Restwarmte uit industrie per schip naar de stad Technisch

Nieuws
pagina 2-5
Achtergrond
pagina 6-7
TW
Energieserie
pagina 5
KIVI
pagina 8
Mens & Mening
pagina 9
Service
pagina 11
TECHNISCHWEEKBLAD
www.betabanen.nl
www.technischweekblad.nl
jaargang 45 10 oktober 2014
41
Verwondering
Hoe breng je de schoonheid en het nut van technologie
en wetenschap het beste over op volwassenen? Hoe inspireer je kinderen tot het volgen van een opleiding tot
wetenschapper? Het antwoord ligt besloten in deze foto:
jong en oud kijken in hun stofvrije kleding vol verwondering hoe een medewerker van SRON (Netherlands
Institute for Space Research) ze laat zien waar hij mee
bezig is. De open dag bij SRON was één onderdeel van
het Weekend van de Wetenschap, dat vorig weekend op
185 locaties door het hele land plaatsvond.
STIJN RADEMAKER / HOLLANDSE HOOGTE
Elektromotor en airco-compressor
samen efficiënter
Opslagmijn kernafval VS nog twee jaar dicht
AFVALVERWERKING Het ontsnappen van een geringe dosis
plutonium uit de Amerikaanse
WIPP (Waste Isolation Pilot
Plant) in februari is waarschijnlijk het gevolg van de explosie
van een vat met plutoniumhoudende nitraatzouten en
organisch materiaal, zo stelt het
Amerikaanse ministerie van
energie. Het ontsmetten van het
gangenstelsel in de opslagmijn,
de aanleg van een nieuw ventilatiesysteem, een extra schacht
en overige veiligheidsmaatregelen kosten omgerekend € 250
miljoen. De uitvoering hiervan
duurt tot begin 2016, en tot die
tijd blijft WIPP dicht.
WIPP is een opslagmijn in een
zoutlaag in New Mexico op
655 m diepte. Er ligt 91.000 m3
radioactief afval, afkomstig van
kernwapenproductie. (HD)
Durfkapitalisten positief over technologie
Cloud computing nr. 1
Nederland weinig vertrouwen
TEAKE ZUIDEMA
ONDERZOEK Deloitte Consulting voerde in mei en
juni 2014 in opdracht van de US National Venture Capital Association een internationale
enquête uit naar het vertrouwen dat venture capitalists (durfkapitalisten) uit twaalf landen hebben
in verschillende sectoren van de technologie en in
het investeringsklimaat in verschillende regio’s
en landen. De resultaten van het onderzoek werden afgelopen week gepubliceerd.
De durfkapitalisten hebben het meeste vertrouwen in de minder kapitaalintensieve sectoren als
cloud computing en SaaS (software as a service).
Daarna volgen investeringen in mobiele technologieën, gezondheidszorg-ict, ondernemingssoftware en sociale netwerken. In vergelijking
met vorige jaren is het vertrouwen in robotica en
schone technologie het meest gegroeid. De durfkapitalisten hebben weinig fiducie in investeringen in halfgeleiders en hardware.
De 331 durfkapitalisten in de enquête werd ook
gevraagd hun vertrouwen in het investeringsklimaat van een aantal landen te scoren op een
schaal van 1 tot 5. De VS halen hier met een score
van 4,03 verreweg het beste resultaat. Daarna
volgen Israel (3,71), Canada (3,48) en Duitsland
(3,38). Nederland komt er bekaaid af met een
score van 3,01. Alleen Japan (2,89), Zuid-Afrika
(2,86) en Frankrijk (2,56) scoren nog lager.
Opvallend is dat dezelfde respondenten de Amerikaanse overheid de laagste score toebedelen wat
betreft het voeren van beleid dat het klimaat voor
durfkapitaal positief beïnvloedt. In deze categorie
komen India en China als beste landen uit de bus.
Nederland is niet opgenomen in deze categorie.
Volgens het US National Venture Capital Association was 2013 een keerpunt. Wereldwijd investeerden durfkapitalisten $ 48,5 miljard (€ 38,4
miljard) in verschillende nieuwe technologieën
en bedrijven, een groei van 2 % in vergelijking
met 2012. Europa, dat goed is voor 15 % van de
investeringen van durfkapitaal, beleefde in 2013
zelfs een groei van 19 %.
