en ketenanalyse SPIE Controlec Engineering B.V.

DOMINANTIE- EN KETENANALYSE SPIE
CONTROLEC ENGINEERING B.V.
SPIE NEDERLAND BV
REVISIE 01
16 JUNI 2014
© SPIE NEDERLAND B.V.
ALLE RECHTEN VOORBEHOUDEN. DE DISTRIBUTIE EN VERMENIGVULDIGING VAN DIT DOCUMENT OF DELEN HIERVAN IS
ALLEEN MET SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN SPIE TOEGESTAAN.
AFGEDRUKTE VERSIES VAN DIT DOCUMENT ZIJN ONBEWAAKTE EXEMPLAREN. VOORDE MEEST ACTUELE VERSIE DIENT
ALTIJD SPIE INTRANET GERAADPLEEGD TE WORDEN.
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 2 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
INHOUDSOPGAVE
1. Doel van dit document.................................................................................. 4
2. Inleiding ........................................................................................................ 5
2.1
2.2
2.3
SPIE Nederland B.V. ...................................................................................................... 5
Boundary ........................................................................................................................ 5
Scope 3 CO2 emissies ................................................................................................... 5
3. Methodiek..................................................................................................... 6
3.1
3.2
Rapportage principes ..................................................................................................... 6
Achtergrond dominantieanalyse .................................................................................... 7
4. Dominantieanalyse ....................................................................................... 8
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
Werkzaamheden SPIE Controlec Engineering B.V. ...................................................... 8
PMC: Terminals/opslag .................................................................................................. 9
PMC: Energie ............................................................................................................... 10
PMC: Petrochemie ....................................................................................................... 11
Rangorde dominantieanalyse ...................................................................................... 11
5. Ketenanalyse ontwerpen van leidingsystemen .......................................... 13
5.1
Ontwerpproces en emissiecategorieën........................................................................ 13
5.1.1 Ketenpartners emissiecategorieën ....................................................................... 13
5.2 Kwantificatie emissiecategorieën ................................................................................. 14
5.2.1 Elektriciteit ............................................................................................................ 14
5.2.2 Gas ....................................................................................................................... 15
5.2.3 Afval ...................................................................................................................... 15
5.2.4 Transport .............................................................................................................. 16
5.2.5 Conclusie CO2 uitstoot huidig ontwerpproces ...................................................... 16
5.3 Reductiemaatregel 3D scan techniek .......................................................................... 16
6. Conclusie en maatregelen.......................................................................... 18
DATUM:16-06-2014
PAGINA 3 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
1. Doel van dit document
Dit document beschrijft de dominantieanalyse van Scope 3 emissie stromen van SPIE Controlec
Engineering B.V., onderdeel van SPIE Nederland B.V. Voor SPIE Controlec Engineering B.V. is een
dominantieanalyse gemaakt los van de dominantieanalyse van SPIE Nederland B.V., omdat op SPIE
Controlec Engineering B.V. de Branchegerichte Toelichting (BGT) van de CO2 prestatieladder van
toepassing is.
Deze dominantieanalyse dient als basis van de selectie van 1 CO2 generende keten die geanalyseerd
wordt. Om deze reden is de dominantieanalyse een grove berekening op kwalitatieve wijze welke op
basis van de BGT is uitgevoerd.
Deze analyse vind plaats in het kader van certificering voor de CO2 prestatieladder en BGT niveau 5.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 4 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
2. Inleiding
2.1
SPIE Nederland B.V.
SPIE is Europees leider wat betreft diensten op het gebied van elektriciteit, mechanica, HVAC, energie
en communicatiesystemen. SPIE verbetert de kwaliteit van onze leefwereld en draagt bij aan de verdere
ontwikkeling daarvan door overheden en ondernemingen te begeleiden bij het ontwerp, de realisatie, het
gebruik en onderhoud van installaties die minder energie verbruiken.
De gezamenlijke ambitie van SPIE is het ontwikkelen van een betere toekomst door het aanbieden van
innoverende en duurzame oplossingen. Als leider op het gebied van Multi-technische dienstverlening
willen wij doorgaan met onze Europese ontwikkeling op de markten van energie-efficiënte producten en
diensten die steeds sneller zullen groeien om te kunnen voldoen aan de milieuproblematiek van
vandaag en morgen.
