se
21
Actieplan tegen
onevenwichtige maatregelen
Informatiemomenten in bedrijven, een nationale manifestatie op
6 november en als het nodig is, provinciale stakingen gevolgd
door een algemene nationale staking. De drie grote vakbonden
pakken uit met een stevig actieplan. ‘Dat is nodig’, klinkt het.
‘Wie hard werkt, wordt nooit
rijk maar wel zwaar belast,’ zegt
ACV-voorzitter Marc Leemans.
‘Wie veel heeft, wordt slapend
rijker. Die wordt in dit land
amper belast. Wij willen dat
iedereen bijdraagt, naar draagkracht en vermogen.’
geloofwaardigheid zeggen dat
we de groei en de werkgelegenheid aan het doodknijpen zijn
met de besparingen. Dat de regering een cruciale vergissing
heeft gemaakt door niet in te zetten op een verschuiving van lasten op arbeid naar vermogens.’
Dat is nu niet het geval, zeggen
de bonden. ‘Nu krijgen werknemers eenzijdig de rekening gepresenteerd en verarmen gewo ne gezinnen. Wie al jaren wordt
ontzien, blijft opnieuw buiten
schot.’
‘Alle economen met een beetje
‘We roepen iedereen op om massaal deel te nemen aan deze
acties,’ zegt Marc Leemans. ‘We
willen een sterk signaal geven
dat wij een ander maatschappijproject willen, waar de economie ten dienste staat van de
mensen. En niet omgekeerd!’
Laat je horen!
Op donderdag 6 november organiseert
het ACV samen met de andere vakbonden
een grote manifestatie in Brussel.
Afspraak aan het Noord-Station/Bolivarlaan.
Vertrek om 12u.
Lees op pagina 12 en 13
waarom Theo, Ronny, Cynthia en Geert
meedoen met de acties.
Regio Mechelen
Vrijdag 31 oktober 2014
krant over
samenleving
gezondheid
werk
www.beweging.net
www.cm.be
www.acv-online.be
Met Kazou
op de latten?
WAT KRIJG JIJ OP JE BORD ?
MINDER INKOMEN, DUS MINDER KOOPKRACHT
Indexsprong= 907 euro bruto inkomensverlies,
elk jaar opnieuw
WIE ZIJN WERK VERLIEST, WORDT DUBBEL GESTRAFT
Inkomensverlies voor wie jong, oud of tijdelijk werkloos is
HOGERE PRIJZEN EN HOGERE BELASTINGEN
Duurdere trein, elektriciteit, water en diesel
NOG MEER ONZEKERHEID EN FLEXIBILITEIT
Meer tijdelijke contracten, meer overuren
WERKEN TOT 67
Geen landingsbanen beneden de 60 jaar
minder tijdkrediet
Hoe gaan we dat volhouden?
UITGEHOLDE OVERHEIDSDIENSTEN
Meer ieder voor zich
Meer inforMatie via
www.watKrijgjijopjeBord.Be
Barbara wou weten hoe
het voelt om op de latten
te staan voor ze met Kazou
op skivakantie vertrekt.
Nieuw:
de Skoebidoe-app
Broertje of zusje op komst?
Met de nieuwe Skoebidoe-app
vind je in een knip alle
nodige informatie.
8
Samen keuzes
maken in de
gezondheidszorg
CM en kwb organiseren
samen infosessies over de
betaalbaarheid van de
gezondheidszorg.
Regionieuws
VOLG HET VERZET ONLINE
www.watkrijgjijopjebord.be
www.acv-online.be
www.facebook.com/hetACV
www.twitter.com/ACVonline
Lees op pagina 10 en 11 wat jij op je bord krijgt: een feestmaal of een hongermaal?
afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 14 november 2014
6
15
16
2
veR
¬ onze samenleving
WOORDING
Binnenvetters
9 op de 10 Vlamingen komt in zijn
leven in aanraking met psychische
problemen: hetzij zelf, of omdat een
gezinslid of vriend ermee kampt.
Dat is dus nagenoeg iedereen en
ongelooflijk veel.
Toch zijn we nog veraf van een samenleving waarin mensen openlijk
praten over geestelijke gezondheid
en psychiatrische zorg. Een kwart
van de Vlamingen zou immers een
psychisch probleem voor zichzelf
houden; de helft zou het verzwijgen
voor zijn baas en collega’s. Dat
blijkt uit een onderzoek van LUCAS
- KU Leuven, naar aanleiding van
tien jaar Te Gek!? (zie ook pagina 5).
Praten over emoties en problemen
is voor veel Vlamingen een moeilijke opgave. We zijn dan ook een volk
van binnenvetters. Problemen lossen we zelf wel op, of die waaien
wel over. Daarnaast rust er nog altijd een taboe op psychische problemen.
Een lichtpuntje uit het onderzoek is
dan ook dat de Vlaming ruimdenkender is dan aangenomen. Alleen
gaan we ervan uit dat anderen meer
stigmatiserend zijn tegenover mensen met psychische problemen dan
wijzelf. Dus zwijgen we maar uit
voorzorg.
Die zwijgzaamheid vind ik heel jammer. Want ik ben ervan overtuigd
dat enkel medicatie nemen bij een
psychisch probleem geen uitweg is
uit het diepe tranendal. Een arts
kan je brein misschien wel chemisch oplappen totdat het weer
naar behoren functioneert, maar
uiteindelijk ben jij het wel die je
leven weer in handen moet nemen.
Niet alleen je verleden moet verwerken, maar ook weer moet bouwen aan je toekomst en geluk.
Laten we dus ophouden met onszelf
sterker voor te doen dan we zijn.
Praat over problemen, want gedeelde smart is halve smart.
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
De Grote Verkeersquiz test je kennis over verkeer en mobiliteit
‘verkeersregels opfrissen
is geen overbodige luxe’
Welk effect heeft een verlaagde
bandenspanning op je wagen? Mag
je voorsorteren op een busstrook
om af te slaan? nog tot 30 november kan je in ‘De Grote
verkeersquiz’ testen hoe het met je
kennis over verkeer en mobiliteit
gesteld is. ‘We willen de deelnemers laten nadenken over hun rol
in het verkeer’, zegt Werner De
Dobbeleer van de vlaamse
stichting verkeerskunde (vsv).
‘We willen mensen iets bijleren over recente verkeersregels, defensief verkeersgedrag
en duurzame verplaatsingen. Een quiz is
een goede formule om dat op een speelse
manier te doen’, licht Werner toe.
Verkeerskennis opfrissen
‘Voor veel weggebruikers is het al jaren geleden dat ze hun rijbewijs haalden. Vaak
gaat het om mensen die geen tijd hebben
om hun verkeerskennis op een andere manier bij te schaven, terwijl ze dat eigenlijk
wel zouden kunnen gebruiken. De nieuwste regels even opfrissen en de principes
van verantwoord rijden herhalen, is geen
overbodige luxe.’
Inspiratie uit
foute antwoorden
Tijdens de quiz krijg je twintig vragen
voorgeschoteld over de meest uiteenlopende verkeersregels. ‘We stelden de vragen op
rond een aantal thema’s zoals defensief verkeersgedrag en duurzame mobiliteit. Ook
recente nieuwe regels rond fietsstraten en
ritsen bij wegversmallingen komen aan
bod. Vragen die bij vorige edities opvallend
vaak fout werden beantwoord, krijgen opnieuw een plaats in deze quiz. Vaak gaat
het om regels voor kwetsbare weggebruikers: waar mag je als fietser op een rotonde
rijden? Of heb je als fietser voorrang op een
oversteekplaats voor fietsers of niet?’
Woon-werk-ongevallen
nemen toe
Iedereen kan deelnemen aan de quiz. Maar
deze keer stimuleert VSV ook bedrijven om
hun personeel aan de quiz te laten deelnemen. ‘Bedrijven en openbare instellingen
zijn belangrijke spelers als het over verkeersveiligheid en mobiliteit gaat’, legt
Werner uit. ‘Zij stellen een massa mensen
tewerk die zich dagelijks verplaatsen tussen hun woning en het werk. Sommige
werknemers moeten ook de baan op om
hun job te doen. Denk maar aan postbodes,
onderhoudstechnici en vertegenwoordigers. Dat brengt uiteraard risico’s met zich
mee. De laatste jaren zien we dat het aandeel woon-werkongevallen in het totale
aantal arbeidsongevallen stijgt. Bedrijven
en organisaties hebben er dus alle belang
bij om in hun preventiebeleid in te zetten
op verkeersveiligheid. De Grote Verkeersquiz kan een rol spelen in zo’n preventiebeleid omdat het een laagdrempelige en
leuke formule is om medewerkers te sensibiliseren.’
Amélie Janssens
✔ Je verkeerskennis testen?
Je kan nog tot 30 november
deelnemen aan de quiz op
www.degroteverkeersquiz.be.
Leen Grevendonck
www.twitter.com/BewegingNet
kNIpsels
Wandelkalender
vrouwendag 2014
Sportievelingen op zoek naar mooie wandelroutes, kunnen hun gading vinden in de
nieuwe wandelkalender van gezinsbeweging kwb. Die geeft een overzicht van alle
wandelingen die Falos (de sportfederatie
van kwb) in 2015 organiseert in Vlaanderen en Brussel.
Het Vrouwen Overleg Komite organiseert
op 11 november (nationale Vrouwendag)
een evenement over armoede en focust op
vrouwen en hun specifieke kwetsbaarheid.
Leden krijgen de kalender in de brievenbus
met het tijdschrift Raak. Niet-leden kunnen
de kalender vanaf 1 november vragen op
een kwb-wandeling.
Je kunt een lezing bijwonen van Anna Coote, verbonden aan een Britse denktank voor
alternatieve economische modellen. Verder
zijn er debatten, workshops, een informatiemarkt, theater en een concert van Slongs
Dievanongs.
✔ www.vrouwendag.be
✔ www.falos.be
1 NOvembeR
AlleRheIlIGeN
Toch Dichter
Als niemand er nog is
die aan me denkt of die me kent
dan pas zal ik gestorven zijn.
Want dichter dan ik was
kon ik niet komen
dan door dood te gaan.
Ik ben wel weinig nu
ontdaan van alles
maar ik ben je niet ontsnapt.
Ik ben alleen verwisseld
en iets verder
maar ik ben er nog.
Etienne Colman
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
3
Waarom meestappen op 6 november in Brussel?
‘Belang van alle mensen centraal stellen’
De vakbonden houden op 6 november een grote manifestatie in Brussel
om hun ongenoegen uit te drukken over het federale regeerakkoord. Ze
gaan niet akkoord met keuzes die eenzijdig de werknemers en gezinnen treffen en de grote vermogens ontzien, zonder garanties op duurzame jobs en werkbaar werk. Maar zijn er naast de thema’s werk, inkomen en pensioen nog redenen om ongerust te zijn?
O
nze analyse is dat een
ander samenlevingsmodel
op de rails staat’, zegt
Sandra Rosvelds, hoofd
van de studiedienst van
beweging.net. ‘Een model waarbij het
meer ieder voor zich is, waarbij we collectieve diensten afbouwen. En je leest het
ook overal: wie pech heeft, zal mogelijk
sneller een extra duw krijgen dan een helpende hand.’
Waaruit leid je dat af?
‘In de eerste plaats uit de optelsom van
maatregelen die de gezinnen erg hard voelen in hun portemonnee. Daartegenover
vraagt de regering geen enkele inspanning van de grote vermogens, de zelfstandigen, vrije beroepen en bedrijven. Zij
krijgen zelfs extra’s en de boetes voor fraude worden verlaagd.’
Welvaart en
her verdeling komen
niet vanzelf.
‘Daarnaast zal het overheidsapparaat aan
een ontzettend snel tempo worden afgebouwd, zonder garanties op goede dienstverlening. En de prijzen van openbare
diensten stijgen. Bijvoorbeeld bij het
openbaar vervoer, maar ook bij justitie.
Daar wil men remgeld invoeren voor
tweedelijnsrechtsbijstand. We moeten er
daarbij over waken dat waar nodig de toegang tot justitie betaalbaar blijft.’
Is er een alternatief? Je leest overal
dat we moeten besparen en dat iedereen zijn steentje moet bijdragen.
(fel) ‘Als ik hoor dat iedereen zijn steentje
moet bijdragen en dat er geen andere keuzes zijn, dan word ik boos. Er zijn wel
degelijk keuzes mogelijk die het belang
van alle mensen vooropstellen. Tegelijk
leven mensen in armoede en kopen we
straaljagers aan, dat is een keuze. Men
kan er ook minder aankopen. Per maand
passen we met z’n allen 230 euro belastinggeld per individuele bedrijfswagen
bij, maar we verhogen wel de kostprijs
van het openbaar vervoer. Dat zijn toch
keuzes?’
