BANDENCONGRESR

C
O
N
N
E
GRES
D
N
A
B
R
Competitie in bandenland
zorgt voor meer spanning
Het eerste kwartaal van 2014 laat een positief beeld zien als het om het afzetvolume
van personen- en bestelautobanden gaat. Voor het gehele eerste halfjaar lijken de
seinen dan ook op groen te staan. Optimistische geluiden zou je verwachten, maar
de meeste marktpartijen zijn ontevreden. Niet over de aantallen, maar over de
marges. Die dalen hier en daar scherp, stellen banden- en automaterialengrossiers.
Tekst Jos Veldhuisen
D
e bandenbranche in ons land houdt uiteraard de
eigen omzet nauwkeurig bij. Om de cijfers te kunnen
spiegelen aan de markt zijn er twee branchestatistieken die nauwgezet worden vergeleken met die
interne cijfers. Dat zijn ten eerste de BEM/RecyBem
cijfers. Die zeggen iets over het aantal ingezamelde banden (als
direct gevolg van de retailomzet) en over de nieuw op de markt
gebrachte banden voor de vervangingsmarkt. Dit laatste cijfer
kan echter beïnvloed worden door voorraadvorming. Verder
geldt voor beide statistieken, dat een deel van de via webshops
op de Nederlandse vervangingsmarkt gebrachte banden niet in
de statistieken zijn meegenomen.
Verkoop bandentypen tot en met maart in
Nederland
2012
2013
2014
Zomerbanden
84,4%
82,6%
85,2%
Winterbanden
1,6%
2,1%
0,9%
4x4 banden
7,5%
8,9%
7,7%
bestelautobanden
6,5%
6,4%
6,2%
ASM | 19062014 | Bron: Etrma, distributeurs
Bandenstromen
Een ander marktcijfer dat wordt ‘gevolgd’ zijn die van de Etrma
Euro Pool cijfers. Hier melden Europese bandenfabrikanten
hun bandenstromen naar de distributeurs. Daar doen overigens niet alle bandenfabrikanten aan mee, maar wel de grootste
marktspelers en dus geeft de trend een betrouwbaar beeld van
de marktontwikkelingen. Uit de Euro Pool cijfers van Etrma
(European Tyre & Rubber Manufacturers Association) blijkt dat de
Nederlandse markt het eerste kwartaal een volumestijging
van 13,7 procent ten opzichte van de eerste drie maanden van
vorig jaar heeft gerealiseerd. Het was vooral het volume aan
zomerbanden, plus 15,4 procent, dat hier debet aan was. De
winterbandenafzet lag de eerste drie maanden, met een volumeafzet van min 24,9 procent, ver onder het eerste kwartaal
2013.
Bandenafzet in aantallen op Nederlandse markt
1e kwartaal
2013
1e kwartaal
2014
verschil
Zomerbanden
1.414.185
1.632.374
+ 15,4%
Winterbanden
56.155
42.193
- 24,9%
1.470.340
1.674.567
Totaal
+ 13,9%
ASM | 19062014 | Bron: Etrma
Verder geldt dat het bij de cijfers van Etrma om verkopen
van fabrikanten naar hun importeurs/distributeurs gaat. Het
volume bestaat deels uit verkopen en deels uit voorraadvorming bij deze marktpartijen. Het is opvallend om te zien hoe
groot de verschillen binnen de Benelux zijn. Terwijl de winterbandenafzet bij ons sterk daalde, zagen onze zuiderburen hier
juist een in verhouding enorme verkoopstijging. En de zomerbandenverkopen waren juist stabiel, terwijl wij een flinke plus
noteerden.
Bandenafzet in aantallen op Belgische en
Luxemburgse markt
1e kwartaal
2013
1e kwartaal
2014
Zomerbanden
840.897
832.077
- 1,0%
Winterbanden
63.224
103.429
+ 63,6%
935.506
+ 3,5%
Totaal
904.121
verschil
ASM | 19062014 | Bron: Etrma
Optimistisch
In heel West-Europa stegen de verkopen ook behoorlijk. Omdat
net als bij ons de afgelopen jaren de bandenafzet daalde, is de
positieve trend van 2014 een welkom signaal. Brancheorganisatie Etrma is dan ook optimistisch over het gehele jaar. Nederland
is overigens de zesde grootste bandenvervangingsmarkt van
West-Europa. In het eerste kwartaal van dit jaar is Duitsland
marktleider met een totaal van iets meer dan tien miljoen banden. Gevolgd door Frankrijk met ruim 6,5 miljoen banden. Op
plaats drie en vier vinden we Italië en Groot-Brittannië met
respectievelijk 4,4 en 4,2 miljoen nieuw op de markt gebrachte
personenautobanden. Voor ons land vinden we dan nog Spanje
op plaats vijf met volgens Etrma ruim 3,3 miljoen banden.
