Clubblad 149

Redactieadres
E. Molnár
Oosteinde 66
1531 KE Wormer
DRUKWERK
J A A R G A N G
4 4
•
N R . 1 4 9
•
M A A R T
2 0 1 4
van DE VOORZITTER
MAART 2014
Als geologische vereniging vinden wij het belangrijk om kinderen en volwassenen kennis te laten nemen en te motiveren
voor geologie, mineralen en fossielen. Wist u dat Amathysta
naast de eigen activiteiten, ook veel themamiddagen organiseert in het natuurmuseum E. Heimans in Zaandam?
Een kleine greep uit de activiteiten: een dinosauriërsmiddag,
fossielen gieten van gips, steentjes slijpen, een lezing over de
Rocky Mountains. Op onze website www.amathysta.nl en op de
website van het natuurmuseum:
www.nme-zaanstreek.nl vindt
u meer informatie over deze
leuke themamiddagen.
Algemene ledenvergadering
Onze jaarlijkse algemene ledenvergadering vindt plaats op donderdag 13 maart.
Na de vergadering zal Erwin
Kaspers een lezing geven over
meteorieten en inslagkraters.
Komt u ook?
K. Kees
Steentjes slijpen in het museum.
1
bestuur, commissies en belangrijke adressen
A LG E M E N E L E D E NV E R G A D E R I NG 2 0 1 4
Voorzitter:
K. Kees, tel.: 06 - 242 166 03,
E-mail: [email protected]
De Algemene Ledenvergadering wordt gehouden op
Vice-voorzitter:
E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,
E-mail: [email protected]
Penningmeester,
K. Kikke, tel.: 0299 - 37 31 05,
ledenadministratie:E-mail: [email protected]
Secretaris:
FUNCTIE VACANT
K. Kikke neemt de functie van secretaris
tijdelijk waar. Tel.: 0299 - 37 31 05
E-mail: [email protected]
Werkgroep Geologie: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,
E-mail: [email protected]
Werkgroep Lapidary: G. Kramer, tel.: 0299 - 69 03 73,
E-mail: [email protected]
Beursorganisatie:
G. de Beurs, tel.: 0299 - 77 20 35,
E-mail: [email protected]
Exposities:
E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24,
E-mail: [email protected]
Redactie clubblad:
E. Molnár, tel.: 075 - 642 42 95,
E-mail: [email protected]
Websitebeheer: R. Poortman,
E-mail: [email protected]
Bijeenkomsten werkgroep geologie:
Natuurmuseum E. Heimans,
Thijssestraat 1, Zaandam
Verenigingsavonden: Op donderdagavond:
Concordia, Koemarkt 45, Purmerend
Op vrijdagavond:
Natuurmuseum E. Heimans,
Thijssestraat 1, Zaandam
Website:www.amathysta.nl
https://twitter.com/Amathysta_nl
2
Donderdag 13 maart 2014
in Partycentrum CONCORDIA, Koemarkt 45 te Purmerend.
De vergadering begint om 20.00 uur, de zaal is toegankelijk
vanaf 19.30 uur. Zorg dat u op tijd aanwezig bent.
A g e n da
1 Opening;
2 Bestuursbeleid en plannen
mondeling toegelicht door de
voorzitter;
3 Ingekomen post;
4 Jaarverslag en evenementen
2013 (zie pagina 9 van dit
blad);
5 Notulen van de Algemene
Ledenvergadering 2013 (zie
pagina 4 en 5 van dit blad) en
ondertekening ten overstaan
van de aanwezige leden;
6 Financieel jaarverslag over
2013 en de begroting voor
2014;
7 Verslag van de kascommissie
over het boekjaar 2013;
8 Verkiezing van de kascommissie voor het boekjaar 2014;
9 Verkiezing nieuwe bestuursleden.
Aftredend en herkiesbaar is
de penningmeester K. Kikke.
Kandidaten voor de functie
kunnen zich uiterlijk drie
dagen voor de vergadering
bij het bestuur schriftelijk
aanmelden bij: dhr. K. Kikke,
Baandervesting 106,
1135 DH Edam,
[email protected];
10Rondvraag;
11Sluiting.
Na afloop van de vergadering zal
de heer E. Kaspers een lezing
verzorgen over meteorieten en
inslagkraters.
Vergeet het niet!!!
Donderdag 13 maart 2014
in Partycentrum Concordia.
KomT alleN!!
