken,
creativiteit, PR en marketing. En levenservaring.”
Je gaf je lucratieve baan als creative director op om voor jezelf
te beginnen. Hoeveel moed was daarvoor nodig?
“Moed en vijf jaar wikken en wegen. Ik zat in een gouden
kooi, stuurde een team aan van meer dan twintig mensen,
we hadden topklanten als Coca Cola, Jupiler én Cote d’Or.
Ik heb bijvoorbeeld sessies meegedaan waarmee Cola Light
wereldwijd aan de slag moest. Dat was kicken. Ik hoorde
eigenlijk al tien jaar van alle mensen met wie ik werkte: doe
het gewoon zelf. Misschien heeft dat uitstellen met mijn
achtergrond te maken: mijn vader is ook pas op zijn vijfenveertigste zelfstandige geworden.”
| 123
KATE STOCKMAN
‘ Vrouwelijke politici
moeten zogenaamd goed
zijn, maar zijn de mannen
dan zo geweldig?’
Wat hield je tegen? Het financiële?
“Mja, dat comfortabele bedje zeker. Het ging me niet alleen
om de zekerheid, want die is relatief. De verantwoordelijkheid tegenover mijn team heeft zeker meegespeeld. De klanten die ik had ook. Wat me over de streep heeft getrokken,
was het gevoel dat ik de ervaring die ik na al die jaren had
opgebouwd, niet meer kwijt kon.”
Hoe blijf je als allesbehalve oppervlakkige vrouw overeind in
het soms bijzonder oppervlakkige modewereldje?
“Ik kies goed met wie ik praat en met wie niet (lacht). Een
van de regels toen ik mijn bedrijf opstartte is dat ik niet
meer werk met mensen met twee gezichten. Ik heb mijn
portie gehad. Op netwerk-recepties kom ik ze natuurlijk nog
tegen, maar ik ben goed opgevoed, dus dat lukt nog wel. Pas
op, ik ben ook de eerste om toe te geven dat ik een persoon
fout heb ingeschat.”
Wie mode zegt, zegt magere modellen. Heb je het daar lastig
mee?
“Nee. Ik heb ook al modellen naar huis gestuurd die voor
de shoot niet slank genoeg waren. Lange dunne benen zijn
gewoon veel mooier op foto, punt. Ik heb zelf niet bepaald
maatje zero, maar so what? Waarom je beperken tot sla en
gras eten, net nu er op foodvlak zoveel wordt geëxperimenteerd, geproefd en bedacht? Maar ook de meisjes die ik naar
huis stuur, probeer ik op te vangen. Ik heb het veel lastiger
met jonge modellen, omdat ik zelf een dochter van veertien
heb. Ik voel hoe beïnvloedbaar zulke meisjes meestal nog
zijn. Je kunt alleen maar hopen dat ze goed begeleid worden
door het modellenbureau, maar eigenlijk zouden we ze beter pas vanaf hun zestiende voor de leeuwen gooien.”
Snap jij dat een zesendertigjarige met maatje 40 zich ongemakkelijk voelt bij het beeld dat de mode oplegt?
“Ja. Ik denk dat wij in een bevoorrechte positie zitten, ik ben
me ervan bewust hoezeer beeld wordt gemanipuleerd.”
Wat vind je van de uitspraak van VRT-journalist Tom Van de
Weghe dat Maggie De Block met haar fysiek niet geschikt is als
Minister van Volksgezondheid?
“Ach, die voorbeeldfunctie wordt ook zo zwaar beladen. We
moeten naar haar beleid kijken, dat is veel belangrijker.
Mocht ze nu systematisch foute beslissingen nemen in verband met obesitas omdat ze dat niet belangrijk vindt, dan
spreken we over iets anders. Weet je, ik voel dat vrouwen
vaak onredelijk streng zijn en voor elkaar zo mogelijk nog
meer. Vrouwen hebben dat vaak: ze zien iemand in een film
en hup, meteen wordt die bekritiseerd. Met mannen doen ze
dat veel minder. Give your sisters a break, denk ik dan.”
Is het feminisme nog nodig anno 2014?
“Absoluut. Alleen: het is een modewoord geworden en dat
vind ik heel jammer. Celebs à la Beyoncé hebben het omhelsd voor commerciële doelen, al zie ik anderzijds iemand
als Emma Watson opstaan, wat me enorm veel plezier doet.”
124 |
Ben jij niet het bewijs dat het streefdoel bereikt is?
“Nee, want ik zie nog veel te weinig vrouwen om me heen
in dit soort posities. Als ik alleen nog maar de samenstelling
van de regering bekijk… dat maakt me heel boos.”