Bandenafzet in aantallen op West-Europese markt
1e kwartaal
2013
1e kwartaal
2014
Zomerbanden
35.349.022
38.360.123
+8,5%
Winterbanden
1.850.498
2.271.913
+ 22,8%
37.199.520
40.632.036
+ 9,2%
Totaal
verschil
ASM | 19062014 | Bron: Etrma
Meer bedrijven zagen de bandenomzet
in het eerste kwartaal van 2014
toenemen
Het West-Europese wagenpark telt per 1 januari dit jaar volgens
ACEA ongeveer 252 miljoen personen- en bestelauto’s. Uit de
Etrma-cijfers over 2012 en 2013 blijkt dat er in die jaren respectievelijk 194,6 en 192,7 miljoen banden voor dit segment
werden verkocht. Voor 2014 wordt een plus in de bandenverkoop van 4-5 procent verwacht. Ga je daarvan uit, dan zou de
West-Europese bandenmarkt dit jaar op ongeveer 210 miljoen
stuks uitkomen. Waarbij het bandenvolume dan 84 procent van
het wagenpark is. Die verhouding verschilt per land. Ons land
kent een score van bijna 94 procent. Dat is dus bijna net zoveel
banden in de vervangingsmarkt verkocht als dat het wagenpark
groot is.
BEM en RecyBem
De BEM-cijfers in ons land laten een zelfde positie ontwikkeling
zien als die voor ons land door Etrma wordt aangegeven. Zowel
het aantal ingezamelde als het aantal nieuw op de vervangingsmarkt gebrachte banden vertonen een flinke plus ten opzichte
van dezelfde registratieperiode vorig jaar. Een deel van de plus
is te verklaren door de afwezigheid van een stevige winterse
periode. Hierdoor is de terugwisseling van winter- naar zomerbanden vroeger op gang gekomen. Dat leverde een extra omzet
van zomerbanden op omdat die sowieso aan vervanging toe
waren. De BEM-cijfers worden altijd met enige vertraging gepubliceerd. Volgens de meeste bandendistributeurs en -grossiers
was de maand april wederom positief. Die werd helaas door de
maand mei weer iets teniet gedaan. De WESP-cijfers, die wel tot
en met mei bekend zijn, bevestigen dit beeld. Maar cumulatief
volgt de Nederlandse bandenvervangingsmarkt in 2014 volgens
deze distributeurs en grossiers gelukkig weer een weg omhoog.
Volume nieuw op de Nederlandse markt gebrachte
banden in aantallen
Jaar
Januari
Februari
Maart
1e kwartaal
2014
620.000
405.000
707.000
1.732.000
2013
369.000
378.000
516.000
1.263.000
2012
576.000
499.000
668.000
1.694.000
2011
741.000
494.000
818.000
2.053.000
2010
867.000
617.000
682.000
2.166.000
ASM | 19062014 | Bron: BEM
Omzetontwikkeling
Op retailniveau ziet het plaatje er over 2013 als volgt uit. 41
Procent van de bedrijven zag over heel vorig jaar de zomerbandenomzet afnemen. Bij 29 procent van de ondervraagde
werkplaats- en aftersalesmanagers bleef de zomerbandenafzet
in 2013 gelijk. Voor dertig procent was afgelopen jaar positief,
want zij zagen hun omzetvolume toenemen. De winterbandenomzet was minder positief. Ruim tachtig procent zag de
winterbandenafzet over heel 2013 afnemen. Bij acht procent
bleef de omzet 2013 gelijk aan 2012. Bij 11 procent van de autobedrijven steeg de winterbandenomzet met elf procent. Het
eerste kwartaal was een stuk positiever. Geheel in lijn met de
cijfers die Etrma heeft afgegeven. Zo zag 36 procent van het aantal bedrijven de zomerbandenomzet toenemen en bleef deze bij
37 procent gelijk. Bij 27 procent van de auto- en garagebedrijven
nam het bandenvolume ook dit jaar verder af. Niet verbazend
in verband met de zwakke winter, zag 87 procent van de bedrijven een daling van het winterbandenvolume. Bij negen procent
bleef de (lage) omzet stabiel en bij vier procent steeg de winterbandenomzet zelfs. De trend 2013-2014 is in zijn geheel wel
positief. Meer bedrijven melden een stijging van de zomerbandenomzet en minder bedrijven zagen de afzet dalen.