3
notulen algemene ledenvergadering 2013
notulen algemene ledenvergadering 2013
Verslag van de Algemene Ledenvergadering op donderdag 14 maart 2013 in Partycentrum "Concordia" te
Purmerend.
5. NOTULEN VAN DE
ALGEMENE LEDENVERGADERING 2012
De notulen worden ongewijzigd
vastgesteld.
10. VACATURE FUNCTIE
SECRETARIS
Aangezien geen kandidaten zich
hebben gemeld, blijft de functie
vacant.
6. FINANCIEEL VERSLAG
OVER DE PERIODE
1-1-2012 TOT 1-1-2013
Het financieel verslag wordt
ongewijzigd vastgesteld.
11. RONDVRAAG
Mevrouw J. Schrijer informeert
naar de werkzaamheden van de
secretaris. Zij vraagt zich af of
een herverdeling van het omvangrijke takenpakket mogelijk
is. Zij stelt voor één of meer
taken af te splitsen en om zo
beter kandidaten te vinden voor
de gedeelde functie. Het bestuur
besluit aan dit verzoek gevolg te
geven.
1. OPENING
De voorzitter heet iedereen welkom.
2. BESTUURSBELEID EN
PLANNEN
De voorzitter licht het bestuursbeleid voor de komende periode
toe. Het bestuur zal een aantal
fondsen gaan aanschrijven voor
de aanschaf van nieuwe apparatuur. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van het gebleken
enthousiasme van met name
de jongere generatie en het succes van de demonstraties van
de werkgroep en de middagen
in samenwerking met het natuurmuseum E. Heimans.
Verder zal het gebruik van sociale media zoals Twitter en Facebook worden voortgezet.
Op Twitter verschijnen steeds
meer volgers uit Purmerend en
Zaandam. Dit medium leent zich
uitstekend voor korte berichtjes
over themadagen en onvoorziene wijzigingen in het programma.
Op de website staan steeds meer
verslagen van de lezingen en
excursies. Ook de programma’s
van de werkgroepen worden er
op geplaatst.
4
De voorzitter merkt op dat er
ruimte is voor een bijdrage van
creatieve leden om zo in overleg
met de webmaster gezamenlijk
de site verder te ontwikkelen.
De voorzitter memoreert het feit
dat de werkgroep Lapidarie 12,5
jaar gebruik maakt van de door
Annie en Leo beschikbaar gestelde locatie in Edam. Namens het
bestuur bedankt de voorzitter
hen met een fles wijn en een bos
bloemen.
Annie beantwoordt dit bedankje
en spreekt de hoop uit dat de
groep nog vele jaren van de
locatie gebruik mag maken.
Tenslotte kondigt de voorzitter
de algemene Amathysta excursie naar de Peelbreuk aan en
nodigt de leden uit hieraan deel
te nemen.
7. VERSLAG VAN DE
KASCOMMISSIE
De Kascommissie heeft ten huize
van de penningmeester de boeken gecontroleerd en hierin
geen onregelmatigheden aangetroffen.
De commissie stelt voor de penningmeester voor het boekjaar
2012 te dechargeren. De vergadering besluit aldus.
3. INGEKOMEN POST
De secretaris meldt dat er geen
relevante ingekomen post is ontvangen.
8. VERKIEZING VAN
DE KASCOMMISSIE
De kascommissie bestaat uit de
dames M. Heesters en A van Zon,
M. Heester treedt af en stelt zich
beschikbaar als reserve.
De heer G. Janssen stelt zich
beschikbaar als lid. De vergadering gaat hiermee akkoord.
4. JAARVERSLAG PERIODE
1-1-2012 TOT 1-1-2013
De vergadering heeft kennis
genomen van het verslag en
gaat hier unaniem mee akkoord.
9. BESTUURSVERKIEZING
De heer E. Kaspers treedt af als
vice-voorzitter. Hij stelt zich herkiesbaar en wordt bij acclamatie
herkozen.
12. SLUITING
Niets meer aan de orde zijnde,
sluit de voorzitter de vergadering en bedankt een ieder voor
de aanwezigheid.
Na de vergadering verzorgde Peter de
Jong een lezing over Nieuw-Zeeland
Op de foto zie we een geiser in het
Rotorua-park op het Noordereiland.
