De-week-van: Woe is me, shame and scandal in the family

De- week- van: “Woe is me, shame and scandal in the family”
Kai Guldemond
Door: Kai Guldemond op 27 oktober 2014
“Woe is me, shame and scandal in the family”
Muziek en jurisprudentie zijn nauw verweven voor wie het wil zien (of horen). De titel van dit stukje komt uit een hit
van Trini Lopez (wie?!). Vermijdt zoeken op youtube als u het nog niet kent; u komt er namelijk niet makkelijk van
af.
De strekking van het liedje is dat een jongeman op een klein eiland (Trinidad) moeite heeft een passende
huwelijkskandidate te vinden. Aangezien de meeste dames onverwacht bloedverwanten blijken te zijn als gevolg
van de avontuurlijke levensloop van de mannelijke leden van de familie. Zoals zo vaak weet moeder raad; vader
blijkt niet vader te zijn, dus alsnog keuze te over! Ik moest dit liedje onvrijwillig neuriën (nogmaals: zoek het niet op
op youtube) bij het lezen van een vonnis over decertificatie van aandelen. Vennootschapsrecht lijkt namelijk wel
erg humorloos en streng, maar blijkt toch verrassend tolerant en praktisch allerlei oplossingen te bieden voor de zakelijk gezien - minder prettige gevolgen van de ruime bandbreedte van menselijk gedrag waar Trini Lopez al
over zong.
Stelt u zich namelijk eens voor dat de bezongen familie al generaties lang een mooi bedrijf in stand houdt. Niet
alle kinderen en later neefjes en nichtjes blijken geschikt om mee te draaien in het bedrijf of zijn zelfs als
aandeelhouder niet te tolereren ("de zoon van de baas is altijd gek" is, alhoewel meestal onjuist, een gevleugelde
uitspraak onder werknemers van familiebedrijven). Ruim gespreid aandelenbezit als gevolg van onvrijwillige
aandeelhouderschap (erfenissen), leidt dan ook vaak tot zorgen en problemen voor onderneming en ondernemer.
Ondernemers die van vrouw, kinderen en familie houden en bovendien verantwoordelijkheid voelen voor
klanten, werknemers en bedrijf zorgen er dan ook voor dat gespreid aandelenbezit financieel plezier biedt aan
de familie en zakelijk plezier aan de onderneming. Het middel daarvoor was (en is) certificatie van aandelen; een
stichting - bestuurd door wijze lieden in plaats van gekke neefjes en nichtjes - houdt de aandelen (en daarmee het
stemrecht!) en schuift alle economische voordelen door aan de grote kring van familieleden die de "certificaten
van aandelen" houden. Vrij vertaald een soort economisch eigendom van aandelen. Maar ook in het
vennootschapsrecht is op dat vlak keuze te over. Sinds een paar jaar kennen we stemrechtloze aandelen (wel
dividend, beperkte zeggenschap) en dat is in sommige situaties een goed alternatief.
Wat voor uw onderneming het beste is hangt - zoals altijd - af van de omstandigheden van het geval. Maar
wellicht bent u wel zelf certificaathouder en niet meer tevreden met alleen "geld" en wilt u nu toch ook "macht". Niets menselijks is u vreemd en vaak biedt het recht - binnen redelijke grenzen - een oplossing. Daar gaat ook het
vonnis over; een certificaathouder is niet blij met de familiestichting die "zijn" aandelen in het familiebedrijf
beheert, het zakelijk verschil van inzicht wordt al snel een familieruzie en de stichting stelt zich steeds onredelijker
op. De certificaathouder vraagt niet zijn moeder om hulp maar een advocaat; die overtuigt de rechter en de
stichting wordt verplicht de certificaten om te ruilen voor "echte" aandelen. Vaak hoeft het niet zover te komen als
u tijdig advies vraagt, aan een advocaat (of natuurlijk uw moeder).
Kai Guldemond, [email protected]
+31 (0)6 22 77 99 31
Van der Steenhoven advocaten N.V.
Pagina 1 van 2
www.vandersteenhoven.nl
De- week- van: “Woe is me, shame and scandal in the family”
Van der Steenhoven advocaten N.V.
Kai Guldemond
Pagina 2 van 2
www.vandersteenhoven.nl