In 2014 een licht positieve trend
Bandenomzet (*) in euro’s eerste vijf maanden 2014
bij 90 universele garages
Maand
2013
2014
Januari
325.900
331.000
1,5%
Februari
236.500
288.200
21,9%
Maart
318.000
421.000
32,4%
April
478.500
494.250
3,3%
Mei
316.750
314.350
-0,8%
1.675.650
1.848.800
10,3%
Totaal
afwijking
(*) Naast banden, bestaat deze omzet uit ventielen, stikstof en
dergelijke
ASM | 19062014 | Bron: WESP
Volume ingezamelde banden op de Nederlandse
markt in aantallen
Jaar
Januari
Februari
Maart
1e kwartaal
2014
649.000
525.000
640.000
1.814.000
2013
604.000
459.000
543.000
1.606.000
2012
571.000
488.000
656.000
1.716.000
2011
629.000
560.000
665.000
1.854.000
2010
686.000
619.000
695.000
2.000.000
2009
649.000
558.000
663.000
1.870.000
ASM | 19062014 | Bron: BEM
gehele jaar 2013
1e kwartaal 2014
omzettrend zomerbanden winterbanden zomerbanden winterbanden
gelijk
29 %
8%
37 %
9%
gestegen
30 %
11 %
36 %
4%
gedaald
41 %
81 %
27 %
87 %
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Vierseizoenen
De pijn zit in 2014 duidelijk bij de winterbanden. Michelin stelt
dat desondanks in de winter 2013-2014, ongeveer veertig procent van het Nederlandse wagenpark op winterbanden stond.
De jaarlijkse Kwik-Fit bandenmonitor bevestigt dit. Uit de laatst
verschenen monitor (10 maart 2014) van de autoserviceketen,
blijkt het wegdekaandeel van de winterbanden 39,9 procent te
zijn. Daarbij wel aangetekend dat het om 35,2 procent ‘echte’
winterbanden en 4,7 procent vierseizoenen banden ging. In
2012 was het aandeel van deze all weather banden overigens 2,3
procent. De meeste retailers in bandenland verwachten een verdere stijging van dit type band. Tijdens een meeting van General
Tyre, onderdeel van bandenfabrikant Continental, werd aangegeven dat voor de Nederlandse bandenvervangingsmarkt, de
komende jaren een percentage vierseizoenen banden van acht
tot tien procent realistisch is.
Wegdekaandeel in gemeten in januari naar
bandentype
2014
4-seizoenenband
2013
2012
4,7%
3,4%
2,3%
Winterband
35,2%
35,3%
32,7%
Zomerband
60,1%
61,3%
65,0%
ASM | 19062014 | Bron: Kwik-Fit
Het lijkt er overigens op dat de markt voor winterbanden verzadigd raakt. De groei stabiliseert. Een wettelijke verplichting
voor winterbanden zou de branche enorm helpen, maar dat is
niet te verwachten. Verder kunnen verzekeraars van invloed
zijn. Wanneer bij een autoschadeverzekering een korting op
de polis wordt gegeven als de berijder winterbanden monteert,
dan zou de groei van de winterbandenmarkt nog wel even door
kunnen zetten.
Aandeel winterbanden (incl. all weather)
op de weg
2014
39,9 %
2013
38,7 %
2012
32,7 %
2011
29,1 %
2010
26,1 %
2009
20,2 %
2008
14,9 %
ASM | 19062014 | Bronnen: Bovag, Kwik-Fit, Michelin
Bandenopslag
Voor veel consumenten en zeker voor zakelijke relaties als
leasemaatschappijen is het essentieel dat er een adequate bandenopslag wordt aangeboden. Dat realiseert de branche zich
ook. Honderd procent van de bandenspecialisten biedt de
bandenklant deze dienst aan. Slechts zeven procent van de
merkdealers en universele garagebedrijven bieden hun klanten (nog) geen bandenopslagmogelijkheid aan. Opvallend was
dat 84 procent stelt de bandenopslag in eigen beheer uit te voeren. Bij doorvragen blijkt dat de helft dit eigenlijk uitbesteedt.
De ketens bieden eveneens allemaal een gecentraliseerde bandenopslag. Uiteraard is het voordeel van een bandenopslag of
bandenhotel, dat de klant een bepaalde – en betaalde – binding
met de betreffende bandenretailer aangaat. Omdat veel consumenten toch voor het gemak gaan, kan een bandenopslag de
nodige loyaliteit opleveren.
Margeontwikkeling
Terwijl de margeontwikkeling in 2012 al een zorg was, blijkt
deze trend zich ook in 2013 te hebben doorgezet. Overigens
lijkt over de eerste vier maanden van dit jaar een stabilisatie
op te treden. Over de afgelopen maanden geeft ruim 41 procent van de ondervraagden aan dat zij hun marge wederom
hebben zien teruglopen. Daaronder alle fitters en 43 procent
van de bandenspecialisten. Bij de merkdealers moest de helft
een margedaling voor lief nemen. Dat was bij een groot aantal
dealers echter wel het gevolg van een meer actiematig beleid
(gericht op de prijs). Van de universele garages kreeg 42 procent
met verdere margedalingen te maken. De margedalingen worden enerzijds veroorzaakt door een alerte consument die zich
goed over de prijsniveaus informeert via bandenwebshops.