5
Meldt u nu aan voor de eXCURSIE NAAR
DE kALOOT IN zEELAND op zondag 13 april
De open excursie naar het Oertijdmuseum in Boxtel en de
Peelbreuk was een enorm succes, daarom organiseren wij op
zondag 13 april weer een mooie open excursie! Deze excursie
is toegankelijk voor alle leden van Amathysta.
We gaan die dag fossielen zoeken op het strand 'De Kaloot'. Dit
strand ligt bij Vlissingen vlakbij
de kerncentrale van Borssele.
Zeestromingen woelen hier fossielen uit afzettingen voor de
kust los en deponeren ze vervolgens op het strand.
Er worden haaientanden, roggentanden, gastropoden en bivalven gevonden. Ook worden er
diverse botten van zoogdieren
gevonden. Vogelbotten worden
ook gevonden maar zijn zeldzamer.
We vertrekken om 8:30 uur vanuit Zaandam. We rijden zoveel
mogelijk met elkaar mee om reiskosten zo laag mogelijk te houden. Iedereen neemt zelf eten en
drinken mee. Buiten de reiskosten, zijn er verder geen kosten
verbonden aan deze excursie.
Geïnteresseerden kunnen zich
vóór 1 april opgeven bij K. Kees.
E-mail: [email protected]
Tel.: 06 - 242 166 03
De vondsten
zijn afkomstig
uit afzettingen
vanaf het Mioceen (onderdeel van het
Neogeen tijdperk) tot aan
recenter
tijden.
Soms worden
er ook botten
van zoogdieren uit het
Pleistoceen
gevonden.
6
7
AGENDA
S E I Z O EN 2 0 1 3 - 2 0 1 4
JA A R VERSLAG EN acti viteiten 2 0 1 3
BIJEENKOMSTEN
Donderdagavond: Partycentrum Concordia, Koemarkt 45, Purmerend
Vrijdagavond: Natuurmuseum E. Heimans, Thijssestraat 1, Zaandam
Het bestuur kwam in deze periode twee keer bijeen voor het
bespreken van de lopende zaken en het vaststellen van het
programma. Daarnaast is er twee keer een plenaire bijeenkomst geweest van actieve leden binnen de vereniging. Tijdens
zo'n bijeenkomst worden er ideeën uitgewisseld over nieuw te
ontwikkelen activiteiten en andere voor de vereniging relevante
zaken. De beurs wordt georganiseerd en voorbereid door een
groep van vrijwilligers, die op gezette tijden bij elkaar komt.
Donderdag 13 maart 2014
Algemene Ledenvergadering
In Concordia te Purmerend houden we onze jaarlijkse Algemene
Ledenvergadering. Na de vergadering zal Erwin Kaspers een lezing geven over meteorieten en
inslagkraters. Een inslagkrater
is een krater die in de bodem
achterblijft na het inslagproces
van een hemellichaam. Dit inslaande lichaam is meestal een
meteoriet, die van een komeet of
van een planetoïde afkomstig
kan zijn.
De Arizonakrater is de bekendste inslagkrater ter wereld.
De Brocken is de hoogste berg van de
Harz. Op de top staat een weerstation.
Donderdag 10 april 2014
De mijnbouw en de geologie
van de Harz
Dhr. E. Kaspers neemt ons mee
naar de Harz. Dit gebied is het
noordelijkste middelgebergte van
Duitsland. De hoogste berg van
de Harz is de Brocken met zijn
1142 meter. Deze behoort tot het
Nationalpark Harz. Dit nationale
park beslaat ongeveer tien procent van het gebergte. De Harz
is vanouds een belangrijk mijnbouwgebied. De gebergtevorming aan het eind van het Paleozoïcum, de Hercynische orogenese, is naar de Harz genoemd.
8
In 2013 heeft de vereniging
donaties ontvangen van het
Jacob Stinsfonds ad € 825,-,de
Maatschappij tot nut van 't Algemeen eveneens € 825,- en van
het Honig Laan fonds een bedrag
van € 450,-. Deze bijdragen zijn
besteed aan de aanschaf van
een zaagmachine ad € 1500,- en
een trilpan met toebehoren ad
€ 778,- Het restant heeft de vereniging zelf bijgedragen.
Op donderdag 14 maart gaf
de heer P. de Jong een lezing
met dia’s over Nieuw-Zeeland.
Activiteiten
Voor een gedetailleerd overzicht
van de activiteiten wordt verwezen naar het verenigingsblad.
