EMDR als therapeutische interventie in chronische pijn

Eye Movement Desensitization and
Reprocessing
als therapeutische interventie bij
chronische pijn
Vera Callebaut
Psycholoog Pijncentrum UZA
EMDR
- Francine Shapiro
- traumabehandeling
- geïntegreerde behandeling,
met protocollen en procedures
- adaptief informatieverwerkingssysteem
Adaptief
informatieverwerkingssysteem
Verwarrende ervaring
Frozen memory
- minder vatbaar voor leerprocessen
- de ervaring blijft in het geheugen opgeslagen
zoals in het verleden werd waargenomen
- huidige ervaringen kunnen dit
geheugennetwerk activeren
Huidige ervaring
Zintuiglijke dimensie
Cognitieve dimensie
Emotionele dimensie
Sensorische dimensie
Huidige pijnervaring
ZD: sit: pijnscheut in de rug
CD: ‘t is weer zover
ED: kwaadheid
SD: transpireren
Actuele pijnervaring
verleden
nu
toekomst
Actuele pijnervaring
verleden
Sit.
6 dagen rusten
nu
ZD: sit
CD: ‘t is weer zover
ED: kwaadheid
SD: transpireren
toekomst
CD: ‘t zal toch
niet weer zolang
duren
Actuele pijnervaring
EMDR
toekomst
geheugennetwerk
sensorieel
EMDR bij fantoompijn
Dame, 46 jaar
Sarcoom linker axilla en bovenarm
Amputatie linker arm
Blijvende brandende fantoompijn
Eerste consult 2 jaar na amputatie
EMDR
Verwerking:
- dadelijk confrontaties:
glimlachen naar omgeving
mooie kledij
- snel rol ingevuld van echtgenote, moeder
en zakenvrouw
- spiegeltechniek
- vader overleden kort na de amputatie
EMDR
erge pijn
ZD: arm strak en haaks
branderige pijn
CD: ik moet hulp vragen
ED: angst
SD: beklemming op de borst
Feeder
memories
NEGATIEVE ZELFOVERTUIGING
ik ben hulpeloos
ED: verdriet
EMDR
SD: nijpende maag/buik
discussie
EMDR
feeder memorie
erge pijn
sit: problemen in zaak
ZD: arm strak en haaks
arm strak, haaks, branderig
branderige pijn
NC: ik ben hulpeloos
NC: ik ben hulpeloos
ED: angst, verdriet
ED: angst, verdriet
SD: beklemming, nijpende maag
SD: beklemming, nijpende
maag
SUD
EMDR
EMDR
Bepalen van een positieve zelfovertuiging:
Hoe zou de persoon willen denken over zichzelf om zich bij dit
beeld/ deze situatie sterker te voelen?
- versterkt de oriëntatie op de gewenste verandering
- generaliseerbaar naar gelijkaardige gebeurtenissen of
probleemgebieden
PC: ik ben sterk
VOC: 1
Bilaterale stimulatie - dual attention
-  REM slaap:
-  Paradoxale slaap
-  levendige dromen
-  ontspannen spieren
- 
- 
- 
- 
Activatie parasympathisch ZS
Verhoogt bereik visuo-spatiaal werkgeheugen
Oriëntatiereflex
Het werkgeheugen wordt belast met een aandachteisende
taak, waardoor de emotionele intensiteit van herinneringen
verloren gaat
BLS - DAS
-  Afwisselende Li-Re stimulatie, set 30 sec.