“De transparantie is killing”, stelde een bandengrossier in een
één-op-één gesprek. Overigens blijkt een groeiend aandeel
ondernemingen wel bereid te zijn om samen te werken met
(banden)webshops. Vooral bij universele garagebedrijven
wordt steeds vaker samengewerkt met een online bandenretailer. Ketens als Kwik-Fit en Euromaster hebben overigens ook
een bandenwebshop, maar die leidt de klant uiteraard het eigen
netwerk binnen.
Bent u webshoppartner
specialist
universeel
merkdealer
Jazeker
55 %
35 %
25 %
Nee zeker niet
25 %
40 %
0%
5%
5%
15 %
15 %
20 %
60 %
Ben in gesprek
Ik overweeg het
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Meest genoemde webshops
Autobandenmarkt
22 %
Tirendo
18 %
Popgom
6%
Ikwilbanden
5%
Daarnaast werden nog de volgende webshops genoemd;
Tyrewebshop, Groeneband, Altijdbanden, Autobandengids,
Novarota, Bandenwinkel, Onlincarshop, Pneuoline, Topbanden en
Tyresinstock.
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Competitie
De concurrentiestrijd is een andere sturende factor van de
margedruk. Uit de door werkplaatsmanagers ervaren concurrentiedruk blijkt wel dat er grote verschillen bestaan. Zo ziet
het dalende contingent aan bandenspecialisten vooral de collegaspecialist als grote concurrent, gevolgd door het universele
garagebedrijf. Bij universele garages valt op dat zij hun beoogde
grote tegenspeler in de aftermarket – de merkdealers – juist
niet als concurrent zien als het om de bandenklant gaat. Dat
laatste geldt ook voor de bandenspecialisten. Die ervaren de
merkdealer ook niet als concurrent. Momenteel zijn diverse
automobielimporteurs en dealerholdings actief met bandenprijzenacties (Renault geeft 30 procent korting). De relatief
kleine keten ATU geeft sinds kort een ‘laagste prijsgarantie’. En
bijna iedere bandenketen heeft wel de ‘kort door de bocht’ aanbiedingen van ‘2e band voor de halve prijs’ of ‘vier halen, drie
betalen’, 25 procent korting dus. Overigens komt de retailprijs
door de aanbiedingen van webshops steeds verder onder druk.
Opbouw banden-retailprijs
Korting
25 %
Retailer
25 %
Grossier
10 %
Importeur
10 %
Fabrikant
30 %
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
De beoordeling van de concurrentie in beeld
fastfitter universele merkdealer
garage
Fastfitter
25 %
25 %
Universele garage 50 %
Merkdealer
25 %
Bandenspecialist
15 %
banden
specialist
45 %
5%
35 %
5%
10 %
15 %
50 %
10 %
30 %
5%
45 %
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Wagenpark
De marktcijfers uit het recente verleden laten zien dat het
wagenpark en de bandenverkopen een bepaalde overeenkomst
hebben. Dat is logisch gezien het aantal verreden kilometers en
de levensduur (slijtage) van de gemiddelde band. Dat betekent
dat in ons land de bandenverkoop ongeveer 90-95 procent van
het rijdend wagenpark groot is (voor voertuigen tot 3,5 ton).
Universele garages zien hun beoogde
tegenspeler – de merkdealer – als het
om de bandenomzet gaat, juist niet als
concurrent
Overigens blijkt uit ACEA en Etrma informatie dat dit percentage per land aardig kan verschillen. Belangrijk voor Nederland
is bijvoorbeeld de invloed van het zakelijke wagenpark. Met
name leaseauto’s consumeren in verhouding meer banden
dan het particuliere deel van het wagenpark. Vooral de grote
autoservice- en fastfitketens en de merkdealers hebben aan de
leasemaatschappijen een grote en belangrijke klantengroep.
Parallellen tussen wagenparkgrootte en
bandenvolumes
aantal voertuigen
personenauto’s
aantallen banden
bestelauto’s
ingezameld
verkocht
2008
7.597.000
921.000
8.092.000
7.979.000
2009
7.756.800
946.000
7.880.000
7.925.000
2010
7.776.000
938.000
8.429.000
9.767.000
2011
8.003.000
937.000
7.935.000
9.784.000
2012
8.100.000
922.000
7.483.000
7.783.000
2013
8.142.000
906.000
7.583.000
7.449.000
2014
8.155.000*
890.000*
7.900.000*
7.850.000*
* Marktverwachting ASM op basis 1e vijf maanden 2014
ASM | 19062014 | Bronnen: RDC, RAI, BEM
De jaren 2010 en 2011 wijken, zeker wat het nieuw op de markt
gebrachte aantal banden, flink af. Dat kwam door de toen enorm
overspannen winterbandenmarkt. De in die jaren strenge en
vroeg ingevallen winters (veel sneeuwval), zorgden voor een
run op winterbanden. De twee jaren daarna gokten nog al wat
bandendistributeurs op een herhaling van de klimatologische
omstandigheden. Dat bleek ijdele hoop en het heeft bij diverse
bandengrossiers voor extra vastgelegd kapitaal gezorgd.
