EERSTE OPVANG TRAUMATISCHE OOGLETSELS Dr. Bart PION C.H.U. St. PIERRE U.L.B. Anatomie TESTEN 1. Anamnese 2. zicht 3. Macroscopisch onderzoek 4. Mobiliteit 5. Pupilreactie 6. Rx et Ct TESTS : 1. Anamnese • Wat is er gebeurd • Sinds wanneer: 1 dag, 1 week, 1 maand , 1 jaar • Oogheelkundige antecedenten • Bent u reeds geopereerd • medicatie en druppels • Algemene antecedenten TESTS : 2. Zicht 1. 2. 3. 4. Pt draagt zijn vertebril Test op 6 meter van het bord Hij bedekt het Li oog : zicht rechts Hij bedekt het re oog : zicht links Zicht : OD: 10/10 OG: VT Als de patient het bord niet ziet VT: vinger tellen op 1 meter HB: handbewegingen LP + : lichtperceptie LP - : geen lichtperceptie TESTS : 2. Zicht 1. 2. 3. 4. Pt > 45 jaar draagt zijn leesbril Pt < 45 jaar draagt zijn vertebril Hij bedekt het Li oog : zicht rechts Hij bedekt het re oog : zicht links zicht : OD: 10/10 OG: CD Als de patient het bord niet ziet VT: vinger tellen op 1 meter HB: handbewegingen LP + : lichtperceptie LP - : geen lichtperceptie TESTS : 3. Macroscopisch onderzoek Cornea: Pupil: Conjonctive Iris Lens TESTS : 3. Macroscopisch onderzoek Test met fluorescéine 1. Drupeltje fluorosceine of fluo strip 2. Verlichting TESTS : 3. Macroscopisch onderzoek Frequent: de patient heeft pijn en kan z’n oog niet openen 1 druppeltje unicaine inbrengen en de pijn zal verdwijnen. Zo kan men hem dan onderzoeken. •Nooit unicaine druppels geven aan de patient als druppels. •Patient zal afhankelijk worden aan de druppels om de pijn te doen verdwijnen en zal dus niet genezen. Medische fout TESTS : 4. Motiliteit TESTS : 5. Pupil reactie Als de pupil niet reageert: oogprobleem oogzenuwprobleem hersenprobleem TESTS A FAIRE: 6. Radiologie Indicatie: • Men vermoed een fractuur • Men vermoed een vreemd voorwerp Mogelijke oogtrauma’s • • • • • • • • • Chemische brandwonden Ooglidlaceraties Hyphema Commotia retinae Traumatische choiroidale scheur Orbitale blow-out fractuur Traumatische optische neuropathie Oppervlakkige oogtrauma’s Diepe oogtrauma’s Chemische brandwonden Steeds onmiddelijke behandeling!!!! Nog voor men weet wat de Ph van het product is. Mogelijke oorzaken: • Alkali: cement, plaaster, loog • Zuren • Detergenten en solventen Chemische brandwonden Behandeling: 1. overvloedige spoeling met fysiologisch serum ged 30 minuten. ( ev. Met unicaine druppel) 2. 2. na 10 minuten: lakmoes papier controle tot ph= 7 3. Controle van de ooglidfornixen om alles eruit te halen ANTIGIFCENTRUM: 070245245 Chemische brandwonden • Eerste aanpak: – – – Spoelen met fysiologisch serum gedurende 30 minuten. Contact antigicentrum om Ph van het product in te schatten Alle resten van het product moeten verwijderd worden. • • • Soms kleeft dit aan de cornea en in de fornixen, zodat men dit operatief moet verwijderen. ( patient moet dus nuchter gehouden worden) Potentieel zeer destructief dus men moet snel handelen. Progose hangt af van – product (ph) – efficientie van spoelen. – Tijd tussen het ongeval en het spoelen. Ooglidlaceraties: Eerste aanpak 1. 2. Anamnese: 4 vragen: – Welk oog – Hoe is dit gebeurd (beet, is er nog een vreemd voorwerp aanwezig) – Wanneer is dit gebeurd – Wat zijn de symptomen Onderzoek: – – – Onderzoek de wonde en kijk naar de volledige diepe Visus Oogonderzoek • • • • • – Schade aan de cornea Conjunctiva laceraties Oogdruk om na te gaan of er perforatie is Oogfundus In geval van nasale wonde: eventuele aantasting van canniculair systeem. ( via irrigatie of dilataie kan men dit nagaan) Rx of Ct als men een fractuur of een VVW vermoed. Ooglidlaceraties: Behandeling In geval van kleine laceratie: Oppervlakigge huidwonde , geen schade aan het oog, Kan op Spoed gehecht worden 1. Huid ontsmetten met isobetadine 2. Locale Anesthesie met xylocaine Adrelanine 2% 3. Wonde spoelen met fysiolisch serum om goed te kuisen 4. VVW verwijderen als er zijn 5. Sutuur met 6.0 niet resorbeerbare draad. Ooglidlaceraties: Behandeling In geval van schade aan de ooglid rand zonder schade aan het oog of traanwegen: 1. Huid ontsmetten met isobetadine 2. Locale Anesthesie met xylocaine Adrelanine 2% 3. Wonde spoelen met fysiolisch serum om goed te kuisen 4. VVW verwijderen als er zijn 5. Sutuur met 6.0 resorbeerbare draad thv de tarsus 6. Sutuur met 6.0 niet resorbeerbare draad thv de huid Ooglidlaceraties: Behandeling • Grote laceratie in het OK onder algemene anesthesie: – – – – – + oogperforatie/ intra-oculair vreemd voorwerp Schade van de traanwegen Schade van de levator aponeurose of M rectus superior (vaak ziet men orbitaal vet) Schade