Om deze redenen is het voor SPIE Nederland B.V. logisch om zich te certificeren voor de CO 2
prestatieladder. De CO2 Prestatieladder geeft een concrete invulling aan CO2 reductie binnen en buiten
de organisatiegrenzen. Om dit extra te benadrukken gaat SPIE Nederland op voor niveau 5 van de CO2
Prestatieladder. Het hoogste niveau dat deze ladder kent.
2.2
Boundary
De boundary van scope 3 emissiestromen omvat de volgende entiteiten:













SPIE Controlec Engineering B.V.
SPIE Czech s.r.o. (internationaal)
Gebr. Van der Donk B.V.
Gebr. Van der Donk Civiel B.V.
Klotz B.V.
KIN Sprinklertechniek B.V.
Infrastructure Services & Projects B.V.
Electrical Engineering Installation B.V.
DSC Maintenance V.O.F.
SPIE-Cegelec Maintenance V.O.F.
Ventus Zeewolde V.O.F.
Combinatie Croon-Spie-Wolter & Dros V.O.F.
Combinatie Croon-SPIE V.O.F.
De boundary is bepaalt in het document ‘Boundary bepaling 2014’.
2.3
Scope 3 CO2 emissies
Volgens het algemeen erkende Greenhouse Gas (GHG) protocol vallen CO2 emissies in één van 3
‘scopes’. Scope 1 betreft emissies door de eigen organisatie (bijv. brandstof). Scope 2 emissies zijn
emissies die ontstaan voor de opwekking van elektriciteit die wordt gebruikt door de organisatie. Ook
zakelijke reizen valt volgens het CO2 prestatieladder handboek versie 2.2. onder scope 2 emissies.
Scope 3 emissies zijn emissies die een gevolg zijn van de activiteiten van de organisatie, maar die niet
door de organisatie worden uitgestoten. Zie figuur 1 voor een grafische toelichting.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 5 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
In deze dominantieanalyse richten wij ons op de scope 3 emissies. Scope 1 en 2 emissie zijn al
meegenomen in de CO2 footprint die SPIE Nederland B.V. publiceert. Als basis voor de inventarisatie
dient de ‘Corporate Value Chain (Scope 3) Reporting and Accounting Standard’. Deze standaard geeft
criteria voor de bepaling van materialiteit van emissies. Het doel van de dominantieanalyse is om op
basis van een grove berekening te komen tot een rangorde van meest materiële Scope 3 CO 2 emissies.
De rangorde dient om aan te geven voor welke CO2 emissiestromen het voor de hand ligt om een CO2
reductie aanpak te ontwikkelen. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om CO2 reductie na te streven in een
keten die geen grote CO2 uitstoot heeft en/of er geen invloed op uit te oefenen valt. Uit de opgestelde
rangorde worden 2 ketens geselecteerd waarvan een gedetailleerde ketenanalyse wordt opgesteld.
3. Methodiek
Als methodiek voor de dominantie analyse is de ‘Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and
Reporting Standard’ gehanteerd.
3.1
Rapportage principes
Om zorg te dragen voor een betrouwbare Scope 3 CO2 emissie inventarisatie bestaan er 5 accounting
principes:
1. Relevantie; Draag er zorg voor dat een CO2 emissie inventarisatie daadwerkelijk de CO2 uitstoot
van het betreffende bedrijf reflecteert.
2. Compleetheid; Zorg ervoor dat uitsluitingen van CO2 emissies voldoende onderbouwd zijn.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 6 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
3. Consistentie; Draag zorg voor een consistente methodologie om de performance door de tijd
vergelijkbaar te houden.
4. Transparantie; Bespreek alle relevantie problemen op een open, transparante en herleidbare
manier.
5. Nauwkeurigheid; Draag er zorg voor dat CO2 emissies niet systematisch worden over- of
onderschat.
Op basis van deze principes is deze rapportage opgesteld.
3.2
Achtergrond dominantieanalyse
Deze dominantieanalyse wordt uitgevoerd in overeenstemming met de Branchegerichte Toelichting
versie 1.1 op de CO2 prestatieladder versie 2.2. De opzet beschreven in de BGT wordt hieronder
weergegeven. Na de figuur wordt per onderdeel een korte toelichting gegeven.
1. PMC’s sectoren en activiteiten: Hier beschrijven wij de product-marktcombinaties en de
activiteiten van SPIE Controlec Engineering B.V. binnen die product-marktcombinaties.
