Bbp maakt onverwachte statistische sprong

26
DE STANDAARD
mens&economie
VRIJDAG 17 JANUARI 2014
2.964,80
BEL 20
+ 0,23 procent
3.150,20
DJ EUROSTOXX 50
­ 0,59 procent
AANPASSING IS MEEVALLER VOOR STAATSSCHULD INVESTERINGEN
Bbp maakt
onverwachte
statistische sprong
Bedrijven uit
VS hebben
het moeilijk
met België
maar blijven
Door een Europese statistische aanpassing stijgt het
Belgische bruto binnenlands product in oktober plotsklaps
met 2 tot 3 procent. Daardoor moet de regering
niet op zoek naar 8 à 11 miljard
om de staatsschuld
te verlichten.
VAN ONZE REDACTEUR
DRIES DE SMET
BRUSSEL | In oktober mag u een
vreugdesprongetje maken. Op dat
moment wordt elke Belg 700 à
1.000 euro rijker. Op papier dan
toch. Want vanaf dan berekent
de Europese Unie het bruto
binnenlands product (bbp) op
een andere manier. Het Belgi­
sche bbp verhoogt daardoor
plotsklaps met 2 à 3 procent, zo
deelde de Europese Commis­
sie gisteren mee. Finland en
Zweden zijn de grootste
winnaars met een stij­
ging van 4 tot 5 procent.
Helemaal onderaan
bengelen
Polen,
Hongarije en Roe­
menië. Hun bbp zou
slechts met 0 tot 1 procent
stijgen. De gemiddelde stijging in
Europa komt uit op 2,4 procent.
Het bbp meet de toegevoegde
waarde van de geproduceerde fi­
nale goederen en diensten in een
land. Onderzoek en ontwikkeling
werden in het verleden alleen als
een tussenliggend goed gezien.
Maar onder het nieuwe boekhoud­
systeem ESA 2010 wordt veronder­
steld dat investeringen in onder­
zoek en ontwikkeling rechtstreeks
bijdragen aan de waardecreatie in
een land, en dus zelf een finaal
goed zijn.
‘Men ging ervan uit dat O&O één
keer gebruikt werd en daarna ver­
loren was’, zegt Peter Vanden Hou­
te van ING. ‘Dat was niet logisch.
Waarom zou men een investering
in een machine wel meetellen,
maar een investering in kennis
niet?’
Omdat op onderzoek niet meteen
een prijs te plakken is, zal men de
waarde onder meer aan de hand
van het loon van de onderzoekers
bepalen. Dat gebeurt nu ook al in
de publieke sector, omdat het
moeilijk, zo niet onmogelijk is om
bijvoorbeeld op onderwijs een
prijs te plakken.
Sneller groeien
Door de berekeningsmethode
werd het bbp jarenlang onder­
schat, en dat wordt nu rechtgezet.
‘Bovendien zullen de economieën
nu sneller groeien dan in het verle­
den het geval was’, merkt professor
emeritus Wim Moesen (KU Leu­
ven) op.
Het opnemen van onderzoek en
ontwikkeling is goed voor 80 pro­
cent van de voorziene bbp­stijging.
Daarnaast worden onder meer ook
militaire uitgaven als een investe­
ring gezien, en niet als kosten.
Met de aanpassing volgt Europa de
VS, waar het bbp door een gelijk­
aardige aanpassing vorig jaar een
sprong van 3,5 procent maakte.
Geert Noels onthaalt de wijziging
op scepsis. ‘Europa gaat de Ameri­
kaanse toer op: als de statistieken
ontgoochelen, gaan we de statis­
tieken anders berekenen’, aldus de
econoom op Twitter. Ook Vanden
Houte waarschuwt voor overdre­
ven optimisme. ‘Het zou een grote
fout zijn daaruit af te leiden dat de
situatie nu verbeterd is. De bbp­
verhoging gaat niet gepaard met
een bijkomende geldstroom. Er
zullen bijvoorbeeld niet meer lo­
nen uitgekeerd worden. Aan de be­
taalbaarheid van de schulden en
sociale zekerheid is niets gewij­
zigd.’