visueel, auditief, tactiel
-  Verbalisatie van de ervaring
BLS-DAS
machteloos
teleurstelling
kwaad
Window of tolerance
BLS-DAS
Looping
BLS fantoompijn: feeder memorie
sit: probleem in de zaak
arm strak, haaks en branderig
NC: ik ben hulpeloos
ED: angst, verdriet
SUD: 8/10
SD: beklemming, nijpende maag
BLS
BLS Sessie 1
-  Ontspannen, arm hangt los
minder tintelingen
-  Herinneringen van voor de operatie
-  Va, snel moeten afscheid nemen
-  arm beweegt
stop wegens tijd
Evaluatie na 2 weken
-  Zeer emotioneel geweest
-  Herinneringen van voorbereiding operatie
-  Gebruikt oefening Nena
-  Praat erover thuis
Arm nu: aanwezig, zwaar, prikkels, maar niet pijnlijk,
arm bengelt
ED: verdriet, meer dan in sessie 1
frustratie niet alles zelf te kunnen
SUD: 8/10
SD: maag, buik, hoofdpijn
BLS sessie 2
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
Herinnering van hulp nodig hebben, keuken, auto
Wordt misselijk
Prikkels in de arm
Arm ontspant
Arm alleen huid
Huid wordt vaag, net of die uitgegomd wordt
Voelt arm niet meer
Opluchting
Geen volledige ontspanning
stop wegens tijd
Evaluatie na 2 weken
-  Veel rust gevonden
-  Pijn in de arm fluctueerde, tot vervagen van de arm
Arm nu: zeer strak, gespannen, branderig, sinds gisteren
gesprek zus
ED: rottig, humeurig, boos, frustratie
SUD: 9/10
SD: druk op de schouders, buik, maag, hoofdpijn
BLS sessie 3
- 
Hevige steken in de arm
- 
Duizelig
- 
Lichter in hoofd
- 
Arm ontspant, minder branderig
- 
Prikkels stromen door arm
- 
Dieper ontspannen
- 
Flitsen van herinneringen
- 
Arm vervaagt
- 
Ontspannen
- 
Totale ontspanning, pijn afwezig
SUD: 0
installatie PC
Evaluatie na 1 maand
- 
- 
- 
- 
Pijn is veel minder aanwezig
Arm is enkel een omhulsel en vervaagt bij ontspanning
Neemt gemakkelijker rust
Heeft meer zicht op pijnopstoten:
als er veel op haar afkomt
wil voor ieder goed doen
plaatst zichzelf dan onderaan
- Denkt dagelijks aan overlijden vader, zou er tijd voor
willen maken, maar te druk, wordt misselijk
Verdere behandeling
Werken op de stress van het organiseren
----) ruimte voor zichzelf, zal ruimte creëren voor
verwerking van overlijden va
----) huidige trigger:
telefoon van personeel
EMDR: opstellen target
Sit: tel van personeel
Moeilijkste moment: gedachte personeel toch te vragen
om te komen werken
NC: ik ben slecht
PC: ik ben goed bezig VOC: 3/7
ED: uit het veld geslagen
SUD: 6/10
SD: prikken en spanning in fantoomhand, druk op de
schouders
BLS sessie 4
- 
Film van het gesprek
- 
Ongeduld
- 
Rustiger
- 
Zoon (mentaal gehandicapt)
- 
Moet ik loslaten, is moeiljk
- 
Rustiger
- 
Tevreden
- 
Lichter in hoofd
- 
Totale ontspanning SUD: 0
--) installatie PC --)VOC: 5/7
blokkerende gedachte: blijft lastig mensen te belasten SUD:3
BLS vervolg sessie 4
-  frustratie, machteloos
-  Rustiger
-  Ook ik kan vragen
-  Rustiger
-  Totale ontspanning
SUD:0
Installatie PC
Evaluatie na 2 weken
-  Pijn niet alle dagen aanwezig
-  Pijn schommelt van licht naar afwezig
-  Zoekt meer naar het waarom van de pijn
-  Pijn komt soms op bij spelletjes: de neiging om de arm te
gebruiken
-  Arm is meestal ontspannen
-  Zelf veel rustiger geworden
-  Zet zichzelf meer op de eerste plaats
-  Bij rust zakt de pijn
-  Kan meer vragen aan het personeel
-  Overlijden va begint stilaan een plek te krijgen, praten meer
over va
Vervolg evaluatie na 2 weken
Besluit:
-  Pijn en gevoelens zijn hanteerbaar
-  Vindt toekomstbeeld niet nodig
-  Legt zelf de nadruk op verandering van houding
Afspraak:
-  Evaluatie na 2 maanden
-  Situaties noteren waarin de pijn terug komt
Evaluatie na 2 maanden
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
Arm hangt ontspannen
Pijn soms ligt aanwezig
Kan zich beter ontspannen
Maakt keuzes voor zichzelf
Is duidelijker naar personeel
Is duidelijker naar zoon
Voelt zich goed
Voelt zich sterker geworden als persoon
stop behandeling, kan mij contacteren wanneer nodig