2. Omschrijving van activiteit waarbij CO2 vrijkomt: Hier benoemen wij welke activiteiten door het
ontwerpen of overige adviesdiensten worden beïnvloed.
3. Relatief belang van CO2 belasting van de sector: Hier geven wij aan of hoe groot de CO2 uitstoot
is gerelateerd aan de sector in kolom 1.
4. Invloed op de activiteiten: Hier geven wij aan wat de invloed is van het ontwerp op de CO2
uitstoot.
5. Potentiële invloed van het bureau: Hier geven wij aan welke invloed SPIE Controlec Engineering
B.V. heeft op de activiteiten en sectoren op basis van de omvang van haar activiteiten.
6. Rangorde: Uiteindelijk wordt er een rangorde bepaalt op basis van de scores op de punten 3-5.
De score wordt bepaald door de volgende rekenmethode:
Score= Score 3*Score 4*Score 5
We vermenigvuldigen de scores en tellen ze niet op, omdat wanneer op één van de categorieën een
zeer lage score wordt behaald wij deze activiteit niet als potentiële mogelijkheid zijn.
De scores worden als volgt toegewezen aan de kwalitatieve inschatting:
DATUM:16-06-2014
PAGINA 7 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
Kwalitatieve inschatting Score
Te verwaarlozen
0
Klein
1
Middelgroot
2
Groot
3
4. Dominantieanalyse
Deze paragraaf bevat de dominantieanalyse van SPIE Controlec Engineering B.V. De analyse is tot
stand gekomen in samenwerking met de SHEQ Manager van SPIE Controlec Engineering B.V. die
inhoudelijke kennis heeft op het gebied van de werkzaamheden van SPIE Controlec Engineering B.V.
De activiteiten waarop de relatieve omvang wordt gebaseerd zijn als volgt.
Activiteit
Ontwerp
Uitleg
Ontwerp betreft CO2 uitstoot die resulteert uit het ontwerpproces en bijkomende activiteiten
die hierbij noodzakelijk zijn. Hierbij moet niet alleen worden gedacht aan elektriciteit van
kantoor, maar ook aan vervoer van en naar locaties (door derden).
Realisatie Realisatie betreft alle activiteiten die CO2 uitstoot veroorzaken en betrekking hebben op het
realiseren van het ontwerp.
Gebruik
Gebruik betreft alle activiteiten die CO2 uitstoten en betrekking hebben op het in bedrijf
houden van het ontworpen object.
Sloop
Sloop betreft alle activiteiten die CO2 uitstoten en betrekking hebben op de sloop van het
ontworpen object.
4.1
Werkzaamheden SPIE Controlec Engineering B.V.
De grootste 3 product-markt combinaties waarbinnen SPIE Controlec Engineering B.V. werkt zijn
terminals/opslag, Energie en Petrochemie. Bij terminals/opslag moet worden gedacht aan olieopslag. Bij
energie moet worden gedacht aan elektriciteitscentrales of soortgelijken. Ten slotte beslaat petrochemie
o.a. offshore olie- en gasplatformen evenals petrochemische installaties op land. Per productmarktcombinatie (PMC) zijn de activiteiten aangeven die SPIE Controlec Engineering uitvoert binnen
deze PMC.
Bij een ontwerpproces is het veelal zo dat naarmate een bedrijf eerder in het proces wordt betrokken,
deze meer invloed uit kan oefenen op het uiteindelijk ontwerp. SPIE Controlec Engineering B.V. werkt
echter veelal aan bestaande installaties. Initiële ontwerpkeuzes kunnen niet meer gemaakt worden en
SPIE Controlec Engineering B.V. is veelal gebonden aan de huidige situatie in combinatie met de eisen
van de opdrachtgever.
Daarnaast doet SPIE Controlec Engineering veel aan detailengineering. Dat wil zeggen dat SPIE een
gedeelte van het ontwerp voor haar rekening neemt. Dit beperkt ook de mate van beïnvloedbaarheid.
Hierdoor is de potentiële invloed van SPIE Controlec Engineering B.V. veelal beperkt.