Het jaar is nog maar 17 dagen
oud, maar de federale regering
heeft haar eindejaarscadeau al in
het vooruitzicht. België had im­
mers met Europa afgesproken dat
de staatschuld dit jaar onder 98
procent van het bbp moet zakken.
Aangezien de Nationale Bank voor­
spelt dat de schuldgraad dit jaar
zal stijgen tot 100,8 procent, moet
de regering nog op zoek naar bijna
11 miljard euro. Maar door de
nieuwe berekening van het bbp
valt de schuldgraad in één klap
met 2 à 3 procent terug, zo beves­
tigt Simon O’Connor, woordvoerder
van Europees commissaris Olli
Rehn. Daardoor verkleint de maxi­
male zoektocht tot 3 miljard euro
– het equivalent van wat de ver­
koop van BNP Paribas Fortis vorig
jaar opbracht. In het beste geval
moet zelfs helemaal geen inspan­
ning geleverd worden.
Volgens minister van Financiën
Koen Geens is het te vroeg om
‘uitspraken te doen over eventuele
beleidskeuzes’, maar het was dui­
delijk dat de statistische aanpas­
sing de regering verraste. Het is
nog niet duidelijk of de regering
met het cadeau een jaar uitstel
koopt, of doorgaat met de schuld­
vermindering en dus een jaar voor­
sprong creëert.
O’Connor waarschuwt alvast voor
laksheid. ‘Dit heeft een eenmalige
impact. België moet volhouden om
zijn schuld te verminderen.’ In
2015 moet de schuld opnieuw met
2 procent dalen, tot 96 procent.
Ook voor de begroting levert de
aanpassing een voordeel van 200
à 300 miljoen op. Mogelijk ver­
hoogt de EU­bijdrage wel. Die
wordt immers berekend als een
percentage van het bbp. Als dat
niet gecorrigeerd wordt, moet Bel­
gië 60 à 90 miljoen euro meer bij­
dragen. (dds)
Percentage verkochte
wagens t.o.v. 2012, per land
Top drie
IJS
-8,3%
-17%
+3%
-3,7%
+10,8%
BEL
-0,1%
+4,4%
-13,1%
HON
t.o.v. 2012
t.o.v. 2012
2013
11,85
BUL
+4,6%
-0,3%
ITA
-7,1%
+3,3
14
-8,4%
t.o.v. 2012
ROE
SLO
SPA
15
-0,6%
-0,1%
-5,1% +5,8%
POR
16
miljoen stuks
TSJ
OOS
+11,1%
miljoen stuks
LIT
+6,3%
-4,2% -5,3%
-5,7%
miljoen stuks
-0,3%
POL
DUI
FRA
Renault
LET
+6,7%
-6,6%
PSA
In 2014 wordt ingezet op
de VW Eco-Up, met CNG,
aardgas dus.
+12,9%
DEN
IER
De VW Group verkocht
in 2013 het grootst aantal
wagens: net geen drie miljoen.
EST
ZWE
3
2,95 1,31 1,07
-7%
NOO
NED
2
VW-groep
FIN
VK
Met meer dan 78 procent bedrij­
ven die vinden dat het investe­
ringsklimaat in ons land achter­
uit boert in vergelijking met Ne­
derland, Frankrijk en Duitsland,
scoort België niet goed. Vergele­
ken met de 92 procent die twee
jaar geleden bij een soortgelijke
enquête werd opgetekend, is er
duidelijk vooruitgang, maar Bel­
gië hinkt nog steeds fors achter­
op en grijpt zo naast investerin­
gen.
De top drie van de redenen
waarom bedrijven vinden dat
het investeringsklimaat slechter
wordt, is, in volgorde, de loon­
kosten, de onvoorspelbaarheid
van het belasting­ en het wetge­
vend kader en de administratie­
ve complexiteit van ons land.