Op zaterdag 2 november vond
de jaarlijkse Amathysta mineralen- en fossielenbeurs in Purmerend plaats.
Op zondag 6 januari was er de
traditionele nieuwjaarsreceptie;
Op donderdag 14 november
gaf mevrouw K. Kees een reisverhaal met dia's ten beste over
haar reis naar Argentinië.
Op vrijdag 11 januari heeft
mevrouw I. Plooyer een lezing
verzorgd over Ecuador en de
Galapagos eilanden.
Op vrijdag 8 februari verzorgde de heer E. Kaspers een
lezing over het mineraal Beryl.
Op donderdag 11 april verzorgde de heer B. Roebert een
lezing over de Nijl.
Op vrijdag 11 oktober heeft
de heer P. Vierbergen een lezing gegeven over de ritsen van
Europa.
vrijdag 13 december werd ter
afsluiting van het jaar de jaarlijkse bingo georganiseerd.
Voorafgaand aan de bingo heeft
de heer E. Kaspers een lezing
gegeven over fluoriet.
9
ex c u r s ie s e n Jaar v er s l a g v a n
de wer k g roep Geo l o g ie 2 0 1 3
ex c u r s ie s e n Jaar v er s l a g v a n
de wer k g roep Geo l o g ie 2 0 1 3
De leden van de werkgroep Geologie zijn het afgelopen jaar
weer druk in de weer geweest. De werkgroep bestond in 2013
uit 21 deelnemers. Op het programma stonden weer diverse
leuke excursies en op de werkgroepavonden zijn weer veel
interessante onderwerpen aan bod gekomen.
Piesberg bij Osnabrück
30 maart 2013
De eerste excursie van het seizoen werd vanwege de extreme
kou die dag uitgesteld. Het was
op de Piesberg -11°C met een
harde N.O. wind en sneeuw.
Het was dus niet verstandig en
gezond om erheen te gaan. De
excursie is verplaatst naar 2 juni.
In de enorme groeve, waar je
fossielen uit het Boven-Carboon
kan vinden, is altijd wel iets bijzonders aan te treffen.
Deze keer lagen er veel fossielen van de Carboonplanten.
Er werden dan ook veel mooie
vondsten gedaan. Deze werden
allemaal goed ingepakt om mee
naar huis te nemen. Als klapstuk
Het bijzondere libellevleugeltje dat een
van de deelnemers in de groeve vond.
10
werd er ook nog een afdruk van
een vleugel van een libel gevonden. Het was ook deze keer weer
de moeite waard om de Piesberg
te bezoeken.
Z. O. Groningen en Duitsland
19 t/m 21 april 2013
Dit weekeinde bezochten we het
gebied van Sellingen en de Hümmeling in Duitsland.
We verbleven op camping de
Bronzen Eik te Sellingen in Zuidoost Groningen.
Het was dit weekeinde stormachtig weer. In de omgeving
woedde een ware stofstorm die
alles bedekte met een flinke laag
stof. We moesten dus alles goed
dicht houden.
We bezochten verschillende zandgroeves in Duitsland waar mooie
zwerfstenen bij het zand zeven
van de transportbanden afrolden.
Ze vielen op hoge bergen met
zwerfkeien waar je ze mooi kon
uitzoeken op de storthopen.
Er werden ook mooie fossiele
zee-egels, koralen en sponzen
gevonden en zelfs enkele stukjes
barnsteen. Hoewel het een koud
hauyn in xenolieten te zoeken.
Er werden hele mooie kristalletjes van augiet gevonden en
bijzonder mooi blauwe Hauyn.
Het was een prima weekend met
leuke vondsten en af en toe een
regenbui.
Het merendeel van de zwerfstenen op
de foto zijn kalkstenen. Ze bevatten een
enorm scala aan fossielen, waaronder
een groot assortiment koralen.
weekeinde was, was het toch de
moeite waard om dit gebied te
bezoeken.
Vulkanisme van de Eifel
20 t/m 23 juni 2013
Vanuit de camping Oostbachtal
in Müllenborn bij Gerolstein vertrokken we naar verschillende
geologische locaties.
Dit weekend bezochten we een
aantal vulkanische gebieden van
de Eifel in de omgeving van
Üdersdorf, Strohn en Rockeskyll.
We hebben in diverse groeves
gezocht naar mineralen en vulkanische producten zoals bijv.
verschillende soorten lavabommen en xenolieten in basalt.