Ligt dat aan de mannen of de vrouwen?
“Aan beide. Aan de maatschappij. ‘Het moeten wél goede vrouwen zijn’, zegt men altijd. Zijn die mannen dan zo
geweldig, denk ik dan? Je kunt dat eenvoudig oplossen:
maak er gewoon een wet van. Een fifty-fifty verdeling in
vertegenwoordiging is doodnormaal: in de maatschappij
zijn er nu eenmaal ook evenveel vrouwen als mannen.”
Heeft het feminisme niet voor nóg meer druk gezorgd? Want
de moderne man bestaat amper, dus komt de zorgtaak meestal toch weer op de schouders van de vrouw terecht.
“Vrouwen hebben de emancipatie gewild, en daar moeten
we de gevolgen van dragen, ja - we moeten nu bij wijze van
spreken jongleren met tien bordjes. Ofwel doet de vrouw
het meeste huishoudelijk werk, ofwel gebeurt het niet, dat
is nog vaak de realiteit. Of het wordt uitbesteed, maar dat
is alleen voor een elite. Het is een scheefgetrokken situatie,
maar we kunnen niet terug. Times have definitely changed. De
twee seksen hebben elkaar nodig, maar veel mannen zijn
gewoon nog niet klaar voor die nieuwe rol. Dus krijg je nu
het fenomeen van de sterke madammen die geen slappe
dweil naast zich willen. Ik geloof niet in vakjes, maar mij
stoppen ze ook altijd in dat van de powervrouw.”
Waar komt jouw feminisme vandaan?
“Van mijn grootmoeder. Ze heeft acht kinderen grootgebracht, maar na de dood van haar man was ze acht jaar
nationaal voorzitter van de KAV. Ze behoorde tot de generatie van Rika Steyaert en Rika De Backer. Voor mijn maturiteitsexamen heb ik feministische boeken besproken. Mijn
grootmoeder en ik lazen elk de helft en wisselden ideeën
uit. Daarna is dat feminisme bij mij wat naar de achtergrond
verhuisd. Ik heb wel ooit meegewerkt aan een drukkingsgroep met topvrouwen die meer vrouwen in de politiek wilden, een initiatief dat we de naam van mijn grootmoeder
heb gegeven, als eerbetoon. Het is overigens een stille dood
gestorven, want iedereen had te veel werk. Typisch (lacht).”
Toen ik je de eerste keer ontmoette, dacht ik: je bent een ongelooflijk joviaal iemand, maar tegelijk lijk je geen tegenspraak
te dulden wanneer je gelijk hebt.
“Ja (denkt na). Ik kijk zelden tv, maar op een gegeven moment
zag ik iets over Jeroen Meus: zijn vrienden confronteerden
hem ermee dat hij in een discussie altijd gelijk kreeg. ‘Tja,
als ik gelijk heb, heb ik gelijk’, zei hij. You’re damn right,
dacht ik. Waarom zouden we daar verdorie zo typisch Belgisch vals bescheiden over doen? Daarom werk ik graag met
Nederlanders, van hen weet je tenminste wat ze denken.”
Je hebt een dochter, Maui en een zoon, Iman. Waren kinderen
een bewuste keuze?
“Mijn man en ik zijn getrouwd met het idee dat we geen
kinderen wilden. Niet omdat we ertegen waren, maar omdat we bezig waren met ons eigen ding en het goed hadden
samen. Mijn man is architect en speelde bas in een groepje dat
garagerock speelde. Maar onze vriendenkring kreeg kinderen en na zeven jaar hebben we op restaurant gezegd:
let’s try it (lacht). Als naam zochten we telkens iets moois en
INTERVIEW
krachtigs. Maui is genoemd naar het eiland. Een collega
was daar op vakantie geweest en we vonden dat allebei heel
mooi klinken. En Iman is altijd onze eerste lievelingsnaam
geweest. Bekend later van het topmodel Iman, de vrouw van
Bowie. Een vrouw, maar bon.”
Het lijkt me niet makkelijk kind te zijn van jou. Zet je maar eens
af tegen een moeder die met alles mee is.
“Ze zijn gelukkig heel mondig, zodat ze hun mening ook
gewoon op tafel smijten. Ze zijn ons uiteraard ook wel dankbaar dat we hen al hun hele leven meenemen naar hippe
musea en hotels en noem maar op, maar ze worden ook
geconfronteerd met wat niet goed loopt. De dood van mijn
vader bijvoorbeeld is voor ons allemaal erg zwaar geweest,
en mijn carrièreswitch was ook niet makkelijk. We hebben
de laatste tijd vaak discussies omdat ze vinden dat ik te veel
werk. Klopt, maar ik heb een verantwoordelijkheid tegenover mijn klanten, wat maakt dat ik geregeld ’s avonds,
’s snachts of in het weekend moet werken. Anderzijds vergelijken ze zichzelf met vriendjes en beseffen ze dat ze dingen
meemaken die anderen niet beleven en dat ze coole ouders
hebben. En soms ook niet (lacht).”
