24 juni - D66 Oirschot

Raadsinformatiebrief
Onderwerp
Meicirculaire 2014 algemene uitkering
Inleiding/aanleiding
Gemeenten ontvangen jaarlijks een algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Deze algemene uitkering is
een van de belangrijkste inkomstenbronnen voor een gemeente. Jaarlijks informeert het Ministerie de
gemeenten op drie tijdstippen over de gemeentefondsuitkeringen: in mei, in september en in december. De
meicirculaire is voor de gemeente de basis voor de ramingen voor de nieuwe begroting.
De meicirculaire
is voor de gemeenten één van de belangrijkste circulaires over de algemene uitkering
van de afgelopen decennia. Dat komt vooral omdat in deze circulaire:
 het deelfonds sociaal domein wordt ingesteld als gevolg van de drie decentralisaties (AWBZ naar
Wmo, Jeugd en Participatiewet) en de hierbij behorende budgetten bekend worden
 de eerste tranche van het groot onderhoud aan het verdeelstelsel van het Gemeentefonds wordt
afgesloten waarbij voor de gemeenten duidelijk wordt wat de financiële consequenties hiervan zijn.
Dit is inclusief de gevolgen van aanpassing van het begrip woonruimte waarover we u in de
raadsinformatiebrief van 8 april 2014 hebben geïnformeerd en wat voor Oirschot, met name door de
aanwezigheid van de kazerne, forse nadelige gevolgen heeft.
Om u een beeld te geven; het Gemeentefonds krijgt vanaf 2015 de volgende omvang:
1.
Algemene uitkering
€
,9 miljard = 5 %
2.
Deelfonds sociaal domein
€
, miljard = 38%
3.
Integratie- en decentralisatie-uitkeringen
€
, miljard = 8%
Totaal
€ 7,5 miljard.
Het gemeentefonds is daarmee de vierde post op de rijksbegroting.
Op 30 mei 2014 is de meicirculaire 2014 door het Ministerie gepubliceerd.
In deze raadsinformatiebrief informeren we u over de gevolgen. Hierbij hebben we een onderscheid gemaakt
tussen de te ontvangen integratie-uitkeringen in het Deelfonds sociaal domein en de gevolgen voor de
algemene uitkering.
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz.
Budgetten deelfonds sociaal domein
Met ingang van 2015 worden gemeenten op grond van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet
integraal verantwoordelijk voor het sociaal domein. Voor de nieuwe taken krijgen de gemeenten integratieuitkeringen die in een deelfonds sociaal domein moeten worden ingezet.
In het kader van de integrale benadering van de doelgroepen kunnen de gelden ontschot worden ingezet. Er
geld wel een bestedingsplicht aan de taken, ofwel het geld van het deelfonds mag niet worden besteed aan
de spreekwoordelijke lantaarnpalen of stoeptegels.
In tabel 1 zijn de bedragen weergegeven die de gemeente Oirschot (naar verwachting) de komende krijgt
overgeheveld voor de nieuwe taken.
Tabel 1. Te ontvangen integratie-uitkeringen Deelfonds sociaal domein i.v.m. de 3 decentralisaties
8
. 78.7
A. Integratie-uitkering AWBZ naar Wmo
.
B. Integratie-uitkering Jeugdzorg
C. Integratie-uitkering Participatiewet
3.
8.85
5.
.758.9 5
. 39. 3
3.
5.
.7
. 58
.97 . 3
3.
5.
.7 5.3
.98 .738
3.
5.
In de meicirculaire is gemeld dat de bedragen nu nog zijn gebaseerd op historische kosten en vanaf 1
januari 2016 een objectief verdeelmodel wordt vastgesteld. Dit betekent dat de verdeling over 2016 en
volgende jaren dan ook opnieuw aangepast wordt.
Voor de overgangstermijn (om te groeien naar budgettair neutrale uitvoering van de nieuwe taken) wordt in
het raadsvoorstel Sociaal beleidskader (raadsvergadering 24 juni 2014) voorgesteld om een
bestemmingsreserve in te stellen, om tekorten die ontstaan door de overheveling van taken naar de
gemeente in het sociale domein voor de jaren 2015, 2016 en 2017 op te vangen.