Deze vertonen soms een mooie
glasglans aan de buitenzijde.
In sommige van deze groeves
wordt nog gewerkt, in andere al
langere tijd niet meer. Een dag
zijn we naar de oostkant van
de Eifel geweest om augiet en
Een geologische zwerftocht
door het Munsterland
12 t/m/ 15 september 2013
Deze excursie was gericht op het
zoeken naar fossielen.
We verbleven 4 dagen op de
camping Camp zur Rotbruch te
Versmold in het Munsterland.
We hebben de dino-voetsporen
bij Barkhausen bekeken en zijn
in een verlate groeve geweest,
waar we steenkool en ammonieten uit het Jura vonden.
We bezochten het kalkgebied
bij Beckum bij de cementfabriek
van Phoenix Zement. Hier komen
de kalken van het Boven-Krijt
aan de oppervlakte. We vonden
enkele ammonieten en schelpen.
Een blik op de kalksteengroeve van
Phoenix Zement.
11
ex c u r s ie s e n Jaar v er s l a g v a n
de wer k g roep Geo l o g ie 2 0 1 3
In de Calcisphären Turbidit-lagen
konden we vissentanden en
-schubben vinden. Ook troffen
we vele kruipsporen aan.
Hierna bezochten we de Argelith Bodenkeramik kleigroeve
bij Wermersdorf. Het was een
regenachtige dag, maar we
vonden veel fossielen uit het
Jura zoals o.a. belemnieten met
prachtige heldere kwartskristallen. Ook vonden we veel knollen
met schelpen van pyriet en
natuurlijk de vele knollen met
verschillende mineralen.
Ondanks de regen was het een
zeer geslaagde excursie met veel
vondsten.
Werkgroep Geologie
28 januari 2013 Op deze dag
hebben we met een microscoop
Eifelmineralen bekeken.
Fred Otto had een aantal mooie
mineralen meegenomen. We hadden de microscoop gekoppeld aan
Azurite gevonden in de Eifel
bij Maubacher Bleiberg, Düren.
Beeldbreedte is ca. 4 mm.
een groot beeldscherm. Op deze
wijze konden we de mineralen op
bijzonder groot formaat bewonderen en bestuderen.
den. Er werden plantfossielen bekeken die uit Engeland, België
en de Zuid-Eifel in Duitsland komen. Deze plantenfossielen zijn
vaak moeilijk te vinden omdat
ze toen nog niet algemeen voorkwamen en niet groot waren.
Agardit en Olivenit uit de Clara groeve
in Wolfach in het Zwarte Woud.
Beeldbreedte is ca. 1 cm.
Versteende boomstammen, vooral van
de soort Araucarioxylon Arizonicum,
in het Petrified Forest National Park in
Arizona, USA.
Op 25 februari 2013 legde de
heer Iep Wiselius ons het verschil tussen houtsoorten uit. Er
werden houtmonsters gesneden
en deze werden met een loep
bekeken, zodat je de verschillen tussen de houtsoorten goed
kan zien. Deze verschillen tussen
houtsoorten kunnen gebruikt
worden om de structuur van versteend hout te determineren.
Op 25 maart 2013 hebben we
mineralen uit Wolfach in het
Zwarte Woud bekeken. Er worden
honderden verschillende mineralen gevonden op de storthopen
bij Wolfach, zoals bijv. fluoriet,
bariet, pyriet, kwarts, malachiet,
azuriet en vele andere minera-
12
ex c u r s ie s e n Jaar v er s l a g v a n
de wer k g roep Geo l o g ie 2 0 1 3
len waarvan velen zeer zeldzaam
zijn. Een groot aantal mineralen
hebben we onder de microscoop
bekeken.
De avond van 8 april 2013
stond in het teken van de landplanten uit het Boven-Siluur en
het Onder-Devoon. Ondersteund
door beelden werd verteld hoe
de eerste planten op het land
konden overleven en zich uitbreiCooksonia, de oudst bekende landplant
uit het Siluur.
Op 9 september 2013 hebben
we een mineraalbespreking gehad
over het ontstaan van mineralen
in de oxidatiezone. In deze oxidatiezone (ijzeren hoed) lossen
mineralen op om op een andere
zone weer nieuwe mineralen te
vormen. Zo vormt galeniet - anglesiet, sfaleriet – smithsoniet en
magnetiet wordt hematiet.