aan het mediale canthus ligament Ernstige anatomische schade Trauma via stomp trauma : subconjunctivale bloeding Definitie: bloed onder de conjunctiva door scheur van een klein bloedvaatje. Oorzaak: • Stomp trauma • Hoesten, niezen, braken, constipatie • Hypertensie • Bloedverdunners • Intensieve inspanning ( heffen) Behandeling: geen , verdwijnt vanzelf na een paar weken Trauma via stomp trauma : hyphema • Definitie: bloed in de voorkamer v/h oog ( voor macroscopisch te zien) – – – – – • Vaak na stomp trauma ( oogbol is intact en dus oogdruk is niet verlaagd) 100% hypema: zwart= gecoaguleerd bloed, dus het is niet recent 100% hyphema: rood, de bloedcellen kunnen nog zakken via de zwaartekracht. Microhyphema: RB in de voorkamer zonder dat er een demarcatielijn is gevormd Vaak is er een desinsertie van de iris Work-up: – – – – Zicht Oogdruk: te laag = teken van oogperfortatie Oogdruk te hoog= teken van glaucoom. Igv glaucoom is er gevaar van Heamatocornea ( schade is permanent) Hier moet men snelingrijpen Echografie: nagaan of er een netvliesloslating is Trauma via stomp trauma : hyphema • Behandeling: – – – – Bedrust in zittende houding ( RB dalen via de zwaartekracht) Atropine of phenylephrine druppels om pupil te dilateren en pupil bewegingen te verhinderen Steroide druppels Behandel de IOP • Via druppels en diamox indien nodig • Als via druppels en diamox de druk niet onder controle geraakt zal er een chirurgische spoeling van het bloed moeten gebeuren. Anders ontwikkelt de patient en heamtocornea. Trauma via stomp trauma : Commotio Retinae • Definitie: witte zone ter hoogte van het netvlies t.g.v. stomp trauma – – – – De patient ervaart een verminderde visus, maar niet altijd. Differentiaal diagnosis : • Netvliesloslating • Occlusie van een arterie • White without pressure. Indien peripheer: patient geneest zonder gevolgen. Geen behandeling is nodig, gaat vanzelf weg Indien centraal ( macula): gevaarlijk! Mogelijkheid tot atrophie van de foveale cellen en verlies van het centrale zicht. Trauma via stomp trauma : Choroidale scheur. • Definitie: wegens de hoge kracht zet de oogbal uit en scheurt de choroidea. Het overliggende netvlies scheurt niet. – – – Meest concentrisch rond de nervus opticus Vaak kan met de scheur initieel niet zien wegens het overliggende bloed. Differentiaal diagnose: • • – Eerste opvang: • • – Cracks door Hoge myopie Angoid streaks Normaal oogonderzoek + oogfundus Fluo- angiografie (voor nazicht op ontwikkeling van neovasculaire membranen) Prognose: • • Indien perifeer: vaak genzeing znder effect op de visus Indien centraal ( fovea) vaak sterke daling van het zicht Trauma via stomp trauma : Orbita blow-out fracture. Definitie: door de hoge impactkracht scheur de oogbal niet maar is er een fractuur van de bodem van de orbita. • Diepliggend oog < Verplaatsing van weefsel in de maxillaire sinus. • Dubbel zicht: < Vaak zit de musculus rectus inferior vast en van de patient dus niet meer naar boven kijken. • Crepitaties < fractuur van de neuswand kan er lucht in de weefsles dringen • Hypoesthesie in de zone van de N. Infraorbitalis ( bob-venkant lip en kaak) • bloedneus Trauma via stomp trauma : Orbita blow-out fracture. • Eerste aanpak: – – – – – – • Volledig oogonderzoek + oogbewigingen Vergelijk de sensibilieit van beide kaken ( zoek naar hypoesthesie) Palpatie op zoek naar crepitaties Bepaal Iop om ruptuur van oogbol uit te sluiten Oogfundus om commotio retinae of choroidale scheur uit te sluiten. Ct Behandeling: – – – – – Neusontzwellers AB Patinet mag zijn neus niet snutten Ijs op de orbita Chirurgische heelkunde rond dag 7 door de stomatologen indien de patient nog steeds diplopie ervaart. Traumatische retrobulbaire bloeding Definitie: bloeding retro-orbitaal als gevolg van trauma of chirurgie. • Proptosis van de oogbol + diffuse subconjunctivale bloeding • Ecchymosis v/d oogleden + chemosis v/d conjunctiva • Gestegen IOP • Oftalmoplegie Eerste aanpak: • volledig oogonderzoek + IOP + motiliteit. • Nazicht van de pupilrelex: indien verstoorde pupilreflex wijst dit op lijden van de oogzenuw: gevaarlijk! • Oogfundus: nagaan of arteria centralis niet klopt is of dicht is. • CT Traumatische retrobulbaire bloeding Behandeling: Als IOP gestegen is: – – – Topische druppels Diamox Indien druk zo niet voldoende daalt is er gevaar voor het oog • – Laterale canthotomy en cantholisis: Indien hierna druk nog steeds zeer hoog: • • Orbitale decompressie door de stomatologen. Men veroorzaakt een fractuur van de orbitawanden. Om de overdruk te verwijderen.