BIJLAGE 3 Uitkering gemeentefonds

BIJLAGE 3
Uitkering gemeentefonds
(meicirculaire)
De omvang van het gemeentefonds beweegt mee met de rijksuitgaven (trap op, trap af). Daarnaast
wordt de omvang van het fonds bepaald door diverse generieke kortingen en uitnames of
toevoegingen wegens taakmutaties. De hoogte van de uitkering uit het fonds voor een individuele
gemeente is afhankelijk van de lokale fysieke en sociale kenmerken (bv.inwoners, woonruimten,
bijstandontvangers).
Op basis van de meicirculaire 2014 is de nieuwe raming van de uitkering uit het gemeentefonds
opgesteld. Hierbij zijn ook de geactualiseerde lokale kerngegevens betrokken.
Vanaf 2015 wordt het sociaal deelfonds toegevoegd aan het gemeentefonds. In de meicirculaire zijn
de middelen voor de Wmo 2015 en jeugdhulp gepubliceerd. In de loop van juni 2014 worden ook de
budgetten voor participatie bekend gemaakt.
Uitkering gemeentefonds
Huidige raming uitkering
gemeentefonds
2014
Nieuwe raming obv meicirculaire, excl
deelfonds sociaal domein
Uitkering Deelfonds Sociaal domein
(WMO & Jeugd)
Nieuwe raming uitkering
gemeentefonds
2015
2016
2017
2018
26.004
24.136
24.091
23.959
23.959
26.159
24.022
24.331
24.262
24.043
0
10.207
10.207
10.207
10.207
26.159
34.228
34.538
34.468
34.250
De uitkering uit het gemeentefonds is de grootste inkomstenbron van de gemeente. De fluctuaties in
de uitkering uit het gemeentefonds hebben sterke invloed op het saldo van de gemeentelijke
begroting. Op basis van de nieuwe berekening ontwikkelt de uitkering zich als volgt in de komende
jaren.
Uitkering gemeentefonds
excl deelfonds sociaal
domein
Mutatie tussen de jaren
'2015/2014
2016/2015
2017/2016
2018/2017
-2.138
310
-70
-218
Per 2015 verandert er veel in de uitkering uit het gemeentefonds. Diverse kortingen gaan in 2015 in.
Ook is de 1 fase van het groot onderhoud van het gemeentefonds verwerkt in 2015. Hieronder staan
de mutaties die per saldo leiden tot C2,1 miljoen minder uitkering voor Krimpen in 2015 tov 2014.
s t e
Mutaties uitkering 2015 tov uitkering 2014
Berekening uitkering 2014
WMO 2007
Ontwikkeling uitkeringsbasis S Hoeveelheidsverschillen
BCF taakstellende korting
Korting (generiek) onderwijshuisvesting
Nationaal uitvoeringsprogramma
Overheveling buitenonderhoud PO SO
Suppletie-regeling groot onderhoud verdeelstelsel
Lagere apparaatskosten (opschaling gemeenten)
Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg (DU)
Transitiekosten decentralisatie WMO
Suppletieregeling OZB
Accresontwikkeling
Plafond BTW Compensatiefonds
26.159
-782
-450
-437
-370
-258
-217
-175
-84
-78
-69
-50
151
235
Herverdeeleffecten groot onderhoud gemeentefonds
Overige ontwikkelingen
Totaal mutaties excl deelfonds
436
10
-2.137
Berekening uitkering 2015 excl deelfonds
24.022
De belangrijke negatieve mutaties, die ervoor zorgen dat in 2015 per saldo de uitkering ca. C2,1
miljoen lager is, worden hieronder toegelicht.
WMO 2007
De korting op de integratieuitkering W M O (2007) is de grootste korting in 2015.
Vanuit de Rijksoverheid zijn grote bezuinigingen aangekondigd op de hulp bij het huishouden binnen
de Wmo. In het Zorgakkoord is vanaf 2015 de korting van 4000) vastgelegd. Dit verklaart voor het
grootste deel de mutatie tov 2014. Daarnaast worden in 2015 een aantal uitnames uit de integratie¬
uitkering Wmo gedaan tgv het deelfonds sociaal domein, waardoor de integratie-uitkering Wmo in
2015 nog lager is.
Ondanks de bezuinigingen van het Rijk is de integratie-uitkering Wmo voor 2015 nagenoeg toereikend
om het Krimpense beleid voor te zetten. De budgetten voor de Wmo-uitgaven zijn vanaf 2014 zelfs
met ca. 250.000 structureel verlaagd.
De uitdaging is de uitgaven in de pas te laten lopen met de integratieuitkering. Het Rijk heeft de koers
ingezet om burgers zo lang mogelijk thuis te laten wonen en te sturen op extramuralisering van de
zorg. Dit heeft als effect dat meer burgers langduriger thuis zullen moeten worden verzorgd. Deels zal
deze zorg bestaan uit hulp bij het huishouden. De verwachting is dan ook dat de komende jaren de
vraag en dus de kosten zullen toenemen.