In de volgende paragrafen wordt per PMC de tabel ingevuld. Zoals eerder aangegeven zijn de tabellen
ingevuld met behulp van een interne deskundige.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 8 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
4.2
PMC: Terminals/opslag
PMC's sectoren en
activiteiten
1
Terminals/Opslag
Ontwerpen
leidingsystemen
Ontwerpen van
verladingsinstallaties
Ontwerpen van
beveiligingssystemen
Omschrijving van
de activiteit
waarbij CO2
vrijkomt
2
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
Relatief belang
3 sector
4 activiteiten
klein
klein
klein
te verwaarlozen
klein
middelgroot
te verwaarlozen
te verwaarlozen
klein
middelgroot
te verwaarlozen
te verwaarlozen
klein
middelgroot
te verwaarlozen
Potentiële invloed Score
5
6
klein
te verwaarlozen
klein
0
1
2
0
0
0
0
0
0
1
2
0
Het relatief belang van de sector terminals/opslag is relatief klein. Dit komt doordat bij het primaire
proces van deze olieterminals weinig CO2 uitstoot vrijkomt1. De CO2 uitstoot komt met name vrij door
het aandrijven van de pompen om de stoffen van en naar transportmiddelen te transporteren. De CO 2
uitstoot van olieterminalbedrijf Vopak komt neer op 18.1 kg CO2/m3 opslag (wereldwijd ‘slechts’ 503 kton
CO2).
Het relatief belang van vernieuwende ontwerpkeuzes is voornamelijk van belang bij het ‘gebruik’ van
installaties aangezien hier ook de grootste CO2 uitstoot plaatsvind. Daarnaast kan SPIE Controlec
Engineering B.V. soms keuzes maken die invloed hebben op de onderhoudsintervallen van installaties.
Bij het ontwerpen van leidingsystemen en het ontwerpen van beveiligingssystemen heeft SPIE Controlec
Engineering B.V. een grotere invloed vanwege de ‘recurring nature’ van deze activiteiten. SPIE
Controlec Engineering B.V. is echter een relatief kleine speler in deze sector.
1
http://globalreporting.vopak.com/2013/sustainabilityreport/sustainability-performance/environmental-care/energy-and-carbon-reporting
opgehaald op 10-06-2014
DATUM:16-06-2014
PAGINA 9 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
4.3
PMC: Energie
PMC's sectoren en
activiteiten
1
Energiesector
Samenstellen van
werkpakketten tbv
modificaties
Omschrijving van
de activiteit
waarbij CO2
vrijkomt
2
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
Relatief belang
3 sector
4 activiteiten
groot
te verwaarlozen
klein
middelgroot
Potentiële invloed Score
5
6
te verwaarlozen
te verwaarlozen
0
0
0
0
De CO2 uitstoot van de energiesector is groot. Dit komt doordat SPIE Controlec Engineering hier
werkzaamheden verricht ten behoeve van installaties die stroom opwekken. Een (gemiddelde)
elektriciteitscentrale stoot 0,455 kg CO2/kWh uit2. In de maand oktober 2013 werd voor 101466 GWh
aan stroom verbruikt in Nederland3. Dit komt neer op een CO2 emissie van 46167 kton CO2.
De werkzaamheden van SPIE Controlec Engineering B.V. bestaan voornamelijk uit het samenstellen
van werkpakketten ten behoeve van modificaties. Doordat er voornamelijk modificaties worden
uitgevoerd is de potentiële invloed verwaarloosbaar vanwege de al bestaande situatie waar de
modificatie op aan moet worden gebracht.
2
3
Conversiefactor stroom grijs 2010 en later CO2 Prestatieladder handboek.
http://www.energieenwater.net/index.php/elektriciteitsverbruik-nederland opgehaald op 10-06-2014
DATUM:16-06-2014
PAGINA 10 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
4.4
PMC: Petrochemie
PMC's sectoren en
activiteiten
1
Petrochemie
Ontwerpen
leidingsystemen
Ontwerpen van
beveiligingssystemen
Samenstellen van
werkpakketten tbv
modificaties
Omschrijving van
de activiteit
waarbij CO2
vrijkomt
2
Relatief belang
3 sector
4 activiteiten
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
ontwerp
realisatie
gebruik
sloop
ontwerp
realisatie
gebruik
groot
groot
groot
sloop
middelgroot
klein
middelgroot
te verwaarlozen
te verwaarlozen
klein
middelgroot
te verwaarlozen
te verwaarlozen
klein
middelgroot
Potentiële invloed Score
5
6
klein
klein
klein
te verwaarlozen
6
3
6
0
0
3
6
0
0
3
6
0
De relatieve omvang van de CO2 uitstoot van de petrochemische sector is groot. Een onderzoek van het
CBS4 laat zien dat de totale industriële sector +/- 40% van het energieverbruik van Nederland voor haar
rekening neemt. Dit in combinatie met het feit dat de petrochemische sector een zeer energie-intensieve
activiteit is5, laat zien dat het relatief belang groot is.
