Test: Wat voor baas ben jij?

Test: Wat voor baas ben jij?
Met deze test krijg je een beeld hoe jij als baas van nature het liefst handelt. Ben je een bazig type, of zoek je juist verbinding met mensen? Daarnaast geeft
deze test inzicht of jouw intentie als baas ook overeenkomt met wat je doet en zegt. Soms doen we erg verbindend en gebruiken we de woorden die daarbij
horen, maar willen we vooral dat er gebeurt wat je hebt bedacht. Deze inzichten kunnen je helpen te overdenken of je werkelijk datgene aan het ‘zaaien’ bent
wat je wilt ‘oogsten’. Door bijvoorbeeld veel instructies te geven, neem je de medewerkers de verantwoordelijkheid uit handen, waardoor je het ‘zelf
nadenken’ ondermijnt.
Deze test gaat verder dan ‘goed voorbeeld doet volgen’. Deze test kan je laten zien of het goede voorbeeld dat je geeft ook werkelijk authentiek is. Daarnaast
geeft deze test stof tot nadenken over wat je werkelijk wilt bereiken met je werkgeverschap, en welk gedrag daar dan bij hoort. Bewust oogsten wat je zaait
dus.
Werkwijze:
 Stel je je eigen situatie voor en kijk dan naar onderstaande 18 vraagpunten.
 Per vraagpunt heb je 10 punten om te verdelen over kolom rood, blauw, groen en grijs. Geef een hoge score voor dat wat het meeste voorkomt,
lage(re) scores voor datgene wat minder/minst praktijk is. Bijvoorbeeld 6-1-0-3 punten, 2-3-4-1 of ook 0-0-10-0 punten. Je gebruikt dus steeds alle 10
punten per vraag.
 Doe dat op basis van concrete voorbeelden die je in gedachten neemt. Kies niet voor wat je wenst, maar voor wat concreet het geval is!
 Tel daarna de punten per kleur op en plaats ze in het kwadrant, dat je na de vragen aantreft.
Tips:



Neem ruim de tijd, zodat je per vraag concrete voorbeelden kunt analyseren en op basis daarvan je score maakt. Belangrijk is dat je probeert te
achterhalen wat er echt feitelijk gebeurt!
Je krijgt het beste inzicht wanneer je zo concreet mogelijk inzoomt: je relatie met deze persoon (bijv. één van je medewerkers), in deze specifieke
situatie (bijv. in een vergadering of als een reactie op een email), waar het gaat om over een concreet onderwerp. Ga niet verder terug dan twee weken,
zodat je nog goed voor ogen kunt halen wat er gebeurde.
NB. Er is geen goed of fout antwoord.
Pagina 1 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
A. Wat je doet in contact met anderen
1
De waarheid
Mijn waarheid leg ik op.
Ik ga voor mijn waarheid.
Ik zie meerdere waarheden.
Ik spoor de ander aan om in te
brengen wat hij of zij denkt en
voelt.
2
Mijn interventie
Score:…
Ik geef duidelijke opdrachten.
Score:…
Ik zorg voor regels en afspraken.
Score:…
Ik zorg er voor dat we verschillende opvattingen en visies met
elkaar kunnen bespreken.
Score:…
Ik zeg wat ik er van vind en bij
voel, zonder de ander te kwetsen.
3
Tijdens overleg…
Score:…
… domineer ik.
Score:…
… stuur ik efficiënt en
doelgericht.
Score:…
… geef ik mijn mening en ben ik
echt geïnteresseerd in die van de
ander.
Score:…
… benoem ik met respect wat ik
denk en voel dat aan de hand is.
4
In gesprekken …
Score:…
… vertel ik klip en klaar hoe
ik het wil hebben.
Score:…
… weet ik argumenten van de
ander om te buigen ter
onderbouwing van mijn eigen
verhaal.
Score:…
… vraag ik door naar achterliggende vooronderstellingen.
Score:…
… vraag ik om inzichten die een
uitdaging vormen voor mijn
ideeën.
5
Bij fouten van de ander …
Score:…
… corrigeer ik.
Score:…
… gebruik ik die om mijn
standpunt kracht bij te zetten.
Score:…
… vraag ik naar achtergronden,
die deze mogelijk mede
veroorzaakt hebben.
Score:…
… ben ik geïnteresseerd in wat
dit voor hem of haar betekent.
