Untitled - Underside

9/02/2014
Leren en helpen leren op
de werkplek:
Een LOEP-project in de
lerarenopleiding
Eline Vanassche
Centrum voor Onderwijsbeleid, -vernieuwing en
Lerarenopleiding, KU Leuven
Wie is (was) wie?
• Opdrachtgever: School of Education, Associatie KU Leuven
• Penvoerende instelling: COBV&L, KU Leuven
o
Geert Kelchtermans en Eline Vanassche
• Partnerinstellingen:
o
o
o
o
o
Thomas More
KH Leuven
KH Limburg
CVO LimLo
SLO Gedragswetenschappen, KU Leuven
1
9/02/2014
Opzet van het project
• 6 lerarenopleiders onderzochten hun eigen praktijk via de
self-study of LOEP-benadering (Lerarenopleiders
Onderzoeken hun Eigen Praktijk)
• Zij werden voor 10% vrijgesteld (4u/week)
• En begeleid op basis van:
1. Coachingsessies in groep
2. Individuele coachingsessies
3. On-site coaching
• Regelmatige terugkoppeling aan stuurgroep
Inzet van het project
1.
Bijdrage aan de didactiek van werkplekleren (het
begeleiden van het leren tijdens stage)
2.
Opzetten, uitvoeren en rapporteren van 6 LOEPonderzoeksprojecten
3.
In kaart brengen van de hefbomen en valkuilen in de
begeleiding van LOEP-onderzoeksprojecten
2
9/02/2014
LOEP-onderzoek is…
(gebaseerd op Kelchtermans & Vanassche, 2010; Vanassche &
Kelchtermans, 2014)
• een vorm van systematisch en intentioneel handelen om,
• vertrekkende van een zo goed mogelijk gearticuleerde
vraagstelling
• en d.m.v. passende methoden,
• gegevens te verzamelen over een concrete praktijk en de
professionele opvattingen onderliggend aan deze praktijk
• met als doel het expliciteren en toetsen van de eigen
professionele expertise en het bijdragen aan de
kennisbasis van het opleiden van leraren.
Les 1
Het aannemen van een reflectieve houding is niet evident in
de veelheid van dagelijkse bekommernissen en taken
o
o
o
Dubbele inzet: praktijkverbetering en kennisontwikkeling
(‘wat’ en ‘waarom’)
Formeel onderzoeksmandaat is geen voldoende voorwaarde
‘Er is een heel groot verschil tussen de hele tijd bezig zijn
pragmatisch brandjes te blussen en van het ene naar het andere te
rennen en echt reflectief leren. … Ook de massiviteit van die
andere 90% in je takenpakket werkt gewoon verpletterend. Het is
alsof je van de carrousel moet stappen om te kijken hoe de
carrousel draait, maar ze moet tegelijkertijd ook wel blijven draaien.’
(Ludo)
3
9/02/2014
Les 2
LOEP-onderzoek heeft onvermijdelijk ook implicaties voor de
keuze en het beleid van de opleidingsinstelling
o
o
o
Loyaliteitsprobleem: eigen prioriteiten, bekommernissen en
opvattingen over een ‘goede’ opleiding versus de opvattingen van
de opleidingsinstelling
Valkuil ‘ik weet het antwoord al, maar wat was de vraag nu
eigenlijk?’
‘Ik wacht ongeduldig tot heel die trend van competentiegericht
opleiden overwaait. Ik zal mijn best doen om het een duwtje in de
juiste richting te geven.’ (Jos)
Les 3
Een collegiale sfeer van vertrouwen is een grote hefboom
voor LOEP-onderzoek, maar mag de ruimte voor kritische
discussie niet verdringen.
o
o
o
o
Projectgroep als ‘vluchtheuvel’ (Kelchtermans, Vanassche &
Deketelaere, 2014)
Collegiale relaties boden ondersteuning, gehoor, bevestiging,
aanmoediging… bij het onder de loep nemen van de eigen praktijk
Maar waren soms ook fnuikend voor de kritische
onderzoekershouding
‘Ze was zeer lief voor me. Misschien net iets te lief.’ (Ludo)
4
9/02/2014
Les 4
Zelfs een begeleidingsstijl die emanciperend bedoeld is, kan
als onbedoeld neveneffect hebben dat er onafhankelijkheid
ontstaat.
o
o
o
Theoretische en technisch-methodologische expertise zijn niet
evident voor doorgewinterde practici
Onderzoeksexpertise functioneel binnenbrengen zonder het gevoel
van eigenaarschap en verantwoordelijkheid voor het eigen LOEPonderzoek te hypothekeren.
‘Wij snapten werkelijk niet goed wat jullie probleem was. Ik weet
wel dat jullie wilden dat we zelf meer aan de kar trokken, maar één
iemand die de leiding nam was net goed. We merkten dat er vaak
niet zo heel veel gebeurde tussen de sessies door. Maar dat was
omdat het niet ‘moest’. Er was geen stok achter de deur.’ (Elien)
Meer lezen?
Kelchtermans, G., Vanassche, E., & Deketelaere, A. (2014). Lessen uit
LOEP: Lerarenopleiders Onderzoeken hun Eigen Praktijk. Leuven:
Garant.
Of mail naar: [email protected]
5

Download Report