Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap Regge en Dinkel, Vechtstromen Rioolwaterzuivering • Bescherming oppervlaktewaterkwaliteit (WvO, 1970) • Verwijdering zuurstofbindende stoffen Eutrofiering van oppervlaktewater Strenge eisen voor stikstof en fosfaat jaren ’90 En toen? • • • • Europese Kader Richtlijn Water Nieuwe stoffen Biobased Economy Economische recessie Ontwikkelingen zuivering rioolwater • • • • Waterhergebruik Terugwinning energie Terugwinning grondstoffen Kostenbesparing Membraan bioreactoren • • • • Slib/water scheiding met UF membranen i.p.v. nabezinktanks. Effluent vrij van bacteriën en virussen! Wordt toegepast in Ootmarsum Technologie heeft vooral potentie i.c.m. hergebruik van het effluent. Puurwater fabriek Emmen Levering ultra puur water aan de NAM Energie terugwinning door vergisting van slib • • • • 90 kWh/jaar per huishouden nodig om afvalwater te zuiveren 30% wordt opgewekt via slibvergisting Slib wordt anaeroob vergist  biogas Biogas  Elektriciteit in een WKK. Thermische voorbehandeling van slib Eigen energie opwekking 30%  50%! Thermische voorbehandeling slib (165 °C, 6 bar) • • • • Thermal hydrolysis of waste activated sludge at WWTP Hengelo, the Netherlands Mathijs Oosterhuis, Davy Ringoot, Alexander Hendriks and Paul Roeleveld, Water Science and Technology, 2014 in press Hogere afbraak organische stof in slib Meer biogas  Meer elektriciteit Betere ontwatering slib Hogere belasting slibvergisting Aeroob korrelslib (Nereda) • Snel bezinkend korrelig slib • Geen nabezinktank meer nodig • Duurzaam (20-30% minder energie) • Compact • Effluent vergelijkbaar met conventionele rwzi’s • Wordt toegepast in Vroomshoop. Rwzi Vroomshoop hybride Nereda Film Nereda Vroomshoop Samenwerken in het NNOP Grondstoffen terugwinning 1. Fosfaat uit slib 2. Cellulose uit afvalwater 3. Alginaat uit korrelslib Fosfaatterugwinning Uit Australisch onderzoek door wetenschapper Dana Cordell blijkt dat er wereldwijd zo’n 14,9 miljoen ton aan fosfaaterts wordt gewonnen. Hiervan belandt 3,5 miljoen ton fosfaat in ons voedsel. Uiteindelijk komt weer 3 miljoen ton fosfaat vrij via de menselijke ontlasting. Als we deze 3 miljoen ton fosfaat terugwinnen, hebben we 20% van onze wereldwijde fosfaatbehoefte afgedekt. Zo’n 11,4 miljoen ton fosfaat gaat wereldwijd jaarlijks verloren door overbemesting. Wanneer er te veel fosfaat op het land terechtkomt, verdwijnt een grote hoeveelheid door erosie en neerslag. Hiervoor moeten we oplossingen ontwikkelen. De terugwinning van fosfaat uit rioolwater is een efficiënte en milieuvriendelijke manier om fosfaat terug te winnen. Dit kan op diverse plaatsen in de afvalwaterketen: •Bij het toilet door decentrale sanitatie (het apart opvangen van urine). •Bij de rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI’s), door het fosfaat te laten neerslaan als struviet. •Bij de verbrandingsinstallaties voor slib, door terugwinning van fosfaat uit slibas. Nieuw leven voor wcpapier Jaarlijks belandt 170 duizend ton eenmalig gebruikt toiletpapier in het Nederlandse riool. Dat belemmert niet alleen de zuiveringscapaciteit in de rioolwaterinstallatie, het is ook zonde van het waardevolle cellulosemateriaal. Waterschap Aa en Maas start een grootschalige proef om het toiletpapier af te vangen met een Israëlische techniek. Kernpunt van het zogenoemde sewage recycling system van het bedrijf Applied Cleantech is het zeven van het afvalwater. ‘We ontwateren het zeefmateriaal en maken er korrels van, die we vervolgens drogen en pasteuriseren’, licht Yael Saar Taieb, manager van Applied Cleantech toe. Alginaat uit korrelslib Alginaat is een hydrofiel polymeer dat gemaakt wordt uit zeewier. Het hoofdbestanddeel is alginezuur, een polysaccharide (net als zetmeel), opgebouwd uit mannuronzuur en guluronzuur. Het is verkrijgbaar in poedervorm en verhardt na mengen met de juiste hoeveelheid water in een rubberachtige consitentie. Belangrijkste fabrikanten zijn Cavex, Kromopan, Tissutex en Zelex. Alginaat wordt zeer veel gebruikt in de tandheelkunde om een afdruk van het gebit te verkrijgen. Voordelen van alginaat zijn: niet toxisch, snel uitgehard, en relatief goedkoop. Rioolwaterzuivering Schoner Slimmer Duurzamer Bedankt voor uw aandacht