Volledig - Over Sport Gesproken

SPORTCOACHING
Bert Samson
De oefenbomen verbergen het bos.
Op iedere trainingsopleiding, symposium of clinic komt er
oefenstof voorbij om techniek, tactiek van de betreffende sport op
een goede manier te trainen. Hoe pas je nu deze leuke en
leerzame oefenstof toe bij je eigen groep? Is alles wel toepasbaar?
Hoe stel je een jaarplan op om alles, wat je wilt, te trainen?
Meer informatie over dit
onderwerp vind je :



De oefenbomen
De bal heen en weer spelen is om
het passen en vangen te
verbeteren. Met een verdediger
ertussen ook leuk maar dan is het
meer het omspelen van de
verdediger. In een vierkant
passen en volgen verbetert
aannames en ruimtelijk inzicht.
Dat kan dan ook nog beter door
links te passen en naar rechts te
lopen. Laat je een verdediger in
het vierkant los dan wordt het
een tactische oefening in het
vinden van de open ruimtes.
Doe je dit met een schot op het
doel dan is het een schotoefening
of toch een tactische oefening?
Kortom genoeg oefeningen maar
hoe ga je dat nu verdelen over
het jaar, waarom daar in het jaar
en waarom die volgorde.
Allemaal vragen die je met een
jaarplanning van de taktiek en
techniek kunt beantwoorden.
Wat is het bos?
Welke soorten oefeningen heb
je eigenlijk en dan vooral
gezien naar wat ze beogen te
oefenen. Iedere sport heeft zijn
of haar basisbewegingen, zoals
het aannemen, passen, vangen,
schieten, slaan etc. Daarnaast
kent iedere sport een fase van
verdedigen en van aanvallen.
Veel sporten hebben daar nog
iets tussen of juist helemaal
niet. De breakout bij handbal is
hier een voorbeeld van. Bij
volleyball, honkbal ontbreekt
juist deze tussenfase. Sommige
sporten kennen speciale
situaties zoals een corner bij
voetbal of een inworp bij
basketball. Een basis indeling,
aan te passen voor iedere sport,
is de volgende:
1.
2.
3.
4.
5.
Basistechnieken
Verdedigen
(tussenfase)
Aanvallen
(speciale situaties)
Marc Lammers, Yes een
crisis
Sportgericht, artikelen
reeks motorisch leren
a.h.v. P. Beek
Louis v Gaal, J Visscher &
J Frumeau
Voorbeeld tennis
1.
2.
3.
4.
Forehand, Backhand,
Service, Volley,
Voetenwerk
Baseline slagen, Lob,
Passeerslagen
Approach shots
Service-volley
Een simpele indeling van de
oefenstof voor een week kan dan
zijn:
Deel ma
do
1
FH/BH
FH/BH/Voll
ey
2
Baseline
Lob, passeer
3
Approach
4
Wanneer je dit, deze
weekplanning, voorbereidt op
deze manier dan koppel je
hopelijk meteen het beoefenen
van de volley op donderdag aan
het onderdeel ‘approach’.
Verdedigend past dan weer een
lob of een passeerslag in de
training van die dag.
Periodisering tactiek
en techniek
Het bos van oefeningen
verkleinen tot enkele
hoofdgroepen geeft veel
voordelen. Als eerste kun je
gericht een methodische lijn voor
een onderdeel inplannen over
meerdere weken, maanden. Wil
je bijvoorbeeld de verdediging
laten beginnen bij man tegen
man en dat uitbouwen tot een
totale teamverdediging dan
maakt een jaarplan inzichtelijk de
lijn van 1-1 naar de totale
verdediging. Je idee; van 1-1
naar 3-3, tot totaal bijvoorbeeld,
kun je dan overzichtelijk maken
voor jezelf en voor de sporters.
Methodieken als ‘Whole-PartWhole’, wat mijn voorkeur heeft,
is dan goed in te plannen. Eerste
week het totaal plaatje van de
verdediging, dan terug naar
delen van de verdediging en ten
slotte weer het totaal aanpakken.
Dit is dan verdedigende
oefenstof op een logische manier
verdelen. Mijn voorkeur voor
deze methode is gebaseerd op
het feit dat wanneer je totaal
begint, je direct ziet wat al
beheerst wordt en wat niet. Het
‘Part’ deel is dan specifieker in te
delen. Ook t.a.v. de basis
technieken kun je een gewenste
methode door de weken heen
inplannen. Het tweede voordeel
van periodisering is de logica die
je kunt aanbrengen, in de
training zelf. De verschillende
onderdelen kun je dan beter op
elkaar laten aansluiten. Zoals in
het voorbeeld van tennis kun je
dan op donderdag in de
basistechnieken de volley
opnemen omdat in die training
ook de aanval, de approach-slag
beoefent wordt. Zo is ook
bijvoorbeeld het passen en
vangen goed te koppelen aan
accenten tijdens de training op
de aanval. Verder is een
conditionele intensieve prikkel,
die voortvloeit uit je fysieke
periodisering, weer te koppelen
aan veel ‘kleine partijen’. Dan
kun je in het jaarplan voor die
dag of week veel 3-tegen-3, op
een groot veld inpassen, zowel in
aanvallend als verdedigend
opzicht.
Meten is weten
De onderdelen die je bij iedere
sport zult moeten beoefenen zijn
de basistechnieken en de fysieke
training. Andere onderdelen,
accenten, worden bepaalt door je
visie en de doelen van de sporter,
het team. Louis van Gaal riep dat
Nederland fit moest zijn tijdens
het WK. Dus wordt daar op
geselecteerd en veel aandacht
aan besteed. Marc Lammers
vindt dat voor een toernooi de
volgorde in belangrijkheid is:
Fitheid, Mentaal, Tactiek en
Techniek. De speelsters in Bejing
waren topfit en mentaal
ijzersterk. Fitheid is zo belangrijk
omdat, wanneer je moe wordt,
alles minder wordt. Techniek en
tactiek lopen achteruit. Mentaal
kun je heel lang je ‘fitheid’
bewaren. Wat voor keus je ook
maakt aan de hand van je visie,
doelen of mogelijkheden bij de
club, wat je wilt bereiken dien je
te trainen en te controleren. De
controle kan een shuttle-run test
zijn of bijvoorbeeld het turven
van het effect van de eerste en
tweede service. Het jaarplan laat
zien wat je gedaan hebt in een
bepaalde periode en geeft
daarmee een indicatie wat je dan
kunt controleren op dat moment
in het jaar. Naast de nulmetingen
in het begin van het jaar kun je
de vervolgmetingen aansluitend
aan de trainingen inplannen. Na
acht metingen worden
statistieken betrouwbaar. Veel
meten is dan ook hierbij het
advies. Wanneer je wat met de
uitkomst nog wat wil doen dan
dien je de controle daar te
plaatsen waarna je nog wat met
de uitkomst kan doen. Een
controle helemaal aan het einde
van het seizoen is dan ook alleen
nuttig ter evaluatie van het
afgelopen seizoen.

Download Report