Leaseklanten
Athlon gaf vorig jaar aan dat zij op jaarbasis ongeveer 35 miljoen
euro aan winter- en zomerbandenomzet bij hun werkplaatsrelaties onderbrengen. Leaseplan meldde een verglijkbaar cijfer.
Gezien het marktaandeel van beide leasemaatschappijen, zou
dat betekenen dat de door leasemaatschappijen gestuurde bandenomzet in ons land ongeveer 140-145 miljoen euro groot
is. Bijna veertig procent van de auto- en garagebedrijven geeft
in het 1e Nationale Bandenonderzoek aan een relatie met een
leasemaatschappij te hebben. Of regelmatig een leaserijder in de
werkplaats te krijgen. De merkdealers stellen allemaal met meerdere leasemaatschappijen zaken te doen. Echter 25 procent geeft
aan geen banden te (mogen) leveren. Van de bandenspecialisten
stelt 15 procent regelmatig iets te doen voor een leasemaatschappij. De fastfitters hebben allemaal een leaserelatie, niet in
de laatste plaats door hun goed georganiseerde bandenwissels
en dito bandenopslag. Slechts negen procent van de universele
garages heeft een leasemaatschappij als bandenklant. Opvallend
is dat 16 procent van de garagebedrijven zich niet richten op het
MKB en/of fleetowners, deze althans niet als specifiek marktsegment bewerken. Vanzelfsprekend leveren alle respondenten
aan de particuliere consument. De particuliere werkplaatsklant
maakt bij de diverse marktsegmenten gemiddeld 87 procent van
het aantal bandenklanten uit.
Grossiers
Een aparte enquête onder diverse banden- en automaterialengrossier (samen goed voor ruim 980.000 verkochte banden aan
dealers en universele garages) levert interessante gegevens op.
• Zo blijkt het accent bij de marktvraag, met name door merkdealers, te liggen op A-merken. Echter ook universele garages
bieden hun klanten in eerste instantie A-merken aan.
• Prijsverschillen tussen A-, B- en C-merken worden door concurrentiedruk kleiner.
• Er bestaat een afgetekende top vijf wat betreft maatvoeringen.
• Er is een groot verschil in de marge-ontwikkeling (bandbreedte 6 tot 14 procent).
• Men ziet de afzet aan universele garages sterker toenemen
dan aan de merkdealer.
• Bij specifieke bandengrossiers ligt de verhouding dealer/universeel tussen 35/45 en 65/55 en bij automaterialengrossiers
ligt die verhouding tussen 5/25 en 95/75, een grotere ‘bandbreedte’ dus.
• Bij de verhouding A- versus B/C-merken valt bij alle distributeurs het relatief hoge aandeel van de uiteindelijk verkochte
A-merken op, 65 tot 90 procent wordt aangegeven.
Opvallend is dat meerdere grossiers, vooral automaterialengrossiers, aangeven dat zij twijfelen of zij Vredestein als een
A- of een B-merk moeten zien. Bij de vraag over de verhouding in hun volume van de A- en de B/C-merken wordt door
diverse automaterialen- en bandengrossiers zelfs expliciet de
verhouding aangegeven met en zonder Vredestein. De marke-
Er is over alle branchesegmenten
gemeten, een duidelijke top vijf als het
om marktvraag ten aanzien van de
bandenmaten gaat
tingafdeling bij de Nederlands-Indiaase fabrikant heeft dus nog
wat marketingbudget nodig om de positionering te verduidelijken. Op werkplaatsniveau (zowel bij merkdealers als universele
garages) wordt Vredestein over het algemeen wel in het lijstje
A-merken opgenomen. Staat er zelfs hoog in de ranglijst. Een
ander opvallend resultaat, dat met name uit de één-op-één
gesprekken naar voren kwam, is dat de Koreaanse bandenmerken Kumho en Hankook absoluut als kwaliteitsbanden worden
gezien. Desondanks hebben zij (nog) geen A-merk status bij de
auto- en garagebedrijven.
Top zeven A-merken op werkplaatsniveau en de top
zeven B/C-merken
1e keuze
2e keuze
als alternatief
Michelin
23%
Continental 24%
Viking
18%
Vredestein
16%
Michelin
21%
Hankook
16%
Goodyear
16%
Vredestein
16%
Kumho
15%
Continental 12%
Dunlop
11%
Tyfoon
6%
Dunlop
9%
Pirelli
9%
Sava
6%
Bridgestone
9%
Bridgestone
8%
Greenmax
6%
Pirelli
8%
Goodyear
8%
Meteor
5%
Overige
7%
Overige
3%
Overige
28%*
* Er werden nog 19 andere alternatieven genoemd, een versnipperd
marktbeeld
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Maatvoering
Er is een duidelijke top vijf als het om de maatvoering gaat.