‘We moeten doelgericht en intelligent
besparen, met een langetermijnvisie.
Meer plantrekkerij zorgt voor meer mensen in miserie, meer ongelijkheid.’
Wat stelt beweging.net dan voor?
‘Wij willen een samenleving waar een
kwaliteitsvol leven voor alle mensen het
uitgangspunt is. Samen sterker, samen
zorgen voor een goed leven. Niet de economie boven de mensen. De economie en
groei moeten gekoppeld worden aan welvaart en aan herverdeling. Nu wordt
groei gekoppeld aan toename van de
Meer plantrekkerij
zorgt voor meer mensen
in miserie, meer
ongelijkheid.
ongelijkheid, doordat grote vermogens en
winsten amper worden belast en gezinnen en werknemers betalen. Welvaart
komt niet vanzelf, het is niet omdat werknemers, werklozen en gezinnen nu een
zware rekening betalen, dat welvaart vanzelf volgt.’
‘Welvaart creëren en herverdelen is altijd
al bereikt door sterke sociale dialoog,
waar we nu ook op aandringen. Mensen
steeds meer en harder laten werken, dat
houdt niemand vol. Daar moeten afspra-
ken over gemaakt worden. Anders verglijden we naar het extreem van een erg ongelijke samenleving met lange zware werkdagen en weinig welvaart voor 9 op de 10
mensen aan de ene kant, en weelde en rijkdom voor 1 op de 10 mensen aan de andere
kant.
Het geluk en kwaliteitsvol leven van álle
mensen moet altijd centraal staan.’
Is het regeerakkoord over de hele lijn
negatief?
‘Neen, dat niet. Voor een deel spreek ik
vanuit een aanvoelen. Dat we op weg zijn
naar een harde, ruwere samenleving waar
het elk voor zich is. Dat is ook gebaseerd
op de toon in het akkoord.
Ondernemers lijken wel heilig: wie als
ondernemer failliet ging, wordt het bijzonder makkelijk gemaakt om opnieuw te
beginnen. Dat staat in schril contrast met
de eigen schuld, dikke bult-mentaliteit die je
elders leest.’
‘Maar in het akkoord is ook aandacht voor
kwetsbare groepen, staat de automatische
toekenning van sociale tarieven, wordt
het zorgverlof versterkt, wordt het sociaal
overleg benadrukt, worden uitkeringen
opgetrokken, wordt de ambitie uitgesproken om een duurzaam energieplan te
maken, enzovoorts.
Wat goed is, wil ik dus zeker ook benoemen.’
(JDO)
Burgerinitiatief hekelt blinde besparingen
D
e besparingen botsen niet
alleen in vakbondskringen op hevige weerstand.
Onder de vlag ‘Hart boven
Hard’ laten meer dan 1 300 verenigingen en een veelvoud aan burgers hun
proteststem horen. Wouter Hillaert
is één van de initiatiefnemers.
Imagedesk - Bart De Waele
’Bouw scholen en windmolens,
plan de toekomst nu’
We zullen postvatten
langs het traject van
de nationale betoging
op 6 november om de
betogers een hart onder
de riem te steken.
‘Hart boven Hard verenigt burgers en
organisaties die zich zorgen maken
over het geplande beleid van de
Vlaamse en federale regering’, zegt
Hillaert. ‘Wij ijveren voor een samenleving waar hart boven hard gaat, en
gelijkheid en solidariteit vooropstaan.
Niet alleen zuurstof voor bedrijven
maar ook voor mensen, dat is onze
wens.’
nooit zo goedkoop voor de overheid.
Tijd dus om te investeren. Bouw scholen en windmolens, verstevig het verenigingsleven, zet een plan uit voor de
toekomstige generaties. In plaats van
eindeloos te zeuren over de 1 procent
profiteurs, zetten we beter in op het creeren van jobs zodat de 99 procent van
de werkzoekenden, die willen werken,
ook écht aan de slag kunnen.’
Wat hebben jullie al ondernomen?
‘Op 22 september hebben we aan minister-president Bourgeois een alternatieve septemberverklaring overhandigd
met punten die wij belangrijk vinden.
Meer dan 3 000 mensen woonden Hart
boven Hard-debatten bij. De komende
weken en maanden zijn nog acties
gepland. Zo zullen we postvatten langs
het traject van de nationale betoging op
6 november en de betogers een hart
onder de riem steken.’
’Tegen besparingen’ klinkt nogal
negatief. Hebben jullie ook een
positieve boodschap?
‘Zeker! Die lees je in onze alternatieve
septemberverklaring. Lenen was nog
✔ Ook beweging.net en
partnerorganisaties
tekenden de alternatieve
septemberverklaring.
Zelf tekenen en meer info
via hartbovenhard.be
4
¬ post
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
VACATURE m/V
CM
Stafmedewerker
departement onderzoek en
ontwikkeling
Onbepaalde duur – voltijds – Brussel
✔ CM is verkozen tot zilveren
Employer of the year. Meer info
over deze en andere vacatures
op www.cmjobs.be.
Familiehulp
UW
GEDACHT
Premie zorgverzekering
Armoedegrens
De zorgverzekering is een nobele zaak, maar je kunt er niet
zomaar van uitgaan dat de verhoging van de premie voor
iedereen een peulschil is. Voor mensen met een beperkt
inkomen is die zorgpremie niet sociaal. Wie geen sociaal
statuut had, betaalde 25 euro per persoon. Nu wordt dat 50
euro per persoon, of je nu 2 000 euro bruto of vijf keer meer
verdient. Dat de sterkste schouders de zwaarste lasten
moeten dragen, klopt hier niet.
••• Jozef Van Lierde, Kampenhout
In de Visie van 17 oktober lees ik dat het vervangingsinkomen veel te laag is om rond te komen. Iets wat ik volledig
begrijp. Mijn dochter heeft een spierziekte waardoor ze niet
in staat is voltijds te werken. Daarom heeft ze enkele jaren
deeltijds gewerkt. Begin dit jaar is ze weer thuis komen
wonen met haar twee kinderen, nadat haar relatie op de
klippen was gelopen. Na een tijd werd ze opgenomen in een
psychiatrisch ziekenhuis, omdat ze er helemaal onderdoor
zat. Wij zorgden ondertussen voor de twee kinderen. Op
haar werk had ze een contract van bepaalde duur, maar
door haar opname werd dit niet verlengd. Ondertussen heeft
ze de vakbond geraadpleegd. Omdat ze deeltijds werkte en
nu werkloos is, krijgt ze 290 euro stempelgeld per maand.
Bij het OCMW moet ze niet aankloppen, want ze woont terug
bij haar ouders. Met haar inkomen kan ze gewoon niet
opnieuw op eigen benen staan. Dat is volgens mij ver onder
de armoedegrens. Waar trekt men de lijn?
••• Naam en adres bekend bij de redactie
Rolstoel is niet geschikt
Lesgevers Verzorging en
lesgevers Omgangskunde
Bepaalde duur – deeltijds – start op 10
december
Roeselare, Gent, Antwerpen en Halen
✔ Meer info en andere vacatures:
www.familiehulp.be/jobs
In 2011 werd ik getroffen door een trombose waardoor ik
links gedeeltelijk verlamd ben.
Ik kan me binnen in huis verplaatsen met een loophulp.
Omdat ik mijn linkerarm niet kan gebruiken, is het onmogelijk om mij zelfstandig te verplaatsen met een rolstoel.
Tijdens mijn revalidatie in het ziekenhuis is mij een rolstoel
bezorgd voor mijn verplaatsing van de kamer naar de revalidatie. Ik heb nu een aanvraag ingediend voor een scooter.
Maar ik heb daar geen recht op omdat ik al een rolstoel
gekregen heb. Ik moet daarvoor nog wachten tot 2017.
Begrijpe wie kan. ••• Marc Vernou, Zwevegem
Voor mensen die vanaf 65 jaar vanuit de ziekteverzekering een
manuele standaardrolstoel krijgen, is de hernieuwingstermijn
6 jaar. Voor mensen tot en met 64 jaar is die termijn 4 jaar. Een
vroegtijdige nieuwe verstrekking is alleen mogelijk bij ernstige
wijzigingen op vlak van mobiliteit en beweging. Dat gebeurt met
een bijzondere aanvraag die medisch goed gemotiveerd moet
worden. Als je hulpmiddelen eerst huurt in de Thuiszorgwinkel,
kun je uittesten of ze wel geschikt zijn vooraleer je ze aanschaft.
Brugpensioen
Nog altijd wordt inleveren op brugpensioen (SWT) ten
onrechte voorgesteld als besparingen, terwijl een werkloze
met bedrijfstoeslag goedkoper is voor de staat dan een
andere werkloze. Bovendien heeft de rechthebbende het
systeem zelf betaald, omdat het SWT-fonds dat de werkgever mee financiert kan gezien worden als uitgesteld loon. De
bedrijven winnen als enigen bij het terugschroeven van het
stelsel, ten koste van hun werknemers. Misschien kan het
bedrag dat hier vrijkomt best worden aangesproken in loononderhandelingen, zodat de werknemer op termijn dit zelf
opzij kan zetten voor het einde van zijn loopbaan.
••• B.D., Waregem
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld je woonplaats.
De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en
woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD
Streep op elke regel de letters weg, die
samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende
letters vormen van boven naar beneden
en van links naar
rechts
eenPagina
citaat.
citaat-189&_citaat-189&.qxd
08-04-14
10:51
1
1. Onwillekeurige spiersamentrekking;
2. gaar ne; 3. afbraak; 4. deel van een
boom; 5. mop; 6. koerier; 7. kubus; 8. mannelijk dier; 9. vuur; 10. autostalling; 11. logeergelegenheid;
Citaat -189 12. rusten; 13. noest; 14. jas.
1
K E R R A
I
2
S G G R E A A G
3
S E
4
E S T
SLAAP- EN ZITCOMFORT
-15 %*
VOOR DE BESTE NACHTRUST
op Tempur
Voel het comfort
voel de ondersteuning
voel TEMPUR®
Dé beste oplossing voor een slechte
zithouding en rugproblemen.
M P
L N O B O P
T E R A M
5 G E R L
E A E P
6 R B M O E D E E
7
B S
L
T O E R K
8 D S A T N
9
I
E R
* 15 % korting op Tempur: geldig op een grote selectie
hoofdkussens, op Jersey matrassen en de 15cm PU
matrassen en op de bedbodems.
B D R E A F N D
10 G A E R
I
11 H T O E T
12 S
A G E
L
E
L
L IJ A K P E N
13 IJ H V E E R
14 M A
I
I
G
N D T E
L
Oplossing: ‘Er is geen betere leermeester
dan de feitelijkheid.’
Citaat - 189
Streep op elke regel de letters weg,
die samen het woord vormen dat
REVILAX EEN ZETEL OP MAAT
Acties geldig in Thuiszorgwinkel tot 16 november
2014. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of
promotionele aanbiedingen. De adressen vind je terug
op onze website of via 015 28 61 36.
-15 %
op Revilax
zetel
Wij meten de zetel thuis bij je op. Wij
maken de zetel perfect op maat: zitdiepte,
zithoogte, zitbreedte, hoogte van de
armlegger en beensteun, rughoogte,
kanteling van de rug, hardheid van het
schuim, enz. Ruime keuze voor de bekleding
en kleur. Maatname en levering aan huis
zijn gratis. Wij garanderen ambachtelijk
vakwerk en een snelle, persoonlijke na-service aan
huis. Vijf jaar garantie.
15 % korting op een REVILAX maatwerkzetel bij
bestelling vóór 16 november 2014.
Niet cumuleerbaar met andere acties of kortingen.
www.thuiszorgwinkel.be
14 10 31 Visie herfstacties.indd 1
23-10-2014 16:03:43
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
5
Tien jaar Te Gek!?
Van Guido Belcanto
tot de Manische Mannen
Tom Cornille
Marcel Vanthilt, Isolde Lasoen,
Koen Buyse, Guy Swinnen, het
zijn maar enkele van de vele artiesten die hun naam verbonden aan
Te Gek!?, het initiatief dat het taboe
rond psychische problemen wil
helpen doorbreken. Te Gek!?
bestaat tien jaar. We blikken terug
met bezieler Marc Hellinckx.
