Transmurale Zorgbrug

Transmurale zorgbrug
13 februari 2014
Geriatriedagen 2014
Renate Agterhof, verpleegkundig specialist Spaarne Ziekenhuis
Marina Tol, onderzoekscoördinator AMC
Programma
• Aanleiding, ontwikkeling en stand van zaken TZB
• Ervaringen met implementatie
• Ervaringen van patiënt en wijkverpleegkundige
Transmurale Zorgbrug
voor de oudere ziekenhuispatiënt
functieherstel door proactieve ziekenhuiszorg en structurele
nazorg
Aanleiding TZB
GRIJZE GOLF
Aanleiding TZB
Acuut opgenomen ouderen op interne afdelingen:
• Gemiddeld 6 geriatrische problemen
- o.a. IADL beperkingen (83%), polyfarmacie (61%), overbelaste
mantelzorger (53%), ondervoeding (52%)
• 98% heeft >2 ziekten
• Na 3 maanden is 20% overleden, 30% heeft functieverlies
(Buurman, Plos One 2011)
Ontslagplanning, follow-up na opname en transitional care zijn
effectief gebleken in preventie van heropname
(Naylor, JAMA 1999. Coleman, Arch Intern Med 2006)
Voor wie?
Transitional care
Doel = overgang ziekenhuis  huis verbeteren
door interventies:
1) Tijdens opname
2) Tijdens overgang ziekenhuis  huis
3) In thuissituatie
Doel TZB
Overgang ZH  thuissituatie verbeteren
+beter behoud van fysieke functies
Door:
1) Snelle opsporing kwetsbare ouderen in ZH
2) Interventies opstarten in ZH
3) Betere overdracht ZH  huis
4) Ouderen thuis vervolgen
Schematische weergave TZB
Werkwijze ziekenhuis: 1. screening
risico op functieverlies
•
•
•
•
•
Met ISAR-HP (vier ja/nee vragen)
<4 minuten, door verpleegkundige
Onderdeel van seniorgerichte anamnese?
Indien verhoogd risico (score >2, door naar stap 2)
Circa 73% van alle acuut opgenomen 65+ heeft
verhoogd risico (Buurman, Plos One 2012)
ISAR-HP
Werkwijze ziekenhuis: 2. CGA
• Diagnostisch onderzoek geriatrische problemen, 4
domeinen
• Door gespecialiseerd verpleegkundige of arts
• Patiënt te ziek/cognitief ↓
 CGA bij mantelzorger (± 20%)
• Psychische problemen of >5 problemen
 overleg geriater
• Oudere en geriater prioriteren de problemen
• Zo nodig aanvullende diagnostiek
Werkwijze ziekenhuis:
3. Zorgbehandelplan
• O.b.v. problemen / prioriteiten
• Bevat problemen, doelen en interventies voor, tijdens
en ná de opname
• Uitgangspunt:
hoe kunnen patiënt en sociale systeem zelf bijdragen?
• Door gespecialiseerd verpleegkundige of arts
• Hulp: toolkit www.effectieveouderenzorg.nl
• CGA + zorgbehandelplan = ca 45 minuten
Introductie wijkverpleegkundige
• Ziekenhuis schakelt wijkverpleegkundige in
Wijkverpleegkundige in ziekenhuis:
• Overdracht CGA/zorgbehandelplan
• Kennismaking met oudere en mantelzorger
• Schat (mee) in of patiënt naar huis kan
• Zorgt (mee) voor soepele overdracht (is zorg
ingeschakeld/zijn hulpmiddelen aangevraagd)
Wijkverpleegkundige nazorg
• Bezoek: ± 3 à 4 keer in 6 maanden na opname
• 1e bezoek ≤ 48 uur:
-controle medicatie, ingezette zorg en
hulpmiddelen
-afstemming met andere hulpverleners
• Zorgbehandelplan = uitgangspunt, aangevuld met
standaard evidence-based interventies (toolkit)
Conclusie
• O.b.v. theorie goed model voor transitional care
• TZB onderzoek: 672 deelnemers, geslaagde
randomisatie
• Baseline analyse: kwetsbare groep, hoog risico op
functieverlies
• Eerste resultaten: significant minder sterfte 30 en 60
dagen na ontslag
• Volledige resultaten april 2014 verwacht
Economische evaluatie TZB
Wat zijn economische evaluaties?
• Centrale vraag:
Is een behandeling/programma de moeite waard
vergeleken met andere mogelijkheden die we
kunnen doen met dezelfde middelen?
Of
Komen de extra kosten overeen met de voordelen?
Wat zijn economische evaluaties?
• Met andere woorden: Een vergelijking van
alternatieve behandelingen qua kosten en
consequenties
Niet: wat is de goedkoopste optie!!
