November 2014 Pensioenrecht Bent u klaar voor de pensioenveranderingen in 2015? Op 1 januari 2015 verandert het fiscale kader voor pensioenen. Dit heeft voor de meeste pensioenregelingen gevolgen. De fiscale veranderingen zullen moeten worden vertaald naar een wijziging van de pensioenregeling die tussen werkgever en werknemers is afgesproken. Dit vraagt om een zorgvuldige benadering. Het feit dat de fiscale kaders veranderen, rechtvaardigt doorgaans niet dat de pensioenregeling eenzijdig wordt aangepast door de werkgever. Werknemers en ondernemingsraden kunnen niet zomaar worden gepasseerd in de besluitvorming. Hoe ver bent u? Maximale opbouwpercentages gaan omlaag Per 1 januari 2015 wordt de fiscaal gefaciliteerde pensioenopbouw beperkt. Voor alle werknemers wordt het fiscaal maximale opbouwpercentage verlaagd. In middelloonregelingen wordt het percentage verlaagd naar 1,875% (was 2,15%) van de pensioengrondslag. Dit betekent dat tezamen met de AOW uitkering in 40 jaar een pensioen van 75% van het gemiddelde loon kan worden bereikt. In eindloonregelingen wordt het opbouwpercentage verlaagd naar 1,657% van de pensioengrondslag en beschikbare premiestaffels mogen zich niet richten op een hoger pensioen dan een pensioen dat na 40 jaar 75% van het gemiddelde loon zal bedragen. Pensioenregelingen waarin meer pensioen wordt opgebouwd dan fiscaal is toegestaan, zullen geheel in de belastingheffing worden betrokken. Pensioengevend salaris gemaximeerd op 100.000 euro Een andere fiscale beperking betreft de beperking van het maximale salaris waarover pensioenopbouw kan plaatsvinden. Het maximale pensioengevend salaris bedraagt vanaf 1 januari 2015 100.000 euro op full time basis. Voor werknemers met een hoger salaris dan het maximum kan dit grote gevolgen hebben, vooral omdat ook het nabestaandenpensioen hierdoor direct wordt geraakt. Aanpassing pensioenregeling is wijziging arbeidsvoorwaarden Wijziging van de pensioenregeling dient zorgvuldig te gebeuren. Het feit dat de fiscale kaders veranderen, betekent niet zondermeer dat de pensioenregeling ook eenzijdig gewijzigd mag worden. De werknemers (en in bepaalde gevallen ook de ondernemingsraad) dienen namelijk in te stemmen met de wijziging van de arbeidsvoorwaarden. In veel gevallen zal daarvoor gedeeltelijke compensatie van het verlies aan pensioenopbouw worden gevraagd. Het is daarom raadzaam na te denken over de wijze waarop deze compensatie kan worden vormgegeven en wat voor zowel werkgever als werknemers aanvaardbaar is. Bij het vormgeven van compensatieregelingen zult u ervoor moeten waken dat u geen verboden onderscheid maakt, bijvoorbeeld op grond van leeftijd. Bij pensioenregelingen die bij een verzekeraar zijn ondergebracht, heeft een ondernemingsraad een wettelijk instemmingsrecht. Het instemmingsrecht van de ondernemingsraad vervangt, in beginsel, niet het eigen instemmingsrecht van de individuele werknemers. Wanneer sprake is van een verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds of een (algemeen verbindend verklaarde) collectieve arbeidsovereenkomst lopen de wijzigingstrajecten via de sociale partners (vakbonden). Bent u klaar voor de pensioenveranderingen in 2015? 