bit.ly/1q8ETFd
INGEZONDEN MEDEDELINGEN
De beste banen
voor bèta’s
w w w. i n f ra f l ex . nl
dagen business courses BestGraduates sollicitatieti
Memory Magazine oriënteren De Juridische Carrière
aties De Nationale Carrièrebeurs Best Young Profes
s vacatures Het Carrière Jaarboek stageplekken He
afstudeeropdrachten De Nederlandse Carrièredagen
rebeurzen Best Young Professionals Top 100 traine
n BestGraduates Law Vrouw&Carrière werkgeversp
w Top 50 Carrièrebeurs Overheid werkgevers Diver
al Juristencongres solliciteren Carrièrebeurs Zorg &
dagen business courses BestGraduates sollicitatieti
Memory Magazine oriënteren De Juridische Carrière
aties De Nationale Carrièrebeurs Best Young Profes
s vacatures Het Carrière Jaarboek stageplekken He
afstudeeropdrachten De Nederlandse Carrièredagen
rebeurzen Best Young Professionals Top 100 traine
n BestGraduates Law Vrouw&Carrière werkgeversp
WERKTUIGBOUW Wetenschappers van de in Singapore
gevestigde Nanyang Technology University hebben samen
met het Duitse lucht- en
ruimtevaartlaboratorium DLR
een 2-in-1 elektrische motor
ontwikkeld die in staat is om
de actieradius van elektrische
auto’s met 15 tot 20 % te vergroten.
Een traditionele elektrische
motor is hierbij in één behuizing
ondergebracht met de compressor van de airco. Door de
motor en compressor gebruik
te laten maken van dezelfde
aandrijfas, zijn er minder componenten nodig en neemt het
totale gewicht van het motorblok af. Door met de vrijkomende remenergie de compressor aan te drijven, en niet
zoals vaak gebeurt de vrijkomende energie als elektriciteit
op te slaan, neemt de efficiëntie
toe.
Het DLR gaat de motor nu verder testen met het oog op commerciële toepassingen. (RK)
Restwarmte uit industrie
per schip naar de stad
Opslag in pcm
800 GJ per schip
‘Flexcentrale’
INDRA WAARDENBURG
ENERGIE Een consortium van zes partijen
onder leiding van adviesbureau DWA is afgelopen maand gestart met het project Varende
Warmte. Binnen dit één jaar durende project
ontwikkelen DWA, ECN, Bronswerk Heat
Transfer, Visser Smit Hanab, HVC en Stemat
een concept waarbij restwarmte uit de industrie, bijvoorbeeld van de chemische industrie
of van grote energiecentrales, wordt opgeslagen in phase change material (pcm). Dit zijn
materialen die bij een faseverandering, doorgaans van vast naar vloeibaar en terug, grote
hoeveelheden energie opnemen of afgeven.
Het pcm kan vervolgens worden verscheept
en gebruikt voor de verwarming van woonwijken.
‘Warmte opslaan in pcm is op zich niet
nieuw’, vertelt Egbert Klop, managing partner bij DWA. ‘In Duitsland vervoeren vrachtwagens warmtecontainers met natriumacetaat bij een maximumtemperatuur van
57 °C. Die vrachtwagens vervoeren gemiddeld zo’n 9 GJ aan warmte. Nadeel is, dat ze
daardoor alleen inzetbaar zijn voor kleinschalige projecten.’ Uit eerder onderzoek
blijkt dat het transporteren van warmte met
een duwbak economisch haalbaar is vanaf
ruim drieduizend woningequivalenten. Om
deze woningen te verwarmen, zijn per jaar
110 duwbakken nodig met een laadvermogen
van 3.000 ton, die ieder zo’n 800 GJ opslaan.
Consortiumpartner ECN is momenteel bezig
met de selectie van het meest geschikte pcm.
Het materiaal moet toepasbaar zijn bij
hogere temperaturen en ook bij veelvuldig
Industriële restwarmte kan per schip naar woonwijken
gebruik stabiel blijven. Welk materiaal dit
waarschijnlijk gaat worden, wil Klop voorlopig niet vertellen.
Na selectie van het pcm zal Bronswerk Heat
Transfer een opslagtank ontwikkelen met
ingebouwde warmtewisselaar. Klop: ‘Het
pcm zal te allen tijde aan boord blijven. Het
enige wat het schip hoeft te doen is aankoppelen aan twee warmwaterleidingen: een
aanvoer- en een retourleiding. Zo creëer je in
feite een flexcentrale die vraag en aanbod
goed combineert.’
Klop geeft aan dat met varende warmte de
pijpleidingen niet overbodig worden. ‘Alle
pijpen nu wegdoen zou kletskoek zijn. Bij
verwarming vanaf ongeveer 15.000 woningequivalenten worden pijpleidingen weer
goedkoper dan opslag in pcm. Maar varende
warmte is ook goed te gebruiken voor bijvoorbeeld stadsdelen waarvan het warmtenet
in opbouw is.’