Prof. dr. Han van Krieken: “Daar doe je het voor

Radboudumc Centrum voor Oncologie
Prof. dr. Han van Krieken: “Daar doe je het voor"
22 september 2014
Afgelopen week keek ik naar “Zij houden Nederland in
leven”, een vijfdelige tv-serie over de zorg in Nederland.
Gedurende één dag is op veel plaatsen in Nederland gefilmd
wat er gebeurt in allerlei zorginstellingen. Wat opvalt is met
hoeveel inzet en liefde heel veel zorgverleners zich inzetten
voor een medemens die zorg nodig heeft. Variërend van
aandacht en begrip voor mensen met een geestelijke
handicap, tot een risicovolle, moeilijke operatie aan de
hersenen. Ook het Radboudumc kwam voor met een
patiënt die een bijzondere prothese kreeg, waardoor hij
weer mogelijkheden zal krijgen. Het was bijzonder hoe
daarbij een andere patiënt werd betrokken die al zo’n
prothese had. Die patiënt werd ook een beetje
zorgverlener.
Verkeerd beeld
Ik denk dat de serie een goed beeld geeft van de mensen
die zorg verlenen: mensen met veel motivatie,
medemenselijkheid en aandacht voor de ander die dat
nodig heeft. Een heel ander beeld dan dat wat meestal in
media naar voren komt. Het is te begrijpen dat media, oude en nieuwe, vooral aandacht hebben voor wat
er fout gaat in de zorg. Het afwijkende is immers nieuws. Een arts die vaak een foute diagnose stelt, artsen
die ruzie maken in plaats van hun patiënten behandelen, artsen die een conflict hebben met de directie van
een ziekenhuis over geld. Allemaal vreselijke situaties die terecht aandacht krijgen, maar daardoor ontstaat
wel een verkeerd beeld.
Werkelijkheid
Begin van deze eeuw sprak Pim Fortuin regelmatig over de misstanden in de zorg, waardoor het beeld
ontstond dat in verpleeghuizen de vreselijkste toestanden voorkomen, dat in ziekenhuizen patiënten niet
goed werden behandeld en dat er veel te veel fouten werden gemaakt. Na een tijdje verschenen er columns
en andere berichten van patiënten die tot hun stomme verbazing artsen en verpleegkundigen aantroffen
die aardig en deskundig waren en die hun uiterste best deden. De werkelijkheid was heel anders dan het
beeld dat door de berichten in de media was ontstaan.
Motivatie
Natuurlijk treft de media geen blaam. Ze zijn er om misstanden aan het licht te brengen en die zijn er helaas
ook. Er kan nog heel veel beter in zorg, ook in het Radboudumc. Er wordt nog steeds gestreden om positie
en aanzien, nog steeds speelt geld soms een te grote rol bij beslissingen, nog steeds worden patiënten niet
altijd serieus genomen. Maar mede dankzij het tv-programma realiseerde ik me weer dat de echte
motivatie die mensen in de zorg naar dit vak had gedreven, meestal volop aanwezig is. Ik ben er dan ook
van overtuigd dat bij alle veranderingen en verbeteringen die nodig zijn het echte ijkpunt moet zijn: is de
keuze die gemaakt de best mogelijke voor de patiënt.
Keuzen
We leven in tijden van financiële krapte, van toenemende mogelijkheden, hoge werkdruk en snelle
veranderingen. Op allerlei niveaus moeten keuzen gemaakt worden. Het helpt dan om heel vaak de vraag te
stellen: wat zou ik willen als ik zelf de patiënt was, of een van mijn naasten? Het antwoord op die vraag zou
leidend moeten zijn bij beslissingen. Ja, dan moet je als arts soms stoppen met iets dat je graag doet maar
niet vaak genoeg; dan moet je misschien de begeleiding van een patiënt overlaten aan iemand die daar
meer tijd voor heeft of die dat beter kan; dan moet je misschien niet investeren in een prachtig nieuw
apparaat, maar wachten tot een ander heeft aangetoond dat het een zinvolle investering is; dan moet je
misschien met iemand samenwerken terwijl je dat eigenlijk liever niet doet. Toch, als het beter is voor de
patiënt doe je uiteindelijk het goede. En daar ging het toch om, daar deed je het voor.
Prof. dr. Han van Krieken is afdelingshoofd Pathologie en voorzitter van het dagelijks bestuur van het
Radboudumc Centrum voor Oncologie. Hij schrijft zijn columns op persoonlijke titel.

Download Report