Het Zintuigstelsel Zintuigen 1) Registreren prikkels uit extern milieu 2) Registreren prikkels uit intern milieu 3) Registreren verandering in (toe)stand van een lichaamsdeel = proprioceptoren Extern Milieu • Zien, Voelen, Ruiken, Proeven, Horen • Temperatuur, Druk De Huid Zien Smaak Het oor http://www.biodoen.nl/biodoenLite.php?idOrder=0605061601 Intern Milieu (Homeostase) • • • • Baroreceptoren = meten druk Osmoreceptoren = meten ionen Chemoreceptoren = meten chemicalien pH-receptoren = meten zuurtegraad baroreceptoren • Baroreceptoren in de wanden van de aorta en halsslagaders meten de oprekking van de wand en geven deze informatie door aan de hersenen. Als de bloeddruk te laag wordt sturen de baroreceptoren impulsen naar de hersenstam. In de hersenstam wordt het slagvolume en het hartritme bepaald. Als de bloeddruk lager is dan de normwaarde, neemt het hartritme en/of het slagvolume toe. chemoreceptoren • Chemoreceptoren in de wanden van de aorta en halsslagaders meten de pCO2 of koolstofdioxidespanning van het bloed en geven deze informatie door aan de hersenen. Als je je adem inhoudt, neemt het zuurstofgehalte van het bloed af en het koolstofdioxidegehalte van het bloed toe. In de halsslagaders zitten receptoren die het CO2-gehalte van het bloed meten (receptor). Als dit gehalte te hoog is gaat er een seintje naar het ademcentrum in het verlengde merg en via het sympatisch zenuwstelsel worden de ademhalingsspieren (effector) geactiveerd. pH receptoren Osmoreceptoren • Osmoreceptoren in de hypothalamus bevinden zich in de hersenstam. Osmoreceptoren meten de osmotische waarde van het bloedplasma. Als de osmotische waarde van het bloedplasma wijzigt, wordt dit geregistreerd door de osmoreceptoren in de hypothalamus. Als de osmotische waarde van het bloed stijgt zet de hypothalamus de hypofyse aan tot de afgifte van antidiuretisch hormoon (ADH), waardoor minder water in urine terecht komt en de osmotische waarde van het bloed daalt. Als de osmotische waarde van het bloedplasma daalt zet de hypothalamus de hypofyse aan tot minder afgifte van antidiuretisch hormoon (ADH) waardoor meer water in urine terecht komt en de osmotische waarde van het bloedplasma stijgt. Warmte-Koude receptoren Proprioceptie • Spierspoeltjes meten spierspanning • Peessensor meet strekking van pees • Evenwichtszintuig in oor Spierspoeltjes en Peessensoren Spierspoeltjes en sensoren in pezen spelen een rol bij het bepalen van houdingen en bewegingen. De kleine hersenen spelen een belangrijke rol bij de afstemming van informatie uit de sensorische hersencentra en de innervatie van skeletspieren vanuit de motorische hersencentra. Spierspoeltjes en peessensoren spelen een rol bij de samenwerking tussen antagonisten. Bijvoorbeeld bij de kniepeesreflex! Evenwicht De Ogen 1/b + 1/v = 1/f B = beeldafstand V = voorwerpafstand F = brandpuntsafstand Afstand tussen lens en waar beeld wordt gevormd Afstand tussen voorwerp en lens De brandpuntsafstand pas je aan door de lens boller of platter te maken ver zien dichtbij - lensvorm plat bol - lensbandjes gespannen minder strak gespannen - kringspieren ontspannen gespannen Dit noemen we de fixatiereflex Bijziend Divergerende correctie Verziend Convergerende correctie Refractiechirurgie (Laseren) Hoornvlies wordt dunner gemaakt waardoor de breking van het licht verandert Staafjes en Kegeltjes Type zintuigcel Drempelwaarde Soort Gevoelig voor In Gele Vlek Rest netvlies Blinde Vlek Aansluiting op neuron Pigment Staafje laag 1 alle kleuren behalve rood nee ja nee meerdere op 1 neuron Rodopsine Kegeltje hoger 3 rood, groen of blauw ja nee, alleen dichtbij Gele Vlek nee in gele vlek; 1 op1 Fotopsine http://www.bioplek.org/animaties/oog/netvlies.html Signaaltransductie in Oog • Lichtgevoelig fotopigment: rodopsine en fotopsine Rodospine is een eiwit wat bestaat uit scotopsine en het carotenoïde pigment Retinal . Het valt onder invloed van licht uit elkaar in deze twee onderdelen. Retinal wordt omgezet in Retinol Nachtblindheid; Vitamine A deficientie! een vorm van Vit A
© Copyright 2024 ExpyDoc