Zowel bij de ketens als bij automaterialen- en bandengrossiers is de top drie op een enkele uitzondering na hetzelfde. De
205/55R16 en de 195/65R15 wisselen elkaar wat betreft de eerste en de tweede plek op de verkoopranglijst af. Hun individuele
aandelen in het totaal variëren van 9-16 procent, maar opvallend
genoeg is die bandbreedte van het gezamenlijke marktaandeel
een stuk kleiner. Die ligt tussen de 21 en 24 procent. De top vijf
heeft een grotere bandbreedte, namelijk van 27 tot 38 procent.
In vergelijking met een eerdere bandenenquête, blijkt de top vijf
overigens niet veel te zijn veranderd.
Top vijf bandenmaten
2014
2012-2013
1
205/55R16V
205/55R16V
2
195/65R15H
195/65R15H
3
175/65R14T
175/65R14T
4
215/55R16H
185/65R15H
5
185/65R15H
185/60R14H
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Bandenspanning
Wie de 2014-uitgave van de vakbeurs Reifen in Essen heeft
bezocht zal in ieder geval één ding zijn opgevallen. Het enorme
aanbod aan TPMS-systemen. In november 2014 zal iedere auto
af fabriek moeten zijn voorzien een TPMS (tyre pressure measure
system) of RDKS (Reifendruckkontroll Systeme). De kennis over dit
systeem is nog niet wijd verspreid. Er zijn al enige jaren diverse
automodellen met een TPMS-systeem uitgerust. Opvallend dus
dat nog een zo groot aantal dealers en universele garages schijnbaar onvoldoende op de hoogte zijn. Hier ligt nog een aardige
taak voor de fabrikanten, leveranciers en bijvoorbeeld automaterialengrossiers om hun relaties nadrukkelijk te informeren.
Hoe bekend is men met TPMS?
dealers
universelen
specialisten
Ik weet er alles van
35 %
10 %
100 %
Ik weet er iets van
40 %
35 %
nvt
Ik weet er niets van
25 %
55 %
nvt
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Toekomst
Banden, een groeimarkt of het einde van een productsegment?
Wellicht een beetje kort door de bocht: het bandenspecialisme
blijft, maar de bandenspecialist lijkt een uitstervend ras. In
ieder geval lijkt het erg moeilijk om op de middellange termijn
De bandenbranche heeft de
nodige creativiteit nodig om
uit de negatieve prijsspiraal
te komen.
met het bandenspecialisme alleen te kunnen (over)leven. De
structureel dalende aftersalesomzetten bij universele garages
en merkdealers zal er toe leiden dat deze beide marktpartijen
zich meer inzetten op een breder aanbod producten en diensten. Merkdealers lijken hun grip op de bandenomzet te gaan
versterken. De introductie van TPMS en van telematicadiensten
bieden hen hier kansen. Het universele garagebedrijf heeft de
afgelopen 10-12 jaar ervaren hoe belangrijk de bandenomzet en
de margebijdrage is geweest. Dat zullen zij verder versterken.
Bedreiging voor hen is, dat er grossiers zijn die juist door de lage
marge op distributeursniveau, hun aandacht voor de bandenbeschikbaarheid afwenden!
De retail bandenmarkt 2013-2014 in ons land
Distributiekanaal
werkplaatsen
aandeel
trend
2.850 (1)
33 %
+/+ (1)
5.100
25 %
+/- (2)
Fitketens
600
23 %
+/- (3)
Bandenspecialist
220
13 %
-/- (4)
1.250
<1%
?? (5)
n/a
<5%
+/+ (6)
Merkdealers
Universele garages
Schadebedrijf
Webshops
(1) Kans: aandacht merkdealers neemt weer toe. Diverse merken
Online platforms
Waar de bandenretailers allemaal mee te maken krijgen is de
verwachte groei van de online bandenplatforms. En dan niet
alleen de webshops die zich op de particuliere consument
richten, maar b-to-b bestelsystemen die zich vooral met de
prijs gaan profileren. Dat zal ook voor de huidige banden- en
automaterialengrossiers een aandachtspunt zijn. Die kunnen
hier een deel van hun verworven business aan kwijtraken. In
Duitsland is dat bijvoorbeeld gebeurd door platforms als Reifen24 en Delticom. Reifen24 heeft de afgelopen jaren een flink
deel van de bandenomzet naar zich toegetrokken en biedt de
montagepartners nu zelfs een werkplaatsconcept aan. Sinds
kort is Reifen24 ook b-to-b actief. Delticom, sowieso Europa’s
grootste online bandenretailer, heeft al een twintigtal verschillende bestelplatforms voor Europese autobedrijven in de lucht.
