4 techniek woensdag 26 maart 2014 Reformatorisch Dagblad Anderen over Varende Warmte Het ministerie van Infrastructuur vindt Varende Warmte een origineel idee dat laat zien dat de binnenvaart relatief eenvoudig een oplossing kan bieden voor transport. Ook over kortere afstanden, zeker als begin- en eindlocatie nabij het water liggen. Marc van der Steen van de RebelGroup (platform voor maatschappelijk betrokken ondernemers dat adviseert, investeert en realiseert): „Van de duurzame energievormen wind, warmte en zon is warmte de kosteneffectiefste manier om de duurzaamheidsdoelstellingen van de overheid te bereiken. Dit concept maakt warmte nog efficiënter, omdat je geen nieuwe investeringen nodig hebt voor de relatief dure aanleg van warmte-infrastructuur. Het idee is zeker haalbaar, al moeten er nog wel stappen gezet worden in de ontwikkeling van het juiste faseovergangsmateriaal.” Robert de Boer van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN): „We zijn zeer enthousiast over het innovatieve concept Varende Warmte. Het nieuwe is dat je het warmteoverschot kunt verplaatsen en dus niet langer gebonden bent aan één industriële locatie. Want je hebt niet de zekerheid dat een industrieel proces tot in lengte van jaren op die plek warmte ‘over’ heeft. Met Varende Warmte kun je op meer locaties warmte ophalen en haar op verschillende plekken weer afleveren.” De binnenvaart kan relatief eenvoudig een oplossing kan bieden voor transport, ook over kortere afstanden. Foto RD, Anton Dommerholt. woensdag 26 maart 2014 Reformatorisch Dagblad 5 Vernufteling Zout, suiker en vet DWA was met het project Varende Warmte een van de tien genomineerden voor de Vernufteling. Deze ingenieursprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een advies- of ingenieursbureau met een briljant en ingenieus plan. Het initiatief voor de Vernufteling komt van de brancheorganisatie NL Ingenieurs, het Kivi Niria en vakblad De Ingenieur. De prijswinnaar van 2014 werd op 19 maart bekendgemaakt: Varende Warmte viel buiten de prijzen. Faseovergangsmateriaal is een verzamelnaam voor onder meer zouthydraten, suikeralcoholen, vetzuren en paraffines. De meeste materialen hebben een natuurlijke oorsprong en zijn niet of weinig milieubelastend, met uitzondering van sommige zouthydraten. Een bekend voorbeeld is de faseovergang van water naar ijs. Omdat deze overgang bij 0 graden Celsius plaatsheeft, is ijs zeer geschikt voor koudeopslag. Bij Varende Warmte gaat het om materialen waarin er bij de overgang van de vaste fase naar de vloeistoffase (het smeltproces) veel warmte opgeslagen wordt. Tijdens het stollen treedt het omgekeerde proces op en komt de warmte weer vrij. Met restwarmte het schip in Egbert Klop van adviesbureau DWA: „Varende Warmte is absoluut realistisch.” beeld DWA, Frank de Roo tekst Jeannette van Ditzhuijzen Al eeuwenlang transporteert de mens energiebronnen over water. Eerst was het hout, toen kolen, vervolgens olie en aardgas, en binnenkort gaat industriële restwarmte het schip in. Van het industrieterrein naar een stadswijk, waar het de warmte afgeeft aan het stadswarmtenet. Dat bespaart tot 80 procent aan CO2-uitstoot. oms zie je ze staan, enorme koeltorens bij industriële complexen. Ze koelen het vaak kokendhete water of de stoom die niet wordt gebruikt, waarna deze restwarmte in de lucht of het water verdwijnt. Allemaal energie die verloren gaat; sterker nog, er is energie nodig om de restwarmte te koelen. Daar is inmiddels het een en ander op bedacht. Zo staan er soms kassen in de buurt, of een kantorenwijk, waar de restwarmte via een leiding heen wordt geleid. Maar voor een warmtenet in een S verderop gelegen woonwijk is de afstand vaak te groot. Want met een leiding langer dan 15 kilometer is het gebruik van restwarmte niet meer rendabel. Daarvoor is de aanleg van leidingen nu eenmaal te kostbaar. Daarnaast willen maar weinig