Bezoek Foam Renee de Zwart

Bezoek aan Foam door YAA op 16-04-2014
De eerste zaal die we bezochten, was de ruimte waar Richard Mosse zes grote
schermen had opgehangen met daarop afwisselend geprojecteerde beelden van water,
de stad en soldaten. De films waren opgenomen met een infraroodfilm, een soort film
die normaal gesproken voor militaire doeleinden wordt gebruikt. Groen werd roze
hetgeen het werk een andere esthetische uitstraling gaf, dan een gewone film zou
hebben gehad.
Ik zag water, soldaten in de bush en een stad. Hoorde daarbij geluiden die ik niet
direct kon plaatsen. De beelden waren opgenomen in de Democratische Republiek
Congo. Ik stelde mij zo voor, dat de stad Kinshasa zou zijn. Het grote open water de
rivier de Congo, die ik wel eens op film bij mijn oom thuis had gezien. De Congo
schijnt een immens brede rivier te zijn. Congo ken ik uit de boeken van Jef Geeraerts,
die ik vroeger heb gelezen. Hij beschrijft grove gewelddadigheden in die boeken. De
Belgische kolonisator komt er niet best vanaf en zijn boeken zijn dan ook lange tijd
verboden geweest in België. Met of zonder kolonisator, het geweld gaat door.
Verbazingwekkend is dan ook de overstap naar de andere twee ruimtes waar heel
grote foto’s van landschappen van Richard Mosse worden geëxposeerd. De foto’s
zijn ook met een infraroodcamera genomen en ze zijn beeldschoon. Groen is roze op
de foto’s en er is geen soldaat op te bekennen. Zijn dit schuldige landschappen om
Armando maar eens te citeren? Er liggen posters met een foto van een soldaat erop
afgebeeld in het roze groen. Op de achterkant staat een vertaling van lieflijk gezongen
lied, dat de ellende bezingt. Lieflijk gezongen, maar inhoudelijk zwaar. Afgedrukt op
de achterzijde van een foto van een soldaat. Een soldaat in een roze omgeving, dat
dan weer wel. Oorlog en prachtige landschappen, het is een tentoonstelling vol
schijnbare tegenstrijdigheden.
De Citadel laat intieme foto’s zien van prostituees gefotografeerd door Kaveh
Golestan. De Citadel was de voormalige ommuurde hoerenbuurt in Teheran.
Het is fascinerend om naar die verborgen wereld te kijken. Vrouwen mochten wel de
citadel binnen gaan, maar kwamen er nooit meer uit. Wat heb je meegemaakt voordat
je daar naar binnen gaat, of gedwongen wordt naar binnen te gaan? Waarschijnlijk
heb je ergens je eer verloren en is de citadel de enige mogelijkheid om te overleven.
Of ben je als dochter van een vrouw daar geboren?
Kort na de revolutie van Ayatollah Khomeini vloog de citadel in de fik. Een
revolutionaire manier om de problemen “op te lossen”.
Ola Lanko presenteert een heel jaar rond op het IJ.
De foto’s zijn in een cirkel opgehangen. Elke grote foto bestaat uit een grote
hoeveelheid filmisch kleine beeldjes gemaakt vanuit de vensterbank van Ola’s
woning gedurende één etmaal.
In de installatie zijn de jaargetijden te herkennen. In de winter zijn de dagen korter,
dus zijn langere donkere stukken op de foto te zien. Ook is te zien dat de ochtend, de
avond en verschillende weeromstandigheden de foto’s verschillend kleuren.
Tegelijkertijd is deze installatie ook een onderzoek naar het vaarverkeer op het IJ.
Ola heeft de foto’s op een bijna wetenschappelijke manier bestudeerd en al het
verkeer op het IJ in kaart gebracht. Hoe zou een gemiddelde dag op het IJ er precies
uitzien? Ik stel mij zo voor dat Ola nog jaren vooruit kan met haar onderzoek naar het
IJ.
Renée de Zwart

Download Report