RB Studiekring Gelderland/Overijssel mw. mr. J. Kastelein Hengelo

Pleitbaar standpunt
RB Studiekring
&
Gelderland/Overijssel
artikel 67o AWR
mw. mr. J. Kastelein
Hengelo
1 september 2014
1.
Algemeen boeterecht
2.
Pleitbaar standpunt
3.
Artikel 67o AWR
Algemeen boeterecht
Beboetbare feiten:
• Verzuimen (artt. 67a, 67b, 67c, 67ca AWR, art. 63b Inv en bijzondere
verzuimboetes bijvoorbeeld uit BPM of 28b LB)
• Vergrijpen (artt. 10a, 67cc, 67d, 67e, 67f AWR, art. 11 WIB)
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
3
1
Algemeen boeterecht
Vergrijpboeten
• Art. 67cc → bij voorlopige aanslag (aanslagbelastingen) maximumboete
100%, vereist: opzet
•
Art. 67d → bij primitieve aanslag (aanslagbelastingen), maximumboete
100%, vereist: opzet
•
Art. 67e → bij navordering (aanslagbelastingen), maximumboete 100%,
vereist: opzet of grove schuld
•
Art. 67f → bij naheffing (aangiftebelastingen), maximumboete 100%,
vereist: opzet of grove schuld
• Art. 10a AWR niet nakoming meldingsplicht, maximum 100%
• Art. 11 WIB niet nakoming meldingsplicht DVL lichamen: maximum vierde
categorie art 23 Sr.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
4
Algemeen boeterecht
• Artikel 67cc AWR nieuwe bepaling:
• Opzettelijk onjuiste informatie verstrekken bij verzoek om vaststellen van
een voorlopige aanslag of verzoek om herziening kan worden beboet
• Gaat om een vergrijpboete
• Opzettelijk onjuiste of onvolledige informatie verstrekken: actief
• Grondslag ten onrechte teruggegeven of te weinig geheven belasting
• Stilzitten bij te lage voorlopige aanslag niet
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
5
Algemeen boeterecht
• Artikel 67d, lid 1 AWR
Indien het aan opzet van de belastingplichtige is te wijten dat met betrekking
tot een belasting welke bij wege van aanslag wordt geheven, de aangifte
niet, dan wel onjuist of onvolledig is gedaan, vormt dit een vergrijp ter zake
waarvan de inspecteur hem een bestuurlijke boete kan opleggen …….
• Artikel 67e, lid 1 AWR:
Indien het met betrekking tot een belasting welke bij wege van aanslag
wordt geheven aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige is te
wijten dat de aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld of anderszins te
weinig belasting is geheven, vormt dit een vergrijp ter zake waarvan de
inspecteur hem een bestuurlijke boete kan opleggen …….
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
6
2
Algemeen boeterecht
• Artikel 67f, lid 1 Awr:
Indien het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige of de
inhoudingsplichtige is te wijten dat belasting welke op aangifte moet worden
voldaan of afgedragen niet, gedeeltelijk niet, dan wel niet binnen de in de
belastingwet gestelde termijn is betaald, vormt dit een vergrijp ter zake
waarvan de inspecteur hem een bestuurlijke boete kan opleggen …….
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
7
Algemeen boeterecht
• Opzet: voorwaardelijk opzet is voldoende (willens en wetens de
aanmerkelijke kans aanvaarden dat ... = op de koop toenemen)
• Grove schuld: in laakbaarheid aan opzet grenzende vorm van
verwijtbaarheid
• Ondergrens is pleitbaar standpunt: dat het standpunt in die mate
verdedigbaar is, dat de belastingplichtige redelijkerwijs kon menen juist te
handelen door aangifte te doen als hij deed BNB 1988/319
• Toerekening van opzet of grove schuld van de adviseur aan
belastingplichtige niet mogelijk: HR BNB 2007/151, BNB 2008/156.
