en, rd Prof. dr. Han van Krieken: “Kwaliteit door

Radboud Universitair Centrum voor Oncologie Prof. dr. Han van Krieken: “Kwaliteit door kwantiteit?" Als je je best maar doet ben ik al tevreden. Wat een vreselijke uitspraak vindt u niet? Het resultaat is het enige wat telt. Ook zoiets. Maar kunnen we wel tevreden zijn als we weten dat we ons best doen? Als iemand kanker heeft verwacht hij of zij dat de mensen in het ziekenhuis waar onderzoek en behandeling plaatsvinden hun uiterste best doen en dat ze een goed resultaat bereiken: genezing met zo weinig mogelijk bijverschijnselen en uitstekende begeleiding. Waardering In het Radboudumc Centrum voor Oncologie vroegen we ons een tijdje terug af of we werkelijk zo goed zijn als we zelf denken. We weten namelijk dat er heel veel artsen, verpleegkundigen, analisten, secretaressen en allerlei anderen enorm hun best doen. Maar we willen ook weten of onze inspanningen door onze patiënten gewaardeerd worden en of ze tot goede uitkomsten leiden. Vragenlijsten en indicatoren In gesprekken met patiënten werd duidelijk wat ze belangrijk vinden: ze willen er op kunnen vertrouwen dat ze in het ziekenhuis waar ze komen uitstekende zorg van betrokken mensen krijgen. Daarom hebben we besloten om uit te zoeken wat patiënten van onze zorg vinden en ook wat de uitkomsten van onze zorg zijn. Dat eerste was niet heel moeilijk, er waren vragenlijsten en die hebben we aan patiënten opgestuurd (waarbij meer dan 80% reageerde) en de resultaten kan iedereen vinden op onze website. Het tweede was veel moeilijker. Natuurlijk moeten we aan allerlei criteria, indicatoren voldoen, voldoende aantallen operaties, snelle toegang en diagnose, goede organisatie van de zorg, weinig complicaties etc. etc. Maar zowel artsen als patiënten wilden ook weten: leidt de behandeling tot het gewenste resultaat? Bereiken we wel de overleving die bij deze nog steeds vaak dodelijke ziekte (doodsoorzaak nr. 1 in Nederland!) mogelijk is? Verbeteren De Nederlandse Kankerregistratie staat internationaal in hoog aanzien en werkt volgens internationaal afgesproken methoden. Het is dus logisch om die gegevens te gebruiken om inzicht te krijgen. Sinds september hebben we deze gegevens over mensen met gynaecologische kanker en longkanker op onze website staan. We hebben natuurlijk gekeken hoe we het doen ten opzichte van het gemiddelde in Nederland en centra in Engeland en de Verenigde Staten. En hoewel we trots zijn op onze resultaten, konden we toch een enkele subgroep vinden waar we minder leken te presteren. Dan zijn er twee reacties mogelijk: we gaan de gegevens statistisch analyseren en kijken hoe significant het verschil is of we kijken of het voor die groep misschien beter kan. Het is voor mij duidelijk dat de tweede optie tot verbetering leidt en de eerste tot veel werk en weinig effect op de zorg zelf. Overigens hebben we beide gedaan: nee, het verschil bleek niet statistisch significant, en ja er zijn toch verbeteringen mogelijk. Kwantitatieve gegevens We weten dat we de zorg kunnen verbeteren door gegevens aan artsen te geven. Dankzij de registratie van complicaties bij darmkankeroperaties (DSCA) en het rapporteren van de eigen resultaten aan chirurgen in relatie tot de resultaten van anderen, is het aantal complicaties in Nederland gedaald. We weten ook dat het concentreren van moeilijke operaties in een beperkt aantal ziekenhuizen tot verbetering leidt. Er overlijden tegenwoordig minder mensen na een slokdarmoperatie dan een paar jaar geleden nu er een minimumnorm van 20 operaties per jaar is. Kwantitatieve gegevens zijn dus heel nuttig bij het verbeteren van kwaliteit. Vertrouwen Patiënten en anderen zijn heel positief over het feit dat de overlevingscijfers op onze website staan. Interessant is, dat de meesten die naar onze website komen niet naar de overlevingscijfers kijken, maar naar de tevredenheid en de informatie over kanker. Dat de overlevingscijfers er ook staan vinden patiënten belangrijk. Ze zeggen ons dat het vertrouwen geeft. Vertrouwen is waar het om gaat. Wij moeten zorgen dat we het heel goed doen. Daarom moeten we ons resultaat kennen zodat we kunnen verbeteren. Het resultaat telt. En natuurlijk moeten we ook ons best doen! Han van Krieken Prof. dr. Han van Krieken is afdelingshoofd Pathologie en voorzitter van het dagelijks bestuur van het Radboud Universitair Centrum voor Oncologie. Hij schrijft zijn columns op persoonlijke titel.