Kosteneffectiviteit tabel
Afstudeerscriptie
Onderzoeksvraag: In hoeverre is de behandeling met
transitiecoach kosteneffectief in vergelijking met de
gebruikelijke zorg voor acuut opgenomen geriatrische
patiënten?
Uitkomstmaten
• 1) ADL functioneren
- KATZ ADL
• 2) QALY
- EQ-5D
• Kostengegevens zijn verzameld op baseline en zes maanden follow up
Zelf- gerapporteerde vragenlijsten
Voorlopige resultaten
• 674 patiënten werden geïncludeerd in de TZB
• Data was beschikbaar voor 298 patienten; 150 patienten interventiegroep
en 148 patienten controle groep
• Geen statistisch significante verschillen in patiënt karakteristieken op
baseline
• TZB is goedkoper en effectiever dan gebruikelijke zorg niet significant
(nog niet onderzocht bij volledige populatie)
Implementatie TZB
Stand van zaken
• Aantal ziekenhuizen gestart
• Meerdere ziekenhuizen nog niet actief gestart, in
verschillende fasen van voorbereiding
• Veel ziekenhuizen geïnteresseerd
Eerste ervaringen
• Inzicht in opgenomen ouderen
• VMS vs ISAR-HP
• Communicatie (o.a. huisartsen)
• Gebruik CGA en ALDS vs eigen werkwijze
Starten met TZB?
• Samenwerkingsafspraken ziekenhuis en
zorgaanbieder
▫ Contact
▫ Hoeveelheid patiënten
▫ Financieel
• Ziekenhuis:
▫ Identificatie alle opgenomen ouderen (65+)
▫ Screening functieverlies door VPK afdeling
▫ Samenwerking geriatrie > passend bij eigen organisatie
Starten met TZB?
• Zorgaanbieder
▫ Wijkverpleegkundigen
▫ Afspraken met andere zorgaanbieders
• Communicatie
▫ Intern ziekenhuis en zorgaanbieder
▫ Huisartsen/POH
▫ Andere zorgaanbieders in de regio
Hoe te financieren?
• Nog geen structurele financiering beschikbaar.
• Beleidsaanvraag NZA > financiering
wijkverpleegkundige (AWBZ)-zorg
▫ Voorwaarden:
 Aanvraag via Kring Ouderenzorg AMC en partners
 Protocol TZB
 Zorgkantoor medeondertekenen
▫ Afspraken zorgaanbieder - ziekenhuis
Ervaringen vanuit het Spaarne
• Programma
▫
▫
▫
▫
▫
Waarom de TZB in het Spaarne Ziekenhuis?
Proces
Product
Resultaat
Verbeterpunten
Reden implementatie
Randvoorwaarden implementatie
Veiligezorg®
Organisatorische randvoorwaarden
-Budget
-Projectleider
-Registratiesysteem
Randvoorwaarden implementatie
Beleidsinhoudelijke randvoorwaarden
-Procedure op schrift
-Plan van aanpak
-Uitvoeringsplan
Goedgekeurd protocol
De praktijk
-Akkoord raad van bestuur
• Multidisciplinaire projectgroep
Thuiszorgorganisatie (Flexicura)
AMC
Leidinggevende geriatrie
Verpleegkundig specialist geriatrie
Verpleegkundig consulent geriatrie
Medewerker EPD (Epic)
Resultaten
-Samenwerkingsovereenkomst Flexicura
-Protocol AMC geïmplementeerd in Epic
-Richtlijn TZB Spaarne ziekenhuis
-Scholing verpleegkundig consulenten geriatrie
-Patiënten informatie
Pilot
• Longgeneeskunde
• Cardiologie
PR
PR
Overdacht huisarts
-Brief naar de huisarts op patiënt niveau
-Algemene brief naar alle huisartsen bij de start van
het project
Wat hebben we bereikt?
• Minder heropnames (meten)
• Tevreden patiënten
• Samenwerking met de thuiszorg
• Samenwerking met het AMC
• Geprotocolleerde zorg voor de
verpleegkundig consulenten geriatrie
• Keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis
Verbeterpunten
• Overdracht naar de eerste lijn
• Stroomlijnen protocol
• Klinische lessen afdelingen
Doel
01/01/2015 is de TZB op alle verpleegafdelingen
binnen het Spaarne Ziekenhuis geïmplementeerd.
Tevreden patiënten/mantelzorgers
Voorkomen is beter dan genezen
Ervaringen patiënt en
wijkverpleegkundige
• [film]
Vragen?
Meer weten?
• Uitgebreide informatie in handleiding
• www.effectieveouderenzorg.nl