Belastingplichtige hoeft zich niet in materie te verdiepen, HR 13-02-2009,
BNB 2009/114 en HR 15-05-2009, BNB 2009/170
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
8
Voorwaardelijk opzet
• Grens tussen opzet en grove schuld
• Voorwaardelijk opzet is voldoende voor opzet
• Willens en wetens de aanmerkelijke kans aanvaarden dat ... = op de koop
toenemen
• Dubbele bewustheidseis: gaat om bewust de kans aanvaarden en je bewust
zijn van die kans: zie bijv. HR 31 mei 2013, BNB 2013/192
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
9
3
Pleitbaar standpunt
Paragraaf 4, lid 2 BBBB:
van een pleitbaar standpunt is sprake als een door belanghebbende
ingenomen standpunt, gelet op de stand van de jurisprudentie en de
heersende leer, in die mate juridisch pleitbaar of verdedigbaar is dat
belanghebbende redelijkerwijs kan menen juist te handelen. Is er
sprake van een pleitbaar standpunt, dan kan de belanghebbende er
geen verwijt van worden gemaakt dat er aanvankelijk geen of te
weinig belasting is geheven. Een pleitbaar standpunt sluit het
opleggen van zowel een verzuimboete als een vergrijpboete uit.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
10
Pleitbaar standpunt
• Standpunt: "een vergrijpboete is uitgesloten wanneer het standpunt van de
belastingplichtige door een lagere rechter is gehonoreerd" was al op zijn
retour.
• Gaat niet op bij feitelijke vaststellingen en waardering van bewijsmiddelen.
• Achterhaald na HR 28 oktober 2011, BNB 2012/25 en 12 juli 2013, NTFR
2013/1550: boete kan herleven in hoger beroep of cassatie!
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
11
Pleitbaar standpunt
Hoge Raad:
• ‘dat het standpunt in die mate verdedigbaar is, dat de belastingplichtige
redelijkerwijs kon menen juist te handelen door aangifte te doen als hij deed’
BNB 1988/319
• ‘dat niet kan worden gezegd dat belanghebbende door dat standpunt in te
nemen dermate lichtvaardig heeft gehandeld dat het aan zijn grove schuld
te wijten is dat te weinig belasting is geheven’
BNB 1993/193
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
12
4
Pleitbaar standpunt
• Objectieve benadering fiscale rechter: achteraf kan blijken dat het standpunt
ten tijde van indienen van aangifte/afdracht belasting pleitbaar was.
• Subjectieve benadering strafrechter: het gaat om de intentie die de
belastingplichtige/verdachte had ten tijde van het indienen van de aangifte.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
13
Pleitbaar standpunt
Pleitbaar standpunt?
• Invulling vage norm: standpunt gauw pleitbaar: Let op standpunt moet wel
in perspectief van bepaling passen
• Aansluiten bij arrest HR
• Afwijken van vaste rechtspraak HR: lastig….
• Aansluiten literatuur: wat als er maar 1 mening is?
• Afwijking standpunt Bd betekent niet onpleitbaar
• Serie uitspraken van lagere rechters over juridische kwestie
• Fraus legis?
(Rb. Noord-Holland 28-11-2013, NTFR 2014/426)
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
14
Daderschap in het fiscale boeterecht: artikel 67o AWR
Fiscaal boeterecht (administratieve boete)
• Tot 1 juli 2009:
Pleger : alleen de belastingplichtige zelf
• Invoering vierde tranche Awb per 1 juli 2009:
Medeplegers, opdrachtgevers en feitelijk leidinggevenden
• Per 1 januari 2014: Artikel 67o AWR:
Uitlokker, doen pleger en medeplichtige
Strafrecht
• Medeplegers, opdrachtgevers en feitelijk leidinggevenden, uitlokkers, doen
plegers en medeplichtigen konden al wel via het (fiscale) strafrecht worden
vervolgd
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
15
5
Daderschap in het fiscale boeterecht
Vierde tranche Awb per 1 juli 2009
• Hoofdstuk 5: Handhaving
• 5.1: Algemene bepalingen
Sleutelbepaling: artikel 5:1 definitie van overtreder
• 5.4. Bestuurlijke boeten
Relatie Awb (wie en hoe) – AWR (wat en hoeveel)
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
16
Daderschap in het fiscale boeterecht
• Artikel 5:1. Awb:
1. In deze wet wordt verstaan onder overtreding: een gedraging die in
strijd is met het bepaalde bij of krachtens enig wettelijk voorschrift.
2. Onder overtreder wordt verstaan: degene die de overtreding pleegt of
medepleegt.
3. Overtredingen kunnen worden begaan door natuurlijke personen en
rechtspersonen. Artikel 51, tweede en derde lid, van het Wetboek van
Strafrecht is van overeenkomstige toepassing.