Pieter Embrechts
‘Een project als Te Gek!?
doet je beseffen hoe groot
het taboe rond psychische
problemen nog altijd is.’
Na tien jaar is Te Gek!? een begrip
geworden.
Marc Hellinckx: ‘Uit een onderzoek van Te
Gek!?, De Standaard en Lucas KULeuven
blijkt inderdaad dat een op de zes Vlamingen Te Gek!? kent en weet waarvoor we
staan. We vinden dat veel. Ik ben een tevreden man. Ik ben er trouwens van overtuigd dat we nog veel meer mensen bereiken. De documentaire over jongdementie
die eerst op Canvas en daarna in Koppen
XL op Eén te zien was, werd bekeken door
600 à 700 000 mensen. Maar zij verbinden
die productie niet noodzakelijk met Te
Gek!?. Van de mensen die het initiatief Te
Gek!? kennen, zeggen negen op de tien dat
ze het zinvol vinden. Drie op vier Vlamingen zijn ervan overtuigd dat Te Gek!? helpt
om het taboe rond psychische problemen
te doorbreken.’
Te Gek!? is ondertussen veel meer
dan een muziekproject.
‘We zijn gestart vanuit het psychiatrisch
ziekenhuis Sint-Annendael in Diest waar
we concerten met bekende artiesten organiseerden om de drempel met de buitenwereld te verlagen. In 2004 kwam er de eerste cd met onder meer Guido Belcanto en
Johan Verminnen en er volgden nog vier
andere. En zopas werd een cd voorgesteld
met het beste van tien jaar, aangevuld met
nieuwe nummers. Er kwamen concerten,
muziektheatertournees en tv-reportages
op Canvas. We zijn ondertussen aan de zevende bijlage over geestelijke gezondheid
bij De Standaard. Die konden we telkens
breed over Vlaanderen verspreiden en
daarmee doen we onder meer de scholen
plezier.’
‘Ondertussen hadden we al vier keer onze
alternatieve Tour de France waarmee we
op Sporza en in Vive le Vélo weer nieuwe
kijkers vonden. We konden zoveel mensen
bereiken dankzij onze partners. Ook CM is
een partner van het eerste uur en daar zijn
‘Ik haal vreugde uit dingen
waar een hoek af is.’
Isolde Lasoen
‘Dankzij 10 jaar Te Gek!?
beginnen psychische problemen eindelijk bespreekbaar te worden. Ik heb toch
de indruk dat meer en meer
mensen er durven over
praten.’
Guy Swinnen
Isolde Lasoen met Willy Willy tijdens de Radio 1 sessie van Te Gek!?.
we nog altijd erg blij mee. Dankzij onze
partners kunnen we blijven groeien.’
Welke mooie momenten hou je over
uit de voorbije tien jaar?
‘Dat is heel moeilijk want er waren zoveel hoogtepunten. De Radio 1 Te Gek!?
sessie in de Marconistudio ligt natuurlijk
nog vers in het geheugen. Sarah Bettens,
Laïs, Yevgueni, The Scabs, Marcel Vanthilt
en al die andere grote artiesten van bij
ons, werkten met een groot engagement
Drie op vier Vlamingen zijn
ervan overtuigd dat Te
Gek!? helpt om het taboe
rond psychische problemen
te doorbreken.’’
Marc Hellinckx
aan dat optreden. Onze Tour de France
maakte heel veel los. De mensen die erbij
waren zoals Koen Buyse noemden het de
mooiste week van het jaar. Een week door
Frankrijk fietsen, samen met mensen met
psychische problemen, schept een speciale band. De deelnemers konden praten
over dingen waarover er niet zo makkelijk
wordt gepraat. Goede herinneringen heb
ik ook aan onze infomobiel. In deze oude
bus kon een hele klas terecht om thema’s
uit de geestelijke gezondheid te bespreken.
We trokken ermee langs zoveel scholen,
maar de bus staat momenteel jammer genoeg stil. Er zijn te veel kosten en als kleine
organisatie hebben we niet de middelen
om hem op de baan te houden.’
Waar kunnen we nu naar uitkijken?
‘Vrijdag 31 oktober is er om 17.25 uur op
Canvas de heruitzending van Te Gek!? van
de Tour 2014 over preventie van zelfdoding. In de week van 10 november neemt
het Eén-programma ‘Iedereen beroemd’ de
kijker elke dag mee naar het psychiatrisch
ziekenhuis Sint-Annendael in Diest, waar
Te Gek!? begon. Op maandag 10 november stelt tv-kok Jeroen Meus in Dagelijkse
kost op Eén zijn tweede Te Gek!? soep voor.
Eind januari verwachten we de start van
de theatertournee van Dimitri Leue onder
de titel ‘Vanbinnen bang vanbuiten’. En op
19 maart hebben we de première van ‘De
Manische Mannen’ met Stefaan Degand,
Wannes Cappelle, Guy Swinnen en Marcel
Vanthilt. Hugo Matthysen schrijft de tekst
voor dat programma.’
✔ www.tegek.be
Chris Van Hauwaert
Dieter Herregodts
‘Samen met Kristien
Hemmerechts heb ik een
voorstelling gemaakt voor
scholen. Ook jongeren krijgen met psychische problemen te maken.’
Wannes Cappelle
‘Sport, ontspanning en
muziek helpen om de drempel naar geestelijke
gezondheidszorg te verlagen. Te Gek!? is een heel
fijn project.’
Koen Buyse
‘Na de geboorte van mijn
dochter is er iets misgegaan.
Ik had het gevoel dat ik niet
meer op deze wereld was.
Gelukkig heb ik veel steun
gehad van de mensen rondom
mij. Praten is heel belangrijk
om eruit te geraken.’
Annelies Brosens (Laïs)
Moeilijke periode?
Ga er beter mee om dankzij plukjegeluk.be
Te Gek!? en CM maken samen al 10 jaar psychische problemen bespreekbaar in Vlaanderen.
advertentie plukjegeluk_2014_255x50_v3.indd 1
13/10/14 11:13
6
win
Speur je in Visie mee naar het
antwoord?
Tip
Dit is geen onderwerp van gesprek
Oplossing
A
Stuur je antwoord voor 9 november op
een gele briefkaart naar Persdienst
CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail
het naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: een familieticket (4 personen) voor de Sinterklaas
Theatershow op 3 december om 14 uur
in de Stadsschouwburg in Antwerpen
of het boek ‘Markante vrouwen in de
geneeskunst’ van Michel Deruyttere
(verhaal van een tachtigtal opmerkelijke vrouwen in de geschiedenis van
de geneeskunde), uitg. Houtekiet. Uit
de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.
Oplossing Visie nr. 19
Virus
De winnaars worden persoonlijk
verwittigd.
Neem ook deel aan de CM-webquiz
op www.cm.be.
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
Goed voorbereid op skivakantie met Kazou
Met vallen en opstaan
4 500 jongeren gaan komende winter skiën of snowboarden met
Kazou. Omdat een goede voorbereiding het begin is van een
geslaagde sneeuwvakantie, organiseerde de jeugddienst van CM twee
indoorskidagen. ‘Ik wil weten hoe
het voelt om op de latten te staan’,
zegt Barbara (11).
Faye Pynaert
zoek en
¬ hoe gaat het met u?
Skidôme in Terneuzen, net over de Belgische grens. Al van ver zie je de immense
skihal liggen. Buiten doet de zon hard haar
best om er een laatste mooie nazomerdag
van te maken. De temperatuur gaat vlot
richting twintig graden. Binnen is het
putje winter. Twee graden onder nul, een
pak sneeuw en zowat 140 Kazou’ers die gezwind de helling afskiën.
Sommigen toch. ‘Want voor mij is het de
allereerste keer dat ik ski’, geeft Colin Freeling (12) uit Elewijt toe. ‘Mijn plan was om
niet op mijn gezicht te gaan. Helaas, ik ben
toch al een keer gevallen. Maar ik kan wel
tegen een stootje. Uiteindelijk ben ik hier
om kennis te maken met wintersport. Dat
zal mij zeker van pas komen als ik in de
krokusvakantie met Kazou op skivakantie
ga.’
Proeven
En dat is dan de voornaamste bedoeling
van de indoorskidag van Kazou. ‘We willen jongeren laten proeven van het skiën
of snowboarden’, zegt Pieter Billiet van
‘Ski-instructor word je niet zomaar’, zegt Peter Sarrazyn, hier linksboven op de foto
met zijn collega’s.
Kazou. ‘Uiteindelijk kost een skivakantie
toch wat geld. Dan is het handig om op
voorhand te weten of je het graag zal doen
of niet. Sommige deelnemers aan de indoorskidag zijn al ingeschreven voor een
Kazouvakantie, maar andere willen het
eerst eens uitproberen.’
De indoorskidagen werden drie jaar geleden voor het eerst georganiseerd. Het zijn
de ski-instructoren van Kazou zelf die voor
de lessen instaan. In totaal heeft Kazou er
een zeventigtal. ‘Ski-instructor word je niet
zomaar’, weet Peter Sarazijn. Hij is verantwoordelijk voor de ski- en snowboardinstructoren van Kazou Brugge. ‘Je moet zelf
al heel goed kunnen skiën of snowboarden
en je moet deelnemen aan een screeningsweekend. Wie slaagt, krijgt een brevet van
de Belgische Vereniging van Sneeuwsport
HUiS dokTeR
Met korting naar
show van Sint
Wil je je (klein)kinderen laten meegenieten van de Sinterklaas Theatershow?
Als CM-lid krijg je 15 procent korting.
De Sint en zijn hulppieten zetten de
Stadsschouwburg in Antwerpen op
stelten. Met veel humor en leuke
liedjes. Kinderen kunnen ook meedoen
met een tekenwedstrijd. Bij het binnenkomen geven ze hun tekening af aan
zwarte piet. De winnaar krijgt op het
podium van Sinterklaas een verrassing.
De voorstellingen vinden plaats op
3 december om 14 uur en 6 december
om 17 uur. Je kunt kaarten met korting
bestellen via de CM-website. Vergeet
niet de CM-korting aan te duiden. Als
je telefonisch (50 cent/min.) tickets
reserveert, moet je voor de korting de
code CM vermelden. Wil je kans
maken op een gratis familieticket,
speel dan mee met Zoek en win hierboven.
✔ www.cm.be/sinterklaas
De kusziekte, of klierkoorts, krijg je
dat nu enkel door te kussen? En is niet
kussen dan de beste remedie?
Wat is de oorzaak?
Voor een keer klopt de volkswijsheid,
want klierkoorts wordt veroorzaakt
door het epstein-Barr-virus, dat zich
verspreidt via het speeksel. Beetje opletten met zoenen dus, want dat maakt
de kans op besmetting zeer groot. Ook
via besmette handen of glazen kun je
het virus oplopen. Al hoeven de meeste
mensen zich geen zorgen te maken:
tachtig procent van de volwassenen
maakte de ziekte al door in hun kindertijd, vaak zonder het te beseffen. Zij zijn
veilig, want je kunt de ziekte maar één
keer doormaken.
Wat zijn de symptomen?
Ziek zonder het te beseffen, bij klierkoorts is het niet uitzonderlijk. Kinderen hebben dikwijls geen symptomen
of enkel vage klachten, waardoor de
ziekte ongemerkt voorbij gaat. Jongeren en jongvolwassenen kunnen zich
wel vrij ziek voelen, met koorts, keelpijn en gezwollen lymfeklieren. Som-
migen zijn ook erg moe, al geldt dat niet
voor iedereen.
Wat is de behandeling?
een bloedonderzoek is de enige manier om klierkoorts vast te stellen.
Maar zelfs met de resultaten van zo’n
bloedonderzoek in de hand is het niet
mogelijk om te voorspellen hoe lang
de ziekte zal duren en hoe ernstig het
zal zijn. er bestaan geen specifieke geneesmiddelen tegen klierkoorts en ook
antibiotica halen niets uit, want ze werken niet bij virussen. Uitzieken is dus de
boodschap.
Wat kun je zelf doen?
Je moet niet verplicht in bed blijven
liggen, maar neem wel de nodige rust
als lichamelijke of geestelijke inspanningen nog te zwaar zijn. rust ook als
je je ziek voelt of als je koorts hebt. Bij
keelpijn kun je op een snoepje zuigen
of indien nodig paracetamol innemen
(maximaal vier keer 1 g per dag). Zorg
er ook voor dat je voldoende vocht opneemt en gezond blijft eten.
Hoe kun je het voorkomen?