Ontwikkeling uitkeringsbasis S
Hoeveelheidsverschillen
De verdeling van de algemene uitkering uit gemeentefonds is vanaf 2015 gebaseerd op gegevens op
basis van
de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG). Volgens de nieuwe definitie tellen de bijzondere
woonruimten (zoals de PI) niet meer mee. Dit leidt tot nadelige effecten in de hoeveelheidveelschillen.
Ook het feit dat het aantal bijstandontvangers in Krimpen achterblijft tov de landelijke trend, zorgt voor
een lagere algemene uitkering.
BCF taakstellende korting
In januari 2013 zijn rijk en de decentrale overheden overeengekomen het BTW-CompensatieFonds
niet af te schaffen. De taakstellende structurele korting van C 310 miljoen vanaf 2015 blijft echter wel
gehandhaafd.
Korting (generiek)
onderwijshuisvesting
In het Regeerakkoord is afgesproken dat C 256 miljoen uit het gemeentefonds wordt overgeheveld
naar de begroting van O C W ten behoeve van de scholen in het primair onderwijs en het voortgezet
onderwijs.
Nationaal
uitvoeringsprogramma
Deze mutatie loopt vanaf meicirculaire 2011. Dit betreft een voorfinanciering binnen het
gemeentefonds waarmee gemeenten in staat zijn investeringen te doen i.h.k.v. de implementatie van
de E-overheid. Over de jaren 2011 tot en met 2015 komt deze mutatie budgettair neutraal uit voor
gemeenten. In 2016 neemt de uitkering met ca. C 200.000 toe.
Overheveling buitenonderhoud
onderwijs
Met ingang van 1 januari 2015 gaat de verantwoordelijkheid voor buitenonderhoud en aanpassingen
van schoolgebouwen voor primair onderwijs en scholen voor speciaal onderwijs over van de
gemeenten naar de schoolbesturen.
Suppletie-regeling groot onderhoud
verdeelstelsel
De 1 fase van groot onderhoud verdeleling gemeentefonds gaat in 2015 in en leidt tot
herverdeeleffecten. Deze worden in 2 jaar afgebouwd. Krimpen is (per saldo) een voordeelgemeente.
Daarom wordt Krimpen in 2015 voor 5000) gekort op het door het rijk geschat voordeel. Vanaf 2016
ontvangt Krimpen een structureel hogere uitkering door de gewijzigde verdeling.
s t e
Lagere apparaatskosten (opschaling gemeenten)
Het Regeerakkoord is opgenomen dat de omvang van de gemeenten wordt opgeschaald. Bij grotere
gemeenten passen lagere apparaatskosten. De (generieke) korting op de uitkering gemeentefonds is
jaarlijks C 85.000 oplopend vanaf 2015.
Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg & Transitiekosten decentralisatie WMO
Het kabinet heeft in 2014 incidentele middelen beschikbaar gesteld om gemeenten te compenseren
voor de (transitie)kosten die samenhangen met de decentralisaties.
Suppletieregeling OZB
De supletieregeling wordt jaarlijks met ca. C50.000 afgebouwd.
De raming van de algemene uitkering wordt door het rijk minimaal 2 keer per jaar bijgesteld: in mei en
in september. Dit zorgt soms voor sterke fluctuaties binnen hetzelfde uitkeringsjaar. Bijvoorbeeld, in de
meicirculaire 2013 werd voorspeld dat het jaar 2014 met 60 zou stijgen tov 2013. In de
septembercirculaire 2013 werd deze prognose naar beneden bijgesteld. En nu in de meicirculaire is
de bijstelling van 2014 tov 2013 nogmaals verlaagd, tot 2 , 9 0 . Voor de jaren die verder in de toekomst
liggen betekent het nog meer onzekerheid. Hiermee wordt geïllustreerd dat de septembercirculaire
mogelijk andere uitkomsten geeft en aanleiding is tot wijzigingen in financiële meerjarenkader.
Ook de komende jaren zijn veel onderdelen van het gemeentefonds in beweging. Vanaf 2016 gaat de
2 fase van groot onderhoud in, wat weer tot herverdeeleffecten kan leiden. Daarbij moet worde
opgeteld de onzekerheid over toereikendheid van budgetten voor het sociale domein. Tenslotte vinden
van tijd tot tijd korting op de omvang van het gemeentefonds plaats via de achterdeur. Voorbeelden
hiervan zijn de uitname vanwege vermeende onderbesteding op onderwijshuisvesting en de korting
vanwege verwachte schaaleffecten van steeds grotere gemeenten.
d e
De uitkering uit het gemeentefonds is dus niet alleen onze grootste inkomstenbron maar ook een die
wordt beïnvloed door veel onbeheersbare factoren.