Het grootste verschil ten opzicht van de terminals/opslag en energie sectoren is dat bij het ontwerpen
van leidingsystemen de activiteit ‘ontwerp’ een relatief middelgrote invloed heeft op de CO2 uitstoot. Dit
komt doordat bij het ontwerpen van leidingsystemen geregeld naar offshore platformen gereisd moet
worden. Hier komt CO2 bij vrij waar SPIE Controlec Engineering B.V. een middelgrote invloed op heeft
door de keuzes die zij maakt.
SPIE Controlec Engineering B.V. is echter een relatief kleine speler in deze sector waardoor de
potentiële invloed beperkt blijft.
4.5
Rangorde dominantieanalyse
Volgens de CO2 prestatieladder dient een klein ingenieursbureau een ketenanalyse te maken van 1 van
de grootste 2 PMC’s. De onderstaande PMC’s hebben ieder een score van 6.
4
http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0052-Energieverbruik-per-sector.html?i=6-40 opgehaald op 10-06-2014
http://www.madedifferent.be/total-versterkt-concurrentiepositie-door-modernisering-van-raffinage-en-petrochemieplatform opgehaald op
10-06-2014
5
DATUM:16-06-2014
PAGINA 11 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
PMC's sectoren en
activiteiten
1
Petrochemie
Ontwerpen
leidingsystemen
Omschrijving van
de activiteit
waarbij CO2
vrijkomt
2
Relatief belang
3 sector
4 activiteiten
Potentiële invloed Score
5
6
ontwerp
gebruik
groot
middelgroot
middelgroot
klein
6
6
Ontwerpen van
beveiligingssystemen
gebruik
groot
middelgroot
klein
6
Samenstellen van
werkpakketten tbv
modificaties
gebruik
groot
middelgroot
klein
6
De overige PMC’s komen te vervallen als potentiële ketenanalyse vanwege de lage scores en/of omdat
op één van de criteria ‘te verwaarlozen’ wordt gescoord.
De activiteit ‘ontwerp’ bij het ontwerpen van leidingsystemen wordt geselecteerd als ketenanalyse. Deze
ketenanalyse is ook het meest logisch voor SPIE Controlec Engineering B.V., omdat binnen de
organisatie wordt ervaren dat SPIE weinig invloed kan uitoefenen op het energieverbruik van installaties
(vanwege eerder genoemde redenen), maar relatief veel invloed uit kan oefenen op het energieverbruik
rondom het eigen proces.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 12 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
5. Ketenanalyse ontwerpen van leidingsystemen
Dit hoofdstuk beschrijft een ketenanalyse voor het ontwerpen van leidingsystemen in de petrochemische
sector. Allereerst wordt globaal het ontwerpproces beschreven en welke emissiestromen hierop van
toepassing zijn. Deze worden vervolgens gekwantificeerd waarna de reductiemaatregel van 3D scan
techniek wordt toegepast. Dit hoofdstuk sluit af met een conclusie.
5.1
Ontwerpproces en emissiecategorieën
Het ontwerpproces ziet er als volgt uit.
Ontwerpfase
Ontwerpplan
samenstellen
Schetsontwerp
Definitief ontwerp
Ontwerp Afsluiten
Het ontwerpen wordt gedaan op een kantoorlocatie van SPIE Controlec Engineering B.V. Op de
kantoorlocatie wordt gebruik gemaakt van gas en elektra ten behoeve van verwarming en elektrische
apparatuur. Daarnaast wordt ook op de kantoorlocatie afval geproduceerd. Verder is ten behoeve van
het maken van een ontwerp transport noodzakelijk van/naar de transportlocatie. Dit moet gedaan
worden om de installatie in te meten en te controleren of deze past.
In de volgende paragraaf worden deze emissiestromen gekwantificeerd. Als uitgangspunt is genomen
het jaar 2013.
5.1.1
Ketenpartners emissiecategorieën
Tijdens dit ontwerpproces zijn de volgende ketenpartners betrokken.