Klierkoorts voorkomen is zeer moeilijk, want iedereen die de ziekte heeft
of ooit doormaakte, kan het
virus doorgeven. Het
virus blijft immers
levenslang sluimerend aanwezig in je
lichaam. Had je zelf
nog geen klierkoorts
en is iemand uit je
omgeving ziek, dan
speel je wel beter op
veilig. Vermijd kussen, maak gemeenschappelijke
voorwerpen goed proper
en schenk extra aandacht aan handhygiëne.
Elise Rummens,
preventie-arts CM
Tekst:
Nele Verheye
www.cm.be/
dehuisdokter
Stefan Dewickere
knipSelS
MAg Je ieMAnD MeT KlierKOOrTS ZOenen?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
de
7
VOORZeT
Noor Deman (11) uit Ruddervoorde twijfelt er geen moment aan dat dat het geval
zal zijn. Zij is al aan de slag op de hogere en
moeilijkere piste van Skidôme. ‘Ik kan al
skiën. Vorig jaar trok ik met Kazou naar La
Bresse, in de Vogezen. Dit jaar gaat het naar
Gerardmer, daar niet zo ver vandaan. Voor
mij mag het gerust wat uitdagend zijn. Met
mijn papa ga ik vaak mountainbiken of ga
ik in de bomen klimmen. Hij is zelf ook een
skiër. Het enige wat hij vraagt is dat ik altijd een helm draag.’
De papa van Noor kan gerust zijn. Op Kazouvakantie dragen alle deelnemers een
helm. ‘Dat is bij ons verplicht’, gaat Pieter
Billiet verder. ‘Elke deelnemer zorgt voor
zijn eigen exemplaar, maar dankzij Kazou
kun je je helm in de winkel wel met een
korting kopen. Op veiligheid doen we bij
Kazou geen toegevingen. Polsbeschermers
voor snowboarders raden we aan. En je outfit moet natuurlijk sneeuwproof zijn. Skiën
in een jeansbroek en met wollen handschoentjes is geen goed idee. Alle deelnemers aan onze vakanties krijgen daar op
voorhand uitgebreid informatie over.’
Langgerekt lint
Het remgeld bij de specialist (het
gedeelte dat je zelf betaalt voor een
raadpleging), bedraagt vanaf volgend
jaar 12 euro, of 3 euro voor mensen
met een verhoogde tegemoetkoming.
deze maatregel van de nieuwe federale regering is een vereenvoudiging,
maar komt bij sommige specialisten
neer op een prijsverhoging.
als je bewuste keuzes maakt, kun je de
kost voor een raadpleging van een
specialist wel onder controle houden.
Hoe dan ook is het verstandig om altijd
eerst naar de huisarts te gaan die
je globaal medisch dossier (GMd)
beheert. Verwijst hij je door, betaal je
bij bepaalde specialisten eenmaal per
jaar 5 euro minder remgeld (en 2 euro
als je de verhoogde tegemoetkoming
hebt).
✔ Begint het te kriebelen en wil je
een tweede gratis tip: controleer of
de specialist geconventioneerd is via
www.cm.be/zorgverleners of de
Mijn cM-app op je smartphone via
www.cm.be/mobile. een geconventioneerde arts houdt zich aan de officiële
tarieven, maar een niet-geconventioneerde mag supplementen vragen. Uit
cM-onderzoek blijkt dat je ongeveer
een kwart meer betaalt bij niet-geconventioneerde specialisten.
tot slot een derde tip: als je naar het
ziekenhuis gaat, kun je altijd kiezen
voor een kamer van twee of meer personen. dan kunnen de artsen geen
ereloonsupplementen vragen, tenzij
bij bepaalde patiënten in daghospitalisatie.
om de vrije keuze voor een geconventioneerde arts te garanderen, moeten
er voldoende van die artsen zijn. Wij
denken dat in elke regio en voor elk
specialisme minstens drie op de vier
geconventioneerd zou moeten zijn. cM
maakt er verder werk van, te beginnen
met het nieuwe akkoord dat we eind dit
jaar willen sluiten met de artsenvertegenwoordigers. We rekenen op de verantwoordelijkheidszin van alle partners in de gezondheidszorg, om de
factuur voor de patiënt ook in 2015
onder controle te houden.
last minute mee op ski- of snowboardvakantie?
Check www.kazou.be, kijk waar
er nog vrije plaatsen zijn en
boek je sneeuwvakantie.
Het zijn nog maar beginners en heel spectaculair is de piste in zo’n indoorskihal
Marc Justaert
Voorzitter CM
✔ www.cm.be/tarieven
www.twitter.com/cMziekenfonds
Uitdagend
natuurlijk niet, maar na een tweetal uur
komen de deelnemers aan de indoorskidag
toch gezwind de helling af. Een langgerekt
lint met vooraan een in het groen gehulde
Kazou-ski-instructor.
‘Nu weten we hoe het voelt om op de latten
te staan’, zegt Barbara Pluvier (11) uit SintKruis. ‘Een keer ben ik hard gevallen, maar
dat kon voor mij de pret niet drukken. Ik
ben er zeker van dat ik mij zal amuseren als
ik in de krokusvakantie naar Frankrijk ga.’
De ski- en snowboardinstructoren doen er
alvast alles aan om zonder gebroken armen
of benen terug te keren. Peter Sarazijn: ‘We
gaan niet zomaar met een groep beginners
een steilere piste op. Daar bestaan duidelijke afspraken over. Pas als ze een bepaald
niveau bereikt hebben, kunnen ze zich
aan een moeilijkere helling wagen. Onze
instructoren weten ook heel goed waar
ze zich aan mogen verwachten. De pistes
worden op voorhand verkend. En als er
toch iets gebeurt, dan hebben we een draaiboek klaar. In heel wat centra van Kazou is
een verpleegkundige aanwezig, soms ook
een dokter. We laten niets aan het toeval
over.’
Dieter Herregodts
stefaan dewickere
Instructeurs. Techniek en houding zijn
natuurlijk belangrijk, maar ook de lesmentaliteit speelt een rol. Het is belangrijk dat
deelnemers aan onze vakanties leren skiën
of snowboarden, maar ze moeten natuurlijk ook plezier hebben.’
www.facebook.com/cMziekenfonds
Betaal niet te Veel
Voor de specialist
Hoeveel is te veel?
Voorzichtig met alcohol
Af en toe een glaasje drinken kan
geen kwaad, zegt arts en alcoholexperte Rita Verrando. Maar het is wel
belangrijk dat je bepaalde grenzen
niet overschrijdt.
‘Alcohol is niet alleen verslavend, het bevat ook heel wat giftige stoffen. Wie te veel
drinkt, loopt een groter risico op mondkanker, keelkanker, darmkanker en maagkanker. Overmatig alcohol drinken beschadigt
ook je lever, wat op termijn dodelijk kan
zijn. Wil je de gezondheidsrisico’s beperken, drink dan als man niet meer dan vijftien standaardglazen alcohol per week en
niet meer dan vijf glazen per dag of avond.
Voor vrouwen zijn dat tien glazen per week
en drie glazen per gelegenheid. Las bovendien wekelijks minstens twee alcoholvrije
dagen in, zodat je lichaam de tijd krijgt om
zich te herstellen.’
Subtiel probleem
‘Het clichébeeld van een alcoholprobleem
is elke dag dronken naar het werk gaan
en eindigen in de goot, maar vaak is het
veel subtieler dan dat. Ook mensen die
‘s avonds een paar glazen wijn nodig hebben om te ontspannen maar verder perfect
functioneren, kunnen een alcoholprobleem hebben. Studies wijzen uit dat men-
sen gemiddeld acht à negen jaar worstelen
met hun alcoholprobleem vooraleer ze
hulp zoeken.’
Minder drinken?
‘Nee zeggen tegen alcohol is niet makkelijk, zeker in onze maatschappij waar
drinken goed is ingeburgerd. Een receptie,
een feestje, een avondje uit, het kan bijna
niet zonder alcohol. Bestel je toch iets nonalcoholisch, dan vinden mensen je al gauw
flauw. Dat is een spijtige zaak, want weinig
producten zijn zo schadelijk en verslavend
als alcohol. Wil je toch minderen zonder
al te veel op te vallen, dan kun je ervoor
kiezen om na elk alcoholisch drankje iets
non-alcoholisch te bestellen. Zo geniet je
toch van de sfeer, zonder er achteraf een
kater aan over te houden. Wil je liever helemaal geen alcohol drinken maar kun je
niet om met de druk, zeg dan dat je niet
mag drinken om medische redenen, of dat
je niet meer drinkt op doktersadvies. Het is
zeker geen schande om je gezondheid op
de eerste plaats te zetten.’
Nele Verheye
RIA DENKT HEEL EVEN
NIET AAN HAAR CHEMO
EN DAAR ZORGEN WIJ MEE VOOR
Ziek zijn kost heel
wat kracht en energie. Daarom bieden wij je een vlekkeloze service
en staan wij graag voor je klaar, zowel met een ruim pakket van
diensten als op fi nancieel vlak. Want hoe meer zorgen wij je kunnen
besparen, hoe meer tijd jij hebt voor jezelf.
www.cm.be
✔ Op www.alcoholhulp.be vind je
een zelftest, een online zelfhulpmodule en gratis en anonieme
begeleiding door een professionele hulpverlener.
… Vervoer naar ziekenhuis - Tweede medisch advies - Thuiszorg - Nazicht
ziekenhuisfacturen - Infoavonden - Terugbetaling pruiken en prothesen Herstelverblijven - Lotgenotencontact - Financiële steun …
5_Adv_Visie_imago_chemo_120x150.indd 1
27/10/14 11:52
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
Nieuw en handig: de Skoebidoe-app
Daniël Rys
KnIpSELS
Je kinderen in je broekz
3 op de 10 studenten
slaan ontbijt over
Uit een rondvraag van CM bij 1 732
Vlaamse studenten blijkt dat drie op de
tien niet elke morgen ontbijten. Vijf procent doet dat zelfs nooit. Vooral mannelijke studenten ontbijten onvoldoende. Slechts 65 procent van hen begint
elke dag van de week met een maaltijd,
zeven procent doet dat nooit. Bij vrouwelijke studenten is dat 73 procent en
vier procent. Meer studenten die thuis
wonen dan kotstudenten ontbijten elke
morgen. Ook de samenstelling van
het ontbijt laat soms te wensen over.
Een goed ontbijt is nochtans nodig om
krachten op te doen. Met het project
Kok op kot wil CM kotstudenten inspiratie aanreiken om gezond te eten.
✔ www.facebook.com/kokopkot
Alles over logopedie
De Vlaamse Vereniging voor Logopedisten (V.V.L) startte met een nieuwe website voor patiënten. Je krijgt er duidelijke informatie over alle stoornissen die
logopedisten behandelen. Ook verneem
je hoe je zo’n behandeling opstart. De
tarieven en de voorwaarden voor terugbetaling komen daarbij aan bod.
Via de website kun je een logopedist in
je buurt opzoeken. De meeste werken
in een privé- of groepspraktijk maar
sommige zijn verbonden aan scholen
of instellingen. Als toemaatje is op de
website een kinderhoekje voorzien met
leuke spelletjes voor de kleinsten.
Annelies Lauwers en Bert Spapens (allebei 32),
Puurs, (aanstaande) mama en papa
✔ www.vvl.be
Pleegouders voor jonge
kinderen nodig
Pleegzorg Vlaanderen lanceert een campagne om nieuwe pleegouders aan te
trekken, vooral voor kinderen tot zes jaar.
Op dit moment wachten 297 baby’s, peuters en kleuters op een warm nest. Zeker
op jonge leeftijd hebben kinderen geborgenheid nodig om zich op een gezonde
manier te kunnen ontwikkelen. Pleegzorg zoekt gezinnen die een langdurig
engagement willen aangaan en het jonge
pleegkind willen opvangen tot het op eigen benen kan staan. Informatie over
pleegzorg staat op de website.
Kindje op komst of kindje(s) in
huis? Download nu gratis de
Skoebidoe-app via de App Store
of via Google Play. Of surf naar
www.cm.be/skoebidoe.
WAArOm DOWNlOADEN? Annelies:
‘Ook al is het al ons derde kindje, wij hebben ook veel aan de uitleg over de papierwinkel en de geldzaken. Dat zijn zaken
die je vaak vergeet op momenten dat het
belangrijk is.’
‘Met de Skoebidoe-app kunnen we in één
oogopslag zien hoeveel weken er nog te
gaan zijn voor Annelies bevalt. Het is een
soort van aftelklok die ons mentaal voorbereidt op de komst van ons kindje.’
