TOEKOMSTSTRATEGIE NEDERLANDSE UNIVERSITEITEN 01-05-2014 Collegeleden in gesprek met hun partners over toekomstscenario’s. Zeven universiteiten organiseren in totaal vier ‘regiobijeenkomsten’ om met hun belangrijkste stakeholders – bedrijven, politiek, gemeenten, provincies en uiteraard studenten – het gesprek aan te gaan over wat zij nodig hebben van universiteiten in 2025. In deze nieuwsbrief vindt u de eerste impressies. Half juni verschijnt een online magazine met een overzicht van de opbrengsten van alle regiobijeenkomsten. RUG en UT met partners in gesprek over regionalisering versus internationalisering Op 12 maart spraken de Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Twente in Zwolle met hun stakeholders over de toekomst. UT-bestuursvoorzitter Victor van der Chijs verwoordde het voornaamste thema van de bijeenkomst: ‘is het universitaire veld in de toekomst regionaal of juist internationaal georiënteerd?’ Na pitches van onder andere Gerben Edelijn (voorzitter Thales) en Peter den Oudsten (burgemeester Enschede) werden de aanwezigen uitgedaagd om met elkaar in gesprek te gaan aan de hand van de scenario’s. Tijdens de bijeenkomst hamert Edelijn op het grote belang van Europa: ‘We zullen tot de conclusie komen dat we niet alles uit handen moeten geven.’ Den Oudsten ziet dat de universiteiten veranderen, ‘maar vergeet niet: de omgeving verandert altijd sneller.’ Ook studenten kwamen uitgebreid aan het woord. Zo pleitten UT-studenten Rick Groenendijk en Hannah Mulder voor een onderwijsmodel waarbij studenten geen kennis ‘stampen’, maar vaardigheden aanleren. Bekijk het videoverslag en lees meer op de VSNU-website. Korte interviews regiobijeenkomst Rijkuniversiteit Groningen en Universiteit Twente Sibrand Poppema Voorzitter College van Bestuur RUG Peter den Oudsten Burgemeester Enschede Linda Steg Hoogleraar Omgevingspsychologie (RUG) Hans Hilgenkamp Decaan Technische Natuurwetenschappen (UT) Gerben Edelijn CEO Thales Charlotte de Blecourt Student RUG Universiteit Maastricht daagt studenten uit De student stond centraal bij de regiobijeenkomst in Maastricht. Op 27 maart ging de Universiteit Maastricht in gesprek met haar (internationale) studenten en partners van onder andere gemeenten, het hbo en de campus. De aanwezige studenten maakten kans op een uitnodiging voor de Duin & Kruidbergconferentie. Rechtenstudent Jan Hoffmann en psychologiestudente Stella Fangauf gingen met deze prijs naar huis. De winnende ideeën: Hoffman pleitte voor een interdisciplinaire blik, terwijl Fangauf de bachelormasterstructuur wilde afschaffen. Het onderwijs kent te veel ‘labels’, volgens haar. Bekijk het videoverslag en lees meer op de VSNU-website. Korte interviews regiobijeenkomst Maastricht University Luc Soete Rector Magnificus Maastricht University Simone van der Steen Gemeente Maastricht Kitty Kwakman CvB Zuyd Hogeschool Jan Kees Dunning CEO Maastricht Health Campus Remi Bode, Stella Fangauf, Carolina Mano Lopes, Jan Hoffman, Studenten Esther Versluis Maastricht University Ankelien Scheper Student Maastricht University TU Delft, Universiteit Leiden en Erasmus Universiteit aan en om tafel met stakeholders Op 2 april kwamen collegeleden samen met toonaangevende mensen uit het bedrijfsleven, politiek, de samenleving en talentvolle studenten. Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit organiseerden een discussiediner over onder andere de veranderende taak van universiteiten. Presidentdirecteur van Havenbedrijf Rotterdam, Allard Castelein: ‘In 2025 kijken topbedrijven niet meer naar diploma’s, maar naar competenties, ambities, sociale intelligentie en internationale oriëntatie.’ Entrepeneur Michiel Muller vult aan: ‘Universiteiten moeten echt inspiratie bieden aan studenten met uitstekende docenten én mensen uit de praktijk.’ Bekijk het videoverslag en lees meer op de VSNU-website. Korte interviews regiobijeenkomst TU Delft, Universiteit Leiden, Erasmus Universiteit Allard Castelein Havenbedrijf Rotterdam N.V. Ingrid van Engelshoven Gemeente Den Haag Michiel Muller Erasmus Trustfonds Willem te Beest Universiteit Leiden Ton Büchner Akzo Nobel N.V. Rinke Zonneveld InnovationQuarter Pauline van der Meer Mohr Erasmus Universiteit Paul van Maanen Hogeschool Leiden Karl Dittrich Voorzitter VSNU Pancras Hogendoorn LUMC Koene Talsma Dura Vermeer B.V. Anka Mulder TU Delft Bas Verkerk Burgemeester Delft Bert Keijts Portaal Carel Stolker Universiteit Leiden Claire Boonstra Operation Education Ab van der Touw Siemens Nederland B.V. Jos Keurentjes TNO Cynthia Pullen Universiteit Leiden Vooruitblik regiobijeenkomst TU/e op 5 juni Op donderdag 5 juni vindt de laatste regiobijeenkomst plaats in Eindhoven, georganiseerd door de TU/e. Dan staat de samenwerking met het bedrijfsleven centraal. Meer weten? Kijk op de VSNU-website. Ex-DenkTankers verkennen 21st century skills Van 16 t/m 18 mei vindt een mini-denktank plaats over 21st century skills. Samen met experts zullen (voormalige) leden van de Nationale Denktank brainstormen over dit thema. De uitkomsten van de minidenktank worden onder andere gebruikt als input voor de Duin & Kruidbergconferentie in juni 2014. Publicatie Vizier vooruit presenteert toekomstscenario’s Vier uiteenlopende toekomstscenario’s voor de Nederlandse universiteiten in 2025, gebaseerd op huidige wereldwijde ontwikkelingen die een enorme vlucht in verschillende richtingen kunnen nemen. Die scenario’s staan in het rapport Vizier Vooruit dat is uitgebracht door het Rathenau Instituut in het kader van het traject Toekomststrategie Nederlandse universiteiten. Toekomststrategie in de media De toekomstscenario’s trekken ook de aandacht van de media. Zo verscheen op maandag 14 april een interview met VSNU-voorzitter Karl Dittrich in Trouw, Bestuurder Dittrich wil niet ingehaald worden door de rest van de wereld. Het denken over de toekomst is onmisbaar voor de universiteiten, aldus Dittrich. ‘We moeten voorkomen dat straks opeens het huis in de fik staat. Als je rookontwikkeling snel weet te traceren, dan kun je ingrijpen en eventueel zelf eens ergens een vuurtje aansteken als dat nodig is.’ Online nieuwsmagazine ScienceGuide interviewde Patricia Faasse (Rathenau Instituut) en Patricia Heerekop (VSNU) over het strategierapport Vizier vooruit. Faasse: ‘De publicatie is vooral een instrument, maar heeft ook echt kenniswaarde. Het brengt de verbeelding op gang’. Heerekop vult aan: ‘Met deze scenario’s gaan we nu de dialoog aan in een aantal grote bijeenkomsten met stakeholders. Zo hebben we onlangs gesproken met mensen van provincies, van de gemeenten zoals wethouders en burgemeesters, hbo-instellingen, UMC's, en grote bedrijven zoals onder andere de CEO's van Siemens, AkzoNobel en het Rotterdams Havenbedrijf.’ Ook universiteitsbladen, zoals DUB, Univers, Delta, Ad Valvas en Folia, publiceerden over de toekomststrategie. Zij baseerden zich veelal op een interview dat het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) afnam met Dittrich en Rathenau-directeur Jan Staman. Daarnaast bracht Observant een bezoek aan de regiobijeenkomst in Maastricht. Vooruitblik Duin & Kruidbergconferentie Op 26 en 27 juni aanstaande vindt de tweede Duin & Kruidbergconferentie plaats. Tijdens deze besloten retraite ontmoeten bestuurders van universiteiten onder andere politici, voorzitters van onderwijs- en wetenschapsinstellingen, de top van het bedrijfsleven, young entrepreneurs en studenten. Dit is hét moment waarop (aankomend) leiders in de kennissamenleving elkaar ontmoeten en inspireren. De toekomstscenario’s komen ook aan bod; het gezelschap zal dan de strategische opties voor de Nederlandse universiteiten verkennen. Op de hoogte Via deze nieuwsbrief blijft u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Meer informatie kunt u vinden op www.vsnu.nl/toekomststrategie en www.rathenau.nl. Deze nieuwsbrief wordt in besloten kring verspreid. Dit is een samenwerkingsproject van de VSNU en het Rathenau Instituut.