AmCham vindt het een goede
zaak dat de regering de loonkos­
ten tegen 2019 met 3 procent
wil verlagen, maar vreest dat
dat onvoldoende is. De leden
van AmCham hebben al vaker
aangegeven dat zij een loonkos­
tenhandicap van ten minste 16
procent ervaren tegenover de
buurlanden. (lc)
1
Autoverkoop in Europa in 2013
BRUSSEL
Vooruitgang
Regering verrast door miljardencadeau
VRIJDAG 17 JANUARI 2014
Hoewel België veel troeven
heeft, vindt meer dan 78
procent van de Amerikaanse
bedrijven in ons land dat het
investeringsklimaat
verslechtert in vergelijking met
de buurlanden.
| Toch geeft 23 pro­
cent van de 76 bedrijven die de
Amerikaanse kamer van koop­
handel in België (AmCham) be­
vroeg, aan dat het strategisch
belang van België voor hun
Amerikaanse moedermaatschap­
pij groter is geworden, terwijl
ruim de helft zegt dat het be­
lang op zijn minst gelijk is ge­
bleven.
Een op de vier bedrijven, zo
blijkt uit de nieuwe ‘Business
Barometer’ van AmCham Belgi­
um, heeft het afgelopen jaar een
‘belangrijke’ investering gedaan
in zijn Belgische vestiging. En
nog eens een kwart heeft plan­
nen om zijn activiteiten in ons
land binnen de drie jaar uit te
breiden. Zestig procent ver­
wacht een status quo.
Het lijkt duidelijk, commentari­
eert AmCham, dat het daarbij
om investeringen met een hoge
toegevoegde waarde zal gaan,
want 22 procent van de bedrij­
ven zegt dat de moedermaat­
schappij enkel geïnteresseerd is
in kwaliteit.
Tien procent van de bedrijven
die willen investeren, geeft aan
dat er daardoor vijftig tot hon­
derd banen zullen bijko­
men. Maar tegelijk zegt 40 pro­
cent dat het investeringen zon­
der banen zullen worden, al­
licht, vermoedt AmCham Belgi­
um, wegens de hoge loonkosten
die bedrijven in de richting van
automatisering duwen.
MENS & ECONOMIE 27
DE STANDAARD
miljoen wagens
GRI
+0,4%
-1,7%
t.o.v. 2012
Evolutie aantal miljoen
verkochte wagens,
per jaar
13
12
11
10
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
DS-Infografiek
VERKOOP DAALDE JONGSTE ZES JAAR MET 24 PROCENT
Europese autosector begint aan langzaam herstel
De Europese autoverkoop
verzwakte in 2013 nog maar
eens met 1,7 procent, het zesde
jaar op rij al. Maar de jongste
vier maanden zat hij weer in de
lift. December was met een
stijging van 13,3 procent zelfs
de beste maand in vier jaar.
| Er werden afgelopen
jaar in de Europese Unie 11,85 mil­
joen nieuwe wagens verkocht, zo
blijkt uit de jongste cijfers van
Acea, de Europese federatie van au­
toproducenten. Dat zijn er 3,8 mil­
joen of 24 procent minder dan in
2007, het laatste jaar voor de finan­
ciële crisis losbarstte.
Als gevolg daarvan kampt de auto­
sector in Europa met grote capaci­
teitsoverschotten en werden de
jongste jaren diverse fabrieken ge­
sloten. In ons land sneuvelde Opel
Antwerpen in 2010 en dit jaar sluit
ook de vestiging in het Duitse Bo­
chum. Ford trekt dit jaar de deur
definitief achter zich dicht in Genk.
Maar er lijkt nu eindelijk beter­
schap in de maak, zegt de Belg Erik
Jonnaert, de secretaris­generaal
BRUSSEL
van Acea. Dat kan vooral afgeleid
worden uit de cijfers van de jongste
vier maanden. Sinds september
worden maand na maand meer wa­
gens verkocht dan in dezelfde peri­
ode van het jaar voordien.