6
In actie …
Score:…
… dwing ik af dat het gaat
zoals ik het wil hebben.
Score:…
… zet ik processen en procedures
naar mijn hand.
Score:…
… luister ik geïnteresseerd naar
de argumenten van de ander om
er van te kunnen leren.
Score:…
… laat ik merken, dat ik weet
hoe specifieke handelingen een
impact op anderen kunnen
hebben.
Score:…
Score:…
Score:…
Score:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
1.
Deelscore ‘wat je doet in contact met
anderen’ per kleur
Pagina 2 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
2. Wat je doet in je bedrijf
7
Participatie van medewerkers …
… beperk ik.
… regel ik via inspraak.
… organiseer ik via samenspraak.
… ontstaat bij mij als vanzelf in
en als vervolg op ontmoetingen
met medewerkers.
8
Plannen gebruik ik …
Score:…
… om mensen te leiden naar
het door mij vooraf bepaalde
doel.
Score:…
… om te zorgen dat mijn idee
verwezenlijkt wordt.
Score:…
… om samen de voortgang te
monitoren en bij te stellen.
Score:…
… als een venster om samen te
bespreken wat er op dat moment
voor ieder toe doet.
9
Problemen pak ik aan door …
Score:…
… ze op te lossen.
Score:…
… door ze te gebruiken voor het
resultaat wat ik wil bereiken.
Score:…
… door ze samen te verkennen en
op zoek te gaan naar
achterliggende vragen.
Score:…
… door ze te delen wat deze
voor eenieder betekenen.
10
Het beste resultaat realiseer ik wanneer …
Score:…
… de gestelde doelen bereikt
worden.
Score:…
… ik zoveel als mogelijk mijn
eigen doel heb kunnen realiseren.
Score:…
… ik synergie weet te
bewerkstelligen met alle
betrokkenen.
Score:…
… ik –vanuit dat wat bij alle
betrokken leeft – betekenisvolle
vervolgstappen zet.
11
Informatie …
Score:…
… houd ik voor mezelf.
Score:…
… houd ik in de gaten.
Score:…
… deel ik om van te kunnen
leren.
Score:…
… deel ik om waarde toe te
voegen.
12
Collega’s van andere bedrijven …
Score:…
… houd ik op afstand.
Score:…
… houd ik in de gaten.
Score:…
… betrek ik om elkaars kracht te
versterken.
Score:…
… zijn partners die ik van dienst
ben zonder iets te verwachten.
Score:…
Score:…
Score:…
Score:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
B.
Deelscore ‘wat je doet in je bedrijf’
per kleur
Pagina 3 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
C. Wat je denkt en wie je bent
13
Ik denk: …
… niet lullen, maar poetsen.
… je moet je de kaas niet van de
boterham laten eten.
… samen weten we meer dan ik
alleen.
… verstoringen gaan voor wat
gepland is.
14
Mijn invalshoek:
Score:…
Over mijn redenering twijfel
ik niet.
Score:…
Ik analyseer de feiten om mijn
verhaal te onderbouwen.
Score:…
Ik bevorder dat we meerdere
kanten van een kwestie serieus
verkennen.
Score:…
Ik vraag om feedback om
interacties met anderen te
kunnen verbeteren.
15
Ik zie overleg als een …
Score:…
… noodzakelijk kwaad.
Score:…
… tussenstap om mijn doelen te
verwezenlijken.
Score:…
… mogelijkheid om opvattingen
over problemen en oplossingen
met elkaar te delen en verbinden.
Score:…
… ontmoeting tussen mensen.
16
Ik geniet wanneer …
Score:…
… ik aan alle touwtjes kan
trekken.
Score:…
… ik de ander weet te overtuigen.
Score:…
… een gesprek me weer nieuwe
inzichten heeft opgeleverd.
Score:…
… mijn kwetsbare opstelling
nieuwe wegen opent.
17
Ik ben …
Score:…
… onafhankelijk.
Score:…
… gericht op inhoud.
Score:…
… vol begrip voor de ander.
Score:…
… als persoon aanwezig in het
hier en nu.
18
Voor mij is belangrijk:
Score:…
mijn imago.
Score:…
wat ik inhoudelijk presteer.
Score:…
de verbindingen die ik maak.
Score:…
de persoon die ik ben.