industrieën een leveringsgarantie voor restwarmte geven. Want als de fabriek een weekje op halve kracht draait, of zelfs stilligt, kan zij niet aan de leveringsverplichting voldoen. Dan wordt de leiding dus niet gebruikt. Maar het moet toch mogelijk zijn om restwarmte op grotere afstan- Warmte via water halen en brengen Warmte via water halen en brengen Het faseovergangsmateriaal zit in goed geïsoleerde Het faseovergangsmateriaal zit in goed geïsoleertanks, die in grote duwbakken gemonteerd zijn zodat een die in grote gemonteerd duwbootde ze tanks, naar de plaats vanduwbakken bestemming kan varen: zijn zodatwaar een duwboot ze naar plaats van bestemeen stadswijk warmte nodig is.de „Daar gebeurt het ming omgekeerde. ” kan varen: een stadswijk waar warmte nodig is. „Daar gebeurt het omgekeerde.” ©RD, Alex van Pijkeren den te gebruiken, vonden ze bij adviesbureau DWA, gehuisvest in een zeer energiezuinig hoofdkantoor te Bodegraven. Egbert Klop van DWA: „Industrieën liggen vaak aan open water, net als veel steden met een warmtenet. Dus gaan we varen met de restwarmte; van de industrie naar stadswijken. Doordat je geen leiding nodig hebt, ben je flexibeler: je hoeft de restwarmte niet constant van één en hetzelfde bedrijf af te nemen en ze hoeft ook niet altijd naar dezelfde plek vervoerd te worden.” Als leek probeer je je dat voor te stellen. Warmte verplaatsen? Die koelt toch af ? Nee, want dat is nu juist het briljante van dit idee. Er bestaan stoffen –faseovergangsmaterialen genoemd– met de eigenschap dat ze warmte opnemen, vasthouden en weer afgeven (zie kader ”Zout, suiker en vet”). „Vergelijk het met het opladen van een accu. Je laadt het materiaal als het ware op en de warmte blijft erin zitten; dagenlang, indien nodig.” Het faseovergangsmateriaal zit in goed geïsoleerde tanks, die in grote duwbakken gemonteerd zijn zodat een duwboot ze naar de plaats van bestemming kan varen: een stadswijk waar warmte nodig is. „Daar gebeurt het omgekeerde. De warmte wordt weer aan het speciale materiaal onttrokken, waarbij de warmte op hetzelfde niveau blijft van bijvoorbeeld 90 graden Celsius. Die warmte gaat het warmtenet in.” Het idee is niet helemaal nieuw. In Duitsland wordt er op deze manier al restwarmte opgeslagen in tankcontainers die per vrachtauto worden vervoerd. Nadelen zijn de geringe schaalgrootte (ongeveer de warmtevraag van een halve woning per jaar) en de lage tem- „Je laadt het materiaal op en de warmte blijft er dagenlang in zitten” peratuur (57 graden Celsius). Met ”Varende Warmte” kunnen straks 3500 tot 10.000 woningen worden verwarmd bj een temperatuur van 90 graden of hoger. „Varende Warmte is absoluut realistisch”, verzekert Klop. In opdracht van de provincie Zeeland heeft DWA een studie gedaan en daaruit bleek dat het idee zowel technisch als economisch haalbaar is. „Natuurljk liggen er nog wat onderzoeksvragen, zoals het ontwerp van de opslagtank en de warmtewisselaar, en onderzoek naar de beste warmteopslagmaterialen bj een temperatuur van 90 graden of meer, maar als ingenieur ben je het gewend om problemen op te lossen.” Andere bedrjven zjn intussen aangehaakt en samen met DWA vormen zj een consortium. Zo raakten onder meer Bronswerk Heat Transfer en ECN (zie kader ”Anderen over Varende Warmte”) betrokken bj het project. Het idee sluit aan op het ECN-programma voor energie-eficiëntie in de industrie. Robert de Boer van ECN: „De industrie kan meer energie besparen en warmteopslag levert hieraan een grote bjdrage.” Vanwege hun specialistische kennis op het gebied van materialen voor warmteopslag gaat ECN dit jaar op zoek naar het materiaal dat het beste warmte vasthoudt, duurzaam is en bovendien gunstig in prjs. „Dan kan volgend jaar de proef van start gaan.” Klop denkt dat er in de jaren daarna gestart kan worden met een vjftal projecten. „Er zjn genoeg plekken in Nederland waar dit kan. Voor een woonwjk