Opdrachtgever
De opdrachtgever is de partij die de opdracht verstrekt aan SPIE Controlec Engineering B.V. In het geval
dat SPIE Controlec Engineering B.V. het “hoofdontwerp” uitvoert is de opdrachtgever tevens de
installatie eigenaar. Het is echter vaker het geval dat de opdrachtgever een ander ingenieursbureau is.
In deze situatie voert SPIE Controlec Engineering B.V. een detailontwerp uit van één van de elementen
van het grotere geheel. De opdrachtgever is medebepaler van de mogelijkheden van CO2 reducerende
maatregelen.
Installatie eigenaar
Ontwerpen die SPIE Controlec Engineering B.V. opstelt zijn vrijwel uitsluitend ten behoeve van
installaties (en dus niet t.b.v. openbare werken). In deze situaties is er een installatie eigenaar. Er zal
sowieso contact moeten zijn met de installatie eigenaar om de huidige installatie in te meten en om
specifieke eisen van de eigenaar te bespreken. Zoals hierboven ook al aangegeven is het niet
noodzakelijk dat de installatie eigenaar ook de opdrachtgever is. De installatie eigenaar is medebepaler
van CO2 reducerende maatregelen.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 13 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
Leasemaatschappijen en brandstofleveranciers
Ten behoeve van het ontwerp moet vaak een bestaande installatie worden ingemeten. Om dit te doen
wordt gebruik gemaakt van auto’s. Vaak zijn dit persoonlijk of gedeelde leaseauto’s. De leaseauto’s
worden besteld via leasemaatschappijen die invloed kunnen uitoefenen op fabrikanten om meer zuinige
auto’s te ontwikkelen. De auto’s worden aangedreven door brandstof. De brandstofleverancier van SPIE
Nederland B.V. is Total.
Overige transportbedrijven
Om installaties in te meten wordt niet alleen gebruik gemaakt van leasevoertuigen, maar ook van andere
transportbedrijven. Hierbij moet worden gedacht aan vliegmaatschappijen en/of helikoptercharters. Deze
transportmiddelen worden gebruikt om installaties te bezoeken die in het buitenland of offshore liggen.
Voorbeelden zijn een olieraffinaderij en Frankrijk of een olieplatform voor de Nederlands kust. De invloed
die deze transportbedrijven hebben op de CO2 emissie is beperkt tot het selecteren van meer zuinige
versies van het betreffende transportmiddel.
Afvalverwerker
Bij het ontwerpen van installaties komt afval vrij. Dit afval wordt verwerkt door een afvalverwerker. Deze
afvalverwerker is voor SPIE Nederland B.V. Van Gansewinkel. Van Gansewinkel heeft invloed op de
CO2 uitstoot van het afval door het verwerkingsproces.
5.2
Kwantificatie emissiecategorieën
Ten behoeve van de kwantificatie van de emissiestromen wordt één project als uitgangspunt
geselecteerd. Dit project is ST-433-02. Om de CO2 emissie van dit project te kwantificeren heeft een
afstudeerstudent een onderzoek uitgevoerd. Hij heeft interviews gehouden met medewerkers om te
bepalen welke capaciteit noodzakelijk is geweest voor dit project. De resultaten staan per categorie
weergegeven. Per emissiecategorie is vervolgens een conversiefactor aangegeven met bronvermelding.
5.2.1
Elektriciteit
Ten behoeven van dit project zijn 6 medewerkers ingezet voor in totaal 40 dagen. Deze medewerkers
waren werkzaam op de locatie Schiedam. Het elektriciteitsverbruik van de locatie Schiedam ten behoeve
van SPIE Controlec Engineering B.V. is bepaald op 178195.6 kWh6. In Schiedam zijn er in totaal
121,475 mensen werkzaam. Rekening houdende met 214 werkdagen in een jaar7 komen we tot de
onderstaande berekening van de CO2 uitstoot van elektriciteit ten behoeve van dit project.
Aantal
medewerkers
Aantal
mandagen
6
Elektriciteit per mandag Conversiefactor
(kWh)
240
6.85 kWh
6
455 g CO2/kWh
CO2
uitstoot
0.75 ton
CO2
Zie tool productie-kantoor berekening Controlec Engineering.