Score:…
Score:…
Score:…
Score:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
Deelscore:…
3.
Deelscore ‘wat je denkt en wie je
bent’ per kleur
Pagina 4 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
Scores
De scores kun je in onderstaand kwadrant plaatsen. Doe dat door de deelscores van A, B en C bij de juiste kleur te plaatsen. Tel dan de scores bij elkaar op en
zet de uitkomst onder de totaalscore.
Deelscore A:
Deelscore A:
Deelscore B:
Deelscore B:
Deelscore C:
Deelscore C:
Totaalscore:
Totaalscore:
Autoritair Leiderschapsdomein
Presentie Leiderschapsdomein
Strijdend Leiderschapsdomein
Verbindend Leiderschapsdomein
Deelscore A:
Deelscore A:
Deelscore B:
Deelscore B:
Deelscore C:
Deelscore C:
Totaalscore:
Totaalscore:
A: Wat je doet in contact met anderen.
B: Wat je doet in je bedrijf.
C: Wat je denkt en wie je bent.
NB. De pijl in het kwadrant verwijst naar TheoryU.
Pagina 5 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
Toelichting scores
Om de uitleg bij deze scores beter te vatten is het aan te raden om het E-book Leiderschapsdomeinen te lezen, of om samen met ondergetekende de scores te
bespreken. Nogmaals er is geen foute of goede score. De scores zijn er om je inzicht te brengen. Elk domein is okay. Het gaat er om dat je je bewust wordt dat
je in het ene domein iets anders zaait en dus oogst dan in het andere domein. Bovendien nodig je de ander uit in hetzelfde domein te stappen als waar jij je
bevindt. Dat besef leert je dat jouw keuze er toe doet.
Hieronder kun je een beperkte toelichting lezen op de scores.
Aan de hand van de scores kun je je de volgende reflectievragen stellen:
1. Is de uitkomst in overeenstemming met wat je wilt (zaai je wat je wilt oogsten)?
2. Is er sprake van overeenstemming tussen ‘wat je denkt en wie je bent’(C) en ‘wat je doet’(A)?
3. Is er sprake van overeenstemming tussen ‘wat je doet in contact met anderen’(A) en ‘wat je doet in je bedrijf’(B)?
Ad 1. Is de uitkomst in overeenstemming met wat je wilt (zaai je wat je wilt oogsten)?
Kijk naar de totaalscores. De vraag is of de uitkomst die je krijgt overeenstemt met wat je graag wilt. Ofwel: de uitkomst van de test maakt duidelijk wat jij
zaait. Je weet dan ook wat je zo ongeveer gaat oogsten. Wil je deze oogst? Wil je deze in deze mate?
Dominante score
Elke situatie kan natuurlijk anders zijn. Soms is het heel duidelijk. Wanneer je bijvoorbeeld in één domein een dominante score hebt. Dan weet je wat je zaait
en wat je oogst zal zijn. Een dominante score in het autoritaire leiderschapsdomein (rood) geeft aan dat je eigen waarheid of overtuiging leidend is, en dat je
de ander als ‘instrument’ gebruikt om die waarheid te bekrachtigen. Je werkt veel met instructies die niets te wensen overlaat. In bepaalde situaties is dit
leiderschapsdomein bijzonder effectief. Denk daarbij aan het blussen van een brand waarbij heel duidelijk moet zijn wie de orders geeft, maar ook een
crisissituatie kan vragen om autoritair optreden.
Een dominante score in het strijdende leiderschapsdomein (blauw) betekent dat je voor je eigen waarheid gaat, waarbij je graag ziet dat de ander overtuigt
raakt van jouw waarheid. In een gesprek zul je snel die punten er uit pikken die jouw waarheid zullen versterken. Punten die jouw
standpunt/idee/overtuiging/waarheid niet staven laat je links liggen. Dit strijdende domein is vooral herkenbaar in bijvoorbeeld debatten, waarbij het publiek
van jouw standpunt overtuigd moet worden. Maar ook een advocaat in de rechtbank strijd voor de waarheid van zijn cliënt. Handelen en denken vanuit het
strijdende leiderschapsdomein komt veel voor in onze westerse maatschappij.