Op 28 oktober 2013 hebben we
naar een film gekeken over het
ontstaan van het leven op Aarde,
een mooie en boeiende film.
28 november 2013 is het systeem van de continentverschuivingen behandeld. Er werden
deze avond verschillende systemen behandeld.
Op 9 december 2013 bespraken
we het ontstaan en de vorming
van fossielen. Een uitgebreid en
bijzonder onderwerp over hoe
planten en dieren bewaard blijven en fossiel worden.
Erwin Kaspers
13
SC H R I J F U N U I N V O O R de B E U R S
op zat e rda g 1 n o v e m b e r 2 0 1 4 !
Amathysta organiseert op zaterdag 1 november 2014 weer
haar jaarlijkse mineralen- en fossielenbeurs. Voor leden van
Amathysta is er uiteraard ook de mogelijkheid om hier een
tafel te huren.
Heeft u ruimtegebrek thuis of
wilt u eens wat dubbele mineralen, stenen of fossielen verkopen, dan is dit uw kans.
U kunt één of meer meters tafel
huren, waarop u uw koopwaar
prachtig kunt uitstallen. Iedereen die de beurs bezoekt kan uw
spullen bekijken en, wie weet,
kopen.
Het huren van een tafel van één
meter kost € 12,50.
Heeft u interesse, neem dan
contact op met dhr. G.P. de
Beurs, tel. 0299-772035, mobiel
06-10202210 of stuur onderstaande bon in
een voldoende
gefrankeerde
envelop naar:
G.P. de Beurs,
Heikeshof 20,
1983 XE
De Rijp.
• BEURS • BEURS • BEURS •
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode: Woonplaats:
Telefoon: Lid
Geen lid
E-mail:
Aantal meters:
Handtekening
Datum:
STUUR DEZE BON OP NAAR: G.P. DE BEURS, HEIKESHOF 20, 1983 XE DE RIJP
14
Naam
:Lazuliet-kristal
Wordt ook wel blauwspaat genoemd
Kristallen zijn zeldzaam
Magnesium, aluminium-fosfaat
Formule :Mg Al2 ( PO4)2 (OH)2
Vindplaats: Afghanistan
Formaat :Het kristal is 15 mm
Collectie :G. de Beurs
Foto:
:X.E. Kaspers
15
Jaarverslag van de slijpgroep 2013
Ja, 2013 is ook weer voorbij. Het was voor ons slijpers een
leerzaam jaar. De meesten van ons hebben hun grenzen verlegd. De resultaten waren mooi om te bekijken.
Sommige leden van de slijpgroep
hebben het aangedurfd om een
volgende stap te gaan zetten.
De een ging van vlakslijpen naar
cabochon-slijpen en de ander
ging van cabochon-slijpen naar
het faceteren. Dat alles ging gepaard met leuke resultaten. Maar
ook het slijpen van de vrije vormen was voor enkelen een nieuw
doel geworden.
De nieuwkomers van dit jaar
hadden er zin in. Er werd geslepen alsof ze al een cursus of wat
gevolgd hadden. Er waren dan
ook vele mooie resultaten te
bewonderen.
De bezetting over het hele jaar
was redelijk goed. Natuurlijk is
er altijd nog wel een plekje over
voor een spontane aanmelding,
die na een avondje proefslijpen
besluit om verder te gaan.
De beurs op zaterdag 2 november heeft voor ons een gunstige
uitwerking gehad. Een week na
afloop waren wij een slijpster rijker die we welkom heten in ons
midden en we laten het slijpvirus
gewoon over ons heen komen.
Schroom niet om een avondje of
ochtend te komen proefslijpen.
Er zijn nog enige vrije plaatsen.
Bel 0299-69 03 73 of mail naar
[email protected] voor een afspraak.
De mogelijkheden om te komen
slijpen zijn op de maandag- en
dinsdagavond van 20.00 tot
22.00 uur en op woensdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur.
Werkgroep Lapidary
Gerard Kramer
16
17
activiteiten in het E. Heijmansmuseum
De komende periode zijn er in het Natuurmuseum E. Heimans
weer een aantal speciale middagen georganiseerd die in het
teken staan van stenen en geologie.
Deze middagen zijn in samenwerking met het Natuurmuseum
E. Heijmans en de Werkgroep
Geologie van Amathysta tot
stand gekomen.
Zondag 2 maart
Demonstraties van insecten maken uit steen. Leden van de
werkgroepen Lapidarie en Geologie laten zien hoe je miljoenen jaren oude insecten weer tot
"leven" kunt brengen. Aanvang
13.00 uur.