Hoezo?
“Iedereen mag bij ons thuis op zondagochtend zijn muziek
kiezen. Dan zeggen ze: ‘Dit kennen jullie niet, hé’. Dat vind
ik dan stiekem geweldig. Ik wil hen niet te veel confronteren
met de dingen waarmee ik bezig ben: ze moeten zelf alles
ontdekken. Ik wil niet de been there, done that moeder zijn.”
Hoe sterk is het kind in jou nog aanwezig?
“Nog heel erg. Wanneer ik het heel druk heb, moet ik weleens inboeten aan spontaneïteit. Ik heb dat vroeger vaak op
andere mensen gestoken, maar uiteindelijk ben ik er zelf
verantwoordelijk voor. Anderzijds is de Peter Pan in mij
definitief weg - ik heb meer realiteitszin gekregen. Juist
daarom wil ik geen goeroe zijn die even haar mening komt
poneren en dan weer naar buiten loopt, terwijl de klant
verdwaasd achterblijft. Daarom hebben sommige consultants zo’n slechte naam. Ze vertellen hun verhaal, maar
de volgende stappen worden niet meer opgevolgd. Net dan
wordt het crusiaal, heeft de klant je het hardst nodig.”
Wat is de moeilijkste periode geweest in je leven?
“De dood van mijn vader, vier jaar geleden. Ik heb hem op
zijn sterfbed beloofd dat ik uit de ratrace zou stappen, maar
dan nog heb ik er anderhalf jaar over gedaan. Ik vond dat
flauw van mezelf.”
Heb je nog een band met hem?
“Ja, absoluut, hoewel ik niet katholiek ben. Ik zeg soms
tegen mijn mama en de kinderen dat ik mijn vader niet volledig kwijt ben. Als ik ’s avonds laat naar huis rijd en ik zit
ergens mee, dan gebeurt het dat ik met hem een kort babbeltje doe. Het is mijn manier om hem levend te houden. Ik
vind dat mooi omdat het tastbare, zijn gezicht, langzaamaan verdwijnt. Zo hou ik hem toch bij mij.”
Het bewustzijn is onsterfelijk, zei de Duitse filosoof Husserl
een eeuw geleden al.
“Absoluut. En zo voel ik het ook.
Wat was de leukste periode in je leven?
“Ik heb er verschillende (lacht). De laatste twee jaar, ongetwijfeld. Ook al was die periode niet de makkelijkste en
moet ik nog van alles op een rijtje krijgen. De periode dat de
kinderen klein waren, was ook heerlijk. Veel mensen zeggen
net van niet, maar ik vond het zalig. Elke keer dacht ik: dit
moet de leukste fase zijn, nu zijn ze op hun best. Maar een
paar maanden later werd het dan toch nog leuker (lacht).”
Wanneer was je het laatst ontroerd?
(denkt na)
Gebeurt dat vaak?
“Ja, juist daarom moet ik even nadenken wanneer de laatste keer was. Ik heb in de tuin van ons nieuwe huis al een
paar keer een ijsvogeltje gespot. Zo mooi. En het geweldige
onweer onlangs. Die brute, overweldigende natuurkracht
blijft me bezighouden. Het cadeau dat ik kreeg van mijn
man: een werk van Roa, mijn favoriete street artist. En de gesprekken met mijn dochter deze vakantie. Intens en mooi.”
Wat is je beste eigenschap?
“Dat ik me heel makkelijk aanpas. Niet in de zin van blend
KATE STOCKMAN
‘Ik geloof niet
in vakjes, maar
mij stoppen ze
altijd in dat van
de powervrouw’
| 125
KATE STOCKMAN
‘ Aan mijn vaders sterfbed
heb ik hem beloofd uit de
ratrace te stappen’
of deel willen uitmaken van groepjes Nee, er gebeurt iets en
ik neem het mee op mijn pad en pas me aan, terwijl ik af en
toe beter ook eens gewoon ‘nee’ zou zeggen. Mijn energie is
ook typerend, maar dat is geen kwaliteit, dat is een gave. ‘Jij
bent een infuus van energie’, zeggen mensen vaak. Ik moet
alleen opletten dat ik die doseer.”
En wat is je grootste gebrek?