van 3500 bestaande woningen zjn ongeveer 110 duwbakken per jaar nodig, of 75 duwbakken voor nieuwbouw. Nieuwbouwwjken worden nu eenmaal zo goed geïsoleerd dat daar steeds minder verwarmd hoeft te worden. Over het hele jaar genomen zou er dus iedere drie tot vjf dagen één duwbak met warmte heen en weer moeten varen, ’s winters uiteraard meer dan in de zomer. En soms zjn er ook andere warmteleveranciers, dan heb je weer minder duwbakken nodig. Het bjzondere van Varende Warmte is dat je tjd en afstand overbrugt, omdat je de warmte op een hoge temperatuur kunt vasthouden. Sommige industrieën zjn alleen geïnteresseerd in de overbrugging van de tjd. Die hebben op dat moment geen warmte nodig, maar een dag, of soms een paar uur later wel. Dan gaat het dus niet om varende warmte, maar ze besparen met de warmteopslag wel fossiele brandstoffen. En juist die besparing is een van de grote uitdagingen van deze eeuw.” >>youtube.com, zoek op ”varende warmte”. onderweg Obama rijdt graag een beetje gepantserd tekst Gerard ten Voorde beeld ANP Een bezoek van de Amerikaanse president heeft altjd heel wat voeten in aarde. Washington haalt alles uit de kast om de veiligheid te garanderen. Obama neemt daarbj graag z’n eigen auto mee. Het veiligste niet-militaire voertuig ter wereld. Blik op ”The Beast”. De komst van Obama naar Nederland is de afgelopen dagen niet onopgemerkt gebleven. Vliegtuigspotters vergapen zich aan de Air Force One, autoliefhebbers smullen van de Limo Number One. De Amerikanen zetten graag twee identieke voertuigen in, zodat eventuele terroristen niet weten in welke van de twee de president zit. The Beast, zoals het voertuig ook wel wordt genoemd, is een volledig aangepaste Cadillac DTS. De rjdende kolos is 5,5 meter lang en weegt dik 7 ton. De portieren van het zwaar gepantserde voertuig –20 centimeter dik– zjn gemaakt van titanium, aluminium en keramisch materiaal. De raampjes kunnen niet open. Alleen de chauffeur kan zjn ruitje op een kiertje zetten, om bodyguards te instrueren. De Caddy –gebouwd op een onderstel van een klein vrachtwagentje– rjdt op stalen velgen, om in geval van nood –met lekgeschoten banden– toch verder te kunnen rjden. Aan boord bevinden zich traangasgranaten om grote groepen mensen, demonstranten bjvoorbeeld, snel uit elkaar te kunnen drjven. De supergepantserde Cadillac is bestand tegen aanvallen met kogels, handgranaten en mjnen. Op een geheime plek is speciale nachtzichtapparatuur ingebouwd. Het voertuig –ook bestand tegen biochemische aanvallen– beschikt over een eigen zuurstofvoorziening, een blusinstallatie en een videoconferentiesysteem met een straalverbinding met Washington. In het dashboardkastje liggen zakken bloed om Obama bj een eventuele aanslag direct een bloedtransfusie te kunnen toedienen. Het voertuig vereist door zjn enorme gewicht speciale vaardigheden van de bestuurder. Speciaal getrainde leden van de Secret Service, de zwaarbewapende ljfwacht van de president, zjn opgeleid om een soort U-bocht te kunnen maken. Daarbj rjden ze het voertuig met hoge snelheid achteruit, maken een draai van 180 graden en rjden met dezelfde snelheid in tegenovergestelde richting. De versterkte Caddy kent één zwakte. De zware jongen kan door zjn enorme wielbasis slecht verkeersdrempels nemen. Bj een bezoek aan de Amerikaanse ambassade in de Ierse hoofdstad Dublin in 2011 bleef het voertuig met z’n onderkant op een hellinkje steken. The Beast –bouwjaar 2009– is bezig aan zjn laatste tripjes. De dienstauto krjgt volgend jaar een opvolger. Naar alle waarschjnljkheid nog beter gepantserd en nog beter beveiligd. De kosten zjn vooralsnog niet bekend. De Amerikaanse belastingbetaler moet ongetwjfeld een linke duit neertellen voor het voertuig van zjn president. Maar daarmee beschikt de ”commander in chief” weer over een gloednieuw karretje. De zwaargepantserde Cadillacs van Obama.
© Copyright 2024 ExpyDoc