Zie http://www.belastingdienst.nl/bibliotheek/handboeken/html/boeken/HL/thema_s-vervoer_en_reiskosten.html#HL-21.1.1 opgehaald op
28-04-2014
7
DATUM:16-06-2014
PAGINA 14 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
5.2.2
Gas
Ten behoeven van dit project zijn 6 medewerkers ingezet voor in totaal 40 dagen. Deze medewerkers
waren werkzaam op de locatie Schiedam. Het gasverbruik van de locatie Schiedam ten behoeve van
SPIE Controlec Engineering B.V. is bepaald op 24787.5 m3 8. In Schiedam zijn er in totaal 121.475
mensen werkzaam. Rekening houdende met 214 werkdagen in een jaar9 komen we tot de onderstaande
berekening van de CO2 uitstoot van elektriciteit ten behoeve van dit project.
Aantal medewerkers Aantal mandagen Gas per mandag (m3) Conversiefactor CO2 uitstoot
6
5.2.3
240
0.95 m3
1825 g CO2/m3
0.42 ton CO2
Afval
In totaal is van de vestiging Schiedam het volgende afval opgehaald. De negatieve conversiefactoren
zijn ten opzicht van het verbranden van restafval. De negatieve conversiefactoren zijn op basis van een
opgave van van Gansewinkel. De conversiefactor voor het verbranden van afval is op basis van de CO2
uitstoot van van Gansewinkel en een ketenanalyse van Visser & Smit Hanab.
Afvalstroom
Gevaarlijk afval
Hout
Non Ferro
Conversiefactor
CO2 uitstoot
(ton CO2)
-713 g CO2/kg
4.8
-148 g CO2/kg
0.4
900
-1876 g CO2/kg
1.7
30
-194 g CO2/kg
0.005
1140 g CO2/kg
16.7
Gewicht (kg)
6740
-
Papier/ karton
2675
Restafval
4273
Schroot
Vertrouwelijk
afval
Vetten/AGF
Eindtotaal
14619
SPIE Controlec Engineering B.V. deelt het pand in Schiedam met SPIE Industry. SPIE Controlec
Engineering B.V. werkt niet met schroot en hout, dit afval is hoogstwaarschijnlijk van SPIE Industry. De
CO2 emissie wordt als volgt berekend en hierbij volledig toebedeeld aan SPIE Controlec Engineering
B.V.:
Totale relevant hoeveelheid afval (exclusief schroot en hout): 6979 kg met een uitstoot van 1140g
CO2/kg;
Totale relevante CO2 uitstoot: 7.96 ton – 0.4 – 0.005= 7.55 ton CO2;
CO2 uitstoot per mandag Controlec Engineering: 0.3 kg CO2 per mandag;
CO2 uitstoot afval project: 73.4 kg CO2 ofwel 0.0734 ton CO2.
8
Zie tool productie-kantoor berekening Controlec Engineering.
Zie http://www.belastingdienst.nl/bibliotheek/handboeken/html/boeken/HL/thema_s-vervoer_en_reiskosten.html#HL-21.1.1 opgehaald op
28-04-2014
9
DATUM:16-06-2014
PAGINA 15 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
5.2.4
Transport
Ten behoeve van het transport van en naar projectlocatie is gebruik gemaakt van 2 transportmiddelen.
Namelijk het vliegtuig en de auto. In totaal is er 4x een reis van 80 kilometer gemaakt met de auto en
daarnaast is er door 6 personen 2x een reis van 800 kilometer met het vliegtuig gemaakt.
De CO2 uitstoot ten gevolge van het transport van en naar projectlocaties is als volgt. De
conversiefactoren zijn gebaseerd op die van het CO2 Prestatieladder handboek.
Totaal aantal Conversiefactor
Transportmiddel reiskilometers
Auto – brandstof
onbekend
Vliegtuig 7002500km
CO2 uitstoot
(ton CO2)
320 km
210 g CO2/km
0.0672
9600 km
200 g CO2/km
1.9
Totale CO2
uitstoot
5.2.5
2.0
Conclusie CO2 uitstoot huidig ontwerpproces
De totale CO2 uitstoot van dit project bedraagt 3.2 ton CO2. De grootste emissiestroom is transport
gevolgd door elektriciteit- en gas verbruik. Het is dus zaak om een CO2 reducerende maatregel aan te
dragen die effect heeft op al deze emissiestromen.
5.3
Reductiemaatregel 3D scan techniek
Om de CO2 uitstoot van het ontwerpproces te verminderen is besloten om de mogelijkheid tot het 3D
inscannen van installaties te evalueren. Met dit 3D inscannen wordt een scan gemaakt van de
bestaande installatie en omgezet tot een digitaal model waarna een herontwerp kan worden ingepast.