Medepleger, opdrachtgever en feitelijk leidinggevende. In Awb niet
medeplichtige, doen pleger en uitlokker.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
17
Daderschap in het fiscale boeterecht: artikel 67o AWR
• Plegen:
-
Het begaan van het delict.
• Medeplegen:
-
Twee of meer personen plegen gezamenlijk een delict; er is sprake van een
bewuste samenwerking en een gezamenlijke uitvoering.
• Feitelijk leidinggeven/opdrachtgever:
-
Het achterwege laten van maatregelen ter voorkoming van een door een
rechtspersoon te begaan delict, hoewel men daartoe bevoegd en redelijkerwijs
gehouden is, en het bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat de
verboden gedraging zich zal voordoen, zodat die gedraging opzettelijk wordt
bevorderd.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
18
6
Daderschap in het fiscale boeterecht: artikel 67o AWR
Medeplichtigheid
• Het opzettelijk behulpzaam zijn bij het plegen van een misdrijf, dat door een
ander wordt begaan, of het verschaffen van gelegenheid, middelen of
inlichtingen tot het plegen van het misdrijf door een ander.
• De hoogte van de boete wordt bij een medeplichtige met een derde
verminderd.
• Medeplichtigheid is alleen mogelijk bij misdrijf: dus voor fiscale boetes
alleen bij vergrijpboete.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
19
Daderschap in het fiscale boeterecht: artikel 67o AWR
Doen plegen
• Het opzettelijk laten uitvoeren van een delict door een ander; die ander
wordt als werktuig gebruikt en handelt zonder opzet, schuld of
toerekenbaarheid.
• De hoogte van de boete is gelijk aan die welke de belastingplichtige zelf
voor het beboetbare feit had kunnen krijgen.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
20
Daderschap in het fiscale boeterecht: artikel 67o AWR
Uitlokken
• Het opzettelijk aanzetten van een ander door giften, beloften, misbruik van
gezag, geweld, bedreiging, misleiding of door het verschaffen van
gelegenheid, middelen of inlichtingen tot het begaan van een delict
waarvoor de uitgelokte zelf kan worden gestraft;
• De uitlokker werkt in beginsel zelf niet mee aan de uitvoering van het delict.
• De hoogte van de boete is gelijk aan die welke de belastingplichtige zelf
voor het beboetbare feit kan krijgen.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
21
7
Daderschap in het fiscale boeterecht
De belastingadviseur
• Medeplichtigheid en doen plegen kunnen zich eerder voordoen dan medeplegen.
• De ondergrens voor het opleggen van boetes is en blijft het pleitbare standpunt.
• De belastingadviseur zal om onnodige boeterisico te voorkomen nog meer dan nu het
geval is aandacht dienen te besteden aan de vaststelling van de juistheid van de door
de cliënt aangeleverde gegevens.
• De inspecteur zal voordat hij op grond van artikel 67o AWR boetes oplegt,
toestemming moeten vragen aan de Directeur en aan het Ministerie van Financiën.
• Normaliter is alleen sprake van strafrechtelijke vervolging bij grote, opzettelijke fouten,
waar substantiële financiële belangen mee gemoeid zijn of vanwege het bestaan van
een voorbeeldfunctie.
©2014
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs,
is een samenwerkingsverband
vanvennootschappen
besloten vennootschappen
en maakt deel uit van KPMG International Cooperative
© 2011 KPMG Meijburg & Co,
belastingadviseurs
is samenwerkingsverband
van besloten
en maakt
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
deel uit van KPMG International Cooperative ("KPMG International"), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden.
22
Bedankt voor
uw aandacht
Hier namen en contact info van
degenen die presentatie geven
De algemene voorwaarden van KPMG Meijburg &
Co, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te
Amsterdam zijn jegens een ieder van toepassing op
alle door KPMG Meijburg & Co te verrichten
werkzaamheden en te verlenen diensten.
KPMG Meijburg & Co, belastingadviseurs is een
samenwerkingsverband van besloten
vennootschappen, staat ingeschreven in het
Handelsregister onder nummer 53753348 en
maakt deel uit van KPMG International Cooperative
("KPMG International"), een Zwitserse entiteit.
De algemene voorwaarden zijn te vinden op de
website van KPMG Meijburg & Co
(http://www.meijburg.nl/nl/mensen/wie-wijzijn/Pages/AlgemeneVoorwaarden.aspx)
en worden op verzoek toegestuurd.
8