VOOr zWANgErE VrOuWEN? Annelies: ‘Op het internet kun je heel wat
terugvinden, maar bij de Skoebidoe-app
ben je zeker dat de informatie correct en
betrouwbaar is. Als zwangere vrouw vond
ik er bijvoorbeeld nuttige tips rond toxoplasmose. Ik las er hoe ik rugklachten kan
voorkomen en ik kreeg een overzicht van
een aantal typische zwangerschapskwalen.’
SkOEBiDOE? Bert: ‘Toen de app nog niet
bestond, surften wij regelmatig naar de
website van Skoebidoe om zaken op te
zoeken. Het handige is dat je er de juiste
informatie op het juiste moment krijgt. En
je vindt er promoties, kortingen en aanbiedingen op maat van je kind.’
GEVULDE COURGEttES/PAPRIKA’S
Ingrediënten voor 4 personen: 4 kleine courgettes
of 4 paprika’s ¬ 1 ui ¬ 1 teentje knoflook ¬ 3 eetlepels olie ¬ 400 g gehakt ¬ 3 eetlepels paneermeel
¬ 1 ei ¬ peper ¬ zout ¬ 2 eetlepels fijngehakte peterselie ¬ tijm ¬ laurier ¬ marjolein ¬ basilicum ¬
50 g gemalen kaas
Dag van de
Nabestaanden
verwarm de oven voor op 200 °C ¬ reinig de courgettes/paprika’s ¬ snijd een kapje van de paprika’s
of courgettes en verwijder de zaadlijsten ¬ pel de
ui en knoflook, hak ze fijn ¬ stoof de ui en knoflook glazig in de olie ¬ meng het gehakt met paneermeel, ei, gestoofde ui en knoflook ¬ breng op
smaak met peper, zout, peterselie, tijm, laurier,
marjolein en basilicum ¬ vul de courgettes of de
paprika’s op met het gehakt ¬ strooi er de gemalen
kaas over en plaats 30 minuten in de oven ¬ is lekker met een kruidige rijst
Frank Croes
✔ www.werkgroepverder.be
HANDigSTE fuNcTiE? Bert: ‘We hebben
al twee kindjes. Mout is bijna vier jaar oud,
Siem is twee jaar oud. Een derde kindje is
op komst. De bevalling is uitgerekend voor
28 december.’
SMAKELIJK
✔ www.pleegzorg.be
Op 29 november organiseert Werkgroep
Verder de Dag van de Nabestaanden in
Elewijt Center in Zemst. In de voormiddag staan getuigenissen en lezingen
over hoe de dood als koppel overleven
op het programma. In de namiddag kunnen de deelnemers workshops volgen
en lotgenoten ontmoeten. Voor kinderen
en jongeren is een aangepast programma uitgewerkt. Schrijf je vooraf in.
Hoe groot is de baby in mama’s
buik? Wanneer moet ik kraamgeld aanvragen? Wat doe ik als
mijn kindje koorts heeft? Hoe leer
ik hem op het potje gaan? Vanaf nu
vind je het in een knip op je smartphone of tablet (Android of iOS).
Evy, Bert en Thierry testten de
nieuwe Skoebidoe-app voor jou uit.
Recept uit het boek ‘Koken voor starters’, een uitgave van De Praktische School, partner van
Femma. Het boek kun je bestellen via www.femma.be.
kzak
HELPENDE
Steenokkerzeel, mama
HAndigste functie? ‘Ik heb vooral
veel gehad aan alle uitleg over geldzaken.
Mijn twee zoontjes, Menno en Berre zijn
ondertussen vijf jaar en zes maanden oud.
Uit ervaring weet ik dan ook dat er als
mama of papa heel veel op je afkomt. Het is
moeilijk om bij te houden waar je recht op
hebt en wat je wanneer moet aanvragen.
Zo vertelt de app je bijvoorbeeld wanneer
het tijd is om je kraamgeld aan te vragen.’
WAAroM doWnloAden? ‘De informatie op de Skoebidoe-app is heel up-todate en is aangepast volgens de leeftijd van
je kind. Je geeft de naam en geboortedatum
in en de Skoebidoe-app weet wat er voor
jou interessant kan zijn. Zo krijg ik voor
Menno andere tips dan voor Berre.
Voor MAMA’s? ‘Voor een ouder geeft het
een houvast om altijd de nodige informatie bij de hand te hebben. Stel dat je kindje
koorts krijgt. Wat moet je dan als mama
doen? De Skoebidoe-app brengt raad.’
skoebidoe? ‘Op de website, en nu ook
via de app, zijn er interessante promoties
te vinden. Zo kun je bijvoorbeeld met korting naar de Sinterklaasshow. Ik heb ook al
een cursus babymassage gevolgd. Mijn zus
en mijn nicht deden een beroep op de Oppas bij zieke kinderen en waren daar zeer
tevreden over.’
?!
Violet Corbett Brock
Guy Puttemans
Evy VanderAerschot (31),
9
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
Thierry Finet (54),
Oostende, bijna grootvader
HAndigste functie? ‘Met de Skoebidoe-app kan ik week per week de evolutie van mijn toekomstige kleindochter
volgen. Ik kom te weten hoe groot ze al is,
hoeveel ze weegt en krijg een beschrijving
van hoe ze de voorbije week veranderd is.’
WAAroM doWnloAden? ‘Omdat
de Skoebidoe-app nog veel meer interessante rubrieken bevat. Voor ouders is het
bijvoorbeeld zeer handig om gezondheidsinfo en opvoedingstips te krijgen.’
Voor grootouders? ‘Als jonge vijftiger en toekomstige grootvader wil ik mee
zijn met mijn tijd. Ik vind het fascinerend
om te zien wat je allemaal met een smartphone en een tablet kunt doen. Foto’s nemen, e-mails versturen, surfen op internet,
je agenda bijhouden, je bankverrichtingen
uitvoeren, noem maar op. En nu dus ook
de zwangerschap van je schoondochter
en de eerste levensjaren van je kleinkind
volgen. Die nieuwe Skoebidoe-app mocht
zeker niet op mijn gsm ontbreken.’
HANDEN
EVElynE DE JonGE (17)
wErkt één DaG Voor
JonGErEn in Gaza
Solliciteren zonder enige kennis van
zaken, het klinkt haast absurd. Toch is er
één sleutelwoord dat leidt tot succes:
Zuiddag! ‘Het loon dat we verdienen, zo’n 40
euro, wordt doorgestort naar een project in
Gaza’, zegt Evelyne.
‘Eén dag lang verlaten wij de schoolbanken en werken we voor het goede
doel. Solidariteit staat centraal en de
nodige capaciteiten voor je droomjob
zijn geen prioriteit. Vandaag steun ik
samen met meer dan 14 000 andere
Vlaamse en Brusselse scholieren
een theaterproject voor jongeren in
Gaza. Jammer dat we de Gaza-problematiek niet volledig kunnen oplossen.’
Vacature voor één dag
‘ik heb mijn job gevonden via een kennis maar je kunt ook een beroep doen
op de jobbank. Deze vind je op de site
van zuiddag. Hier kunnen bedrijven
zich aanmelden en zo in contact komen met deelnemende scholen. leren solliciteren is een belangrijk aspect van de zuiddag. Eigenlijk alles
wat bij het zoeken van een echte job
hoort, maar dan voor één dag.’
‘Mijn taak vandaag is het opsturen
van vakantiebrochures naar cursisten van kazou. Daarnaast mag ik ook
mijn mening geven over bepaalde
activiteiten die mogelijk volgende
zomer zullen opduiken tijdens de kazouvakanties. later wil ik ook zeker
iets organiseren dat een sociaal doel
heeft, maar dan zowel voor jong als
oud. kazou legt de focus voornamelijk op jeugd.’
Drama en dromen
‘Het project dat dit jaar in de kijker
staat tijdens de zuiddag draait rond
theater voor jongeren in Gaza. zoals
algemeen bekend is de sfeer er niet
vredig. De toneelvereniging ‘theatre
Day Productions’ werkt in samenwerking met Broederlijk Delen aan
de psychologische impact op jongeren van de oorlog. Dankzij het deelnemen aan een rollenspel leren ze
opgekropte emoties en frustraties
uiten. Het zijn de jongeren die de toekomst van Gaza in de ogen kijken. zij
hebben er dus alle baat bij om deze
agressie een plaats te geven.’
Marie Esselinckx (17),
die voor de Zuiddag één dag
meedraaide op onze redactie.
Marie staat links op de foto
samen met Evelyne De Jonge
www.zuiddag.be
skoebidoe? ‘Mijn zoon en schoondochter waren al enthousiast over de website
van Skoebidoe. Ze vonden er interessante
informatie over het papierwerk dat bij een
zwangerschap en geboorte komt kijken.
De app is een handige aanvulling op die
website.’
dieter Herregodts
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Moet ik mijn arts voorschotten betalen?
Artsen kunnen alleen binnen aanvaardbare grenzen voorschotten vragen aan
hun patiënten.
Artsen mogen in principe alleen een
honorarium vragen voor de geleverde
zorg. Maar in de praktijk gebeurt het dat
zij toch een voorschot aanrekenen. Dat
mag slechts een beperkt bedrag zijn van
de volledige kostprijs. De arts moet wel
verantwoorden waarom hij een voorschot
vraagt. Geeft hij geen uitleg, vraag er
gerust zelf naar. Ook is hij verplicht om je
een betalingsbewijs af te leveren zodat je
kunt bewijzen dat je al een voorschot gaf.
Bij hospitalisatie of daghospitalisatie
betaal je een eventueel voorschot op het
honorarium aan het ziekenhuis en niet
aan de arts. Net zoals een mogelijk voor-
schot op het ziekenhuisverblijf. Bij een
opname reken je nooit rechtstreeks af met
de arts. Let erop dat het voorschot wordt
afgetrokken van de totale factuur.
Als patiënt heb je altijd recht op informatie over de financiële gevolgen van een
ingreep. De arts moet het honorarium,
eventuele supplementen, prijs van materialen en terugbetaling duidelijk en correct toelichten. Een voorschot mag nooit
gebruikt worden als drukkingsmiddel om
een ingreep uit te voeren. Gebeurt dit
toch of krijg je hoge voorschotten aangerekend, kun je dit melden aan de
CM-consulent. Hij schakelt de dienst
Ledenverdediging van CM in om je zaak
te onderzoeken en indien nodig je arts
hierover aan te spreken.
✔ www.cm.be/mijnrechten
Vier Kerstmis of nieuwjaar in de sneeuw
De kerstvakantie is de periode bij uitstek voor een familievakantie met
Intersoc. Na het skiën moet je zelf geen feestmaal bereiden maar kun je
ontspannen aan tafel voor een heerlijk diner. De skimonitoren en animatoren
zorgen ervoor dat iedereen een fantastische tijd beleeft.
Van 20 tot 27 december hebben we nog enkele plaatsen vrij in Zinal en Harrachov.
Van 27 december tot 3 januari in Leysin en Harrachov. Je vindt alle informatie op
www.intersoc.be/kerstvakantie.
Je hebt al een week sneeuwpret tijdens de feestdagen vanaf 574 euro per volwassene!
Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.
Bouw als vrijwilliger mee aan echte vakantieliefde!
Samen met meer dan 2 200 vrijwilligers maakten we er een groot feest van in
Mechelen op 18 oktober om 65 jaar Intersoc te vieren. Ook geïnteresseerd om mee te
werken? Ga dan snel naar www.intersocwerkvakanties.be.
We zijn ook op zoek naar bushosts voor het onthaal in het station van BrusselZuid. 2 tot 3 keer per maand ben jij onze contactpersoon tussen buschauffeur en
medewekers. Het is een contractuele opdracht, vergoed per uur. Interesse? Mail
hiervoor naar [email protected] of bel 02 246 47 49 voor meer info.
Wij kijken alvast uit naar een fijne samenwerking!
Visie_31-10_Kerstmis sneeuw.indd 1
24/10/2014 11:16:03
10
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
Federale en Vlaamse regeringsmaatregelen
Wat krijg jij op je bord?
1 Ik ben leerlIng
of student
Vind ik na het secundair onderwijs niet meteen werk, dan
wordt mijn recht op een inschakelingsuitkering (werkloosheidsuitkering voor jongeren zonder voldoende werkervaring) ingeperkt. Als ik niet voldoe aan de minimale diplomavereiste, krijg ik pas een uitkering vanaf mijn 21 jaar.
