download presentatie

Sepion 13-06-2014
Marianne van Buren, verpleegkundig specialist
SEIN (Stichting Epilepsie Instellingen Nederland)
middenwest Nl, polikliniek Utrecht
Medicamenteus onbehandelbare
epilepsie
•
25-30% is niet goed met medicijnen te
behandelen!
• onacceptabele bijwerkingen van antiepileptica
Niet medicamenteuze behandeling
epilepsie
• Epilepsiechirurgie
• Nervus Vagus Stimulatie
• Ketogeen dieet
1
Niet medicamenteuze behandeling
Er is sprake van medicatieresistentie
als een patiënt aanvallen houdt
ondanks behandeling met 2 of 3 antiepileptica in adequate dosering
(Nederlandse Vereniging voor Neurologie)
Niet medicamenteuze behandeling
Ketogeen dieet
•
•
•
•
•
•
•
Wat is een ketogeen dieet?
Hoe werkt het?
Samenstelling
Bijwerkingen
Effectiviteit
Voor wie (niet) geschikt?
Voorbeelden
Ketogeen dieet
2
Samenstelling normale voeding
MCT- en klassiek dieet
Vergelijk gezonde voeding met
klassiek en MCT-dieet
Liquigen
LCT
3
Andere soorten ketogeen dieet
• Combinatie MCT / Klassiek
• Gemodificeerd Atkins Dieet (MAD)
Starten met dieet
•
•
•
•
•
Instellen (soms opname van 1 week)
Individueel aangepast dieet
Afgewogen
Langzame opbouw
Hulpmiddelen bepalen ketose
Ketogeen dieet; bijwerkingen
korte termijn:
• Honger
• Weinig energie,
futloos
• Te lage glucose
• Braken
• Diarree /
obstipatie
lange termijn:
• Nierstenen
• Hartritme stoornissen
• Vertraagde groei
• Verhoogd cholesterol
Sociaal belastend!
4
Ketogeen dieet
Positief effect op:
• Duur en intensiteit van aanvallen
• Stemming
• Concentratie en aandacht
• Medicatievermindering
Ketogeen dieet
1/3 veel minder aanvallen
1/3 minder aanvallen
1/3 geen of te weinig verandering
Verbetering cognitie
veel minder
aanvallen
minder
aanvallen
onvoldoende
effect
Voor wie is het dieet geschikt?
• Therapieresistente epilepsie
• Epilepsiechirurgie (nog) niet mogelijk
• Kinderen, jongeren, volwassenen
• Metabool
- Glut-1-deficiëntie
- Pyruvaat dehydrogenase
deficiëntie
5
Voor wie is het dieet niet geschikt?
• Vetzuuroxidatiestoornis
• Hypercholesterolemie
• Diabetes mellitus
• Ernstige chronische ziekten lever, nieren, pancreas
• Verlengde QT-tijd syndroom (hartritmestoornis)
• Ernstige gedragsproblemen of gebrek aan motivatie
Ontbijt voorbeelden
Met vetdrankje:
• pap van:
- 100 gram volle
melk
- 8 gram Bambix
• 1x vetemulsie
• koolhydraatvrije
drank
262 calorieën
MAD:
2 uien,
gebakken
met 100 g
champignons en
3 plakken ham
in reepjes
gesneden
Klassiek ketogeen
Aardbeienyoghurt
30 gram volle yoghurt
75 gram crème fraîche
44 gram Mon Chou
13 gram aardbeien
OF
Omelet met spek en tomaat
43 gram rauw ei
10 gram spek
15 gram tomaat
76 gram slagroom
13 gram olie
415 calorieën
Ketogeen dieet met vetdrankje
Vrij toegestane producten:
• Energievrije dranken: water, thee, koffie, diaran
• komkommer e.d.
Energierijke producten:
• haring, cashewnoten, slagroomsoesjes, selderijsalade,
kaas, knakworst
Bij uitzondering:
• Patates frites, barbecue: meer Koolhydraten > meer MCT
vet
6
MAD
•
•
•
•
10-20 gram Koolhydraten per dag
Geen beperking van energie, vet, eiwit
Suppletie van vitamines en mineralen
Gebruik 3 maaltijden per dag
Als ketose bereikt is:
• Langzaam koolhydraten toevoegen met 5
gram per dag tot stabiel gewicht en ketose
Website ketogeen dieet
www.ketogeenmenu.nl
Niet medicamenteuze behandeling
Nervus Vagus Stimulatie
een aanvullende behandeling bij moeilijk
behandelbare epilepsie
7
NVS Nervus Vagus Stimulatie
doel; middels elektrische stimulatie van de
nervus vagus het aantal epileptische aanvallen
bij patiënten met medicatieresistente epilepsie
verminderen.
Nervus vagus stimulatie (NVS)
•
•
•
•
•
•
Wat is een nervus vagus stimulator?
Hoe werkt het?
Operatie
Instellen
Bijwerkingen
Effectiviteit
NVS operatie
• Operatieduur 1 à 1.5 uur onder narcose
• Opnameduur: 2 à 4 dagen
• Mogelijke complicatie:
- infectie in het operatiegebied bij
3%. Dan behandelen met antibiotica
8
Instellen NVS
Start
• 14 à 21 dagen na operatie
• Snelheid van instellen is afhankelijk
van aanvalsbeeld & bijwerkingen
• In stapjes ophogen van stimulatie
Nervus vagus stimulatie
Instellen programmeren
op afstand
Nervus vagus stimulatie
Extra stimulans
onderbreken/uitschakelen
9
NVS contra-indicatie - beperking
Contra indicaties:
• Hartlongziekten
• Maagdarmziekten
Beperkingen:
• MRI
• Diathermie (behandeling opwekken warmte
in weefsel en organen)
NVS mogelijke bijwerkingen
•
•
•
•
•
Heesheid, stemverandering
Hoesten, keelpijn, slikproblemen
Kortademigheid
Tintelingen
Hoofdpijn
NVS positieve effecten
• Verkorte duur van aanvallen
• Verbetering in geheugen en verbale
communicatie
• Positief effect op alertheid, stemming
en gedrag
• Vermindering slaapbehoefte overdag
10
NVS effect
• Gemiddelde aanvalsreductie:
meer dan 30% (na 1 jaar)
• Meer dan 50% aanvalsreductie:
ruim 40% (na 1 tot 3 jaar)
weinig/geen
verbetering
Effect niet te voorspellen
goede
verbetering
redelijke
verbetering
Gebruik magneet
•
•
•
•
•
•
•
90% gebruikt de magneet
Bij 12 % altijd effectief
Bij 50% meestal effectief
Bij 31% soms effectief
Minder aanvallen
Sneller uit de aanval
Verwardheidsperiode korter
11
vragen
12