Overigens wordt het succes van een dergelijk b-to-b platform
bepaald door de beschikbaarheid. Snelheid van leveren blijft
voor het kopende autobedrijf het belangrijkste koopargument.
Veiligheidsdriehoek
Naast de bandenwissels, blijft de APK een belangrijke ingang
voor universele garages, fitketens en bandenspecialisten om
banden en bandenservices te verkopen. Behalve banden verkopen komen het de- en monteren, balanceren, uitlijnen,
velgreparaties, stikstofvulling, remvloeistof, bandenwissels
en bandenopslag in beeld. Daar komt nu een kans bij met het
monteren en servicen van TPMS-systemen. Of dat genoeg is
om te overleven in de steeds harder wordende reparatie- en
onderhoudsmarkt is zeker voor de huidige stand alone bandenspecialist de vraag. Parallellisatie lijkt voor de specialist een
must voor de middellange termijn. Het bandenspecialisme
blijft zeker bestaan, maar of dat voldoende is om daarmee een
verdienmodel overeind te houden? Uitbreiding van het dienstenaanbod ligt enerzijds bij de werkzaamheden die uit een
APK (ruitenwissers, remmen en accu’s) kunnen voortvloeien.
Anderzijds kan het geen kwaad om je als bandenspecialist te
oriënteren op het onderstel. De veiligheidsdriehoek (zowel
voor als achter) is, zo bleek uit een onderzoek van ASM vorig
jaar, goed voor 29 tot 46 procent van de werkplaatsomzet bij het
universele garagebedrijf.
De veiligheidsdriehoek als business model
Product
werkplaatsaandeel
trend
Banden
12-24.7 %
+/-
(2) Bedreiging: interesse automaterialengrossiers neemt af.
Remdelen
9,4-10,9 %
+/+
(3) Zien banden als core business, maar verbreden het
Wiellagers
1,7-2,3 %
+/-
dienstenaanbod.
Stuurdelen
3,1-5,2 %
+/+
(4) Staan voor strategische keuze, specialist blijven of universele
Vering
2,8-3,6 %
+/+
Diensten
1,5-2,2 %
+/+
zijn met prijzenacties gestart en alerter op de bandenpotentie bij
een APK-II.
garage worden.
(5) Schadeherstelbedrijf (nog lang) geen serieuze speler in
bandenland, slechts een beperkt aantal schadeherstellers (o.a.
ABS-keten) is er mee begonnen.
(6) Zullen naar verwachting hun aandeel naar 8-10 procent kunnen
tillen, bovendien loopt de sector hier de kans met nieuwe, sturende
aanbieders (uit binnen- en buitenland) te worden geconfronteerd.
(1) Volgens de dealer Top 50/100 van 2014 zijn er ruim 3.800
merkgebonden aftersalescontractanten. Een deel daarvan bestaat
echter uit multimerkenwerkplaatsen.
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
ASM | 19062014 | Bron: ASM redactie
Werkplaatsconcept
Het is voor de niet-ketengebonden bandenspecialist misschien
zelfs een optie om aansluiting te zoeken bij een universeel werkplaatsconcept. Sterker nog, de enige optie voor toekomst van de
huidige bandenspecialist is waarschijnlijk het zich ‘omvormen’
naar universeel garagebedrijf. Euromaster en Kwik-Fit hebben al aangegeven de uitbreiding van hun activiteiten meer en
meer te gaan zoeken bij reparatie en onderhoud. Euromaster,
Er moet volume worden gemaakt om bij de
dalende marges voldoende brutobijdrage
voor de onderneming te realiseren
dat eveneens groei wil realiseren door te gaan franchisen, investeert momenteel bij bijna alle vestigingen in aircoservices. En
Kwik-Fit heeft een aantal zogenaamde full service Premier vestigingen geopend, waar het dienstenaanbod ten opzichte van
de gewone Kwik-Fit filialen aanmerkelijk is uitgebreid. Naast de
bekende ketens is er voor bandenspecialisten het concept First
Stop dat aangestuurd wordt door bandenfabrikant Bridgestone.
En Pirelli heeft sinds enige tijd een eerder ontwikkeld marketingprogramma – inclusief uitstraling voor het pand – opnieuw
uitgerold. Zeker als merkdealers en universele garages nog meer
werk van hun banden business gaan maken en de ketens zich
doorontwikkelen ten aanzien van reparatie en onderhoud, dan
komt de bandenspecialist in het nauw. Onderscheidend zijn en
blijven, maar zeker ook verbreding van het dienstenpakket zijn
de enige kansen op overleven.