Stap ik over naar hogeschool of universiteit, dan betaal ik
of mijn ouders een hoger inschrijvingsgeld. Kom ik na mijn
25 in de werkloosheid, dan heb ik geen inschakelingsuitkering meer. Ik kan niet kieskeurig zijn wanneer ik een job
aangeboden krijg onder mijn studieniveau of ver van huis.
Het begrip ‘passende dienstbetrekking’ wordt uitgebreid.
Beland ik in de langdurige werkloosheid, dan volgt de verplichte gemeenschapsdienst.
2 Ik ben werknemer
De indexsprong betekent 2 procent minder
loon. Mijn loon kan niet verbeteren, want
loonsverhogingen boven de index zijn twee
jaar verboden. De indexsprong werkt niet
alleen door in elk maandloon mijn hele carrière lang, maar ook in mijn vakantiegeld,
eindejaarspremie, tot en met mijn pensioen. Er wordt meer flexibiliteit van me verwacht maar ik krijg er minder zekerheid
voor in ruil. Nog meer overuren, tijdelijke
contracten, en de proeftijd wordt misschien
opnieuw ingevoerd.
4 Het gaat nIet goed
op Het werk
Het is wat kalmer op het werk. Ik ben enkele dagen (of slechter nog, enkele weken)
tijdelijk werkloos. Mijn uitkering tijdelijke
werkloosheid daalt met negen procent, als
ik de indexsprong meetel. Mijn vrouw werkt
al onvrijwillig deeltijds. Haar inkomensgarantieuitkering zal binnenkort nog dalen,
bovenop de index. Zij verliest tot 23 procent
van haar inkomen. Dat zullen we voelen in
onze portemonnee.
3 wIj zIjn
een jong koppel
met kInderen
De kinderbijslag die we krijgen, wordt
voor twee jaar geblokkeerd, zonder indexering. We willen volgend jaar een huis
kopen. Maar de woonbonus wordt aangepast, dat is een tegenvaller. We zullen ook
meer betalen voor de kinderopvang. En
als onze schatten naar school gaan, betalen we meer omdat de maximumfactuur
voor het kleuter- en lager onderwijs stijgt.
5 Ik ben werkloos
Ik werd ontslagen, omdat er te weinig
werk was. Maar door de indexsprong van
2 procent is mijn uitkering lager. En nu
zijn ze ook nog van plan om deze periode
van werkloosheid minder te laten meetellen voor mijn pensioen. Ik moet een
job aannemen ver van huis, en als ik langer werkloos ben moet ik gemeenschapsdienst doen. Mijn oudere collega,
die ook ontslagen werd, verliest de ancienniteitstoeslag bij zijn werkloosheidsuitkering. Dat is tot 29 procent inkomensverlies, indexsprong inbegrepen. Hij moet
beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt tot zijn 65 jaar. Maar jonge mensen vinden al moeilijker werk. Waar gaan
ze die jobs halen?
d?
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
11
Wat staat er voor iedereen
op het menu?
6 Ik heb nood
aan een pauze
Ik wil even een pauze inlassen, de druk is te
hoog. Maar tijdskrediet met een uitkering kan
ik enkel nog nemen voor zorg of opleiding.
Neem ik tijdskrediet zonder uitkering, dan telt
die periode niet mee voor mijn pensioen. En
tijdskrediet voor opleiding wordt met één jaar
verminderd.
Word ik arbeidsongeschikt, dan moet er ten
laatste in de vierde maand al een reïntegratieplan klaarliggen. En bovendien slaat ook in
mijn uitkering voor arbeidsongeschiktheid de
indexsprong toe.
Naast de specifieke maatregelen die jongeren, werknemers, ambtenaren,
werklozen en gepensioneerden treffen, hebben de federale en de Vlaamse
regering heel wat beslissingen genomen die voor iedereen gevolgen hebben.
Indexsprong voor lonen, uitkeringen en kinderbijslag
De gratis 100 kWh elektriciteit en 5 kubieke meter water worden afgeschaft. Dat kost een gezin gemiddeld 200 euro per jaar.
De stroomprijzen verhogen vanaf 2015.
Duurdere tarieven voor trein, tram, bus en post
Minder (en duurdere) openbare dienstverlening door
minder overheidspersoneel, minder werkingsmiddelen
7 Ik ben een oudere
werknemer
Ik ben 55 jaar en werk al 20 jaar ‘s nachts.
Volgend jaar zou ik op brugpensioen kunnen gaan (SWT), maar dat kan nu niet
meer. De algemene regeling gaat van 60
naar 62 jaar, maar ook andere specifieke
regelingen, zoals voor nachtarbeid, wijzigen. Voor mij komen er vier jaar bij. Dat
nachtwerk wordt nochtans echt zwaar.
Mijn partner geeft les en wou graag vier
vijfde werken als ze 55 werd. Dat gaat nu
ook niet meer door, want het systeem van
de landingsbanen wordt hervormd.
Verhogen van pensioenleeftijd en aantal loopbaanjaren voor volledig pensioen, vervroegd pensioen en SWT (het vroegere brugpensioen)
meer weten? www.watkrijgjijopjebord.be
8 Ik kan bIjna
met pensIoen
We moeten langer werken. Ze trekken de
pensioenleeftijd nu op tot 67 jaar. En vervroegd pensioen kan pas op 63 jaar en na
42 jaar loopbaan. Dat is lang. En we krijgen
er niets voor in ruil. In tegendeel: ook de
pensioenen kennen een indexsprong en de
ambtenarenpensioenen worden op een
nieuwe manier berekend die slechter uitvalt. Mijn zoon is politieman, ook hij moet
vier jaar langer werken.
9 Ik ben vermogend
Als aandeelhouder in een bedrijf kan ik
uitkijken naar een stevige winst. Want bovenop de lastenverlagingen komt er een
indexsprong, betaald door de werknemers. En er komt een verbod voor mijn
werknemers om looneisen te stellen. Als
ik aandelen heb in een kmo, dan kan ik bovendien rekenen op een zware vermindering van de belasting die ik moet betalen
als het bedrijf wordt opgedoekt. Ik haal
opgelucht adem.
12
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
Waarom zijn Cynthia, Geert, Ronny en Theo
er op 6 november bij?
Op 6 november verzamelen de vakbonden in Brussel voor een nationale manifestatie.
Ze protesteren tegen de maatregelen van de Vlaamse en de federale regering die jongeren,
werknemers, werklozen en gepensioneerden hard treffen. Visie sprak met vier werknemers voor wie de maatregelen grote gevolgen hebben.
Geert Blieck, délégué bij Case New Holland
‘Ik vrees vooral voor de toekomst van de jongeren’
Violet Corbett Brock
De vergoeding voor tijdelijke werkloosheid daalt van 70 naar 65 procent van het brutoloon. Die
regeringsmaatregel heeft onder andere impact op de 1 800 arbeiders van Case New Holland in
Zedelgem. ‘Iedereen zal dat voelen in zijn portemonnee’, reageert Geert Blieck, hoofddélégué
ACV-METEA. ‘Wie garandeert trouwens dat de lastenverlagingen voor werkgevers ook meer
jobs zullen opleveren?’
Het bedrijf Case New Holland (CNH) in Zedelgem, bij
Brugge, maakt landbouwmachines. Van januari tot juli
is het hoogseizoen en dan is er volop werk in de productie. Maar van augustus tot december is het laagseizoen.
‘Daarom dat wij elk jaar tot twintig dagen tijdelijke werkloosheid kennen. Dat geldt voor alle werknemers. Het is
een vorm van solidariteit, omdat we zo onze 300 tijdelijke collega’s in dienst kunnen houden’, vertelt Geert
Blieck. ‘Maar door de crisis op de landbouwmarkt is het
aantal dagen tijdelijke werkloosheid voor 2014 én 2015
verhoogd naar veertig dagen. Van 27 november tot 9 januari zal het bedrijf grotendeels dicht zijn. Zo bespaart
de werkgever ook op de vaste kosten.’
Wat vind je van de andere regeringsmaatregelen?
‘Ik vind dat die de werkende man bestraffen. Er komt dan
Ben je het eens met ACV die zegt: een hongermaal voor de werknemer, een feestmaal voor de
werkgever?
‘Ja. De werkgevers krijgen lastenverlagingen, maar wie
garandeert dat er daardoor meer jobs zullen bijkomen?
Ik denk dat de werkgevers gewoon meer winst zullen
maken. Ook verhoogt de regering de pensioenleeftijd tot
67 jaar. Er is al een cao om oudere werknemers waardig
werk te geven. Maar ik zie niet goed in welke jobs bij CNH
geschikt zijn voor 60-plussers. Al het lichte werk is naar
het buitenland verhuisd. En een multinational zal nooit
zwaar investeren in oudere werknemers, als dat ten koste gaat van de winst voor de aandeelhouders.’
Merk je ongerustheid op de vloer?
Wat betekent tijdelijke werkloosheid voor jullie
portemonnee?
‘Voor de dagen dat we moeten doppen, vallen we terug
op 70 procent van ons brutoloon en krijgen we geen maaltijdcheques. Iedereen voelt dat. Vooral jonge collega’s, die
een lening moeten afbetalen, komen maar juist toe. De
verlaging naar 65 procent zullen we geweten hebben.’
geren. Mijn kinderen werken allebei met een tijdelijk
contract. Zonder vast contract kom je niet vooruit in het
leven. Mijn dochter werkt bij de provincie, waar ze ook
moeten besparen. Het is onzeker of zij haar job zal kunnen houden. Jongeren krijgen geen zekerheid meer.’
wel geen belastingverhoging, maar het leven wordt wel
duurder: minder woonbonus, hogere schoolkosten, duurder tarief voor specialisten, loonsverlaging door de indexsprong… Ik vrees vooral voor de toekomst van de jon-
‘Ik denk dat de gevolgen van het regeerakkoord nog niet
helemaal doordringen bij de mensen. Maar hier en daar
hoor ik toch collega’s die ongerust zijn. Met de veertig
ACV-militanten van CNH zullen we er op 6 november
zijn in Brussel om onze ongerustheid en boosheid te tonen.’
Leen Grevendonck
Ronny Verkimpe, kraanmachinist bij bouwbedrijf Aclagro
‘Veel mensen zijn kwaad, ik ook’
‘Ik heb twee heupprothesen, een hernia in mijn rug en
een hernia in mijn nek. Dat vervroegd pensioen om
medische redenen was dus geen overbodige luxe. De beslissing van de federale regering om dit vanaf 2015 pas
vanaf 58 jaar toe te kennen en vanaf 2017 vanaf 60 jaar
ligt dus wel zwaar op mijn maag.’
Je moet langer aan het werk blijven. Maar is dat
haalbaar?
‘Ik weet niet of ik mijn job nog lang zal kunnen volhouden. Versleten is versleten. Ik moet langer werken, net
als veel andere mensen. Maar tegelijkertijd passen ze
de systemen van tijdskrediet aan en bouwen ze de landingsbanen af. Zo kunnen mensen helemaal niet langer
werken. Bovendien is er in de bouwsector geen licht
werk. Dat is dus ook al geen optie voor mij.
Ze houden helemaal geen rekening met oudere werk-
Fotomix
Ronny Verkimpe is kraanmachinist bij het Gentse bouwbedrijf Aclagro. Op 15 januari 2015
wordt hij 56. Verjaarde hij 16 dagen eerder, dan kon hij na zijn veertigjarige loopbaan met vervroegd pensioen om medische redenen. ‘Nu zal ik waarschijnlijk 4 jaar langer moeten werken’, vertelt Ronny.
nemers die hun job niet meer kunnen uitvoeren. Dat ze
het systeem wat strenger maken om misbruiken te vermijden, à la bonheur. Maar ik weet niet hoe ik nu verder
moet.’
Heb je nog andere bedenkingen bij de regeringsmaatregelen?
‘Ik vind dat ze weinig logisch zijn. Iedereen moet langer
blijven werken, maar jonge mensen vinden geen job.
En ze knippen in de maatregelen die kunnen helpen
om mensen langer aan het werk te houden. Ze willen
de economie weer aanzwengelen, maar door de indexsprong verliezen we honderden euro’s per jaar en daalt
onze koopkracht. Dat klopt toch niet?’
Zijn de protesten van de vakbonden terecht?
‘Zeker weten. Iedereen wordt getroffen. De mensen zijn
kwaad, ik ook. Ik hoop dat de protesten iets uithalen en
dat de vakbonden nog enkele aanpassingen kunnen afdwingen. Ik ben er zeker bij op 6 november.’