Groot onderhoud aan het verdeelstelsel
Het laatste groot onderhoud aan het verdeelstelsel is uitgevoerd in 1997. Er was scheefgroei ontstaan, ofwel
de werkelijke kosten aan gemeentelijke taken waren in de loop der tijd anders dan de ijkpunten in het
gemeentefonds. Daarnaast moest een oplossing worden gevonden voor definitiewijzigingen in het kader van
de Wet BAG met gevolgen voor recreatiewoningen en capaciteit bijzondere woongebouwen (waaronder de
wooneenheden op de kazernes). Met ingang van 2015 worden de clusters (vergelijk: taakvelden) logischer
ingedeeld. Daarnaast zijn driekwart van de clusters voorzien van nieuwe ijkpunten op basis van
kostenoriëntatie. Als gevolg van de grote onderhoudsoperatie wijzigt de omvang van het gemeentefonds
niet. Wel worden gelden overgeheveld van clusters onderling. Dat leidt bij individuele gemeenten tot
herverdeeleffecten. In maart 2014 zijn die voorlopige effecten bekend gemaakt op basis van het
kostenniveau 2010. In de raadsinformatiebrief van 8 april 2014 hebben we u hierover geïnformeerd.
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz.
De tweede tranche van het groot onderhoud vindt plaats met ingang van uitkeringsjaar 2016 wanneer de
laatste drie clusters (Werk en Inkomen, Volkshuisvesting, Brandweer) worden herijkt.
De herverdeeleffecten in de eerste tranche worden gespreid door middel van een zgn. suppletie-uitkering.
Op deze manier heeft de gemeente wat langer tijd om naar het nieuwe (lagere) niveau van de uitkering te
groeien. Gebruikelijk was hiervoor een overgangstermijn van 3 jaar. Ook in de gemeentebegroting zijn we
hiervan uitgegaan. In tegenstelling tot eerdere berichten duurt deze overgangstermijn nu 2 jaar in plaats van
3 jaar en worden nadelen die meer bedragen dan € 5 per inwoner afgekocht. Voor Oirschot is het nadeel
berekend op € 5 per inwoner en ontvangen we in 2015 de suppletie-uitkering ineens. In de suppletie is
tevens rekening gehouden met de gevolgen van de wet BAG. Deze zijn berekend op €
totaal van onze positieve suppletie
5 bedraagt eenmalig € 9
.
per inwoner. Het
.
Met deze suppletie uitkering hebben we in de berekeningen nog geen rekening gehouden omdat het nadeel
bij de algemene uitkering structureel is en de suppletie uitkering incidenteel. Dit betekent concreet dat de
nadelen uit de meicirculaire ook structureel moeten worden gedekt. Bij de vaststelling van de begroting
(oktober 2014) nemen we de inzet van de (incidentele) suppletie uitkering als beslispunt mee.
Uitkomsten meicirculaire 2014 voor algemene uitkering
De gevolgen van de meicirculaire voor de algemene uitkering hebben we in onderstaande tabel (
gespecificeerd. Dit hebben we afgezet tegen de raming op basis van de septembercirculaire 2013.
Hoewel het begrotingsjaar 2019 geen deel uitmaakt van de komende meerjarenbegroting hebben we deze
voor het meerjarenperspectief van de algemene uitkering wel meegenomen. Dit omdat de algemene
uitkering op basis van de huidige info verder verlaagd is (afgerond €
5.
, zie tabel 2 nadeel 2019 t.o.v.
8).
In de raadsinformatiebrief van 8 april 2014 hebben we gemeld dat we, door de herverdeling van het
Gemeentefonds rekening moeten houden met forse aanvullende nadelen op de algemene uitkering vanaf
2015. De uitkomsten van tabel 2 bevestigen deze verwachting. Voor een gedeelte komt dit doordat de
stelpost die we hiervoor hadden opgenomen al voor een groot gedeelte hebben ingezet bij de
septembercirculaire 2013. Bij de voorbereidingen van de begroting 2015-2018 nemen we de gevolgen van
de meicirculaire
mee. De gevolgen voor
(€ 3 .55 voordelig nemen we mee bij de
.
