Obstipatie/verstopping

Euvels
Obstipatie/verstopping
Annette van Vliet
Obstipatie is een van de meest voorkomende darmproblemen. Patiënten klagen over een moeizame
stoelgang die soms dagen achterwege blijft.
Wat is erover bekend?
Foto: Ilya Andriyanov/Shutterstock
De frequentie van defecatie verschilt nogal per mens;
het wisselt tussen de drie keer per dag tot eens in de
drie dagen. Bij verstopping is er sprake van een afwijkend patroon: de ontlasting blijft langer dan normaal
in de dikke darm en als gevolg daarvan wordt deze
hard en droog. Er is sprake van obstipatie bij twee keer
of minder per week defecatie, in combinatie met harde
ontlasting, hard persen om te ontlasten of obstructie
bij ontlasten. Verstopping kan verscheidene oorzaken
hebben, deze zijn meestal onschuldig. De patiënt kan
klagen over buikpijn, winderigheid, een opgeblazen
gevoel, harde ontlasting of pijn bij de anus.
Wat kan ik voor de patiënt doen?
Wanneer een patiënt klaagt over obstipatie, vraag je
naar diens gebruikelijke defecatiepatroon, de duur
van de verstopping en bijkomende klachten. Bepaalde
factoren, zoals bedlegerigheid, slechte sanitaire voorzieningen of een slechtzittend gebit kunnen obstipatie
in de hand werken. Ook sommige medicijnen kunnen verstopping veroorzaken, staalpillen bijvoorbeeld. In de meeste gevallen geldt het advies: voldoende vezels eten, voldoende drinken (minstens
twee liter per dag) en voldoende bewegen. Wanneer
de klacht gepaard gaat met hevige buikpijn en braken, zal de huisarts de patiënt direct moeten beoordelen. Er kan dan sprake zijn van een ileus.Wanneer
er andere klachten zijn, zoals toenemende buikpijn,
bloedverlies bij de ontlasting of als de obstipatie met
de gegeven adviezen niet overgaat, dan moet de
patiënt een afspraak maken met de huisarts. Die zal
een anamnese afnemen en lichamelijk onderzoek
doen om de oorzaak van de obstipatie te achterhalen.
Aambeien en anale fissuurtjes kunnen verstopping
veroozaken omdat het ontlasten pijnlijk is. Soms is de
oorzaak echter ernstiger, bijvoorbeeld een chronische
darmziekte of een maligniteit. Ook psychologische
factoren kunnen een rol spelen, denk aan depressie,
eetstoornis of seksueel misbruik.
16
Indien de huisarts medicatie voorschrijft, zal in de
meest voorkomende gevallen gestart worden met
Lactulosestroop of Macrogol.
Wat kan ik uitleggen?
Obstipatie is een veelvoorkomend probleem. Iedereen
heeft er wel eens last van. Vertel dat verstopping in de
meeste gevallen onschuldig is, maar vraag wel door
naar andere klachten. Geef de patiënt voorlichting en
voedingsadvies; dagelijks voldoende vezels uit verse
groente, fruit en volkorenproducten. Drink minimaal
twee liter water per dag, verdeel dit over de dag en let
ook op de vochtintake bij de maaltijden. Zorg voor
voldoende lichamelijke activiteit, leg uit dat dit de
contracties in de darmen bevordert. Adviseer om de
stoelgang niet uit te stellen en voldoende tijd te
nemen om goed te kunnen ontlasten. Ontraad vooral
het (langdurig gebruik) van laxantia, want die kunnen de darmwand beschadigen.
Auteursgegevens
Smits, Lemckert en Grote, huisartsen, Zoetermeer:
Annette van Vliet-Vleesenbeek, praktijkondersteuner.
Correspondentie: [email protected]
Ti j d s c h r i f t vo o r p r a k t i j ko n d e r s t e u n i n g
februari 2014 | nr 1

Download Report