Amélie Janssens
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
13
Cynthia Dingens, kassierster bij Delhaize
‘Wij krijgen 3 besparingen te verwerken’
Cynthia Dingens is kassierster bij Delhaize in Beersel. Ze werkt deeltijds en is alleenstaande
mama van twee kindjes. Naast de geplande regeringsmaatregelen komen er nog een pak besparingen van Delhaize op Cynthia en haar collega’s af. ‘Veel mensen dreigen in de problemen te
komen.’
Welke besparingen plant Delhaize zelf?
‘Delhaize heeft grote besparingen aangekondigd. Er
moet nog onderhandeld worden, maar wat op tafel ligt,
is niet min. We zouden 90 euro per maand moeten inleveren op ons brutoloon. Ook onze premies worden aangepakt: zo’n 570 euro minder op jaarbasis. Verder zijn er
plannen om een anciënniteitsdag af te nemen en onze
betaalde pauzes af te schaffen. Dat is ongeveer twee uur
per week langer werken voor hetzelfde loon.’
Er komt dus heel wat op jullie af?
‘Ja. Wij krijgen eigenlijk drie besparingen te verwerken:
de maatregelen van de federale en de Vlaamse regering
en het pakket van Delhaize. Ik ben een alleenstaande
mama van twee kinderen. Binnenkort dreigt de school
ook nog eens duurder te worden, en mijn rekeningen
voor elektriciteit en water zouden ook omhoog gaan.
Dat zijn geen goeie vooruitzichten.’
Christine Laureys
‘Jonge mensen die bij Delhaize beginnen te werken, krijgen vaak kleine contracten van maximum 20 tot 25 uur
per week. Zij hebben in het begin ook een laag loonbarema. Dat is een moeilijke start. Zij doen dan ook een beroep op de inkomensgarantieuitkering (IGU, bijkomende
uitkering bij onvrijwillig deeltijds werk, red.). De federale
regering wil die uitkering nu verminderen en na twee
jaar zelfs halveren. Maar die mensen hebben een gezin
en misschien wel een lening af te betalen. Voor hen is
dat een ramp.’
Vind je de protestacties van de vakbonden in
november en december nodig?
‘Ik vind van wel. Ze komen het geld weer halen bij de
kleine man. Daar moeten we tegen protesteren. Ik ben er
bij op de manifestatie van 6 november en bij de verdere
acties. Ik denk dat er veel volk zal zijn. Als je de intenties
van de regeringen ziet, kan dat bijna niet anders.’
Amélie Janssens
Theo Rombouts, treinbestuurder bij NMBS
‘Reiziger krijgt rekening van besparingen’
Ook de NMBS moet fors besparen door het nieuwe regeerakkoord. ‘Dat het personeel hier
zogenaamd geen hinder van zal ondervinden, is onzin. 80 procent van de werkingskosten van
de NMBS is loonkost’, zegt Theo Rombouts, treinbestuurder en délégué voor ACV-Transcom.
‘De beslissingen die de nieuwe regering neemt, druisen
voor het NMBS-personeel in tegen elke logica en
noodzaak. Bovendien laat de regering geen ruimte voor
overleg. Daarom kunnen de vakbonden niet anders dan
collectief en met kracht hun stem laten horen.’ Theo
Rombouts haalt vijf punten aan die het ongenoegen bij
de NMBS verduidelijken.
van negen tot tien uur. Momenteel mogen wij na 37 jaar
dienst op pensioen, maar de vraag is of die regeling zal
blijven.’
4. Minder pensioen
3. Pensioenleeftijd naar 67
Daniël Rys
‘Ooit heeft men personeel gelokt met de boodschap:
‘Niet iedereen kan blijven werken tot zijn 67 jaar. Een als ambtenaar verdien je minder dan in de privé, maar
bouwvakker verdient het ongetwijfeld om vroeger van je hebt later een goed pensioen. Nu stel ik vast dat het
een welverdiende rust te mogen genieten. Dat geldt ook ambtenarenpensioen zal berekend worden op basis van
voor werknemers in ploegenstelsels. Als treinpersoneel het gemiddelde loon over de laatste tien jaar, in plaats
werken wij volgens een traploos ploegenstelsel. Onze van het laatste loon. We moeten dus langer werken,
arbeidsuren hangen af van de noden van de dienst. Van- voor minder pensioen.’
daag beginnen we om 6 uur, morgen om 15.15 uur, dan
1. Nog maar eens besparen
weer om 17.30 uur. Bovendien maken wij werkdagen ‘Tot voort kort was het ambtenarenpensioen op het
‘Al jarenlang zijn er hervormingen aan de gang bij de
niveau van het Europese gemiddelde. Nu wil men het
NMBS. Door de extra besparingen worden die bemoeinaar beneden halen en gelijkstellen met het Belgische
lijkt. De reiziger krijgt als eerste de rekening gepresenprivépensioen. Waarom niet het privépensioen optrekteerd: door het nog maar eens afschaffen van vroege en
ken tot het Europese gemiddelde? Dat zou pas doortaslate treinen en een nakende prijsverhoging. Dat terwijl
tend zijn.’
de autowegen overvol zijn en we files hebben van gemiddeld 200 km lang. Het zou een verstandige keuze
5. Minimumdienstverlening spoor
zijn om net te investeren in openbaar vervoer.’
‘Minimumdienstverlening is een idee-fixe van mensen
die nauwelijks iets afweten van het personenvervoer
‘Van bovenuit doet men er alles aan om de geloofwaarper trein. Ofwel wordt er op een bepaalde lijn gereden,
digheid van het spoor onderuit te halen. Zo wil men de
ofwel rijdt er niets. De ene trein wel laten rijden en de
publieke opinie doen geloven dat privatisering de enige
andere niet, is praktisch niet haalbaar. Het is bovendien
uitweg is. Maar een privébedrijf zal altijd duurder zijn
levensgevaarlijk om een minimumdienstverlening in
dan een goed geleid overheidsbedrijf, omdat het winst
te voeren. Als iedereen op die ene trein die wel rijdt wil
moet maken.’
geraken, kunnen er door trekken en duwen ongevallen
2. Opdoeken van ambtenarenstatuut
gebeuren.’
‘De regering wil af van de statutaire tewerkstelling van
ambtenaren. Nochtans biedt die heel wat voordelen. Zo
is er nergens minder personeelsverloop dan bij de ambtenaren. De NMBS spaart zo opleidingen uit en de reizigers kunnen rekenen op bijkomende veiligheid door
ervaren personeel.’
Leen Grevendonck
14
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
De impact becijferd
tot een kwart minder inkomen
de impact van het regeerakkoord wordt dag na dag duidelijker. het
aCV pluisde de voorbije dagen de teksten uit en sloeg aan het rekenen. er zijn maatregelen waarvan alle werknemers de gevolgen
dragen: via de indexsprong, de beperking van de welvaartsvastheid
en de loonblokkering. maar bovenop worden bepaalde groepen
extra getroffen. We brengen er hier enkele samen.
Hoe die maatregelen passen in de belofte
van de regering om de strijd tegen armoede te versterken, daar hebben we het raden
naar. En dan hebben we nog geen rekening
gehouden met allerlei prijsverhogingen en
de verhoging van de accijnzen.
een daling van meer dan een vijfde. Vooral vrouwen worden hierdoor zeer zwaar
getroffen want bijna 80 procent van de
onvrijwillig deeltijdsen zijn vrouwen.. Zij
werken vooral in de dienstencheque-ondernemingen, de schoonmaak en de distri-
butiesector. Sectoren waar de lonen sowieso al geen vetpot zijn en veel werknemers
nu al moeite hebben om de eindjes aan
elkaar te knopen. Ook de indexsprong (2
procent) komt hier nog bij, zoals voor alle
werknemers en uitkeringsgerechtigden.
Oudere werklozen
verliezen tot 29 procent
van werkloosheidsuitkering
Werklozen die minstens 20 jaar hebben gewerkt ontvangen vanaf 55 jaar na één jaar
De komende weken brengen we verder
de gevolgen in kaart, u kan dit volgen op
www.watkrijgjijopjebord.be
169 000
tijdelijk werklozen
verliezen 9 procent
van hun inkomen
De regering besliste om de uitkering voor
tijdelijke werkloosheid te verlagen van 70
naar 65 procent van het loon. Zonder overgangsmaatregel, met ingang op 1 januari
2015. Tel daarbij nog de indexsprong van
2 procent, dan daalt het inkomen van wie
tijdelijk werkloos is met maar liefst 9 procent. En tijdelijk werklozen verliezen al 30
procent of meer van hun inkomen omwille van tijdelijke werkloosheid.
Onvrijwillig deeltijdsen
leveren 23 procent
van inkomen in
“De IGU-toeslag voor deeltijds werkenden
wordt opnieuw berekend zoals voor 2008.
Na 2 jaar deeltijds werken met IGU-toeslag,
wordt deze toeslag met 50 procent verminderd.” Dit kleine zinnetje uit het regeerakkoord verbergt een zeer zware aanslag op
het inkomen van werklozen die deeltijds
zijn gaan werken met behoud van een gedeelte van de uitkering.
Bij wijze van voorbeeld: iemand die deeltijds werkt en 800 euro bruto per maand
verdient, heeft met deze maatregel per
maand bruto 284,64 euro minder. Dat is
de
werkloosheid een anciënniteitstoeslag bij
hun werkloosheidsuitkering. De nieuwe
regering wil deze toeslag vanaf 1 januari
2015 afschaffen voor nieuwe instromers.
De maximumuitkering voor een gezinshoofd daalt zo met 10,4 procent. Voor een
samenwonende loopt dit op tot maar liefst
28,7 procent. Oudere werklozen met een
minimumuitkeringen verliezen als gezinshoofd 6.5 procent , als alleenstaande
22.2 procent en als samenwonende maar
liefst 29.2 procent.
In 2013 kregen 168 723 werknemers af te
rekenen met tijdelijke werkloosheid. Ruim
90 procent zijn arbeiders. Is dat de manier
waarop deze regering recht wil doen aan
een nog steeds gediscrimineerde groep?
FOCUS
Omdat het anders kan en mOet
www.twitter.com/Acvonline
www.facebook.com/het.acv
In dit nummer van Visie brengen we een overzicht van wat de regering op
de tafel van werknemersgezinnen legt. Het is ondertussen duidelijk dat
dit geen kattenpis is.
Een indexsprong van 2% die verdwijnt
in de zakken van de werkgevers/aandeelhouders, zonder dat daar jobs
tegenover staan. Jongeren die nu aan
de slag gaan, werken zo over hun ganse loopbaan één jaar gratis, als ze die
index niet kunnen r ecuper er en.
Onvrijwillig deeltijdse werknemers
verliezen tot 23% van hun inkomen.
Tijdelijke werklozen moeten 9% inleveren. Oudere werklozen tot min 29%.
Werken tot 67. Inperking van tijdkrediet en landingsbanen … Zo kunnen we
nog een tijdje doorgaan. En niet alleen
met federale maatregelen. De plannen
van de Vlaamse regering Bourgeois I
raken wat ondergesneeuwd, maar ook
daar krijgen de werknemers een gepeperde rekening.
En welke inspanning van vermogenden
en werkgevers staat daar tegenover?
Niets. Nada. Niente. Integendeel, de
tweede maand gewaarborgd loon bij
ziekte, het enige lichtpuntje in het
regeerakkoord, werd na een paar
persberichten van werkgeversorganisaties alweer ingetrokken. Terwijl de
aandeelhouders van de kmo’s 60%
minder belastingen moeten betalen
wanneer ze hun zaak opdoeken.
Het regeerakkoord is dan ook zeer
onrechtvaardig en onevenwichtig. En
erger nog, het zal ook niet veel opbrengen. Er moeten inspanningen gebeuren, dat klopt. Maar deze plannen zijn
niet de goede weg. Alle economen met
een beetje geloofwaardigheid zeggen
dat we de groei en de werkgelegenheid
aan het doodknijpen zijn met al deze
besparingen. Dat de regering een cruciale vergissing heeft gemaakt door
niet in te zetten op een verschuiving
van lasten op arbeid naar vermogens.
Ik weet het, dat hebben we de voorbije
maanden allemaal al tot vervelens toe
gezegd. In deze en andere kolommen.
Maar tot nu toe vonden we geen enkel
gehoor bij de politici. Daarom roep ik u
op om deel te nemen aan de komende
vakbondsacties. Want economie moet
ten dienste staan van mensen. En niet
omgekeerd! Als we met velen dit signaal geven, hoort de regering het nu
misschien wel. In verzet omdat het
anders kan. En moet.