Zondag 16 maart 2014
Geuren en kleuren uit stenen.
Kom naar het museum en ervaar
het zelf. Aanvang 13.00 uur.
In de vakantieperiode vinden er
nog een aantal extra activiteiten plaats. Deze activiteiten van
het Natuurmuseum E. Heijmans
kunt u op de website bekijken
www.nme-zaanstreek.nl/natuur
18
Kom gerust een keertje kijken en neem uw kinderen of
kleinkinderen mee. Zij zullen
echt een leuke middag hebben.
De toegangsprijs voor het Natuurmuseum E. Heijmans bedraagt € 2,50 p.p. De openingstijden van het museum zijn op
zondag en woensdag van 13.00
- 17.00 uur. In de vakanties is
het museum vaker open.
Vindt u het leuk om te komen
helpen, dan bent u natuurlijk van
harte welkom.
Het adres van het Natuurmuseum E. Heimans is:
Thyssestraat 1, Zaandam
Tel. 075-6312020
Erwin Kaspers
19
Ye l l ow s to n e par k e n o m g e v i n g
Lezing van mevrouw I. Plooijer 10 januari 2014
De reis begint in het Arches National Park in het oosten van
de staat Utah. Dit park is beroemd vanwege de vele indrukwekkende rotsformaties en balancerende rotsen. Er zijn meer
dan 2000 gedocumenteerde natuurlijke bruggen (arches). De
bogen zijn gevormd door een combinatie van wind- en watererosie, ijs, tektonische activiteit en een instabiele ondergrond
van zout.
tal goed bewaard gebleven klifwoningen: huizen gebouwd in
ondiepe grotten in de wanden
van het ravijn. Van de 11e eeuw
tot de 13e eeuw woonden hier de
Anasazi-indianen.
Nationaal Park Arches.
Vervolgens werd het Mesa Verde
National Park bezocht. Dit is
een nationaal park in ZuidwestColorado in de Verenigde Staten
van Amerika. Het park is bekend
geworden door het grote aanDe huizen in Mesa Verde National Park.
20
Daarna werd Grand Teton National Park bezocht. Dit is een nationaal park in Wyoming, ten zuiden van Yellowstone. De bergketen van de Grand Teton is onderdeel van de Rocky Mountains.
De Rocky Mountains maken deel
uit van de Noord-Amerikaanse
Cordillera, een bergachtig gebied
ten westen van de Great Plains
dat zich uitstrekt van Alaska tot
in het zuiden van Mexico. De huidige Rocky Mountains zijn ontstaan tijdens de Laramide orogenese tussen 80 en 55 miljoen jaar
geleden. Het oudste gesteente in
de Rocky Mountains is Precambrium metamorf gesteente dat de
kern van het Noord-Amerikaanse
continent vormt. Er is ook Precambrium sedimentaire argilliet
uit een periode van 1,7 miljard
21
Ye l l ow s to n e par k e n o m g e v i n g
Lezing van mevrouw I. Plooijer 10 januari 2014
jaar geleden. Gedurende het
Paleozoïcum lag westelijk NoordAmerika onder een ondiepe zee,
waardoor een kilometersdikke
laag kalksteen en dolomiet werd
afgezet. De Rocky Mountains
bevatten de hoogste toppen in
het midden van Noord-Amerika.
De hoogste top is Mount Elbert
in Colorado met een hoogte van
4401 meter boven zeeniveau.
Mount Robson in British ColumDe Rocky Mountains beslaan een gebied
met een lengte van meer dan 4800 km.
beroemdste (Old Faithful Geiser in Upper Geyser Basin) ter
wereld
De Yellowstone Caldera.
Grand Teton National Park.
bia met een hoogte van 3954
meter is de hoogste top in de
Canadese Rockies.
De Grand Teton Mountains vormen een van de jongste bergketens van Noord-Amerika. Er
zijn 12 pieken die hoger zijn dan
3650 meter; de hoogste is Grand
Teton met een top van 4.198
meter. Het gebergte is ontstaan
naast een breuklijn in de aarde;
aan de westzijde van de breuklijn
werd de aarde omhooggedrukt,
aan de oostzijde zakte de aarde
juist naar beneden. De 130 kilometer lange Teton Range heeft
dan ook geen voorgebergte, de
bergen rijzen direct naast de
vloer van de vallei omhoog.
