Wij houden eraan dat dit document gebruikt wordt onder supervisie van een CLB-team, dat opleiding volgt in HGD. Naam van de leerling : Kindkenmerken ⊕ kracht Ө hindernis ↓ Welke aspecten zijn er per cluster van toepassing ? Bovendien : niet alle clusters MOETEN van toepassing zijn ! School /klas : Geboortedatum : Onderwijsleersituatie Opvoedingssituatie Hoe kenmerkt de onderwijsleersituatie zich? Is er afstemming op de kindkenmerken? (aandachtspunten hierbij vind je in bijlage.) Hoe kenmerkt de opvoedingssituatie zich? Is er afstemming op de kindkenmerken? (aandachtspunten hierbij vind je in bijlage.) Cluster 1 : Werkhouding en Taakgedrag Cluster 2 : Leerontwikkeling . Cluster 3 : Cognitieve en functieontwikkeling © Naar “Handelingsgerichte Diagnostiek” (Noëlle Pameijer & Tanja Van Beukering) Tom Walgraeve , PVOC Oost-Vlaanderen i.s.m. Tina Wullaert, VCLB Gent Pagina 1 van 2 3.1. HGD Clustering.doc Wij houden eraan dat dit document gebruikt wordt onder supervisie van een CLB-team, dat opleiding volgt in HGD. Cluster 4 : Sociaal-emotionele ontwikkeling Cluster 5 : Lichamelijke ontwikkeling Hulpvraag / nood van de leerling: Hulpvraag / nood van de ouders: Hulpvraag / nood van de leraren: Onderzoeksvragen mbt leerling: Onderzoeksvragen mbt ouders: Onderzoeksvragen mbt leraren: © Naar “Handelingsgerichte Diagnostiek” (Noëlle Pameijer & Tanja Van Beukering) Tom Walgraeve , PVOC Oost-Vlaanderen i.s.m. Tina Wullaert, VCLB Gent Pagina 2 van 2 3.1. HGD Clustering.doc KINDKENMERKEN Cluster 1: Werkhouding en Taakgedrag Cluster 4: Sociaal-emotionele ontwikkeling 1.a. Positieve leermotivatie, belangstelling en interesses : b.v. plezier aan rekenen, taal, specifieke belangstelling, plezier om naar school te gaan 1.b. Faalangst 1.c. Zelfbeeld : b.v. zich competent voelen, optimistische attributies 1.d. Zelfsturing & planmatig werken 1.e. Aandacht : richten – volhouden – afleidbaarheid 1.f. Doorzettingsvermogen en inzet ; incasseringsvermogen 1.g. Behoefte aan individuele aandacht 1.h. …. Telkens : op school – in de thuissituatie 4.a. Externaliseren : agressief, ruzie, oppositioneel, … 4.b. Internaliseren : stil & teruggetrokken, passief, angstig, verdrietig, … 4.c. Beleving : gevoel van competentie, attributies, … 4.d. Sociaal : instelling (b.v. een positieve optimistische instelling) - inzicht (b.v. goed inlevingsvermogen) – vaardigheden – relaties met leeftijdsgenoten – relaties met volwassenen – gehechtheid – temperament … 4.e. … Cluster 2: Leerontwikkeling Cluster 5: Lichamelijke ontwikkeling 2.a. Voorbereidend leren : oriëntatie in tijd en ruimte, serieel ordenen 2.b. Taalontwikkeling : spreken – luisteren – woordenschat – fonologische vaardigheden (b.v. klankonderscheiding) 2.c. Lezen : techniek – begrip – plezier – strategie (b.v. flexibel toepassen decodeerstrategieën) - … 2.d. Schrijven : spelling – leesbaar schrijfproduct - … 2.e. Rekenen / wiskunde : feitenkennis – getallenkennis – procedures – combitaken – metacognitie (b.v. bedenken en flexibel toepassen van oplossingsstrategieën) – automatiseren van F/G/P (b.v. “subitisen”, de draad niet verliezen, …) 2.f. Creativiteit : denken – doen – artistiek – 2.g. Andere schoolse vakken ; schoolresultaten 2.h. …. 5.a. Gezondheid : algemeen (b.v. een goede lichamelijke gezondheid) ziektes – specifieke kenmerken - … 5.b. Gezichtsvermogen 5.c. Gehoor 5.d. Zindelijkheid 5.e. Slapen (b.v. een goed slaappatroon) 5.f. Eten (b.v een goed eetpatroon) 5.g. Groei (b.v een goed groeipatroon) 5.h. Motoriek : fijne – grove – handigheid - … 5.i. … Cluster 3: Cognitieve en functieontwikkeling 3.a. Niveau en profiel van intelligentie (b.v. harmonisch of opvallende sterktes/zwaktes) 3.b. Spraak- en taalontwikkeling (b.v. een goede taalvaardigheid) 3.c. Informatieverwerking : auditief – visueel/motorisch - … 3.d. Geheugen : inprenting – details – grote verbanden – visueel – auditief 3.e. Cognitieve stijl : impulsief, chaotisch, associatief, secundair/primair, … 3.f. …. HGDClustersOverzichtIII Pagina 1 van 2 KENMERKEN VAN DE ONDERWIJSLEERSITUATIE EN DE OPVOEDINGSSITUATIE Specifieke kenmerken van de onderwijsleersituatie § Vakkennis en didactische vaardigheden van de leraar: vb. kennis over normale ontwikkeling en leren, leerproblemen en aanpak, hoe leerstof op te bouwen, goede instructie, variëren van werkvormen, tijd voor extra instructie, herhalings- en verrijkingsstof, gebruik leerlingenvolgsysteem, gebruik van kwalitatieve methoden en materiaal, … § Groeperingsvormen: vb. gedifferentieerde instructie (groepsgerichte, individuele instructie of voor kleine groep), anticiperen op verschillen qua voorkennis, belangstelling en leerbehoeften, flexibele groeperingsvormen, … § Afstemming op kindkenmerken: - Veranderen: vb. remediëren, Gemeenschappelijke kenmerken Specifieke kenmerken van de onderwijsleersituatie/opvoedingssituatie opvoedingssituatie § Mate van afstemming op de 5 geclusterde kindkenmerken § Mate van betrokkenheid, warmte, steun: vb. open communicatie, kind betrekken bij beslissingen, belangstellend en begaan met kind, positieve bekrachtiging, benadrukken wat wel goed gaat, … § Mate van disciplinering en structuur: vb. § Mate van monitoring en follow-up: vb. toezicht houden op het doen en laten van het kind: vb. op huiswerk, vrienden, naar bed gaan, tv, .. gedragskaart, … dispenseren, … Pagina 2 van 2 Chronische gezinskenmerken bij een ouder:vb. psychische stoornis, verslaving, werkloosheid, financiële problemen, zieke ouder, … § Relatieproblemen: vb. ruzies en spanningen in het gezin, ruzies over de kinderen, echtscheidingsproblemen, … § duidelijke regels hanteren, hanteren van de juiste straf na ongewenst gedrag, negeren van onbelangrijk ongewenst gedag, routines inbouwen, … - Hanteren: vb. stimuleren, compenseren, HGDClustersOverzichtII § Taakbelasting van het kind in het gezin: vb. teveel huishoudelijke taken, sterk betrokken bij de opvoeding van de andere kinderen, zorg dragen voor een ouder, … § Sociaal netwerk: vb. sociale steun van familie, vrienden, buurt, club, kerk of werk § Ouders ontkennen de problemen of willen ze niet oplossen