“Ik heb twee zwakke punten: ten eerste een ongelooflijke
vrijheidsdrang. Ik verdraag geen regels of dominantie van
mensen en bazen. Ten tweede, en ik weet niet waar dat vandaan komt, behoefte aan erkenning. Zeker dat laatste vind
ik niet fijn. Ik kan het intussen al wat beter kanaliseren via
de social media, door dingen online te zetten en zo.”
Hoe rijm je je vrijheidsdrang met 24 jaar huwelijk?
“Met goede en minder goede periodes én een fantastische
man. We waren - en zijn - twee heel verschillende mensen, heel jong ook, maar we hebben elkaar gevonden in
alles wat creativiteit is. Ik heb een eerder gesloten man,
terwijl ik net heel open ben. Dat heeft in de loop der jaren geregeld gebotst. Dat we na al die jaren nog gefascineerd zijn door elkaar, komt omdat we elkaar vrij laten.
126 |
Ik ben zelden meegegaan als hij met zijn band op tournee
ging. En als ik naar Londen of Berlijn trek, gaat hij ook
niet per definitie mee. Zo heb je elkaar tenminste iets te
vertellen. We hebben overigens nooit afspraken gemaakt
van wat mag en wat niet: trouw is een evidentie.”
Zonder wat kun jij niet leven?
“Zonder het gevoel af en toe weg te kunnen om de wereld te
zien, lukt het niet. Geef me een paar miljoen met de eis dat
ik nooit meer weg kan en je mag ze houden. Ik hou ervan
om alleen in een hotel te slapen als ik voor het werk weg
ben. Die crispy lakens, het ochtendritueel, het even tijd voor
jezelf hebben zonder dagelijkse verantwoordelijkheden…
Maar reizen geeft me ook andere voeding: de ontmoeting
met kunstenaars en andere creatievelingen is voor mij een
noodzaak. Ik heb meerdere malen overwogen om uit België
weg te trekken. Als fotogafe wilde ik naar Milaan, maar wie
zat er te wachten op een Belgisch meisje? Mijn man kon
ooit in Spanje gaan werken, maar de puzzelstukjes vielen
toen niet in elkaar. Ik ben ook twee keer gevraagd als rechterhand van de trendwatcher van de Zara Group, maar acht
maanden per jaar de wereld rondreizen, dat kon niet. Ooit
willen we naar Ibiza verhuizen, maar dat ziet onze jongste
dan weer niet zitten. Dus we wachten. Onze tijd komt nog.”
Laten we afsluiten met wat volgens jou de belangrijkste
trends van de toekomst worden.
“Een nieuw soort voorzichtig optimisme. We zijn ontgoo-
INTERVIEW
cheld én in de steek gelaten door de klassieke systemen,
dus nemen we het heft zelf in handen. Kleinschaligheid is
troef, los van wetten en gewoontes. Heel het online gegeven
en de enorme boom van technologieën inspireert daarbij tot
nieuwe, verrassende projecten. Ook wat ik de ‘revival van betekenis’ noem, wordt belangrijk. Bedrijven zijn hun essentie
kwijtgeraakt omdat ze alles in functie van de markt of aan-
deelhouders deden. De klant pikt dat niet langer: typische
marketingtrucs werken niet meer en de bedrijven voelen dat.
Enkel wie betekenis wél aanvoelt, en wie relevant is, zal nog
worden geloofd. En ten slotte: de samenwerkingsgedachte
- eerst geven en pas veel later iets terugkrijgen - is ook aan
de orde. Het is het omgekeerde van het klassieke netwerken, genre You scratch my back and I’ll scratch yours. Totaal niet
meer van deze tijd.”
Gaan we ook naar een betere maatschappij? Want we zijn nu
allemaal verbonden met elkaar, maar tegelijk zitten we meer
dan ooit op ons eigen eilandje.
“Voor sommigen zal de toekomst harmonieuzer en
beter zijn, maar voor heel veel anderen wordt het ellende. Terwijl wij speelstraten organiseren, taarten bakken
voor de buren en op straathoeken bibliotheekjes opzetten met gebruikte boeken, gebeuren er iets verderop dingen die te verschrikkelijk zijn voor woorden. De situatie
wordt onhoudbaar: onze planeet is te klein geworden.
Maar er wordt gelukkig op vele fronten volop gewerkt
aan oplossingen. Ach, de wereld is nooit harmonieus
geweest. De oermensen sloegen elkaar ook de kop in (lacht).”
Tot slot: bla bla bla staat er op je collier…
“Ik kocht die toen ik de blabla echt beu was. Maar hij is juist
níét bedoeld voor de mensen die hem opmerken… Zo gaat
dat wel meer in het leven…”
www.katestockman.com en thesquidstories.blogspot.com
| 127