Yellowstone National Park is een
nationaal park in de Verenigde
Staten, hoofdzakelijk in Wyoming, maar met kleine gedeeltes
in de naburige staten Montana en
Idaho. Yellowstone is het oudste
nationaal park in de wereld. Yel-
22
Ye l l ow s to n e par k e n o m g e v i n g
Lezing van mevrouw I. Plooijer 10 januari 2014
lowstone heeft een oppervlakte
van 8983 km², waardoor het
meteen ook een van de grootste
nationale parken is in de Verenigde Staten. De gemiddelde
hoogte in het park is 2440 meter.
Onder Yellowstone bevindt zich
een vulkanische hotspot. De
grootste vulkanische structuur
in de omgeving is de Yellowstonecaldera, een caldera van 65
km die vrijwel het gehele park
beslaat. Het is een onder de
oppervlakte liggende complexe
supervulkaan die ongeveer om
de 600.000 jaar volledig uitbarst
(Vulkanische-explosiviteitsindex
8). De laatste eruptie is circa
640.000 jaar geleden en het is
afwachten wanneer de vulkaan
uitbarst.
Het Yellowstone National Park
bevat verreweg het grootste en
actiefste geiserveld ter wereld.
In de negen bassins komen evenveel geisers voor (bijna 400) als
in de rest van de wereld gezamenlijk. Ook bevinden zich hier
de grootste (Steamboat Geyser
in Norris Geyser Bassin) en de
Een van de vele warmwaterbronnen in
het park.
De trapachtige terrassen worden gevormd doordat verwarmd
water beweegt langs de oppervlakte.. Het warme water draagt
opgelost calcium en bicarbonaat
aan het oppervlak van de terrassen waar de druk vermindert.
Kooldioxide ontsnapt vervolgens
als gas en de combinatie van carbonaat met calcium vormt travertijn. De terrassen veranderen
voortdurend van vorm en kleur.
K. Kees
De Mammoth Hot Springs in Yellowstone
park.
23
Bi n n e n l a n d s e b e u rze n
24
maart t/m juli 2014
Zaterdag 1 en zondag 2 maart 2014
Den Haag,
NLC - Internationale mineralenbeurs,
World Forum Convention Center,
Churchillplein 10, inl.: 055-3559995
Zondag 13 april 2014
Eindhoven,
Gemeenschapshuis Lievendaal,
Lievendaalseweg 3,
inl.: [email protected]
Zaterdag 8 en zondag 9 maart 2014
Rijswijk,
Internationale mineralenbeurs,
De Haaglanden, vh Darling Market,
Volmerlaan 12, inl.: 070-3075900
Maandag 21 april 2014 (2e Paasdag)
Groningen,
Mineralen- en Fossielenbeurs,
Sporthal de Brug,
Donderslaan 161, inl.: 0512-545797
Zaterdag 15 maart 2014
Zwijndrecht,
Mineralen- en fossielenbeurs GEODE,
Develsteincollege,
Develsingel 5, inl.: 078-6156615
Zondag 4 mei 2014
Heerlen,
Mineralen- en Fossielenbeurs,
Corneliushuis,
Heulstraat 2, inl.: 045-5213794
Zaterdag 22 maart 2014
Hoevelaken,
Mineraal - Paranormaal,
Intres BV,
Koninginneweg 1, inl.: 033-4553494
Maandag 9 juni 2014 (2e Pinksterdag)
Schoonhoven,
Nationale Zilverdag,
Buitenmarkt centrum Schoonhoven,
Inl.: [email protected]
Zondag 23 maart 2014
Heerlen,
Mineralen- en fossielenbeurs,
Dienstencentrum de Compositie,
J.F. Kennedylaan 301, inl.: 045-8800420
Zondag 13 juli 2014
Denekamp,
Mineralen- en fossielenmarkt,
Museum Natura Docet,
Oldenzaalsestraat 39, inl.: 0546-568033
Zondag 6 april 2014
Amsterdam,
Geologisch Evenement Amsterdam,
Borchlandhal,
Borchlandweg 6-12, inl.: 075-6167676
Al deze beurzen zijn rolstoelvriendelijk
en geopend van 10.00 tot 17.00 uur.
Het bestuur en de redactie dragen geen
verantwoordelijkheid voor eventuele
fouten in deze publicatie van de beurzen.
25
26
27
28