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz. 3
e
Burap
Tabel 2. Uitkomsten meicirculaire 2014
A1. Algemene uitkering o.b.v. de mei-circulaire 2014
excl. suppletie uitkering 2015
.57 .
9
.8 8.
A2. Raming op basis septembercirculaire 2013
.5 9.
5
.7
Verschil t.o.v. septembercirculaire 2013
.
.8
8
.
.8
5.
.77 .
9
.
7
.7
. 57.
.5 3.
.
.
.7
.7
-
A
voordelig
nadelig
nadelig
nadelig
nadelig
nadelig
- 9.59
- 9.59
- 9.59
- 9.59
- 9.59
- 3.
- 3.
B. AF: Overige mutaties:
- 3. 8
a. Hogere Wmo-uitkering 2014
b. Inzet gedeelte hogere Wmo-uitkering vanaf 2015
ivm nadeel BAG
-8. 9
c. Lagere subsidie bibliotheek ivm E-boeken
8.
d. Taakmutatie Armoedebeleid
8
-
.3 3
8
8
3.9
3.9
3.9
3.9
. 87
5. 98
5.
3.
3. 9
voordelig
voordelig
voordelig
voordelig
voordelig
nadelig
nadelig
nadelig
nadelig
nadelig
5. 7
e. Taakmutatie Waterschapsverkiezingen
f. Taakmutatie uitvoeringskosten Participatiewet/
Individuele studietoeslag
Subtotaal taakmutaties
B
voordelig
Totaal gevolgen meicirculaire
-9.773
3.9
A+B
-
-
7
-
-
-
voordelig
De volgende onderdelen uit tabel 2, onderdeel B lichten we toe:
a.
Hogere Wmo-uitkering huidige taken
De Wmo-uitkering
voor de huidige taken is met € 3. 8 verhoogd. De uitgaven 2014 zijn,
conform de ramingen van de ISD, in de begroting opgenomen. De verhoging kan daarom vrijvallen. Bij
e
de 2 Burap 2014 nemen we dit mee.
b. Inzet gedeelte hogere Wmo-uitkering 2015 en volgende jaren
Voor de Wmo-uitkering 2015 en volgende zijn we in de huidige meerjarenbegroting 2015-2017 ervan
uitgegaan dat de te ontvangen uitkering gelijk is aan de uitgaven op dit taakveld (ramingen ISD). Voor
5 hebben we op die basis rekening gehouden met een te ontvangen uitkering van € 9 5.
5. Bij de
meicirculaire 2014 is de uitkering verhoogd naar € . 7 . 33. Onderdeel van de verhoging is een
verhoging van € 9.59 als herverdeeleffect door het groot-onderhoud aan het Gemeentefonds.
c.
Lagere subsidie bibliotheek in verband met E-boeken
In 2011 is besloten om de inkoop van e-content (leerstof en andere inhoudsbronnen binnen een
organisatie) te centraliseren. Lokale bibliotheken hoeven deze taken niet meer uit te voeren. Bij de
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz.
meicirculaire is de algemene uitkering om deze reden verlaagd. Uitgangspunt is dat deze verlaging voor
de gemeente (voor
5 € 8. 9
wordt gecompenseerd door een lagere subsidie aan de bibliotheek.
d. Taakmutatie Armoedebeleid
In de decembercirculaire 2013 is aangekondigd dat voor intensivering van armoedebeleid (een van de
maatregelen uit het regeerakkoord van Rutte II) extra geld beschikbaar wordt gesteld. Dit is nu vertaald
in de meicirculaire door een verhoging van de algemene uitkering (voor 2014 € 8.