Dit systeem biedt op het eerste gezicht verschillende voordelen ten opzicht van de huidige
werkmethode. Allereerst is er minder transport nodig van en naar de projectlocatie, omdat met één
bezoek het gehele object gescand wordt. Doordat de bestaande situatie één op één wordt opgenomen
in het digitale model neemt de kans op afstemmingsverschillen, ‘humar-error’ en de doorlooptijd van
projecten af. Dit bespaart elektriciteit, gas, afval en brandstof.
Om deze reductiemaatregel te kwantificeren heeft de eerder genoemde afstudeerstudent wederom een
onderzoek uitgevoerd bij project ST-433-02. De projectmanager is gevraagd aan te geven wat de
besparingen zijn op het moment dat gebruik wordt gemaakt van de 3D scantechniek.
Hierbij kwam naar voren dat er op het moment dat gebruik wordt gemaakt van de 3D scan techniek nog
maar 2 werknemers voor 40 dagen (ofwel 80 mandagen) nodig zijn. Daarnaast hoeft er nog maar 2x de
autorit van 80 km afgelegd te worden en nog maar 2x door 2 mensen de vliegreis.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 16 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
Onderstaande tabel geeft de nieuwe CO2 uitstoot van het project weer.
Emissiestroom
CO2 uitstoot CO2 uitstoot 3D
handmatig
scan
Elektriciteit
0.75 ton CO2
0.25 ton CO2
66%
Gas
0.42 ton CO2
0.14 ton CO2
66%
0.0734 ton
CO2
0.024 ton CO2
66%
Transport
2.0 ton CO2
0.67 ton CO2
66.5%
Totaal
3.2 ton CO2
1.06 ton CO2
66,4%
Afval
% reductie
De 3D scanner moet echter worden onderhouden. Hiervoor wordt deze één keer per jaar opgehaald
door de Duitse leverancier en gebracht naar Korntal-Münchingen om hier onderhoud te laten plegen.
Uitgaande van de standplaats Schiedam is de retour reis 1206 kilometer lang. We nemen aan dat deze
reis wordt gedaan met een koeriersbusje met een uitstoot van 195 g CO2/km. Hiermee komt de totale
CO2 uitstoot van het onderhoud van de scanner op 0.24 ton CO2.
Inclusief het onderhoud van de scanner voor alle project die worden in gescand is de CO2 uitstoot 1.30
ton CO2.
Hiermee is aangetoond dat er een significante CO2 reductie behaald kan worden door het gebruik van
de 3D scan techniek bij het ontwerpen van installaties.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 17 /18
DOMINANTIEANALYSE SPIE CONTROLEC ENGINEERING B.V.
6. Conclusie en maatregelen
De analyse uit het vorige hoofdstuk laat zien dat de toepassing van 3D scan techniek significante
voordelen biedt ten opzicht van de huidige methode van handmatig inmeten. De potentiële CO2 reductie
van de 3D techniek groeit naarmate er meer kilometers gereisd moeten worden om het systeem in te
meten. SPIE Nederland B.V. beschouwt zich als middenmoter op het gebied van CO2 emissies (zie
categorie indeling).
Gezien de potentiële CO2 reductie is het noodzakelijk om het gebruik van 3D scannen binnen de
organisatie te stimuleren. Om deze reden worden de volgende 3 maatregelen benoemd.
Maatregel
Wanneer
Verantwoordelijke
Inzicht krijgen in hoe vaak de 3D scanner nu gebruikt
wordt
Q3-2014
Wilco Baaij
Inzicht krijgen in wanneer de 3D scanner gebruikt kan
worden
Q3-2014
Wilco Baaij
Formuleren kwantitatieve reductiedoelstelling.
Q4-2014
KPI
%CO2
Menno van Dijck/ reductie per
Wilco Baaij
FTE
De eerste stap is om inzicht te krijgen in hoeverre de 3D scanner momenteel wordt gebruikt bij
projecten. Vervolgens zal door middel van een kosten-batenanalyse en een inventarisatie van de type
opdrachten worden geëvalueerd in welke gevallen toepassing van de 3D scanner mogelijk is. De laatste
stap is om hier een reductiedoelstelling aan te koppelen en om het gebruik te registreren.
DATUM:16-06-2014
PAGINA 18 /18