Een dominante score in het verbindende leiderschapsdomein geeft aan dat je aan je eigen waarheid durft te twijfelen. Dat je ook in staat bent om andere
waarheden te horen en te zien. Dat je denkt en handelt vanuit het idee ‘samen weten we meer’. Met een gelijkwaardige collega is dit domein vaak
gemakkelijker te betreden dan als baas met je medewerker, of als docent met je leerling. Dat gemak heeft slechts met onze overtuiging te maken dat we als
meerdere meer zouden moeten weten.
Pagina 6 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
Een dominante score in het presentie leiderschapsdomein geeft aan dat je geen moeite hebt de ander te laten weten hoe jij je voelt met betrekking tot een
bepaalde kwestie. Dat je aangeeft ook niet de wijsheid in pacht te hebben, dat je je kwetsbaar durft op te stellen. Met deze houding nodig je als het ware de
ander uit hetzelfde te doen. Denk bijvoorbeeld aan de arts en de patiënt die zich beiden onbekwaam en onzeker voelen met een bepaald ziektebeeld, en dat je
dit dus gewoon op tafel kunt leggen. Of de situatie dat je je in een overleg bevindt waar je voorheen altijd op verstand en inhoud hebt gehandeld, en je je nu
gaat overgeven aan het onderbuik gevoel, een gevoel dat je vervolgens bespreekbaar maakt.
Ongewenste/onverwachte uitkomst
De uitkomst kan ook heel anders zijn dan je graag zou willen. Je bent bijvoorbeeld dominant in het autoritaire domein, terwijl je dat eigenlijk niet wilt. Kijk
dan nog een naar de vragen die in de testen zijn gesteld. Zie hoe je in concrete praktische situaties juist niet dat doet, wat je eigenlijk wel wilt doen dan wel
zou moeten doen. Het maakt je bewust onbekwaam. Er is geen betere positie van waaruit je kunt leren en kunt komen tot persoonlijke groei en verbtering! Het
kan alleen maar beter gaan.
Geen dominante score
Het kan ook zijn dat je geen dominante score hebt. Dat je twee, drie of zelfs alle domeinen gelijkmatig scoort. Ook dan is het goed om je nadrukkelijk te
bezinnen. Want, want zaai je dan eigenlijk? Dat is dan niet echt duidelijk. Is het dan verwonderlijk dat wat je oogst ook niet echt duidelijk is?
Pagina 7 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.
Ook zo’n score is een prima uitgangspositie voor verbetering. Stel je scoort gelijkmatig op strijdend -, verbindend – en presentie leiderschapsdomein en
duidelijk minder op het autoritaire leiderschapsdomein. Dan heb je zowel binnen het strijden -, verbindend – en presentie leiderschapsdomein al een mooie
basispositie van waaruit je kunt groeien. Dat ligt anders wanneer je juist in het autoritaire leiderschapsdomein wilt verkeren. Dan heb je een zware opgave: je
moet dan niet alleen leren, maar ook afleren.
Ad. 2) Is er sprake van overeenstemming tussen ‘wat je denkt en wie je bent’(C) en ‘wat je doet’(A)?
De uitkomst van de test kan je ook helpen om te zien hoe congruent je bent; komt wat je doet overeen met wat je denkt en wie je bent? Het verschil tussen
deze scores C en A staat bekend als het gat tussen denken en doen. Vaak zitten we in ons denken dichter bij wat we ook echt willen, dan in ons doen. Je kunt
zelf zien hoe dat bij jou er voor staat. Bedenk dat een dergelijk ‘gat’ heel gebruikelijk is. Training, training en nog eens training kan helpen om dat gat te
verkleinen.
Ad. 3) Is er sprake van overeenstemming tussen ‘wat je doet in contact met anderen’(A) en ‘wat je doet in je bedrijf’(B)?
Ook hier is de vraag of je congruent bent: zijn deze scores in overeenstemming met elkaar? Is er verschil, kijk dan naar die uitkomst die het minst in
overeenstemming is met wat je eigenlijk wilt. Bezie dan aan de hand van de vragen, waar je actiepunten kunnen liggen.
Zie ook www.leiderschapsdomeinen.nl
Of neem contact op met Vivienne van Leuken, [email protected], 06 25 144 404 of www.viviennevanleuken.nl
Pagina 8 van 8
Naar ‘Test Leiderschapsdomeinen’ van Frans Wilms, 2013. Met toestemming gebruikt door Vivienne van Leuken.