8.
e. Taakmutatie Waterschapsverkiezingen
Per 1 juli 2014 treedt de Wet aanpassing waterschapsverkiezingen in werking. Dit betekent dat de
waterschapsverkiezingen in 2015 tegelijk met de verkiezingen voor de Provinciale Staten
plaatsvinden. Gemeenten krijgen door de wetswijziging voor het eerst een rol bij het organiseren
van de waterschapsverkiezingen. De verhoging van de algemene uitkering bedraagt (incidenteel) voor
€ 5. 7 .
f. Taakmutatie Uitvoeringskosten Participatiewet/individuele studietoeslag
In het kader van de Participatiewet is de individuele studietoeslag geïntroduceerd. Het betreft een
nieuwe vorm van aanvullende inkomensondersteuning voor bepaalde groepen studerenden. Verder
wordt in de Participatiewet de toegang tot de Wajong beperkt. Voor de uitvoeringskosten ten behoeve
van deze nieuwe doelgroep is de algemene uitkering verhoogd. Totaal bedraagt de verhoging van de
algemene uitkering voor
5 € . 87.
In de meicirculaire 2014 zijn ook enkele andere mutaties. Deze hebben we budgettair neutraal verwerkt,
daarom vindt u deze ook niet terug in tabel 2. We willen u hierover wel nader informeren. Dit betreft:
a.
Lagere uitkering Centrum Jeugd en Gezin (CJG)
De decentralisatie-uitkering Centrum Jeugd en Gezin is vastgesteld op € 35 .3
hebben we rekening gehouden met € 35 .5
b.
. In de begroting
.
Hogere uitkering Transitiekosten decentralisatie Jeugd
Bij de meicirculaire 2013 was al aangekondigd dat voor de invoeringskosten decentralisatie Jeugd in
landelijk €
miljoen beschikbaar zou komen. Hier hebben we in de begroting al rekening mee
gehouden. In de meicirculaire
is het bedrag verhoogd waardoor er voor Oirschot €
.9
incidenteel extra beschikbaar komt in 2014.
c.
Uitkering i.v.m. overheveling taken Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) Provincie
In de raadsinformatiebrief van 18 februari 2014 over de decembercirculaire 2013 hebben we gemeld dat
vanwege de overdracht van taken aan gemeenten op het gebied van VTH bij provinciale inrichtingen
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz. 5
het rijk voor de jaren 2014 tot en met 2017 middelen toevoegt aan het Gemeentefonds. In de
meicirculaire
d.
is dit definitief geworden. Voor Oirschot betekent dit een uitkering van € 5 .9
.
Uitkering mantelzorgers
Bij de meicirculaire 2014 zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor het ontwikkelen van activiteiten
om de mantelzorgondersteuning naar een hoger niveau te tillen, zodat op het moment dat het
wetsvoorstel Wmo 2015 in werking treedt, in de praktijk integraal maatwerk wordt geleverd. Het is de
bedoeling dat met deze middelen een merkbare verbetering van de ondersteuning van de individuele
mantelzorger in de gemeente wordt gerealiseerd. Via een nieuwe decentralisatie-uitkering ontvangt
Oirschot hier in
incidenteel € 5. 87.
Besluit
Op 24 juni 2014 heeft ons college het volgende besluit genomen:
1. De meicirculaire 2014 wordt voor kennisgeving aangenomen;
2. De gevolgen van de meicirculaire 2014 voor het begrotingsjaar 2014 worden meegenomen bij de 2
e
Burap 2014;
3. De gevolgen van de meicirculaire 2014 voor de begrotingsjaren 2015 en volgende worden
meegenomen in de conceptbegroting 2015-
8
4. De raad wordt over de gevolgen van de meicirculaire 2014 zoals verwoord in de besluiten 2 en 3 via
een raadsinformatiebrief geïnformeerd.
Bijlagen ter inzage
Meicirculaire 2014
Oirschot, d.d. 24 juni 2014
Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders,
Joost Michels,
Ruud Severijns,
Secretaris
Burgemeester
20140624.Raadsinformatiebrief Meicirculaire 2014 algemene uitkering.docx/blz.