Marc Leemans,
voorzitter ACV
Alle economen met een beetje
geloofwaardigheid zeggen dat we
de groei en de werkgelegenheid
aan het doodknijpen zijn met al
deze besparingen.
gewikt en gewogen ¬
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
ZEGT
15
BarT HansEn OVEr kEuZEs
in dE GEZOndHEidsZOrG
Ook patiënt moet mee beslissen
Laat je een kettingroker met een longaandoening zelf opdraaien voor zijn behandeling? En kan een 85-jarige nog een pacemaker krijgen? Waar het geld van de gezondheidszorg naartoe mag gaan is voer voor discussie. ‘Bekijk het breed genoeg,
want een mens is meer dan zijn leeftijd of zijn aandoening’, zegt ethicus Bart Hansen (37).
W
Compagnie Gagarine
e zullen het elkaar binnenkort weer
wensen op Nieuwjaar: een goede
gezondheid! Gezondheid ligt ons
nauw aan het hart. Welzijn en
geluk worden geassocieerd met
gezondheid. We hebben er wat voor over. ‘Zolang er geld
is, geen probleem, maar nu de middelen schaars zijn, moeten er keuzes worden gemaakt’, zegt Bart Hansen. Hij is
coördinator gezondheidsethiek bij de zorgvoorzieningengroep Emmaüs en doceert dat vak aan de KULeuven.
Wat is de uitdaging momenteel?
Bart Hansen: ‘Wat kan, is tegenwoordig haast onbeperkt.
Er zijn nieuwe geneesmiddelen en nieuwe technieken. Tegelijk neemt het aantal ouderen
toe en leven ze langer. En precies
We moeten met zijn
in de laatste levensjaren nemen
allen nadenken over
de gezondheidskosten snel toe.
wat we willen en alle
De vraag is dan hoe je gaat verdelen. Is gezondheidszorg enkel nog
partijen moeten hun
voor wie het kan betalen? Volverantwoordelijkheid
staat het om aan terugbetaling
nemen.
een leeftijdsgrens te koppelen?
Bart Hansen,
Krijg je eerder recht op gezondethicus
heidszorg als je gezond leeft? En
moet je bijgevolg zelf de gevolgen
dragen als je ongezond eet en veel rookt? Als je alles opdeelt in stukjes verlies je het bredere perspectief uit het
oog. Gezondheid heb je vaak niet zelf in de hand. Sommigen vergeten dat iedereen kan ziek worden. En wat als je
geboren wordt met een beperking? Of als je in armoede
leeft en minder kans hebt om gezond te leven?’
‘Als patiënt aanvaard je geen behandeling meer louter omdat de arts ze voorstelt. Je wil goed geïnformeerd
toestemming kunnen geven voor een behandeling. Dat
is trouwens een recht van de patiënt. Maar dat gaat ook
verder. Pas als je voldoende informatie hebt en het totaalbeeld ziet, kun je - ook als patiënt - een beslissing begrijpen. Bijvoorbeeld over de al of niet terugbetaling van een
zeer duur geneesmiddel. Emotie is daarbij een slechte
raadgever. In een recent advies over de financiering van
dure geneesmiddelen vraagt het Belgisch Raadgevend Comité voor Bio-ethiek trouwens aan de ziekenfondsen om
hun leden te informeren. Het initiatief van CM en kwb
om hun leden uit te nodigen om samen na te denken over
keuzes in de gezondheidszorg is daarom zeer belangrijk.’
Wat moet een rol spelen bij het maken van keuzes?
‘Een beslissing kan nooit van één persoon komen, ze
moet afgetoetst zijn bij verschillende groepen. Er is verantwoording nodig over wat de ingreep of de behandeling
oplevert. Je moet niet alleen het medisch nut kunnen aantonen, een ingreep moet ook zinvol zijn voor de persoon.
Moet alles gericht zijn op langer leven? Er zijn mensen
die kiezen voor minder lang en voor meer kwaliteit. Het
is niet enkel belangrijk hoe oud je wordt, maar ook hóe je
oud wordt. Bij de keuzes die we maken, moeten we steeds
zorg dragen voor de meest kwetsbaren, zij die niet of
moeilijker kunnen kiezen. We moeten erover waken dat
de solidariteit blijft spelen.’
Chris Van Hauwaert
Hoe moet je dan afwegen?
‘De maatschappij is een complex gegeven met veel spelers
die elk hun rol hebben. Vergelijk dat met een sportwedstrijd. Niet de scheidsrechter alleen zou moeten bepalen
wat goed is aan een match, en ook niet alleen de supporters. Je moet het beeld kunnen stilzetten en een match
bekijken met rond de tafel analisten uit verschillende
disciplines. Ieder bekijkt de match vanuit zijn perspectief
Ook de patiënt heeft een stem in de discussie?
✔ ‘Betaalbare gezondheidszorg? Samen kiezen!’
en er is niet één waarheid. Zo is het ook met de discussie
over de kosten van gezondheidszorg. Je hebt de stem van
de overheid, de ziekenfondsen, de ziekenhuizen en de patiënten. We moeten met zijn allen nadenken over wat we
willen en alle partijen moeten hun verantwoordelijkheid
nemen.’
Wat tweet er in het struikgewas?
Visie plukt enkele rake
commentaren van de sociale
netwerksite.
Bart Coopman stafmedewerker Jobcentrum vzw
Zij die nu zo hard tekeergaan tegen #staking lijken
mij weinig empathie te hebben. Sta een week in hun
schoenen en oordeel dan #7dag
Pieter Bouchez
Wanneer vakbonden staken, geven ze een signaal. Dat
beknotten bevestigt hun gelijk
Stijn Rommelaere
Dus kan goed zijn dat binnenkort een werkzoekende
turnleerkracht als gemeenschapsdienst 2d turnles
geeft en de andere 3d moet gaan sporten.
is de titel van een reeks interactieve info­
sessies die CM en kwb vanaf november tot
halfweg 2015 organiseren in heel Vlaanderen.
Kies de sessie in jouw buurt op www.cm.be/
samenkiezen.
beeldIng
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 31 oktober 2014
fIlM
IMAgE
‘Enkel bij nieuws over de Rode Duivels krijg je
een Marouane in een positieve context te zien’
In hun eerste langspeelfilm ‘Image’ raken de Belgisch-Marokkaanse regisseurs Adil El Arbi
en Bilall fallah een gevoelige snaar. ‘Er is veel onderhuidse frustratie bij de allochtone Belgen.
Deze film is een aanleiding om erover te praten.’
I
n ‘Image’ volgen we Eva, een ambitieuze journaliste, die zich vastbijt in een reportage over de probleemwijken van Brussel. Ze krijgt hierbij de hulp
van Lahbib, een zware jongen van Marokkaanse
afkomst. Hij gidst haar steeds dieper in een complexe en broeierige gemeenschap.
Zowel ‘Image’ als jullie volgende film ‘Black’ speelt
zich af in de probleemwijken van Brussel. Zijn jullie gefascineerd door de donkere kant van de stad?
Er is ook nog nooit een film
Adil El Arbi: ‘Onze interesse in film
gemaakt over de quartiers
komt door regisseurs als Oliver Stovan Brussel. Wij wilden dat
ne, Spike Lee en Martin Scorcese. Zij
doen en een genuanceerd
maken coole gangsterfilms met veel
beeld geven.
actie, die de ruwe kant van een stad
als New York tonen. Omdat wij in
Bilall Fallah,
Brussel wonen, lag het voor de hand
mederegisseur Image
om hier een film te draaien. Momenten die uit het leven gegrepen zijn,
goten we in een spannende, entertainende film.’
Bilall fallah: ‘Er is ook nog nooit een film gemaakt over
de quartiers van Brussel. Wij wilden dat doen en een genuanceerd beeld geven. Want die wijken komen altijd nega- Regisseurs Adil El Arbi en Bilall Fallah blikten ‘Image’ in met een klein budget en wisten namen als Gène Bervoets
en Laura Verlinden te strikken. ‘De acteurs geloven in de hoogdringendheid van dit verhaal. Tijdens de opnames
tief in het nieuws. Mensen denken dat het er supergevaarwas het min 15 graden. Het was afzien, maar de ploeg heeft zich met passie ingezet.’
lijk is. Sowieso hebben ze een rauwe kant. Maar mensen
leiden er ook gewoon hun leven.’
gen en bevestigen zo het beeld. Dat is een vicieuze cirkel.’
de Syrië-strijders op kop. Anderzijds heb ik nog nooit zoIn ‘Image’ zijn jullie erg kritisch voor de media.
veel jonge getalenteerde Marokkanen gekend: als schrijWaarom precies?
Wat moet er volgens jullie gebeuren voor de menver, arts, advocaat, acteur… Ik denk dat de balans positief
sen in de quartiers?
fallah: ‘In Image tonen we nog een afgezwakte versie van
zal uitslaan.’
hoe het er op een redactie aan toegaat. Voor journalisten El Arbi: ‘Als filmmakers geloven we heel sterk in wat de
Bilall: ‘Daarom hebben we ook het castingbureau Hakuis het ook niet altijd gemakkelijk. Zij voelen druk om sen- media kunnen doen. Hoe meer de televisie een genuanna opgericht. Wij willen talenten voor film vinden, ongesationeel nieuws te brengen omwille van de kijkcijfers.’
ceerd beeld geeft van Marokkanen en moslims, hoe meer
acht of je Chinees of Marokkaans, zwart of blank bent.’
El Arbi: ‘90 procent van alle berichtgeving over Marokka- de perceptie van mensen zal veranderen. Enerzijds zullen
El Arbi: ‘Zo kunnen we zorgen voor meer diversiteit op
nen of allochtonen in het algemeen is negatief. Enkel als jonge Marokkanen echt geloven dat zij ook journalist, voettelevisie. Wij willen de Rode Duivels van de Vlaamse film
het over de Rode Duivels gaat, krijgen we een Marouane
baller of advocaat kunnen worden. En werkgevers zullen
vinden (lacht).’
of Nacer in een positieve context te zien. Als Jan met de pet minder terughoudend zijn om iemand uit de quartiers aan
leen grevendonck
ergens in Vlaanderen woont en niet in contact komt met
te werven.’
Marokkanen, denkt hij dat 90 procent van alle MarokkaIs er nu niet al sprake van een verloren generatie?
nen crimineel of fundamentalist is. Door die beeldvorming
✔ Image, met onder meer Laura Verlinden,
denken de jongeren dat zij hier sowieso geen toekomst heb- El Arbi: ‘Ik denk dat we op een kruispunt zitten. Enerzijds
Nabil Mallat en Gène Bervoets speelt
ben. Zij hebben geen enkele stimulans om zich te gedra- zijn moslims nog nooit zo negatief in beeld geweest, met
vanaf 5 november in de bioscoop.
WIn
WIn EEn DuotIckEt
vooR IMAgE
toDo
Visie mag 20 duotickets weggeven voor
Image. Antwoord vóór 5 november op deze
vraag:
15 en 16 november
Hoe heet het castingbureau van de regisseurs van Image?
Heb je zin om de handen uit de mouwen te steken in de gezonde
buitenlucht? Maaien, bomen planten, wilgen knotten: het kan
allemaal op de Dag van de Natuur van Natuurpunt op zaterdag 15
en zondag 16 november. De Natuurpuntgebieden worden
beheerd door vrijwilligers, maar met extra hulp kunnen ze grotere projecten aanpakken. Er zijn activiteiten in elke provincie.
Voor bepaalde activiteiten moet je vooraf inschrijven.
a. Adil & Bilall
b. Hakuna
c. Matata
Doe mee op www.beweging.net (klik op de
banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een
kaartje naar: Visie, wedstrijd Image, Postbus
20, 1031 Brussel.
colofon
Dag van de Natuur
✔ Meer informatie? www.dagvandenatuur.be
Visie is een uitgave van beweging.net • Verantw. Uitg. nat. pag.: Gilbert Pex • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Patrick
Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx • Redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris
Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • [email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale
bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers

Shoppen loont ook bij o n l i n e b e l e g g i ng s a d v i e s

Column Roel Janssen

Straks raken we ons gas niet meer kwijt

Wat doet Europa met ons geld

België mag uit strafbank EU, zorgen blijven echter.

20140925 PM septemberverklaring (leden)

Langer werken dan 65 jaar is niet nodig volgens - FEB

Tyska Turistbyrån AB, Box 10147, 10055 Stockholm

CORPORATE

Antilliaans Dagblad

Kazou kan op Facebook, Twitter, Instagram en YouTube grootse