Investeren
In een branche die onder druk staat, zie je vaak dat de investeringsbereidheid eveneens onder druk komt. Wij vroegen
werkplaatsmanagers naar hun investeringen van de afgelopen
twee jaar en hun plannen voor 2014. Ruim 45 procent van de
ondernemingen geeft aan dat zij de afgelopen twee jaar niet hebben geïnvesteerd in werkplaatsapparatuur. Tien procent geeft
aan in uitlijnapparatuur te hebben geïnvesteerd. Vier procent
heeft – vooral het afgelopen jaar – een remmenbank aangeschaft. Elf procent kocht banden de- en montageapparatuur en
dertien procent in een balanceermachine. Drie procent investeerde in een persluchtinstallatie dan wel persluchtgereedschap.
Opvallend was dat slechts twee procent een nieuwe hefbrug
kocht. Twaalf procent van de bedrijven investeerde in meerdere
apparatuur. Meestal was dat een combi van balanceer-, banden
de- en montageapparatuur en/of een uitlijnsysteem. Los van
de apparatuur, gaf achttien procent aan in training en opleiding te hebben geïnvesteerd. Geen van de respondenten heeft
nieuw gebouwd en zegt daar in 2014 ook geen plannen voor te
hebben. Van de niet-investeerders, gaf overigens ruim de helft
aan, dit jaar wel te gaan investeren. Onduidelijk is voor velen
nog waarin, maar bovenaan het wensenlijstje staan; uitlijnapparatuur, de- en montageapparatuur, remmenbank, en heel
opvallend (maar wel positief) stelt 29 procent in opleiding en
training te gaan investeren.
Investeringsplaatje 2012-2013
Niet geïnvesteerd
45 %
De- en montageapparatuur
13 %
Balanceermachine
11 %
Uitlijnapparatuur
9%
Remmenbank
4%
Persluchtsysteem
3%
Hefbrug
2%
Combi van apparatuur
13 %
* Apart van het investeringslijstje, gaf 18 procent aan te hebben
geïnvesteerd in opleiding en training voor de
werkplaatsmedewerkers.
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Investerings- en wensenplaatje 2014
Niet investeren
38 %
Training en opleiding
29 %
Uitlijnapparatuur
8%
Remmenbank
2%
Hefbrug
2%
Combi van apparatuur
7%
Weet nog niet precies
14 %
ASM | 19062014 | Bron: ASM Enquête
Conclusie
De bandensector lijkt dit jaar positiever te zijn over de marktomstandigheden. Maar donkere wolken worden gevormd door
enerzijds het groeiende contingent online aanbieders en de
sterke concurrentiedruk. Beide factoren zetten de marges, door
de hele keten heen, onder druk. Zoals een bandenretailer stelde:
“Alleen de massa vult nog de kassa”. Oftewel, er moet volume
worden gemaakt om bij de dalende marges toch een voldoende
brutobijdrage voor de onderneming te kunnen realiseren. Dat
betekent dat er hard wordt gewerkt aan schaalvergroting, zeker
door merkdealers en universele garages. Beide zien banden als
een groeisegment en investeren – vaak samen met hun importeur of automaterialengrossier – in het versterken van hun
individuele bandenbusiness. De APK-II en een bandenhotelconcept, zijn naast de prijs en de beschikbaarheid de pijlers onder
hun bandenbeleid. Voor de bandenspecialist betekent deze verhoogde bandeninteresse bij de concurrentie, de noodzaak voor
het verbreden van het dienstenpakket. Het bandenspecialisme
zal niet verdwijnen, maar voor veel bandenspecialisten zal het
omschakelen naar universeel garagebedrijf een absolute must
zijn. De ketens hebben zich dat al gerealiseerd en werken daar
inmiddels aan. 
Verantwoording
In april en mei werden via een email-enquête 635 universele garages, merkdealers en bandenspecialisten
benaderd. Daarna werden in de tweede helft van mei nog
een dertigtal bezoeken afgelegd en de vragenlijsten éénop-één doorgenomen. In totaal konden op deze manier
de omzetcijfers en de meningen over bepaalde trends van
118 universele garages, 97 merkdealers en 21 bandenspecialisten worden genoteerd. Daarnaast stelde Werkplaats Service Provider (WESP) uit Vught nog bandendata
ter beschikking van negentig bij hen aangesloten universele garages. Verder werden in de laatste week van mei en de
eerste week van juni nog een aantal kwalitatieve gesprekken gevoerd met managers en ondernemers van universele
garages, dealergroepen en bandenspecialisten. Deze
werden verder aangevuld met interviews met de directies
van vier bandengrossiers en acht automaterialengrossiers
voor wie het bandenvolume een significant deel van hun
omzet vertegenwoordigt. Eerder al waren managers van
drie van de vijf fitketens bereid geweest zowel cijfermatig
als kwalitatief hun input te geven. Al deze managers en hun
directies worden nadrukkelijk bedankt voor hun bijdrage
aan het 1e Nationaal Bandenonderzoek van Aftersales
Magazine.

Download Report