2 Nettopensioen en nettolijfrente Voor werknemers die een salaris van meer dan 100.000 euro verdienen maakt de wetgever het mogelijk om bij te sparen voor een oudedagsvoorziening middels netto pensioen of een netto lijfrente. Inleg in deze regelingen is vrijwillig en gebeurt vanuit het netto inkomen, dus nadat het inkomen is belast. De regelgeving omtrent de nettopensioenen en nettolijfrenten is op dit moment nog niet definitief vastgesteld. Wij volgen de ontwikkelingen op de voet voor u. Mogelijkheden voor optimalisatie pensioenopbouw binnen de huidige pensioenregeling Hoewel de fiscale kaders wijzigen, kan het in sommige gevallen mogelijk zijn om door aanpassingen in de huidige pensioenregeling toch de vermindering in pensioenopbouw te beperken. Wellicht is er nog ruimte voor het opnemen van loonelementen in het pensioengevend loon die nu nog niet pensioengevend zijn. Of misschien gaat uw pensioenregeling nu uit van een hogere franchise dan de minimaal toegestane franchise, waardoor de pensioengrondslag nog iets kan worden opgerekt als tegenwicht voor het lagere opbouwpercentage. Dit heeft uiteraard alleen zin voor zover het pensioengevend loon nog niet 100.000 euro of meer bedraagt, vanwege de aftopping van het pensioengevend loon. Compensatie en verboden onderscheid Wanneer u het verlies aan pensioenopbouw voor uw werknemers wilt compenseren, dient u zich steeds te realiseren dat dit kan leiden tot onderscheid tussen werknemers dat in beginsel verboden is. Wanneer u bijvoorbeeld eenvoudigweg de voor een individuele werknemer minder te betalen pensioenpremie aan deze werknemer zult uitbetalen als loon, dan zal dit voor oudere werknemers al gauw tot hogere loonsverhogingen leiden dan voor jongere werknemers. Dit onderscheid naar leeftijd is in beginsel verboden, tenzij daar een objectieve rechtvaardiging voor aanwezig is. Dat vraagt een zorgvuldige afweging van eventuele alternatieve maatregelen. Tijdig juridisch advies is geen overbodige luxe Kortom, wijziging van de pensioenregeling en vormgeving van compenserende maatregelen, kunnen tot juridische complicaties leiden. U kunt uzelf veel ellende voorkomen door tijdig juridisch advies in te winnen. Wij kunnen u daarbij uitstekend van dienst zijn door de kennis en ervaring van onze experts in pensioen- en arbeidsrecht voor u te combineren. Wij gaan graag met u in gesprek! Bent u klaar voor de pensioenveranderingen in 2015? 3 HVG Advocatuur | Notariaat Over HVG Holland Van Gijzen Advocaten en Notarissen LLP Contactpersonen (HVG) is een toonaangevend advocaten- en notarissenkantoor met hoogwaardige juridische dienstverlening. Onze advocaten en (kandidaat-) Pieter van Rijsbergen notarissen zijn actief op alle rechtsgebieden die Advocaat Pensioenrecht Telefoon: 088-4070490 E-mail: [email protected] voor ondernemingen relevant zijn. Met vestigingen in Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam, Utrecht, Brussel en New York zijn wij in staat u passende oplossingen te bieden voor al uw juridische vraagstukken. In Nederland heeft HVG Suzanne Bos Advocaat Arbeidsrecht Telefoon: 088-4072472 E-mail: [email protected] een strategische alliantie met Ernst & Young Belastingadviseurs LLP. www.hvglaw.nl Holland Van Gijzen Advocaten en Notarissen LLP is een limited liability partnership opgericht naar het recht van Engeland en Wales met registratienummer OC335658 en is in Nederland geregistreerd bij de Kamer van Koophandel Rotterdam onder nummer 24433164. © 2014 Holland Van Gijzen Advocaten en Notarissen LLP Disclaimer Deze publicatie is met grote zorgvuldigheid samengesteld. Voor mogelijke onjuistheid en/of onvolledigheid van de hierin verstrekte informatie aanvaardt HVG geen aansprakelijkheid, evenmin kunnen aan de inhoud van deze publicatierechten worden ontleend. Bent u klaar voor de pensioenveranderingen in 2015? 4