December was een bijzonder sterke
maand, met een stijging van liefst
13,3 procent tot 906.294 verkochte
wagens. Het is van december 2009
geleden dat nog zo’n sterke stijging
op maandbasis werd opgetekend.
Uitschieters waren Groot­Brittan­
nië met een stijging van 23,8 pro­
cent, en Spanje, waar in december
18,2 procent meer auto’s werden
verkocht. Aan het ander eind van
het spectrum daalde de verkoop
nog met 2,5 procent in Zweden en
bleef de stijging beperkt tot 1,4 pro­
cent in Italië.
De sterkste klim werd opgetekend
in Nederland, waar de verkoop met
115 procent toenam tot ruim 39.000
wagens. Maar dat had te maken
met de afschaffing, begin dit jaar,
van het fiscale nultarief voor erg
schone leasingwagens.
Auto’s die vorig jaar werden inge­
schreven kunnen er nog wel van
profiteren. Dat bracht in december
een stormloop op gang op schone ­
meestal hybride ­ bedrijfswagens.
Voor dit jaar verwacht Jonnaert
een nagenoeg stabiele autover­
koop, met een lichte opwaartse nei­
ging, ‘wat Amerikanen a black nil
zouden noemen’. Het ergste ligt vol­
gens hem achter ons, maar het her­
stel zal even langzaam verlopen als
dat van de Europese economie zelf.
Dat de Europese economie groeit
en zo het vertrouwen van de consu­
menten aanzwengelt, waardoor ge­
zinnen niet meer wakker liggen uit
Cardoen profiteert van crisis en verkoopt helft meer wagens
Als er iemand van de overcapaciteit
op de Europese automarkt heeft
kunnen profiteren, is het wel Car­
doen. De Belgische autosuper­
markt, waar nieuwe wagens met
forse kortingen aangeboden wor­
den, verkocht 45 procent meer au­
to’s dan een jaar eerder.
De negen vestigingen waren afgelo­
pen jaar samen goed voor 13.700
verkochte wagens en een omzet
van 150 miljoen euro. Volgens com­
mercieel directeur Ivo Willems heeft
dat veel te maken met de crisis in
de sector.
Cardoen schuimt systematisch heel
Europa af, op zoek naar wagens die
de constructeurs op overschot heb­
ben.
Dat kunnen onder andere wagens
zijn die al geproduceerd werden
nog voor er een koper voor was en
waarnaar de vraag kleiner blijkt dan
verwacht, of auto’s die einde reeks
zijn en in het vooruitzicht van een
nieuw model nog moeilijk verkocht
raken, tenzij met heel grote kortin­
gen.
‘Er is nog steeds veel overstock op
de markt’, zegt Willems. ‘Het aan­
bod is veel ruimer en breder dan
vorige jaren. We moeten het min­
der systematisch hebben van mo­
dellen die einde reeks zijn. Vaak
hebben we ‘primeurs’ op hetzelfde
moment als het merk zelf’. (lc)
Met een stijging
van 13,3 procent
was december
de beste maand
in vier jaar
schrik dat een van de partners zijn
baan verliest, is vooral van belang
voor de Franse constructeurs.
Vooral PSA, de groep die Peugeot en
Citroën overkoepelt, is steeds erg
gericht geweest op de Europese
markt en heeft de crisis veel erger
gevoeld dan andere constructeurs
die ook in de VS, Azië of het voor­
malige Oostblok actief zijn.
Ondanks de spectaculaire verkoop­
daling van de jongste jaren blijft de
autosector in Europa een zwaarge­
wicht. Met bijna 13 miljoen werkne­
mers in de productie, de toeleve­
ring, de verkoop en het onderhoud
van wagens, is de sector goed voor
5,3 procent van de Europese te­
werkstelling en met een budget van
32 miljard euro voor onderzoek en
ontwikkeling doet geen enkele sec­
tor beter. (lc)